Ολέθριο σφάλμα Καραμανλή η συζήτηση περί «κούρασης»

«Είμαι πρόεδρος της ΝΔ για περισσότερα από 12 χρόνια. Έχω κουραστεί. Θα εργαστώ σκληρά μέχρι τις εκλογές, θα δώσω όλες μου τις δυνάμεις στη μάχη για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, αλλά αν παρά ταύτα οι εκλογές χαθούν, θα φύγω», φέρεται ότι δήλωσε.

Ας εξετάσουμε κατʼ αρχάς τη λιγότερο υποτιμητική για τον πρωθυπουργό εκδοχή, ότι δηλαδή επέλεξε να δημοσιοποιήσει μια τέτοια θέση περί «κούρασης» και πρόθεσής του να εγκαταλείψει την πολιτική σε περίπτωση εκλογικής ήττας προκειμένου να θορυβήσει τους υπουργούς και τα στελέχη της παράταξής του και να τους ωθήσει να δώσουν κάθε ικμάδα των δυνάμεών τους για να νικήσει η ΝΔ κι έτσι να κρατήσουν τον «κουρασμένο» πρωθυπουργό στην ηγεσία της χώρας και του κόμματος, ώστε να συνεχίσουν και οι ίδιοι να απολαμβάνουν τις παροχές και τα πλούτη της εξουσίας.

Αν όντως πίστευε ότι η δήλωσή του θα είχε τέτοια αποτελέσματα, είναι προφανές πως έχει χάσει κάθε επαφή με την πολιτική πραγματικότητα της χώρας, αλλά και του κόμματός του. Είναι προφανές πως το πολιτικό του κριτήριο έχει αμβλυνθεί επικίνδυνα και τελεί σε πλήρη σύγχυση, πράγμα επικίνδυνο ακόμη και για την παραμονή του στον πρωθυπουργικό θώκο, καθώς τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και κυρίως σε αυτήν τη φάση οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους την έκδηλη πολιτική αδυναμία που αποκάλυψε η περιβόητη πλέον δήλωσή του.

Θύμα του Καραμανλή

οι… καραμανλικοί!

Ένας πρωθυπουργός μπορεί να χρησιμοποιήσει την απειλή παραίτησής του ως μοχλό πίεσης πάνω στα στελέχη του κόμματός του μόνο σε φάσεις που είναι πανίσχυρος στον λαό – ποτέ σε φάσεις που το κόμμα του έχει βουλιάξει στις δημοσκοπήσεις και επικρατεί στη συνείδηση του κόσμου η άποψη ότι θα χάσει τις εκλογές, όπως συμβαίνει τώρα με τη ΝΔ.

Όταν μια κυβέρνηση βουλιάζει και ο πρωθυπουργός βγαίνει και λέει ότι κουράστηκε και θα φύγει στην περίπτωση εκλογικής ήττας, τότε συμβαίνουν δύο πράγματα:

Πρώτον, σε επίπεδο οπαδών, ψηφοφόρων και μελών του κόμματος γενικεύεται ένα καλπάζον κύμα ηττοπάθειας. «Αφού ακόμη και ο ηγέτης μας πετάει την ασπίδα και το βάζει στα πόδια αντί να παλέψει, δεν γίνεται τίποτα, δεν υπάρχει καμιά ελπίδα», σκέφτονται όλοι αυτοί και σκύβουν το κεφάλι μοιρολατρικά, περιμένοντας να πέσει η αυλαία, ενώ οι πιο καιροσκόποι ψηφοφόροι κοιτάζουν να αποκαταστήσουν σχέσεις με την αντίπαλη παράταξη, την οποία ακόμη και ο ηγέτης τους αναγνωρίζει με τη στάση του ως βέβαιο νικητή των εκλογών.

Δεύτερον, σε εσωκομματικό επίπεδο αφενός ενεργοποιούνται οι επίδοξοι αντικαταστάτες του «κουρασμένου» πρωθυπουργού θεωρώντας πως ο ίδιος τους δίνει το σύνθημα «τώρα είναι η ώρα» για τη διαδοχή, και αφετέρου παραλύει και διαλύεται ο πυρήνας των στελεχών που… στηρίζουν τον πρωθυπουργό!

Στην περίπτωσή μας, το πρώτο θύμα της στάσης του Καραμανλή είναι οι πιστοί και αφοσιωμένοι… καραμανλικοί!

