Έκτακτη εισφορά στους λεφτάδες
Σύμφωνα με πληροφορίες, το μέτρο θα αφορά εισοδήματα (οικογενειακά ή ατομικά) άνω των 50.000 ευρώ τον χρόνο και οι φορολογούμενοι αυτών των κατηγοριών θα κληθούν να πληρώσουν 10% επιπλέον φόρο από αυτόν που τους αναλογεί.
Πέρα από τα οικονομικά, στο Μέγαρο Μαξίμου προϋπολογίζουν και τα πολιτικά οφέλη από την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου. Θεωρούν ότι θα έχει θετική απήχηση στη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, αφού θα εμφανίζεται η κυβέρνηση να… «βάζει χέρι» στους έχοντες και τους υψηλόμισθους. Παράλληλα πιστεύουν ότι σ’ αυτό θα συμφωνήσουν και τα κόμματα της Αριστεράς. Αυτό ήταν άλλωστε και το συμπέρασμα που αποκόμισε ο Κ. Καραμανλής από τις συναντήσεις του τόσο με την Αλέκα Παπαρήγα όσο και με τον Αλέκο Αλαβάνο.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες ο κ. Καραμανλής θα έχει συναντήσεις με το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να καθορισθούν οι κινήσεις της κυβέρνησης και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των οξυμμένων προβλημάτων.
Με τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας να επιδεινώνονται σταθερά, η λήψη μέτρων αναδεικνύεται μονόδρομος για την κυβέρνηση και στο υπουργείο Οικονομικών μελετούν όλα τα ενδεχόμενα. Μεταξύ των εισηγήσεων που έχει στα χέρια του ο Γ. Παπαθανασίου είναι και το «πάγωμα» των μισθών στο Δημόσιο για μία διετία, μέτρο από το οποίο οι οικονομικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι το κράτος θα γλίτωνε ποσό της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ. Κυβερνητικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι μια τέτοια απόφαση θα συναντούσε τη σύμφωνη γνώμη των περισσότερων Ελλήνων (ένα μεγάλο μέρος τους εξακολουθεί να θεωρεί τους δημόσιους υπαλλήλους προνομιούχους), ωστόσο θεωρείται απίθανο να εφαρμοστεί καθόσον βρισκόμαστε ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο και θα προκαλούσε τις ισχυρές αντιδράσεις όσων θίγονται. Ταυτόχρονα υπάρχουν ακόμη εισηγήσεις για έλεγχο των εξωχώριων εταιρειών (των γνωστών off-shore) για αύξηση του φόρου που ισχύει στους τόκους των καταθέσεων κ.ά. Στο υπουργείο Οικονομικών έχει ανοίξει ξανά μια συζήτηση για το ζήτημα του ΦΠΑ και καταγράφονται αντικρουόμενες απόψεις είτε για τη μείωση είτε για την αύξησή του έστω κατά μία εκατοστιαία μονάδα. Ωστόσο η όποια μείωση πιθανότατα θα προσέκρουε στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η αύξηση θα επιδείνωνε την κατάσταση στην αγορά.
Αδιευκρίνιστο παραμένει αυτήν τη στιγμή το χρονικό σημείο που η κυβέρνηση θα ανακοινώσει, υποχρεωτικά, το πακέτο των μέτρων. Αν δηλαδή θα ανακοινωθούν μετά τη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι προγραμματισμένη για τις 19-20 Μαρτίου, όπου ο Κ. Καραμανλής αναμένεται να δεχθεί ισχυρές πιέσεις. Ή θα περιμένουν τις αποφάσεις του Ecofin που θα πραγματοποιηθεί εκτός εξαιρετικού απροόπτου την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου. Στη δεύτερη περίπτωση τα μέτρα θα «έρθουν» παραμονές του Πάσχα και στην κυβέρνηση είναι επιφυλακτικοί.
Ο πρωθυπουργός επέστρεψε ιδιαίτερα ανήσυχος από την έκτακτη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να του ασκούν πιέσεις για τη λήψη μέτρων. Την ανησυχία του αυτή εξέφρασε ο κ. Καραμανλής και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με τον οποίο συναντήθηκε στις αρχές της εβδομάδας. Επιπλέον στο διάγγελμά του, αμέσως μετά τις συναντήσεις του με τους πολιτικούς αρχηγούς, περιέγραψε με τα πιο μελανά χρώματα την κατάσταση της οικονομίας και προειδοποίησε ότι έρχονται τα χειρότερα. Ακόμη και κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν ότι ο πρωθυπουργός δεν άφησε χαραμάδα ελπίδας και ότι «ήταν περισσότερο ειλικρινής από όσο έπρεπε», έλεγαν χαρακτηριστικά. Οι ίδιοι διατυπώνουν το ερώτημα για το πώς η παγκόσμια οικονομία και κατ’ επέκτασιν η ελληνική θα βγουν από αυτήν την κρίση. «Σε τέτοιες περιπτώσεις η διέξοδος είναι ένας πόλεμος ή μια μεγάλη πολιτική-πολιτειακή αλλαγή», λένε χαρακτηριστικά.
