Η αποσύνθεση της ομογένειας στις ΗΠΑ

Η στήλη αυτή μετέφερε το ερώτημα σε έγκυρες και ευαίσθητες υπερατλαντικές κεραίες, από τις οποίες συνέλεξε συγκλίνοντα μηνύματα.

Σοφός καθηγητής, λακωνικός στη διάγνωση, τα συνοψίζει στις ακόλουθες φράσεις:
«Το μέλλον της ομογένειας στις ΗΠΑ είναι ζοφερό. Το πρόβλημά της είναι πολυσχιδές και πολυεπίπεδο, διέπεται δε από μια φθίνουσα πορεία πολιτισμικής αλλοτρίωσης και παρακμής και από έντονα στοιχεία υφέρπουσας πολιτικής διαφθοράς. Δυστυχώς γνωστές οργανώσεις, όπως λ.χ. η ΑΧΕΠΑ και το κρατικοδίαιτο ΣΑΕ, αποτελούν συνιστώσες του ίδιου προβλήματος».

Την ανάλυση αυτού του κωδικοποιημένου μηνύματος παρέχουν παράλληλες μαρτυρίες και εξεικονίζει το εξής πρόσφατο περιστατικό:

Προ ολίγων μηνών το Κυπριακό Δίκτυο Δράσης στην Αμερική, ανεξάρτητη, ζωντανή οργάνωση κυπρίων πατριωτών, κίνησε το θέμα της καταπίεσης της λησμονημένης πολυάριθμης ελληνικής μειονότητας στα Σκόπια και κάλεσε τον Ελληνισμό της περιοχής της Νέας Υόρκης σε διαδήλωση έξω από τα Ηνωμένα Έθνη. (Την είδηση είχε δημοσιεύσει το «ΠΑΡΟΝ».) Και τι έγινε;

Οι ελληνικές υπηρεσίες και οι κατευθυνόμενες οργανώσεις, με εντολή της Αθήνας, κινητοποιήθηκαν στα ομογενειακά μέσα ενημέρωσης να θάψουν το προσκλητήριο και μεταξύ των ομογενών για να ματαιώσουν τη διαδήλωση. Η εφημερίδα «Εθνικός Κήρυξ» επιβεβαίωσε τα γεγονότα σε άρθρο με τον τίτλο «Η Αλήθεια». Το περιστατικό (και άλλα παρόμοια) συγκεφαλαιώνει τη δράση του «ελληνικού λόμπι», δηλαδή οργανώσεων που λειτουργούν ουσιαστικά ως «ταινιόδρομοι» του ελλαδικού υπουργείου Εξωτερικών.

Διεργασίες αφελληνισμού
Η ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ περιλαμβάνει περί τις 600 κοινότητες και υπολογίζεται σε δυόμισι εκατομμύρια. Σε απογραφή του 2000 δηλώθηκαν 1.170.000, αλλά η πολιτισμική αλλοτρίωση παρέχει κάποιαν εξήγηση. Περιλαμβάνει χιλιάδες επιστήμονες –πολλούς κορυφαίους–, εκατοντάδες εκκλησίες και οργανώσεις και ορισμένους πάμπλουτους χρηματοδότες των δύο κομμάτων και «φίλους» Προέδρων – και ημετέρων πολιτικών «βαρόνων».

Αλλά η «ελληνικότητα» αυτού του στοιχείου εκφυλίζεται με την πάροδο του χρόνου και των γενεών. Εκτός της αφομοιωτικής δύναμης του ενοποιού αμερικανικού «μίξερ», λειτουργούν παράλληλα καταλυτικοί παράγοντες. Συγκεκριμένα, η τυφλότητα και η αμβλύνοια του ελληνικού κράτους και η εγκατάλειψη από την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της αποστολής της ως θεματοφύλακα της παράδοσης του γένους.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής είναι ο θρησκευτικός αλλά και εθνικός ηγέτης της ομογένειας και ο μόνος, υπ’ αυτήν του την ιδιότητα, συνομιλητής των Προέδρων. Ο τελευταίος που άσκησε επάξια και δυναμικά αυτόν τον ρόλο ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος Κουκούζης, τον οποίο πολλοί, με τη χαρακτηριστική στη φυλή μας επιπολαιότητα, αποκαλούσαμε «Σιάκωβο»… Κυβέρνησε με στιβαρό χέρι το σκάφος της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας Αμερικής, ως κιβωτό του Ελληνισμού, και επαγρυπνούσε για τη διατήρηση της συνοχής του ελληνικού στοιχείου περί την Εκκλησία και για τη συντήρηση της ελληνικής παιδείας και του εθνικού φρονήματος. Ακουγόταν από την εκάστοτε εξουσία ως υπολογίσιμη πολιτική δύναμη και κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο συνέβαλε στην επιβλητική κινητοποίηση της ομογένειας, που δυναμικά αξίωσε και επέβαλε το αμερικανικό «εμπάργκο» όπλων προς την Τουρκία.

