ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΤΖΙΑ, ΑΚΟΥΣ;

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό μας θα επισκεφθούμε σήμερα την πλατεία Αγίου Παντελεήμονος και την πλατεία Αμερικής (Αγάμων).

Πλατεία Αγίου Παντελεήμονος

Για όσους γνωρίζουν την περιοχή από παλαιά, η σημερινή εικόνα της πλατείας προκαλεί θλίψη. Αποτελεί τυπικό παράδειγμα της υποβάθμισης ενός χώρου, της παρακμής του. Η πλατεία Αγίου Παντελεήμονος είναι μια από τις μεγαλύτερες πλατείες της

Αθήνας. Στο κέντρο της, άλλωστε, η ομώνυμη εκκλησία είναι η μεγαλύτερη της Ελλάδος και, μέχρι πρότινος, η μεγαλύτερη των Βαλκανίων.

Η πλατεία Αγίου Παντελέημονος ήταν ο τόπος ξεκούρασης και αναψυχής μιας πολυάριθμης συνοικίας, η οποία κατοικούνταν από επιχειρηματίες, επιστήμονες, ελεύθερους επαγγελματίες, ανώτερους υπαλλήλους, ηθοποιούς κ.λπ. Ήδη, από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 είχαν αρχίσει να κατασκευάζονται κομψές μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες νεοκλασικού ρυθμού. Οι πρώτες, αριστοκρατικές την εποχή εκείνη, πολυκατοικίες κατασκευάστηκαν στους κοντινούς προς την πλατεία δρόμους, όπως στην οδό Πιπίνου, Κοδριγκτώνος, Χέυδεν, Δεριγνύ κ.λπ.

Αρκετά φαρδείς και ευθείς οι δρόμοι, για τα δεδομένα της Αθήνας, σκιάζονταν από θαυμάσιες δενδροστοιχίες, τις οποίες είχαν φυτεύσει οι εκάστοτε δήμαρχοι. Ήταν μια όμορφη γειτονιά η συνοικία του Αγίου Παντελέημονος. Ήσυχη, θα έλεγε κανείς οικογενειακή. Η πλατεία ήταν γεμάτη παρτέρια με λουλούδια και φυτά, είχε παιδική χαρά, παγκάκια και υπήρχαν στην άκρη της δυο τρία ζαχαροπλαστεία και καφενεία που το καλοκαίρι άπλωναν τα τραπεζοκαθίσματά τους.

Θλίβεται ο περαστικός με τη σημερινή εικόνα της πλατείας, αλλά και ολόκληρης της γειτονιάς. Το τμήμα της κατά μήκος της οδού Πιπίνου είναι σχετικώς καλύτερο. Μεγάλα παρτέρια με λουλούδια υπάρχουν. Είναι, όμως, και αυτά παραμελημένα. Τι να πει όμως κανείς για το τμήμα εκείνο το οποίο έχει μετατραπεί σε υπαίθριο γκαράζ; Λίγο πιο πάνω από τα παρτέρια, αυτοκίνητα έχουν παρκάρει επάνω στην πλατεία. Ένα δυο από αυτά δίνουν την εντύπωση ότι είναι εγκαταλελειμμένα από πολύ καιρό. Καλά, κανείς δεν τα βλέπει; Δίπλα στους τοίχους της εκκλησίας, επάνω στην πλατεία! Τι να πει κανείς! Στο υπόλοιπο μέρος της πλατείας βλέπει κανείς τα γνωστά κατασκευάσματα με παραπέτα από πλαστικές τέντες για τη στέγαση τραπεζοκαθισμάτων παρακείμενων καφεζαχαροπλαστείων.

Ένας πολύ μεγάλος χώρος πάνω στην πλατεία έχει κλειστεί και είναι παιδική χαρά. Γύρω από τις κούνιες, τις τραμπάλες και τις τσουλήθρες τοποθετήθηκαν στο χώμα μεγάλες μαύρες πλάκες για την προστασία των παιδιών. Αρκετές από αυτές έχουν ξηλωθεί και βρίσκονται πεταμένες μέσα στον χώρο της παιδικής χαράς ή και έξω από αυτήν.

Στον περίγυρο της πλατείας τεράστια περίπτερα απλώνουν την πραμάτεια τους. Δίπλα τους ογκώδη παιχνίδια. Και ακόμη, μεγάλα ψυγεία, άλλα για παγωτά και άλλα για αναψυκτικά. Και το επιστέγασμα: ένα τεράστιο κατασκεύασμα, σχεδόν ολόκληρο δωμάτιο, πάνω στο πεζοδρόμιο. Εξυπηρετεί την ανακύκλωση (!).