Στο οικονομικό επιτελείο κάθονται σε… αναμμένα κάρβουνα, πέρα από την πορεία των ελλειμμάτων, για πολλούς ακόμη λόγους: Πρώτον, για τις επιπτώσεις που ενδεχομένως υπάρξουν στον τραπεζικό τομέα από τις απώλειες που θα έχουν οι ελληνικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των Βαλκανίων και της Τουρκίας, όπου οι οικονομίες τους παρουσιάζουν σημεία κατάρρευσης. Δεύτερον, από την εξυπηρέτηση των επιταγών που λήγουν τέλος Μαρτίου, την ίδια στιγμή που όλα τα στοιχεία δείχνουν κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των ακάλυπτων επιταγών.
Αγωνία επικρατεί στην κυβέρνηση και για το θέμα του τουρισμού, καθώς όλες οι πληροφορίες και οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν σημαντική κάμψη, στην καλύτερη περίπτωση 10% και στη χειρότερη 20 με 30%. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε αφενός απώλεια συναλλάγματος εκατομμυρίων ευρώ και αφετέρου αύξηση της ανεργίας, καθώς μεγάλες και μικρότερες ξενοδοχειακές μονάδες θα περιορίσουν τη διάρκεια λειτουργίας τους, αλλά και του αριθμού του απασχολούμενου προσωπικού. Οργανωμένη προσπάθεια για την προσέλκυση ξένων τουριστών δεν έχει γίνει, ενώ οι ξενοδόχοι δεν έχουν πειστεί ακόμη ότι πρέπει να ρίξουν τις τιμές και να στραφούν περισσότερο στον εγχώριο τουρισμό.
Ούτως ή άλλως πάντως στην κυβέρνηση περιμένουν τους επόμενους μήνες αύξηση της ανεργίας, καθώς επιχειρήσεις μεγάλες ή μικρότερες σε ολόκληρη τη χώρα προχωρούν σε απολύσεις, ενώ η κατάσταση για τους έλληνες εργαζόμενους επιδεινώνεται από την παρουσία μεγάλου αριθμού αλλοδαπών, που σε πολλές περιπτώσεις έχουν χαμηλότερες αμοιβές και οι εργοδότες τους δεν επιβαρύνονται με το κόστος της ασφαλιστικής κάλυψής τους.
Κατά τα λοιπά ο Κ. Καραμανλής φαίνεται να έχει καταλήξει ως προς τον χρόνο των εθνικών εκλογών: Εκτός δραματικού απροόπτου που θα έχει να κάνει με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας, αυτές θα διεξαχθούν το 2010 με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Την πρόθεσή του να μην πάει σε πρόωρες εκλογές ο πρωθυπουργός την κατέστησε σαφή τόσο στη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όσο και σ’ αυτήν με τους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και στην ομιλία του την Παρασκευή στη Βουλή. Το θέμα των εκλογών απετέλεσε ένα ακόμη σημείο τριβής μεταξύ Μαξίμου και Χαρ. Τρικούπη, αφού στενοί του συνεργάτες επέμεναν ότι στη διάρκεια της συνάντησης ο Γ. Παπανδρέου δεν έθεσε ευθέως θέμα εκλογών, ενώ από το περιβάλλον του προέδρου του ΠΑΣΟΚ υποστήριζαν ότι το έκανε. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο κ. Καραμανλής εξοργίσθηκε όταν την επομένη της συνάντησης είδε δημοσιευμένα αποσπάσματα από τη συνομιλία τους, και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που στη συζήτηση στη Βουλή ήταν ιδιαίτερα οξύς και επικριτικός για τον κ. Παπανδρέου και την πρακτική που ακολουθεί.
Σε πολιτικό επίπεδο, στο Μαξίμου εκτιμούν ότι το προφίλ του Κ. Καραμανλή βγαίνει ενισχυμένο από την πρωτοβουλία του να συναντήσει τους πολιτικούς αρχηγούς και να ζητήσει τη συναίνεσή τους. Στενοί συνεργάτες του επισημαίνουν ότι ο πρωθυπουργός εμφανίσθηκε ειλικρινής, σοβαρός και αποφασισμένος να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση. Κι ότι «χαμένος» βγήκε ο κ. Παπανδρέου, διότι ήταν ο μόνος που υποστήριξε ότι ο κ. Καραμανλής δεν τους παρουσίασε συγκεκριμένες προτάσεις. Οι άλλοι τρεις έκαναν λόγο για καθαρές και ειλικρινείς προτάσεις.