Πού είναι τώρα όλοι εκείνοι που «ξόρκιζαν» την υψηλή κατανάλωση!
Ήδη, τα δυσμενή αυτά στοιχεία για την ανεργία και τη δραματική συρρίκνωση της ανάπτυξης εντείνουν σαφώς τις πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων με σκοπό την ενίσχυση των καταναλωτικών δαπανών. Δηλαδή, για την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης, την ενίσχυση της κατανάλωσης, την οποία μέχρι χθες «ξόρκιζαν» τα εκάστοτε κόμματα της αντιπολίτευσης, συνδικαλιστές, εφημερίδες, ραδιοτηλεοπτικά μέσα με τις γνωστές κραυγές αγωνίας που αντηχούν ακόμα στα αυτιά μας, όπως «αβάσταχτη υπερχρέωση των νοικοκυριών και επιχειρήσεων», «ανάπτυξη με δανεικά». Μέχρι και στη Βουλή με συζητήσεις επίκαιρων ερωτήσεων είχε φτάσει το θέμα αυτό! Κι έγινε το χατίρι τους! Αλλά, από την άλλη μεριά, οι οικονομικοί νόμοι τώρα εκδικούνται.
Τώρα, λοιπόν, που η εγχώρια ζήτηση έχει αρχίσει να επιβραδύνεται (κι αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια), οι υψηλοί ρυθμοί χορήγησης δανείων, που στήριζαν την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις σε κατοικίες, συρρικνώνονται, τώρα αποδυναμώνεται, από τους παράγοντες αυτούς, η αναπτυξιακή διαδικασία και στη χώρα μας. Έτσι, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής (4% κατά μέσον όρο την τελευταία 13ετία) θα περιοριστούν στο 0,2% ή το 0,5%. Οι επιπτώσεις βέβαια έχουν αρχίσει να είναι εφιαλτικές. Και δεν περιορίζονται μόνο στην ανεργία, την απασχόληση, την ανάπτυξη, τα δημόσια οικονομικά, αλλά και στις επιχειρήσεις. Υπενθυμίζουμε ότι η φετινή IBR (International Business Report), όπως ανακοίνωσε η Grant Thornton με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων στελεχών 7.200 ιδιωτικών επιχειρήσεων σε 36 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, παρουσιάζει με συντριπτικά ποσοστά πως η μειωμένη καταναλωτική ζήτηση αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τις επιχειρήσεις. Οι 33 από τις 36 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, ανέφεραν ως βασικό παράγοντα ανησυχίας για τις επιχειρήσεις την πτώση στην καταναλωτική ζήτηση και την έλλειψη επιχειρησιακής πίστωσης ως δευτερεύουσας σημασίας.
Και πήγαμε στο άλλο άκρο. Ενώ πρώτα «ξορκίζαμε» την υψηλή ρευστότητα, την υψηλή πιστωτική επέκταση και την κατανάλωση, τώρα η κυβέρνηση κατάρτισε «σχέδιο διάσωσης και ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών» με τη διάθεση του γνωστού ποσού των 28 δισ. ευρώ για να μπορούν να δίνουν δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά! Πού είναι, άραγε, σήμερα όλοι αυτοί οι σύγχρονοι «ξορκιστές» της υψηλής κατανάλωσης και «της ανάπτυξης με δανεικά»;
Είναι αλήθεια ότι οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στηρίζονταν τα τελευταία δεκατρία χρόνια κυρίως στην υψηλή εγχώρια ζήτηση και πολύ λιγότερο στις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Η ανάπτυξη στη χώρα μας στηριζόταν κυρίως στην εγχώρια ζήτηση, διότι δεν αντιμετωπίστηκαν ποτέ οι μακροοικονομικές ανισορροπίες και οι διαρθρωτικές αδυναμίες της οικονομίας μας προκειμένου να διασφαλίζονταν οι μακροχρόνιες προοπτικές υψηλής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης με μια νέα και εξωστρεφή αναπτυξιακή δυναμική, η οποία θα στηριζόταν κυρίως στην ενίσχυση της παραγωγικής βάσης μέσω επενδύσεων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Έτσι, από τα «ολότελα καλή ήταν και η Παναγιώταινα»!