Δεκάδες, νέοι στην ηλικία, άνθρωποι, ξένοι που προέρχονται από τις τέσσερις γωνιές του κόσμου, περιφέρονται, στέκονται, συζητούν. Δεν ακούς ελληνικά. Και όταν πέφτει το σκοτάδι αισθάνεσαι γύρω σου κάτι σαν απειλή. Αλήθεια, πώς βρέθηκαν όλοι αυτοί οι ξένοι, τι ζητούν, τι ελπίζουν οι νέοι αυτοί άνθρωποι; Τι γνωρίζει το κράτος γιʼ αυτούς; Τι θα γίνουν; Πώς θα αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση;

Κρίμα. Η παλιά γειτονιά έχει τελειώσει. Τίποτα σχεδόν δεν είναι καλύτερο από πριν. Έχει ασχημύνει. Έχει γίνει επικίνδυνη. Και όμως, θα μπορούσε να είναι μια όμορφη πλατεία. Υπάρχει, αλήθεια, η επιθυμία να ασχοληθεί κανείς με αυτήν; Υπάρχει πολιτική βούληση, πραγματική βούληση για ανάπλαση και όχι για φτιασιδώματα; Ο καιρός θα δείξει…

Πλατεία Αμερικής (Αγάμων)

Υπήρξε μια εποχή, όχι και τόσο παλιά, που η πλατεία Αγάμων βρισκόταν στο μέσον μιας εξίσου με το Κολωνάκι ακριβής γειτονιάς. Υψηλού εισοδηματικού επιπέδου όσοι διέμεναν εκεί. Ακριβά τα σπίτια, πολυτελείς οι πολυκατοικίες που ανεγείρονταν. Οι παλιοί θυμούνται ότι στη γωνία με την Πατησίων κτίστηκε και υπάρχει ακόμη η τετραώροφη πολυκατοικία που κληρώθηκε στο Λαχείο Συντακτών.

Ένας μοντέρνος κινηματογράφος που ακόμη και τα πρωινά της Κυριακής συγκέντρωνε πλήθος κόσμου, ήταν το Άττικα. Φημισμένα κομμωτήρια και ακριβές μπουτίκ υπήρχαν γύρω. Η πλατεία γεμάτη παρτέρια και λουλούδια, δένδρα, παγκάκια ήταν προσιτή και ευχάριστη σε όλους.

Σήμερα, τα πάντα έχουν αλλάξει. Το Άττικα γκρεμίστηκε. Τα παρτέρια δεν έχουν την παλιά εικόνα της φροντίδας. Η παιδική χαρά δεν φαίνεται να έχει κατασκευαστεί καλά, γιατί όταν βρέχει τα νερά λιμνάζουν. Πώς να παίξουν τα παιδιά;

Κάποτε έγιναν έργα ανάπλασης της πλατείας. Ορισμένοι χώροι της είναι καλοί. Στο σύνολο, όμως, η πλατεία δεν έχει εικόνα αντάξια μιας πρωτεύουσας. Τεράστια περίπτερα στον περίγυρο, ογκώδη τα ψυγεία τους, καταλαμβάνουν πολύ μεγάλο χώρο. Οι παλιές τουαλέτες έχουν κλείσει. Καινούργιες δεν υπάρχουν. Υπάρχει μια μεγάλη φωτειζόμενη ταμπέλα, από την οποία πληροφορούνται οι περαστικοί ότι αν θέλουν να προστατεύσουν ένα σκύλο, μπορούν. Δίνονται και τα τηλέφωνα από τα οποία θα πάρουν τις απαιτούμενες πληροφορίες. Τι να πει κανείς; Και εδώ κάθονται, στέκονται, συνομιλούν, δεκάδες ξένοι. Τα ίδια ερωτήματα αυτόματα δημιουργούνται. Ποιοι είναι, πώς βρέθηκαν εδώ, τι ελπίζουν;

Η αλήθεια είναι ότι ασχημαίνει καθημερινά η

Αθήνα, γίνεται χειρότερη από ό,τι ήταν παλιότερα. Όλο και περισσότερο παίρνει την εικόνα τριτοκοσμικής πόλης. Αυτό δεν απασχολεί κανένα; Πόσοι από τους δημοτικούς συμβούλους που εκλέγει ο αθηναϊκός λαός για να φροντίσουν την πόλη πραγματικά γνωρίζουν την κατάσταση στις πλατείες της; Τις έχουν ποτέ επισκεφθεί; Μήπως θα έπρεπε; Ας το σκεφθούν.

ΑΤΡΟΠΟΣ