ΑΥΤΩΝ ΠΟΥ ΗΔΗ ΕΓΙΝΑΝ ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΕΚΛΟΓΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

Την άλλη Κυριακή πηγαίνουμε στις κάλπες για να εκλέξουμε τους 22 ευρωβουλευτές που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Κοινοβούλιο απαρτίζεται από 785 βουλευτές (ο αριθμός δεν είναι σταθερός, αλλά αυξάνεται ανάλογα με το πόσες χώρες μπαίνουν στην ΕΕ) οι οποίοι εκπροσωπούν τις –σήμερα– 27 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Λένε ότι οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, όμως σε κάθε περίπτωση αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για την ανάλυση των αποτελεσμάτων και τη συνεκτίμηση των δεδομένων. Είναι όντως αξιόλογο εύρημα των μετρήσεων η άνοδος των Οικολόγων Πράσινων, είναι επίσης ενδιαφέρον εύρημα η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστά πιο κοντά στο 5% παρά στο 10%, αλλά όλα αυτά χρήζουν ανάλυσης και ερμηνειών που έχουν να κάνουν με το τι συνέβη στις προηγούμενες αναμετρήσεις για την Ευρωβουλή.
Πριν, δηλαδή, αποφασίσουμε ότι οι δημοσκοπήσεις είναι σωστές ή λάθος, πριν μιλήσει η κάλπη το βράδυ της επόμενης Κυριακής, είναι χρήσιμο να δούμε τι έχει συμβεί μέχρι τώρα σε τρία βασικά σημεία αναφοράς. Ένα κρίσιμο σημείο ανάγνωσης των μετρήσεων αλλά και των δεδομένων που προκύπτουν από τις προηγούμενες ευρωεκλογές, είναι να μην ταυτίζεται κανείς με το ένα ή το άλλο δεδομένο αλλά να τα εκτιμά ως σύνολο. Το πάθος, η προτιμησιακή στάση, η ερμηνεία ανάλογα με τις κομματικές συμπάθειες είναι εντελώς λανθασμένα χαρακτηριστικά για μια ουσιαστική ανάγνωση.
Εκτιμούν αρκετοί ότι το ποσοστό της αποχής θα κυμανθεί σε ύψος-ρεκόρ και θα ξεπεράσει το 36,78% που σημειώθηκε στην αναμέτρηση του 2004. Να δούμε τον πίνακα 1 με τα ποσοστά αποχής από τις ευρωεκλογές σε όλες τις αναμετρήσεις:

                 ΠΙΝΑΚΑΣ 1

	ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ         ΑΠΟΧΗ
         1981	        21,52%
         1984	        22,83%
         1989	        19,97%
         1994	        28,76%
         1999	        29,75%
         2004	        36,78%

Όντως, το 2004 σημειώθηκε το μεγαλύτερο ποσοστό αποχής από τις ευρωεκλογές. Ίσως σε έναν βαθμό αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μόλις τον Μάρτιο (τρεις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές) είχαν διενεργηθεί οι εθνικές εκλογές και ο κόσμος ήταν «χορτασμένος» από εκλογικές διαδικασίες. Σύντομα θα φανεί αν επιβεβαιώνεται η τάση για απαξίωση της διαδικασίας, που παραπέμπει και σε μερική αποδοκιμασία του συστήματος και των αρχών διακυβέρνησης.

Άλλο σημαντικό σημείο προς απόδειξη είναι η περίφημη «κρίση του δικομματισμού». Σε ποιον βαθμό δηλαδή, έχουμε μπει για τα καλά σε αυτήν ή εμφανίζεται συγκυριακά χωρίς να παραπέμπει στη σταθερή ενίσχυση των μικρότερων κομμάτων. Στον πίνακα 2 μπορούμε να δούμε το άθροισμα των δυνάμεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας σε όλες τις αναμετρήσεις για την Ευρωβουλή:

   ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ	ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΝΔ ΜΑΖΙ
         1981		      71,46%
         1984		      79,63%
         1989		      76,37%
         1994		      70,30%
         1999		      68,91%
         2004		      77,04%

Πάνω που ήταν έτοιμοι να πανηγυρίσουν οι θιασώτες της θεωρίας περί εξόντωσης του δικομματισμού (σε ό,τι αφορά στις ευρωεκλογές τουλάχιστον) με τα πτωτικά αθροίσματα (σε σχέση με τα προηγούμενα) έρχεται αίφνης το 77,04% των ευρωεκλογών του 2004 και τους διαψεύδει.

Τι θα ισχύσει τώρα; Επανάληψη του 2004 ή στροφή προς το άθροισμα των ευρωεκλογών του 1999; Το βράδυ της άλλης Κυριακής θα ξέρουμε.

Το τρίτο βασικό σημείο που χρήζει απάντησης μέσω αριθμών και αποτελεσμάτων έχει να κάνει με την επιχειρηματολογία περί «ισχυρής Αριστεράς». Να ξεκαθαρίσουμε κάτι αναγκαίο: Το μεγαλύτερο ποσοστό της η Αριστερά (ΚΚΕ και Συνασπισμός –ή ΚΚΕ Εσωτερικού– μαζί) το έχει πετύχει το 1981 με 18,14%! Ας δούμε τον διαφωτιστικό πίνακα 3:

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

  ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ    ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΚΕ ΚΑΙ ΣΥΝ ΜΑΖΙ
         1981		        18,14%
         1984		        15,06%
         1989		        14,31%
         1994		        12,54%
         1999		        15,52%
         2004		        13,64%

Η ανάκαμψη του 1999, όταν η Αριστερά σημείωσε το καλύτερο ποσοστό της από το 1981, δεν είχε συνέχεια με αποτέλεσμα να επιστρέψει το 2004 στα γνωστά μεγέθη της. Άρα η θεωρία του χτυπήματος του δικομματισμού μέσω της δυναμικής που αναπτύσσει (;) η Αριστερά είναι λάθος. Η παραδοσιακή Αριστερά (ανανεωτική και σταλινική) δεν φαίνεται να είναι το όχημα εκτροπής του δικομματισμού.

Και κάτι τελευταίο: Το ύψος της αποχής προσδιορίζει και την πραγματική δύναμη των κομμάτων, άρα και τη σημασία που θα έχουν τα ποσοστά. Για το ΠΑΣΟΚ π.χ. ποσοστό 40% με αποχή π.χ. 35% θα έχει πολύ μικρότερη αξία από μικρότερο ποσοστό της τάξεως του 38% με αποχή περί το 25%. Το ίδιο για όλα τα άλλα κόμματα. Αλλιώς θα πρέπει να συγκρινόμαστε με χώρες που η συμμετοχή κυμαίνεται στο 40-60%, άρα τα ποσοστά εκπροσωπούν το μισό του λαού.

Σοφότεροι θα γίνουμε το βράδυ της επόμενης Κυριακής!