Η ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΤΩΝ «ΕΙΔΙΚΩΝ», ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ
Παντού στον κόσμο και, κυρίως, σε χώρες που το κράτος έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση για διάφορους λόγους, η δράση των φυλακισμένων ή καταζητουμένων που εκθέτει το κράτος γίνεται δεκτή με χιούμορ, αποδοχή και αγαλλίαση. Άλλωστε, είναι παντού διαδεδομένοι οι μύθοι και θρύλοι παρανόμων που απέδρασαν από το σύστημα-κράτος-εξουσία που τους φυλάκισε και παράλληλα βοήθησαν συνανθρώπους τους, ακόμα κι αν δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα.
Είναι η μικρή καθημερινή εκδίκηση που παίρνει από την Πολιτεία ο μέσος πολίτης μέσω του Παλαιοκώστα σήμερα, του Ρωχάμη χθες, του Βερνάρδου παλιότερα. Αυτά δεν (πρέπει να) περιέχουν καμιά έκπληξη διότι εντάσσονται στο πλαίσιο της απόλυτα φυσιολογικής καθημερινότητας που σπάει, διανθίζεται, με στιγμιότυπα και ιστορίες συμβατά με τις ανάγκες των ανθρώπων να δραπετεύουν από αυτό, τις δουλειές, που οι ίδιοι κάνουν χωρίς διακοπή και χωρίς τις περισσότερες φορές να το έχουν επιλέξει. Αυτό που σίγουρα περιέχει έκπληξη είναι ο εκτεταμένος υποκριτισμός πολιτικών και δημοσιογράφων που υποδύονται τους θιγμένους, τους ανήσυχους και τους αγανακτισμένους γιʼ αυτό που συμβαίνει, υιοθετώντας κι έναν αυθαίρετο διδασκαλικό τόνο και κουνώντας το δάκτυλο επιτιμητικά «προς όσους ευθύνονται». Η έκπληξη συνίσταται στην ποσότητα των μελών αυτής της συνομοταξίας, που είναι αρκετά μεγάλη, ίσως διότι εκτιμούν πως ταυτιζόμενοι με έναν συντηρητισμό της λογικής «οι νοικοκυραίοι», αποκτούν μεγάλο ακροατήριο φοβισμένων και ανήσυχων πολιτών από την ανεπάρκεια του κράτους και την αδυναμία του να λειτουργήσει στοιχειωδώς σωστά. Κάνουν όμως λάθος διότι η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου, μεταξύ αυτών και πολλοί «νοικοκυραίοι», μάλλον διασκεδάζει με το συμβάν και τη συνέχειά του (ανέκδοτα, ιστορίες, μηνύματα στα κινητά, όλα με ελικόπτερα, αεροπλάνα, αεροδιαδρόμους, αναγγελίες πτήσεων κ.λπ.) παρά ανησυχεί.
Το χιούμορ, η σάτιρα, ο σαρκασμός είναι στοιχεία του χαρακτήρα των Ελλήνων από αρχαιοτάτων χρόνων και φυσικά δεν πρόκειται τώρα να κατασταλούν ή να υποταχθούν σε δήθεν συνοφρυωμένους αναλυτές που εκδηλώνουν αγανάκτηση και ανησυχία για μια υπόθεση που είναι καταφανώς γελοία και πρωτογενώς διαβλητή. Η καθημερινή ηθική τάξη της ελληνικής κοινωνίας έχει προ πολλού τρωθεί από τις περιπτώσεις διαπλοκής μελών της κυβέρνησης με ποικιλώνυμα συμφέροντα, ώστε η περίπτωση της απόδρασης ενός ικανού προφανώς κρατουμένου (που μάλιστα δεν βαρύνεται με τη διάπραξη φόνου) να μοιάζει απλώς γραφική και συμπαθής εικόνα σε μια γκριζόμαυρη καθημερινότητα μιας κυβέρνησης που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει και μιας οικονομικής πραγματικότητας ολοένα και πιο οδυνηρής για τη ζωή των ανθρώπων.
Αν είχαν αντιληφθεί όλοι αυτοί οι σχολιαστές και αναλυτές ελικοπτέρων, κρατουμένων, δεσμοφυλάκων, πιστολιών, πιλότων και ανεμόσκαλας (που ανάλογα με την επικαιρότητα μεταβάλλονται με χαμαιλεοντική ικανότητα σε ιατρούς, συνταγματολόγους, ερευνητές κ.ά.) πόσο μεγάλη γελοιότητα εκπέμπουν θα είχαν φροντίσει να τιθασεύσουν (έστω και δύσκολα διότι παραμένουν μίντια βίκτιμς, ερωτευμένοι με τις τηλεοπτικές παρουσίες τους) το πάθος τους και θα έμεναν σπίτι ή στην εφημερίδα ή τον σταθμό που δουλεύουν. Ή στη Βουλή και τα κόμματα αν είναι πολιτικοί. Το παρήγορο στην όλη υπόθεση είναι ότι το –ώριμο με την έννοια του εκπαιδευμένου– κοινό, ακούγοντάς τους μαθαίνει πώς δεν πρέπει να σκέφτεται, τι πρέπει να αποφεύγει, κάτι εξαιρετικά χρήσιμο στην προσπάθεια κατανόησης ενός εξαιρετικά σύνθετου και πολύπλοκου κόσμου.
Ευτυχώς, η κοινωνία που ζούμε με τα νέα πολιτισμικά στοιχεία που έχουν μπει τόσο στην επικοινωνία όσο και στην ερμηνεία των φαινομένων αλλά και της ιστορίας, επιζητεί πλέον άλλες αναλύσεις, άλλο μορφωτικό επίπεδο και άλλο θάρρος από όσους αναλαμβάνουν να μιλήσουν για αυτά που συμβαίνουν. Μέχρι να υπάρξουν αυτοί που θα διαθέτουν τα συγκεκριμένα στοιχεία και τις προδιαγραφές, το κοινό θα απολαμβάνει τις κινηματογραφικές αποδράσεις, θα βγάζει ανέκδοτα και ιστορίες και θα κοροϊδεύει τον υποκριτισμό και τον στρατευμένο ή μη συντηρητισμό των αυτόκλητων και αυτοαποκαλούμενων ειδικών. Α ναι, και επί της ουσίας ο Παλαιοκώστας έκανε για δεύτερη φορά την ίδια ακριβώς απόδραση, εκθέτοντας διπλά τις δυνάμεις καταστολής και το κράτος. Ίσως γιʼ αυτό μαζεύτηκαν στα κανάλια τόσο πολλοί «σοβαροί» υπερασπιστές «της ομαλότητας.