Αλλάζουν οι όροι χρηματοδότησης των κρατικών ραδιοτηλεοπτικών δικτύων
Σε αυτό το σημείο η μάχη μεταξύ των υποστηρικτών της δημόσιας τηλεόρασης και των αντιπάλων της θα συνεχιστεί σε επίπεδο Ευρώπης. Η διαβούλευση σε επίπεδο ευρωπαϊκών οργάνων και φορέων λήγει τον ερχόμενο Οκτώβριο, οπότε κι θα παρουσιαστεί από την Κομισιόν το τελικό σχέδιο της Ανακοίνωσης για τους κανόνες χρηματοδότησης. Ενώ όμως η Επιτροπή Ανταγωνισμού πιέζει αφόρητα για τα «αιτήματα» των ιδιωτικών καναλιών, η αντίστοιχη επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού δεν φαίνεται να ασκεί αντίστοιχη πίεση. Τον ρόλο υποστήριξης του ανταποδοτικού τέλους έχουν αναλάβει οι ίδιοι οι κρατικοί ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί, όπως το ΒΒC, τo ZDF ή το ARD.
Στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα με πρωτοβουλία της Κατερίνας Μπατζελή, του ΙΟΜ και του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών και Ερευνών, ξεκαθαρίστηκαν τα σημαντικά ζητήματα που αφορούν τις αλλαγές που προωθεί η Κομισιόν μέσα από ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που έκαναν οι συμμετέχοντες και ξεκαθαρίστηκε πλήρως ποια είναι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ κρατικών και ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών Μέσων.
Καταρχήν το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας και χρηματοδότησης των κρατικών δικτύων θα αλλάξει. Αν και η Επιτροπή Ανταγωνισμού αμφισβητεί ευθέως την ουσία του ανταποδοτικού τέλους, αναγνωρίζει ότι τα δημόσια δίκτυα πρέπει να ενισχύονται για να έχουν τον ρόλο του «δημόσιου συμφέροντος».
Η Κατερίνα Μπατζελή μιλώντας στην ημερίδα έθεσε τις παραμέτρους, όπως μπαίνουν αυτήν την περίοδο στην Ευρώπη. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση πρέπει να αναζητήσει νέα ταυτότητα και προφίλ, θέση με την οποία συμφωνούν όλες οι πλευρές. Είναι αναγκαία η ισορροπία με τους ιδιωτικούς σταθμούς. Πρέπει να παρέχει εναλλακτικά προγράμματα που να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες προτιμήσεις του κοινού. Υπάρχει έντονος προβληματισμός για την ταυτόχρονη άντληση εσόδων από την απευθείας ενίσχυση (ανταποδοτικό τέλος ή φόρος) και τη διαφημιστική αγορά.
Πρέπει να διαχωριστούν οι εμπορικές δραστηριότητες από τις υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος. Σε αυτό το σημείο, κρίσιμο και προς απάντηση παραμένει το θέμα αν θα αποφασίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τι είναι δημόσιο συμφέρον ή η κάθε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάχη θα δοθεί σε μερικά χρόνια για τις απελευθερωμένες συχνότητες (ψηφιακό μέρισμα) και αποτελεί ερώτημα αν οι δημόσιοι φορείς θα έχουν δικαίωμα να αναπτύξουν εμπορικές δραστηριότητες παίρνοντας μερίδιο από αυτές τις συχνότητες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κ. Μπατζελή, τα δημόσια ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα λαμβάνουν σε επιχορηγήσεις κάθε είδους 22 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως συν ένα 5% εσόδων από τη διαφημιστική αγορά, η οποία για τις χώρες της Ευρώπης υπολογίζεται σε 70 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η παρέμβαση του προέδρου του ΙΟΜ Ροδόλφου Μορώνη, ο οποίος εκτίμησε ότι δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το ανταποδοτικό τέλος ούτε το δικαίωμα των κρατικών ραδιοτηλεοράσεων να αγοράζουν δικαιώματα αθλητικών μεταδόσεων. Μεταξύ άλλων σημείωσε πως «η κρατική επιχορήγηση στις δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις θα πρέπει να είναι αναλογική (proportionate)-σύμμετρη».
ΙΟΜ: Εκτός διαφήμισης οι δημόσιες
ραδιοτηλεοράσεις
Να αποσυρθούν οι δημόσιοι (κρατικοί) ραδιοτηλεοπτικοί φορείς από τη διαφήμιση προτείνει το ΙΟΜ στη διαβούλευση για το μέλλον των κρατικών ενισχύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΙΟΜ στο κείμενο που κατέθεσε υποστηρίζει ότι:
– Στον βαθμό που οι δημόσιες τηλεοράσεις επιτελούν τη δημόσια αποστολή τους δεν μπορεί να γίνεται λόγος για διακοπή της χρηματοδότησής τους από την Πολιτεία ή τους πολίτες.
– Σε καμία περίπτωση οι υπηρεσίες που παρέχει το Δημόσιο δεν μπορεί να απαιτούν πρόσθετη πληρωμή από τους πολίτες που ήδη πληρώνουν για να υπάρχουν.
– Η εμπορική δραστηριότητα των δημόσιων φορέων σε όμορες αγορές (παραγωγή, εμπορία προγραμμάτων κ.λπ.) δεν μπορεί να αναπτύσσεται με όρους που θίγουν τον ανταγωνισμό.
– Η αποχώρηση των δημόσιων φορέων από τη διαφημιστική αγορά θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη επιτέλεση της υποχρέωσής τους να προσφέρουν στο κοινό ποιοτική ενημέρωση, ψυχαγωγία και επιμόρφωση.
– Το άνοιγμα σε νέα μέσα και νέες πλατφόρμες μπορεί να γίνει μόνον με τους όρους επιτέλεσης δημόσιας υπηρεσίας και όχι για λόγους κερδοσκοπικούς.