Μας την έφερε ο κουμπάρος
Με το «μανιφέστο για τη Θράκη» ο Ερντογάν, που αναμένει το φθινόπωρο την έκθεση της Κομισιόν για την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας, επιχειρεί έναν πρωτοφανή και, ταυτόχρονα, απαράδεκτο συμψηφισμό: Θέτοντας θέμα τουρκικής μειονότητας στη Θράκη, υπεκφεύγει παράλληλα από τη διεθνή υποχρέωση της χώρας του για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και αρνείται να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο Τελωνειακής Σύνδεσης αναφορικά με την Κύπρο (άνοιγμα τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων σε κυπριακά πλοία και αεροσκάφη).
Οι δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού, σε συνδυασμό με τις απειλές που εκτόξευσε εναντίον της Κύπρου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για το θέμα των πετρελαϊκών ερευνών αλλά και με την απόρριψη της εκπλήρωσης του όρου που έχει τεθεί από την ΕΕ για άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων για τα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα, δημιουργούν ιδιαίτερα αρνητικό και βαρύ κλίμα. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι η τουρκική πλευρά περίμενε να ανακοινωθεί επισήμως η συνάντηση των δύο πρωθυπουργών για να επιβάλει με τέτοιου είδους δηλώσεις de facto την ατζέντα της συνάντησης.
Μιλώντας στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι NTV, ο κ. Ερντογάν είπε ότι το θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης «μπορεί να συζητηθεί» και ότι «πρόκειται για θέμα που κρατά από το 1972». Ο τούρκος πρωθυπουργός τόνισε ότι «πάντα το αναφέρω αυτό στους αρμοδίους. Αλλά τι κάνει η άλλη πλευρά; Λένε ακόμη επισήμως ”Δεν σε αναγνωρίζω” σε έναν μουφτή που εξέλεξαν οι πολίτες μου στη δυτική Θράκη και δέχονται ως μουφτή αυτόν που έχουν διορίσει οι ίδιοι. Ποιος εκλέγει εδώ τον Πατριάρχη; Η Ιερά Σύνοδος. Τα μέλη της Ιεράς Συνόδου πρέπει να είναι τούρκοι υπήκοοι, σύμφωνα με τη Λωζάννη. Αυτήν τη στιγμή τα μέλη της Ιεράς Συνόδου δεν είναι πολίτες μας. Αλλά εμείς δείξαμε κατανόηση και σε αυτό. Τους είπαμε, τουλάχιστον, να κάνουν αίτηση για τουρκική υπηκοότητα. Εμείς είμαστε εντάξει. Τι έκανε όμως η άλλη πλευρά; Τίποτα. Δεν ανέχονται ούτε τη λέξη ”Τούρκος” στη δυτική Θράκη. Πώς γίνεται αυτό; Τελικά, το δικαστήριο εξέδωσε απόφαση και πιέστηκαν για το τι θα κάνουν. Θα πρέπει να σέβονται παντού και με τον ίδιο τρόπο το δίκαιο των μειονοτήτων».
Ο κ. Ερντογάν όταν ρωτήθηκε για την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει στην Αθήνα και για το αν θα θέσει τα θέματα αυτά προς την ελληνική κυβέρνηση, τόνισε χαρακτηριστικά: «Τα έχω αναφέρει πολλές φορές στον φίλο μου, τον Κώστα Καραμανλή.
Τα έχω πει και στην κ. Ντόρα Μπακογιάννη και στον κύριο Κώστα Καραμανλή. Δεν μπορούν όμως να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Λένε απλώς θα δούμε. Αλλά εκεί φοβούνται πολύ την πίεση των μέσων ενημέρωσης».
Ο τούρκος πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο ζήτημα του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου ΕΕ – Τουρκίας, βάσει του οποίου η Τουρκία θα πρέπει να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της προς τα κυπριακά πλοία και αεροδρόμια. Είπε ότι «το θέμα των λιμανιών δεν είναι καινούργιο» και πρόσθεσε: «Εμείς τους είπαμε ότι στο θέμα του ανοίγματος των λιμανιών, λέμε ”ναι”, αλλά με αμοιβαιότητα από πλευράς νότιας Κύπρου, βόρειας Κύπρου και Τουρκίας. Αλλά η νότια Κύπρος θα πρέπει να ανοίξει το αεροδρόμιο Ερτζάν. Λέμε ”ναι” σε ό,τι ορίζει η αμοιβαιότητα. Εάν αμφότερες οι πλευρές ξεκινήσουν κάτι κοινό, εμείς θα το στηρίξουμε . Μην ξεχνάτε ότι εμείς καταργήσαμε τη βίζα προς τους Ελληνοκύπριους. Εκείνοι όμως δεν έκαναν ένα σοβαρό βήμα. Είπαν απλώς ότι ήταν μια καλή χειρονομία. Ναι, αλλά εμείς μόνο θα κάνουμε τις χειρονομίες;».
Υποτονική ήταν η επίσημη αντίδραση της Αθήνας καθώς η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη σε μια χλιαρή της δήλωση επισήμανε πως «ο κ. Ερντογάν γνωρίζει καλά ότι ο σεβασμός των θρησκευτικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι πρώτα και κύρια υποχρέωση της Τουρκίας έναντι των πολιτών της. Επιπλέον, η Τουρκία, ως υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει δεσμευθεί ρητά να ανταποκριθεί σε αρχές, κριτήρια και προαπαιτούμενα. Έχει δεσμευθεί να προστατεύει αυτά τα δικαιώματα».
Επίσης η υπουργός Εξωτερικών σημείωσε με έμφαση πως «αμοιβαιότητα και συμψηφισμοί σε αυτά τα θέματα δεν νοούνται στην εποχή μας. Πολύ περισσότερο όταν γίνονται συγκρίσεις σε ανόμοια πράγματα».
Πρόσθεσε δε ότι «η Ελλάδα είναι περήφανη για την πολιτική που ακολουθεί. Στη Θράκη εφαρμόζουμε και εμβαθύνουμε την πολιτική ισονομίας και ισοπολιτείας, με πλήρη σεβασμό στη Συνθήκη της Λωζάννης και το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Λαμβάνουμε θετικά μέτρα ενίσχυσης του καθεστώτος της μουσουλμανικής μειονότητας. Και μια τελευταία παρατήρηση: Οι μουσουλμάνοι στη Θράκη είναι έλληνες πολίτες κι είναι περήφανοι γι’ αυτό».