Δεν βγαίνουν όλοι στη σύνταξη

Η εξήγηση της στάσης τους είναι πολύ απλή. Δεν οφείλεται μόνο στην πικρία που φυσιολογικά αισθάνονται οι αταλάντευτοι καραμανλικοί, οι οποίοι νιώθουν «προδομένοι» από το γεγονός ότι ο ηγέτης που πίστεψαν και στήριξαν ξαφνικά βαριέται και αποφασίζει να βγει πολιτικά στη σύνταξη από τα πενήντα του. Το κυριότερο είναι ότι όλοι τους σχεδόν θέλουν φυσικά να παραμείνουν στην πολιτική και δεν έχουν καμιά πρόθεση να γίνουν όλοι συνταξιούχοι επειδή βαρέθηκε και τα παράτησε ο «κουρασμένος» Κώστας Καραμανλής. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που θα οδηγηθούν αυτοβούλως στην «πολιτική χωματερή» της συνταξιοδοτικής απραξίας.

Αν θέλουν όμως να συνεχίσουν να είναι πολιτικά ενεργοί, πρέπει να αναπροσαρμόσουν την πολιτική των εσωκομματικών συμμαχιών τους και να επιδιώξουν την αποκατάσταση σχέσεων με κάποιον από τους επίδοξους διαδόχους του Κ. Καραμανλή, τους «δελφίνους», όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε.

Είναι μάλιστα υποχρεωμένοι να δώσουν πολλαπλές εγγυήσεις αφοσίωσης και πίστης στον δελφίνο με τον οποίο θα ταχθούν, καθώς η μέχρι τώρα στάση τους στο πλευρό του πρωθυπουργού αφενός τους έχει οπωσδήποτε οδηγήσει σε διάφορες περιπτώσεις να συγκρουστούν με τον έναν ή τον άλλο δελφίνο και αφετέρου η πρόσβασή τους στο άμεσο πρωθυπουργικό περιβάλλον έχει προκαλέσει τον φθόνο πολλών στελεχών της ΝΔ, που δεν είχαν αυτό το προνόμιο. Λίγο-πολύ, επομένως, όλοι τούς αντιμετωπίζουν με δυσπιστία, άρα για να γίνουν πιστευτοί από τον νέο τους αρχηγό πρέπει να δώσουν περισσότερα δείγματα «νομιμοφροσύνης» προς το πρόσωπό του απʼ όσα απαιτούνται από άλλους, μη στενά καραμανλικούς.

Αποδυνάμωση του πρωθυπουργού

Αναπότρεπτη συνέπεια αυτής της κατάστασης που περιγράψαμε είναι βεβαίως η θεαματική αποδυνάμωση του ίδιου του πρωθυπουργού και της πολιτικής επιρροής και του ελέγχου του πάνω στο κόμμα. Μόνο υποκριτικά μπορεί κανείς να εμφανίζεται πειθήνιος σʼ έναν αρχηγό που ο ίδιος έχει μισοανακηρύξει τον εαυτό του προτιθέμενο να αποχωρήσει.

Η αποδυνάμωση αυτή είναι πολύ πιο ουσιαστική απʼ όσο μπορεί να φανταστεί αυθόρμητα κανείς, αν δεν το σκεφτεί σοβαρά.

Πρώτα πρώτα ο πρωθυπουργός χάνει ουσιαστικά τη δυνατότητα να επηρεάσει με ενεργό τρόπο ακόμη και την επιλογή του διαδόχου του. Μπορεί φυσικά ακόμη να εκβιάσει κάποιες καταστάσεις (π.χ. μπορεί να προκηρύξει τώρα πρόωρες εκλογές, τις οποίες αυτήν τη στιγμή είναι βέβαιο πως θα τις χάσει πανηγυρικά, κι έτσι να στείλει την Ντόρα κατευθείαν πέντε-έξι χρόνια στην αντιπολίτευση, οπότε δεν είναι καν σίγουρο ότι κάποτε θα γίνει πρωθυπουργός, έστω και ως αξιοσέβαστη γηραιά κυρία).

Αν όμως, υποθετικά μιλώντας, ο Κώστας Καραμανλής θελήσει να αναγορεύσει διάδοχό του π.χ. τον Αβραμόπουλο ή τον Σαμαρά, δεν είναι πιθανότατα σε θέση να το κάνει, γιατί δεν είναι σε καμιά περίπτωση εξασφαλισμένο ότι όλο το μέχρι σήμερα καραμανλικό στρατόπεδο θα τον ακολουθήσει στην επιλογή του.

Κίνδυνοι και για τον ίδιο!

Σε ακραία περίπτωση, αν θελήσει να το δει κανείς ψυχρά, με το ολέθριο σφάλμα που διέπραξε ο πρωθυπουργός έχει ήδη υπονομεύσει ακόμη και τη δική του παραμονή στον πρωθυπουργικό θώκο μέχρι τις εκλογές!