Ο Ιάκωβος θα ήταν άξιος συνεχιστής του έργου του Αθηναγόρα ως ηγέτης της Ορθοδοξίας, αλλά οι Τούρκοι και οι Αμερικανοί δεν τον ήθελαν. Και η τότε ελληνική κυβέρνηση –που συντηρεί ουσιαστικά το Πατριαρχείο– τον εγκατέλειψε.

Για να γίνει αντιληπτή η σημασία του παράγοντα Εκκλησία θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε Γερμανία και Αυστραλία, όπου οι πρόεδροι των ελληνικών κοινοτήτων εκλέγονται από τον λαό, στο σύστημα της Αρχιεπισκοπής Αμερικής έχουμε εκκλησιαστικές κοινότητες και οι εκάστοτε πρόεδροι λειτουργούν ως «επίτροποι», υπό την καθοδήγηση και επιρροή του ιερέα.

Υπό τον Βαρθολομαίο, ο εθνικός ομφάλιος λώρος με την Ελλάδα ουσιαστικά κόπηκε. Ο ηλικιωμένος Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος περιορίζεται στα εκκλησιαστικά του καθήκοντα και στις θεολογικές του μελέτες. Ο εθνικός ρόλος της Εκκλησίας έχει ακυρωθεί, η συνοχή της έχει διαρραγεί. Διάφοροι Μητροπολίτες λειτουργούν απολυταρχικά και ανεξέλεγκτα. Η παραδοσιακή φροντίδα της Εκκλησίας για ελληνικά σχολεία και εκπαίδευση των παιδιών της ομογένειας εγκαταλείφθηκε. Υπάρχει Μητροπολίτης που εξεδίωξε προικισμένο θεολόγο ιερέα και εκπαιδευτικό για «υπερβολική ελληνοπρέπεια». Τα σχολεία που λειτουργούν με ιδιωτική πρωτοβουλία βγάζουν ενδεχομένως φιλέλληνες. Φροντίδαις της Ουάσινγκτον και αδιαφορούσης της Αθήνας, η ομογένεια αφελληνίζεται. Το Πατριαρχείο θέλει την Εκκλησία Αμερικής όργανο των δικών του περιοριστικά συμφερόντων, στόχων και φιλοδοξιών και υπηρετεί την Ουάσινγκτον. Ο Ομπάμα αγνοεί τον Καραμανλή, αλλά θα επισκεφθεί τον Πατριάρχη και θα μιλήσει στους Τούρκους –όχι για το Αιγαίο, το casus belli, την κατοχή στην Κύπρο– για τη Σχολή της Χάλκης…

Το φαντασιακό λόμπι
Όσοι απλοϊκά μιλούν στην Ελλάδα «για ελληνικό λόμπι» στις ΗΠΑ έχουν προφανώς κατά νουν αριθμούς ψήφων, πλουσίους ομογενείς με πολιτική επιρροή, ομογενειακές οργανώσεις και μέλη του Κογκρέσου που υπολογίζουν σε ομογενειακή εκλογική στήριξη. Συγκρίνουν ίσως με το εβραϊκό λόμπι, που ελέγχει το Κογκρέσο και υπαγορεύει στον Πρόεδρο τις επιλογές των κορυφαίων συνεργατών του, ή με το πολύ μικρότερο αρμενικό στοιχείο που αποσπά από τον προεδρικό υποψήφιο δεσμευτική υπόσχεση αναγνώρισης της γενοκτονίας. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις έχουμε κοινότητες που ενεργούν σαν μια γροθιά, θρησκευτικές ιεραρχίες που συσπειρώνουν και προμαχούν, επιτελικά όργανα που προγραμματίζουν, συντονίζουν και κινητοποιούν, ειδικά στην περίπτωση των εβραίων της Αμερικής, την πολυσχιδή βοήθεια και καθοδήγηση του κράτους του Ισραήλ.

Το εβραϊκό λόμπι χρηματοδοτεί τους συμπλέοντες υποψηφίους –και τους αντιπάλους εκείνων που του αντιστέκονται– και τους κρατά υπό συνεχή έλεγχο. Προχθές ακόμη πέτυχε να ματαιώσει την τοποθέτηση επικεφαλής μυστικών υπηρεσιών ακεραίου λειτουργού της επιλογής του Ομπάμα.

