ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Η 1η Απριλίου του 1955, ημέρα έναρξης ενός μοναδικού, στη νεώτερη ιστορία του Ελληνισμού, απελευθερωτικού αγώνα, όπου ο ηρωισμός, η γενναιότητα και η αυτοθυσία θύμισαν μεγαλειώδεις στιγμές της ελληνικής ιστορίας στη διαδρομή της, από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα, πέρασε σχεδόν απαρατήρητη στον ελλαδικό χώρο.
Την 1η Απριλίου 1955, ξεσηκώθηκαν οι Κύπριοι, ασκώντας ένοπλη επαναστατική βία και αγωνίσθηκαν επί τέσσερα χρόνια, ηρωικά και χρησιμοποιώντας την τέχνη του ανταρτοπόλεμου, δηλαδή του ανορθόδοξου πολέμου, εναντίον της βρετανικής αποικιοκρατίας που επέβαλε σχεδόν για 100 χρόνια δουλεία και ανελευθερία στον λαό της Κύπρου, που στη μεγάλη του πλειοψηφία, εδώ και χιλιάδες χρόνια, είναι κομμάτι του Ελληνισμού.
Πολλοί σήμερα δεν καταλαβαίνουν γιατί οι κύπριοι αγωνιστές και ολόκληρος ο λαός ταύτισαν την ελευθερία και την αποτίναξη του αποικιακού ζυγού με την Ένωση με την Ελλάδα. Πολλοί ακόμη δεν μπορούν να κατανοήσουν σήμερα, γιατί οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία, γιατί ο Γρηγόρης Αυξεντίου δεν παραδόθηκε για να σωθεί και προτίμησε λέγοντας το “Μολών Λαβέ” να πέσει όρθιος, για την ακρίβεια να καεί ζωντανός. Γιατί ο 17χρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης προτίμησε να «πάρει την ανηφοριά και τα σκαλοπάτια που οδηγούν στη λευτεριά» και να μην υποταγεί στα «παλάτια» που του ‘ταζαν οι κυβερνήτες -ηγεμόνες της Κύπρου. Επέλεξαν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ τον δρόμο του χρέους, της τιμής και της αξιοπρέπειας, θεωρώντας πως στην ιστορική πορεία ενός λαού εκείνο που μένει είναι η πνευματική τους συνεισφορά, ο αυτοσεβασμός και η πνευματική ανάταση, σε ένα σύστημα αξιών που καταξιώνει και αυτοπραγματώνει την ανθρώπινη ύπαρξη. Όπως έλεγε και ο Louis De Broglie, απευθυνόμενος στους μαθητές του: «Αφήστε με να σας ευχηθώ να διατηρήσετε σ’ όλη τη ζωή σας, σαν ένα πολύτιμο κτήμα των σπουδών σας στο λύκειο, την καλλιέργεια κάθε ανώτερου πράγματος στην πνευματική, αισθητική ή ηθική τάξη. Καλλιέργεια, χωρίς την οποία ένας πολιτισμός, όσο τελειοποιημένος και αν είναι στις υλικές του λεπτομέρειες, δεν θα ήταν σε λίγο τίποτε άλλο, παρά μια πολύπλοκη μορφή βαρβαρότητας».
