Οριακές ταλαντώσεις και μεγάλες μετακινήσεις…

Δεν ξέρουμε αν ο Κώστας Καραμανλής σκέφτηκε, έστω και προς στιγμήν, να διεκδικήσει τη στήριξη του ΛΑΟΣ…

Όμως, με αφορμή αυτήν ακριβώς τη φημολογία, κυκλοφόρησαν κι ακούστηκαν απίστευτες ανοησίες.

Ότι κάτι τέτοιο, λέει, θα έδιωχνε τον «μεσαίο χώρο» και θα τον έστελνε στο ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου. Ο οποίος, λέει, προσεταιριζόμενος τον Σημίτη θα αύξανε την «κυβερνησιμότητά» του.

Tόσες ανοησίες σε τόσο λίγες γραμμές!

– Πρώτη ανοησία, ότι ο μεσαίος χώρος θα δώσει τη νίκη στις επόμενες εκλογές.

– Δεύτερη ανοησία, ότι ο μεσαίος χώρος θα προσελκυσθεί από την… ακτινοβολία του Κώστα Σημίτη και θα επανακάμψει στο ΠΑΣΟΚ.

– Τρίτη ανοησία, η «κυβερνησιμότητα». Ότι δηλαδή όσοι δεν εμπιστεύονται τον Γιώργο Παπανδρέου να κυβερνήσει, θα τον εμπιστευθούν αν σταθεί στο πλάι του ο… Κώστας Σημίτης!

Ας τα δούμε ένα ένα:

= Πρώτον, η έννοια του μεσαίου χώρου, δηλαδή των ταλαντευόμενων ψηφοφόρων που μετακινούνται από το ένα κόμμα στο άλλο και δίνουν τη νίκη πότε στο ένα και πότε στο άλλο, έχει νόημα μόνο σε στατικές κοινωνικές συνθήκες. Όταν οι παραδοσιακοί διαχωρισμοί παραμένουν ισχυροί, όταν τα προτάγματα της πολιτικής είναι αμετακίνητα και γιʼ αυτό αρκούν οριακές μετακινήσεις ψηφοφόρων, για να ανατρέψουν μείζονες κυβερνητικές ισορροπίες…

Αυτά όλα, όμως, δεν υπάρχουν σήμερα. Η κοινωνία είναι ανήσυχη. Οι παραδοσιακοί διαχωρισμοί έχουν προ πολλού ξεπεραστεί. Τα προτάγματα της πολιτικής ελίτ είναι εντελώς διαφορετικά πλέον από τις προτεραιότητες του κοινωνικού σώματος…

Μεγάλα τμήματα της κοινωνίας (ακόμα και προοδευτικών ή μετριοπαθών αριστερών) θέτουν σε προτεραιότητα τη δημόσια ασφάλεια, ζητούν να καταργηθεί το «πανεπιστημιακό άσυλο» και να συντριβούν οι «κουκουλοφόροι».

Το λεγόμενο «άσυλο» θεσμοθετεί το ακαταδίωκτο της παρανομίας μέσα στα πανεπιστήμια, όπου τρομοκρατείται κάθε ελεύθερη φωνή από τους «κουκουλοφόρους» και τους προστάτες τους.

Η κατάργηση του «ασύλου» θα κέρδιζε σήμερα την ενθουσιώδη στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού και το σύνολο των μετριοπαθών ανθρώπων.

Ακραίοι σήμερα είναι εκείνοι που υπερασπίζονται το «άσυλο» της παρανομίας, όχι εκείνοι που θέλουν την κατάργησή του.

=Οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι δεν ασχολούνται πια, ούτε έχουν κανένα πρόβλημα με τη «Δεξιά», την «άκρα Δεξιά» (που δεν υπάρχει στην Ελλάδα) και την «Κεντροδεξιά» (που κι αυτήν την… ψάχνουμε τελευταία).