Αυτό οργάνωσε και το ισχυρό τουρκικό λόμπι, από τούρκους και αμερικανούς επιχειρηματίες και δημόσιους λειτουργούς εξαγορασμένους από την Άγκυρα – με λεφτά της αμερικανικής βοήθειας. Το τουρκικό λόμπι στερείται ψήφων, αλλά διαθέτει άφθονο χρήμα και παρουσία στα αμερικανικά ιδρύματα στρατηγικού σχεδιασμού.

Το αρμενικό στοιχείο λειτουργεί αυτόνομα από το κράτος της Αρμενίας, διαθέτει ενιαία, ορθολογική και ισχυρή οργάνωση, ικανή να κινητοποιήσει ολόκληρη την κοινότητα εντός εικοσιτετραώρου για την εκλογή επιλεγμένου δημάρχου, κυβερνήτη, βουλευτή, γερουσιαστή και να κατακλύσει τον Λευκό Οίκο, πολιτικά γραφεία και ΜΜΕ με διαβήματα και επιστολές. Άξιοι άνθρωποι, δυνατά κύτταρα, υπερήφανοι για την καταγωγή και τις παραδόσεις τους.

Από δικής μας πλευράς, τα πολύ πλούσια μέλη της ελληνικής ομογένειας λειτουργούν «ρεαλιστικά», ως αμερικανοί επιχειρηματίες. Χρηματοδοτούν και στηρίζουν οι περισσότεροι το ρεπουμπλικανικό κόμμα και ένας είναι γνωστός ως γενναιόδωρος χρηματοδότης των δημοκρατικών –της Χίλαρι Κλίντον αρχικά και αργότερα του Ομπάμα– μετά την ανάδειξή του σε υποψήφιο. Στις σπάνιες επαφές τους με τον εκάστοτε Πρόεδρο, δεν κυριαρχεί φυσικά η φροντίδα για την Ελλάδα. Η πείρα επιβεβαιώνει τη μηδενική εισφορά τους. Το πολύ να συνηγορήσουν για κάποια συνάντηση φωτογράφησης με ελλαδίτη πολιτικό, που καλλιεργεί την εύνοιά τους. Είναι χρηματοδότες ιδρυμάτων και πανεπιστημιακών εδρών με ελλαδικά επώνυμα και ενίοτε των σπουδών γόνων πολιτικών οικογενειών.

Το λόμπι της εθνικής εορτής…
Υπό την ομπρέλα της γηραλέας ΑΧΕΠΑ και του νεώτερου ΣΑΕ, λειτουργούν ποικιλώνυμες ομογενειακές οργανώσεις, με προσηλώσεις σε ελλαδικά κόμματα, πρόσωπα και ποδοσφαιρικές ομάδες. ΣΑΕ και ΑΧΕΠΑ χρηματοδοτούνται από την Αθήνα, επιλέγουν αυτούς που θα εκπροσωπήσουν την ομογένεια στα συνέδρια στην Ελλάδα, ταξιδεύουν δωρεάν με την Ολυμπιακή και φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία. Ουδέποτε ενημέρωσαν την εθνική αντιπροσωπεία για το έργο τους. Το οποίο συνίσταται στην οργάνωση της παρέλασης-φεστιβάλ της 25ης Μαρτίου στη Νέα Υόρκη και στην πειθάρχηση της «βάσης» στις υποδείξεις του ΥΠΕΞ, που κατά κανόνα συμπίπτουν με τις επιθυμίες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Για την προαγωγή των εθνικών θεμάτων, η Ελλάδα μισθώνει, εδώ και δεκαετίες, τις υπηρεσίες του οίκου Μανάτος – Μανάτος, που οργανώνει την ετήσια τελετή στον Λευκό Οίκο για την εθνική εορτή… Υπάρχει επίσης, στην Ουάσινγκτον, το Ελληνο-Αμερικανικό Ινστιτούτο του Ευγενίου Ρωσσίδη, το οποίο τουλάχιστον συγκεντρώνει χρήματα για τη στήριξη ομογενών υποψηφίων. Στο φετινό Κογκρέσο συμμετέχουν επτά ομογενείς βουλευτές και μία γερουσιαστής (ιστορικό ρεκόρ), που συναποτελούν και το μοναδικό σοβαρό μετερίζι του Ελληνισμού στις ΗΠΑ. Υπάρχουν και ολίγοι φιλέλληνες, ανθιστάμενοι στη γοητευτική πολιορκία των τούρκων διπλωματών.

