(Ποσοστιαία) ΔΙΑΦΟΡΑ και (καθολική) ΔΙΑΦΘΟΡΑ
Ψηφίζουμε σήμερα (όσοι ψηφίζουμε…) με «σημαία» τα σκάνδαλα, τη διαφθορά και με πολιτικά κριτήρια και επιχειρήματα που μας έδωσαν τα ΜΜΕ, αφού η σκανδαλολογία αποτελεί όχι μόνο το προσφιλές τους «σπορ» αλλά και το αποτελεσματικότερο ίσως εργαλείο χειραγώγησης των πολιτών.
Ο πρωθυπουργός έκλεισε τη Βουλή, με όλο το κόστος που είχε μια τέτοια κίνηση, και «ενεργοποίησε» την υπόθεση Ζήμενς προσδοκώντας ότι μια τέτοια διαδικασία θα παρήγαγε πολιτικά αποτελέσματα σε βάρος του ΠΑΣΟΚ.
Όμως τόσο μια σειρά «ατυχών» χειρισμών (Δικαιοσύνης και κυβέρνησης) στην υπόθεση αυτή όσο, κυρίως, το γεγονός ότι η σκανδαλολογία αποτελεί τα τελευταία χρόνια το μόνο πεδίο στο οποίο διεξάγεται η πολιτική αντιπαράθεση, ακύρωσαν τους στόχους του κυβερνώντος κόμματος.
Δεν επιδιώκουμε να υιοθετήσουμε «θεωρίες συνωμοσίας», όμως είναι γεγονός ότι ένα κύμα επίθεσης εξαπολύθηκε κατά της ΝΔ από τα ΜΜΕ όταν φάνηκε ότι η ποσοστιαία διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ μειώθηκε. Θα θεωρήσουμε «τυχαίο» αυτό το συμβάν, όμως είμαστε υποχρεωμένοι να κρίνουμε ακριβοδίκαια τα γεγονότα.
Μπορεί πράγματι να υπάρχουν σοβαρές ευθύνες και παραλείψεις για την «απόδραση» των κατηγορουμένων της Ζήμενς, μπορεί ακόμα να υιοθετήσει ο καθένας τη λογική του συμψηφισμού και της «σιωπής» για να κατηγορήσει γι’ αυτό την κυβέρνηση. Δεν μπορεί όμως κανένας να κλείνει μάτια κι αυτιά μπροστά στην ομολογία ανώτατου στελέχους του σημιτικού «καθεστώτος» ότι παρέδωσε 1 εκατ. μάρκα στο ταμείο του ΠΑΣΟΚ.
Δεν μπορεί να διαγράψει από τη μνήμη του τον περίφημο Ρόκο που εισέπραξε τις μίζες, δεν μπορεί να ξεχνά ότι πρώην υπουργός του Κ. Σημίτη «παίζει» στην πολιτική ταινία «Ο αγνοούμενος» στα βάθη της Ασίας…
Τα σκάνδαλα και η διαφθορά δεν αποτελούν, σύμφωνα με τη λογική των ΜΜΕ και των κομμάτων, ένα εθνικό, όπως εξελίχθηκε, πρόβλημα που πρέπει συνολικά και συλλογικά –ως πολιτικό σύστημα και ως κοινωνία– να αντιμετωπίσουμε, αλλά συνιστά ένα «πολιτικό προϊόν» που το χρησιμοποιεί το ένα κόμμα εναντίον του άλλου και συνολικά τα ΜΜΕ προς επίτευξη των πολιτικών τους στόχων.
Η διαφθορά όμως, η διαπλοκή, τα σκάνδαλα, δεν αποτελούν μεμονωμένα γεγονότα που απλώς προσλαμβάνουν «μαζικό» χαρακτήρα τα τελευταία χρόνια… Πρόκειται δυστυχώς για ένα δομικό φαινόμενο της πολιτικοκοινωνικής και οικονομικής μας ζωής.
Από την άποψη αυτή τα σκάνδαλα δεν αποτελούν ένα χειραγωγήσιμο μέσο, ένα πολιτικό «εργαλείο» που μπορεί να στρέψει το ένα κόμμα εναντίον του άλλου. Έχουν προσλάβει πολύ ευρύτερες διαστάσεις.
Η δομική διαφθορά όχι μόνον δεν είναι χειραγωγήσιμη αλλά αντιθέτως «χειραγωγεί» η ίδια ή επηρεάζει σημαντικά τα κόμματα και το πολιτικό μας σύστημα.