Τέτοιες φοβικές ανοησίες (για τον μπαμπούλα της «κακιάς Δεξιάς» που τρομάζει, τάχα, τους κεντρώους) θυμίζουν κάποιες ανάλογες φοβικές ανοησίες που λέγονταν τη δεκαετία του ʼ70: ότι οι αριστερίστικες κορώνες του Ανδρέα Παπανδρέου τότε, θα τρομοκρατούσαν, υποτίθεται, τους κεντρώους ψηφοφόρους και θα τους έστελναν στη Νέα Δημοκρατία! Κι όπως αποδείχθηκε λίγο αργότερα, όσο πιο «ακραία» αριστερή φρασεολογία υιοθετούσε τότε ο Ανδρέας, τόσο περισσότερο συσπείρωνε τους «Κεντρώους» (και όχι μόνο).

Σε μεταβατικές εποχές οι κοινωνίες κάνουν μεγάλες πολιτικές μετακινήσεις, απʼ άκρου σʼ άκρο. Όχι οριακές ταλαντεύσεις στον μεσαίο χώρο! Αλλάζουν προτεραιότητες και συμπεριφορές, αμφισβητούν μαζικά τα παλαιά στερεότυπα. Γιʼ αυτό τις ονομάζουμε «μεταβατικές εποχές»…

– «Ακραία» συνθηματολογία (για την εποχή της) υιοθέτησε η Μάργκαρετ Θάτσερ, στη Βρετανία, το 1979. Και νίκησε θριαμβευτικά.

– «Ακραία» συνθηματολογία για την εποχή του υιοθέτησε και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν στις ΗΠΑ, το 1980. Κι επίσης σάρωσε.

– «Ακραία» συνθηματολογία (προς την αντίθετη κατεύθυνση) υιοθέτησε και ο Φρανσουά Μιτεράν στη Γαλλία το 1981. Κι επίσης σάρωσε…

Ήταν τότε εποχή διεθνούς οικονομικής κρίσης. Ήταν μεταβατική εποχή διεθνώς. Κανείς δεν νοιαζόταν για οριακούς ταλαντευόμενους ψηφοφόρους του «μεσαίου χώρου», όταν οι κοινωνίες αναζητούσαν ηγέτες και προσδοκούσαν φυγή προς τα μπρός.

Παρόμοια διεθνή κρίση περνάμε σήμερα. Το ίδιο μεταβατική είναι η σημερινή εποχή. Ηγεσίες αναζητούν οι κοινωνίες και πάλι. Κι αυτό που ως τώρα θεωρείτο «ακραίο», δεν τρομάζει πια. Συχνά προσελκύει…

=Τέλος, η προσέγγιση με τον Σημίτη δεν πρόκειται να δώσει «κυβερνησιμότητα» στον Γιώργο Παπανδρέου. Στα τέλη του 2003 το κυβερνών ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη υστερούσε δέκα μονάδες, κι εκείνος έδωσε το «δαχτυλίδι» στον Γιώργο να μειώσει τη διαφορά. Τη μείωσε, αλλά δεν την ανέτρεψε…

Αν σήμερα ο Γιώργος Παπανδρέου εναγκαλιστεί τον Σημίτη, θα δείξει ότι χρειάζεται «δεκανίκια» για να κυβερνήσει. Άρα ότι δεν είναι ηγέτης. Και θα ακυρώσει τον εαυτό του. Γιατί ως τώρα προσπαθούσε να αποκοπεί από το παρελθόν. Και τώρα επιστρέφει στο παρελθόν.

Δύο «ακατάλληλοι» δεν αθροίζουν έναν «καταλληλότερο». Δύο αδυναμίες δεν αθροίζουν μια δύναμη…

Το πρόβλημα δεν είναι, πλέον, να κερδηθεί

ο «μεσαίος χώρος», αλλά να κερδηθεί η εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Η οποία δεν περιμένει πού θα στραφούν οι οριακοί ψηφοφόροι, αλλά ποιος θα αποδείξει (και θα την πείσει) ότι μπορεί να κυβερνήσει…

Το πρόβλημα δεν είναι να κερδηθούν όσοι «ταλαντεύονται» ανάμεσα στα κυρίαρχα στερεότυπα. Το πρόβλημα είναι το ακριβώς αντίθετο: ότι καταρρέουν τα κυρίαρχα στερεότυπα (και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και διεθνώς).

Ο ελληνικός λαός δεν αναζητά σήμερα ούτε «προοδευτικούς» ούτε «φιλελεύθερους» ούτε «δεξιούς». Αναζητά ηγέτες.

Κι όποιος αποδείξει ηγετική αποτελεσματικότητα, τον κέρδισε…

N. Z.