Οι ελληνικές διπλωματικές αντιπροσωπείες εκτελούν φυσικά τις εντολές της προϊσταμένης αρχής και τις κοινοποιούν, για τα αφορώντα την ομογένεια, στις κεντρικές οργανώσεις. Οι απεσταλμένοι των ιδιωτικών ΜΜΕ παρακολουθούν τα εθνικά θέματα με ποικίλλουσα ψυχική συμμετοχή. Ανταποκριτής του Αθηναϊκού Πρακτορείου, με μακρά και ευδόκιμη υπηρεσία, απολύθηκε πρόσφατα, προφανώς για «υπερβολική ελληνοπρέπεια». Αντικαταστάθηκε από τον πρώην ανταποκριτή της «Καθημερινής», τώρα μονίμως εγκατεστημένο στην Ελλάδα. Κατά παγκόσμια πρωτοτυπία, οι ανταποκρίσεις του εθνικού πρακτορείου από την Ουάσινγκτον γράφονται στην Αθήνα…

Παλαιοί αγωνιστές της ελληνικής υπόθεσης υποστηρίζουν ότι η καταλυτική ανάμειξη της Αθήνας στο έργο τους άρχισε στη δεκαετία του ’70, με εντολή του Καραμανλή να σταματήσουν την πολιορκία για το εμπάργκο προς την Τουρκία, και ολοκληρώθηκε με το καπέλωμα του ΣΑΕ. (Το εμπάργκο ακολούθησε η αναλογία 7 προς 3, όπου το 7 αντιπροσώπευε αντίστοιχο ποσοστό δωρεάν εξοπλισμού της Τουρκίας και το 3 όπλα έναντι δανείων, με επιτόκια μέχρι 8,5% για την Ελλάδα.) Μεταγενέστερες απόπειρες οργάνωσης ενός σοβαρού ομογενειακού οργάνου πιέσεως της αμερικανικής εξουσίας προσέκρουσαν στην αποθάρρυνση και αντίδραση της ελεγχόμενης «ηγεσίας» της ομογένειας ή απευθείας και της Αθήνας. Αναφέρεται η περίπτωση οργάνωσης ελληνοαμερικανών αποστράτων αξιωματικών των ΗΠΑ, με καταστρωμένη στρατηγική και επιχειρήματα για την άσκηση πίεσης στο Κογκρέσο και την κυβέρνηση, η οποία διαλύθηκε κατόπιν συστάσεων από την Αθήνα, υπείκουσα σε «συμβουλή» της Ουάσινγκτον. Γνωστός ελληνοαμερικανός καθηγητής αναφέρει ότι όταν ερώτησε πρόσφατο Πρόεδρο της Δημοκρατίας «τι πρέπει να κάνουμε», εκείνος του απάντησε: «Τίποτα. Να κοιτάξετε να βελτιωθείτε και να ευδοκιμήσετε.»

Αυτά, η παραίτηση της ελλαδικής πολιτικής ηγεσίας από κάθε ίχνος εθνικής υπερηφάνειας και αυτοσεβασμού και η γενικότερη άθλια εικόνα της χώρας, προστίθενται στους συντελεστές της αποσύνθεσης και αλλοτρίωσης της ελληνικής ομογένειας. Και επίσης το θέαμα διαφόρων ανυπόληπτων μισθωμένων υποκειμένων, που αλωνίζουν σε διπλωματικές δεξιώσεις και εκδηλώσεις στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολιτικά γραφεία, υπουργεία και ΜΜΕ της Αθήνας, κατά το προηγούμενο κάποιου Αβράκωτου, συμβούλου του δικτάτορα Ιωαννίδη.

Υπάρχουν ωστόσο ανεξάρτητες εστίες αντίστασης και αγώνα, όπως και υψηλής πνευματικής ποιότητας διάσπαρτοι Έλληνες, που διατηρούν φλογερή την προσήλωση προς τη διαχρονική Ιδέα-Ελλάδα και που αφιερώνουν χρόνο και μόχθο στην υπηρεσία της. Θα μπορούσαν να αποτελέσουν το προζύμι μιας αναγέννησης, εάν υπήρχε ο συντονισμός, η επιτελική οργάνωση και μια ηγετική μορφή που να επιβάλλεται στον καθολικό σεβασμό – μακριά από τη νοσηρή επίδραση του σηπόμενου «εθνικού κέντρου».