Αυτό σημαίνει πως ο αγώνας για την ελευθερία, υπό την έννοια του συνολικού αγαθού, προϋποθέτει ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες, αποφασισμένους να θυσιαστούν για το σύνολο, τις αξίες και τις αρχές που διέπουν ένα συλλογικό υποκείμενο ως πνευματική υπόσταση. Όπως έλεγε και ο Rudyard Kippling: «…Οι αρχές είναι αρχές που ποτίζουν τους δρόμους με ρυάκια αίματος…», δηλαδή αγώνας και θυσία για μια κοινωνία που διεκδικεί την ελευθερία και την αυτοδιάθεσή της, δηλαδή τη δημοκρατική της οργάνωση και την ικανότητά της να αποφασίζει η ίδια ως σύνολο και ως πλειοψηφία για το παρόν και το μέλλον της χώρας. Ο αντιαποικιακός αγώνας των Κυπρίων, τον οποίο εμείς οι Έλληνες ξεχνούμε γιατί φροντίζουν να μας κονταίνουν τη μνήμη, υπήρξε το πρότυπο και η έμπνευση των ένοπλων αντιαποικιακών κινημάτων που ακολούθησαν στη δεκαετία του ’50, τα οποία αντέγραψαν τόσο την τακτική, δηλαδή το σχέδιο, όσο και τη μεθοδολογία, δηλαδή τη θεωρία του κυπριακού αντάρτικου. Η Αλγερία του Μπεν Μπελά, ο IRA αλλά και ο ίδιος ο Κάστρο στην κoυβανική επανάσταση αντέγραψαν, όπως οι ίδιοι έχουν επανειλημμένα δηλώσει, τη στρατηγική του κυπριακού ανορθόδοξου πολέμου, που σε στρατιωτικό επίπεδο ήταν απόλυτα επιτυχής. Εκεί που υπέστημεν ήττα, ήταν στη διπλωματία, και στο πολιτικό πλαίσιο της διεκδίκησης. Όμως, πρέπει να θυμόμαστε πως από το 1955 μέχρι το 1959, η Αθήνα καιγόταν όχι από τους «κουκουλοφόρους» που καταστρέφουν εγκληματικώ τω τρόπω τις περιουσίες των ανθρώπων, αλλά από τις φωνές και την παθιασμένη ειρηνική εκδήλωση της συμπαράστασης του Ελληνισμού στους κύπριους αδελφούς, και σταθερής καταγγελίας του αμερικανοβρετανικού παράγοντα ο οποίος εκείνη την περίοδο κηδεμόνευε την Ελλάδα. Όπως δε σημειώνει ο αυστριακός ιστορικός G. Hering, οι διαδηλώσεις αποτελούνταν στο κύριο σώμα τους από την ελληνική Αριστερά και κυρίως την ΕΔΑ. Ο αείμνηστος μέγας κοινοβουλευτικός άνδρας, Ηλίας Ηλιού, είχε έγκαιρα προειδοποιήσει σε ομιλία του στην ελληνική Βουλή για τους κινδύνους που εμφιλοχωρούσαν για την υπόσταση της Κύπρου και το μέλλον, οι άρτι υπογραφείσες Συνθήκες Ζυρίχης – Λονδίνου για την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Αυξεντίου, ο Παλληκαρίδης, ο Καραολής, ο Δημητρίου και τόσοι άλλοι αγωνιστές της ελευθερίας της Κύπρου, μπορεί να μη δικαιώθηκαν αφού η ελευθερία που ακολούθησε δεν ήταν ολοκληρωμένη και η ανεξαρτησία ήταν κολοβή, όμως υπήρξαν και είναι κοινωνικά πρότυπα, αρχέτυπα ηρώων, που μπορούν και πρέπει να γαλουχούν την ελληνική νεολαία, ενδυναμώνοντας και ενισχύοντας την πνευματικότητά της, γιατί νεολαία χωρίς πνευματικά πρότυπα στερείται πολιτισμού και εκπίπτει σε αυτό που λέει ο Ηράκλειτος: «… Πυρός ανταμοιβή τα πάντα και πυρ πάντων, ώσπερ χρυσού χρυσού χρήματα και χρημάτων χρυσός…». Δηλαδή, τα πάντα ανταλλάσσονται με τη φωτιά και η φωτιά με τα πάντα, όπως ακριβώς τα πράγματα ανταλλάσσονται με τον χρυσό και ο χρυσός με τα πράγματα, ή στο αντίστοιχο λεχθέν από τον Στοβαίο «…έτσι είναι εις τας πόλεις (των ελεύθερων περιοχών), πρώτον τροφήν, έπειτα κόρον είτε ύβριν…». Δηλαδή να μπει πρώτα η πολυτέλεια, ύστερα ο κόρος, έπειτα η αλαζονεία με κατάληξη τον όλεθρο.
Η κοινωνία μας ζει σήμερα χωρίς θετικά κοινωνικά πρότυπα, χωρίς ιδανικά, δίχως το όνειρο και την πνευματική αναζήτηση της ελευθερίας και άλλων οικουμενικών αξιών πάνω στις οποίες στηρίζεται η ζωή και η συνέχειά της στον πλανήτη. Συμβαίνει ακριβώς αυτό που έγραψε πριν από χρόνια η Άννα Συνοδινού: «Απανθρωπιζόμαστε, καταστράφηκε η ζωή μας, διαβρώθηκε ο χαρακτήρας μας, βρισκόμαστε στο επίπεδο της ψησταριάς και του φαστφουντάδικου… Κουλτούρα δεν είναι να πάμε στο Ηρώδειο, αλλά εκφράζεται και στην πιο μικρή λεπτομέρεια της καθημερινής μας ζωής. Έχουμε χάσει την κρίση για το ποιες είναι οι αξίες. Σήμερα ισχύει ο νόμος της συμμορίας, όπου κανείς δεν τιμωρείται, γιατί η ευθύνη είναι συλλογική…»