Πραγματικά, γιατί είναι αναγκαίο να πάει οπωσδήποτε η ΝΔ σε μια δύσκολη εκλογική αναμέτρηση έχοντας έναν αρχηγό που έχει δηλώσει «κουρασμένος» και έτοιμος να παρατήσει τα πάντα και να φύγει, αν ηττηθεί; Δεν είναι προτιμότερο να δώσει τη μάχη μʼ έναν άλλο αρχηγό που θα έχει το πάθος να γίνει πρωθυπουργός και που, αν ηττηθεί, θα θέλει με τον πιο λυσσώδη τρόπο να ανατρέψει τον Γιώργο Παπανδρέου και να πάρει τη θέση του το συντομότερο δυνατό;

Δεν γνωρίζουμε αν οι εσωκομματικοί συσχετισμοί στους κόλπους της ΝΔ είναι ήδη ώριμοι για να στηρίξουν απόπειρα απομάκρυνσης του «κουρασμένου» Κ. Καραμανλή από την ηγεσία ή αν το κυβερνών κόμμα θα συρθεί όπως όπως στις εκλογές υπό τον πρωθυπουργό, για να τις χάσει και να ξεμπερδεύει. Αυτό όμως για το οποίο είμαστε βέβαιοι είναι πως όλοι οι δελφίνοι έχουν πλέον μπει σε φάση… παράκρουσης πυρετωδών δραστηριοτήτων, για να εξασφαλίσουν τις συμμαχίες που θα τους επιτρέψουν να επιβληθούν στους ανταγωνιστές τους.

Από τη στιγμή πάντως που θα εξασφαλίσουν τον κατάλληλο εσωκομματικό συσχετισμό δυνάμεων, σύσσωμα τα στελέχη και η βάση της ΝΔ θα είναι υπέρ της εμφάνισης του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές υπό τον νέο του ηγέτη και όχι υπό τον Κ. Καραμανλή. Όλοι θα έχουν την πεποίθηση ότι υπό νέα ηγεσία η ΝΔ θα έχει καλύτερες πιθανότητες να αποφύγει την ήττα από το ΠΑΣΟΚ, η οποία βεβαίως αυτήν τη στιγμή φαντάζει αναπότρεπτη.

Δυστυχώς, ο πρωθυπουργός κατόρθωσε να αυτοπυροβοληθεί στο πόδι και να γίνει πολιτικά ανάπηρος με την περιβόητη συζήτηση περί της «κούρασής» του. Τώρα είναι υποχρεωμένος να ζήσει με αυτήν την πολιτική του αναπηρία. Κρίμα…

Και η πολιτική του;

Το θέμα του προσώπου που ίσως καλέσει η ΝΔ για να αντικαταστήσει τον «κουρασμένο» Κ. Καραμανλή αφορά πρωτίστως το κόμμα, τα μέλη, τους οπαδούς και τους ψηφοφόρους τους. Ο ελληνικός λαός στο σύνολό του θα επιβραβεύσει ή θα αποδοκιμάσει την όποια κομματική επιλογή της ΝΔ με την ψήφο του. Ο ελληνικός λαός ενδιαφέρεται όμως πολύ περισσότερο για το αν θα συνεχιστεί ή όχι η πολιτική που ακολούθησε ο Κ. Καραμανλής σε δυο-τρία κορυφαία θέματα, ιδίως εξωτερικής πολιτικής, δεδομένου ότι αυτή η πολιτική συνάντησε την επιδοκιμασία του 80-90% ή και παραπάνω της ελληνικής κοινής γνώμης.

Θα συνεχίσει ο διάδοχός του την πολιτική του βέτο εναντίον των Σκοπίων ή θα πουλήσει το θέμα του ονόματος των Σκοπίων; Θα συνεχίσει την ενεργειακή πολιτική συνεργασίας με τη Ρωσία ή θα καταστήσει τη χώρα ενεργειακό όμηρο των ΗΠΑ και της Τουρκίας, με μοιραίες επιπτώσεις σε εθνικά μας θέματα; Θα ταχθεί, έστω και ξέψυχα, υπέρ του «Όχι» σε μια αναδιατύπωση του Σχεδίου Ανάν για το Κυπριακό;

Αν διάδοχος του Καραμανλή είναι η Ντόρα, η εξέλιξη της πολιτικής της ΝΔ στα θέματα αυτά θα είναι τραγική. Και το χειρότερο είναι πως και η πολιτική του Γ. Παπανδρέου στα θέματα αυτά θα είναι ίδια και χειρότερη από της Ντόρας!

Τελικά, αυτή η «κούραση» του Κ. Καραμανλή και η προαναγγελία της αποχώρησής του έχει αρνητικές πτυχές ακόμη και για τη χώρα, όσο κι αν κανένας δεν θα νοσταλγήσει την αντιλαϊκή οικονομική και κοινωνική του πολιτική.