Ποιο είναι, άραγε, το πολιτικό διακύβευμα των σημερινών εκλογών; Η Ευρώπη, το μέλλον της, οι πολιτικές αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, οι καταρρέοντες κοινωνικοί θεσμοί, η περιβαλλοντική κρίση μοιάζουν ξένα και απόμακρα μπροστά στην κάλπη. Όσο για τα εθνικά-εσωτερικά θέματα, αυτά έχουν καλυφθεί ολοκληρωτικά από τον πυκνό κονιορτό της σκανδαλολογίας…
Αφού, συνεπώς, χάθηκε ή αγνοήθηκε το πολιτικό περιεχόμενο των εκλογών, ας ασχοληθούμε με τους αριθμούς, με τα ποσοστά, με την κατάταξη των κομμάτων στην αριθμητική ιεραρχία, όπου παίζεται το «γόητρο» και η εξουσία των κομματικών ελίτ…
Τα κεντρικά «πολιτικά» ερωτήματα που απασχολούν και θα απασχολήσουν και την επόμενη περίοδο τα ΜΜΕ και τους πολιτικούς φορείς, εξειδικεύονται σε τυπικά αριθμητικά διλήμματα: Θα είναι η διαφορά ΠΑΣΟΚ – ΝΔ «χειραγωγήσιμη» από την πλευρά του κυβερνώντος κόμματος; Θα διατηρήσει το ΚΚΕ την τρίτη θέση την οποία είχε απολέσει τους τελευταίους μήνες –σε επίπεδο δημοσκοπήσεων– από τον ΣΥΡΙΖΑ; Σε ποιο ποσοστό θα «προσγειωθεί» στην κάλπη η «ομιχλώδης» οικολογική ψήφος;
Κι όμως το κεντρικό ερώτημα είναι αν μπορεί να κυβερνηθεί η χώρα τα επόμενα χρόνια. Αν η κρίση του πολιτικού συστήματος, που έχει προκαλέσει την πολιτική αποστασιοποίηση και άρνηση από ένα σοβαρό τμήμα της κοινωνίας, είναι ανατάξιμη. Αν οι κομματικές ηγεσίες έχουν συλλάβει το ιστορικό βάθος των προβλημάτων και μπορούν να συναινέσουν σε επιλογές που θα προωθήσουν την αυτονόμηση της πολιτικής από τα παντοειδή συμφέροντα και θα ξαναδώσουν αξιοπιστία και προοπτική στα κόμματα και στις στρατηγικές τους…
Δυστυχώς βρισκόμαστε πολύ μακριά από τέτοιου είδους προβληματισμούς. Η πολιτική ζωή έχει «τεμαχιστεί» σε σχεδιασμούς εβδομάδων και λίγων μηνών…
Η κυβερνητική παράταξη αναζητά τους όρους επιβίωσής της μέχρι το 2010, ενώ το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανατροπής της κυβέρνησης χωρίς να μπορεί να διασφαλίσει όρους πολιτικής ηγεμονίας και αντίστοιχες κοινωνικές συμμαχίες που θα του επιτρέψουν μια βιώσιμη και «αξιοπρεπή», τουλάχιστον, κυβερνητική παρουσία…
Το σύστημα των συμφερόντων (εσωτερικών και εξωτερικών) φαίνεται ότι αποφάσισε το «τέλος» του Κ. Καραμανλή… Η διάδοχη «λύση» είναι ήδη έτοιμη και, το κυριότερο, μη προβληματική. Ένα ΠΑΣΟΚ αποδυναμωμένο ως κομματικός θεσμός, χωρίς ισχυρή κοινωνική αναφορά, με μια «μετριοπαθή» και «μετρίων ικανοτήτων» ηγεσία είναι μια πρόσφορη λύση που στις πρώτες δυσκολίες θα είναι ευάλωτη στη «στήριξη» των συμφερόντων αυτών… Το πόσο θα επιβιώσει αυτή η «λύση» θα είναι αποτέλεσμα της συγκυρίας και των πιθανών «ανακατατάξεων» ή διασπάσεων στο πολιτικό σύστημα. Μέχρι τότε «έχει ο Θεός»…
Το πρόβλημά μας ως κοινωνία είναι ότι την «Ιθάκη», κατά την καβαφική ρήση, ποτέ, ούτως ή άλλως, δεν θα τη φτάσουμε. Το κακό όμως είναι ότι δεν αποκομίζουμε τίποτα από το ταξίδι… Δεν γινόμαστε σοφότεροι μέσα από όλη αυτήν την ιστορική πολιτική διαδρομή… και δυστυχώς μας «αφανίζουν» οι Λαιστρυγόνες και οι Κύκλωπες τους οποίους εμείς οι ίδιοι γιγαντώσαμε…