Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επενδυτών βρίσκεται τώρα το παιχνίδι των ισοτιμιών των τριών ισχυρότερων νομισμάτων της Δύσης (ευρώ, δολαρίου και γιεν). Κυρίως μετά τη διαπίστωση των υπουργών Οικονομίας των χωρών του ’67 ότι η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας θα έχει μεγαλύτερη χρονική διάρκεια από αυτήν που αναμενόταν αρχικά. Έτσι, καθώς οι αγοραπωλησίες μεγάλων επιχειρήσεων έχουν περιοριστεί σημαντικά (έπαυσαν να είναι της μόδας λόγω οικονομικής αβεβαιότητας), τα επιτόκια καταθέσεων είναι χαμηλά και τα χρηματιστήρια παραπαίουν, οι επενδυτές έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στα ισχυρά νομίσματα, επενδύοντας σε αυτά και περιμένοντας να αποκομίσουν κέρδη. Από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας το γιεν σχεδόν μονοπώλησε το ενδιαφέρον των επενδυτών, το οποίο συνεχίζεται παρά το γεγονός ότι και η ιαπωνική οικονομία παρουσιάζει σοβαρή συρρίκνωση, επειδή οι επενδυτές λαμβάνουν υπόψη τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές. Λόγω αυξημένης ζήτησης η ισοτιμία του γιεν ενισχύθηκε έναντι του ευρώ κατά 6,20% (έφτασε στα 118 γεν το ευρώ) και έναντι του δολαρίου (1 δολ. = 92 γιεν). Το ευρώ υποχώρησε έναντι του δολαρίου κατά 7,6% (1 ευρώ = 1,29 δολ.). Εξάλλου η στερλίνα έναντι του δολαρίου και του ευρώ υποχωρεί συνεχώς, φθάνοντας στα 1,44 δολάρια και η σχέση ευρώ-στερλίνας διαμορφώθηκε στα 0,90. Ο φόβος των επενδυτών για τα σοβαρά προβλήματα της οικονομίας της Βρετανίας βουλιάζει τη στερλίνα. Αναλυτές της αγοράς συναλλάγματος προβλέπουν περαιτέρω ενίσχυση του γιεν (110 γιεν έναντι του ευρώ και στα 85 έναντι του δολαρίου). Μην το πάρετε τοις μετρητοίς, είναι πολύ αισιόδοξοι.

2
Οι προφητείες – προβλέψεις των αναλυτών πάντα έχουν μεγάλη ή μικρή δόση υποκειμενικής σκοπιμότητας. Αν ήξεραν να προβλέψουν, έστω και μεσοπρόθεσμα ίσως θα μπορούσαμε να περιορίσουμε τη σημερινή κρίση. Απλώς οι αναλυτές επισημαίνουν τις βραχυπρόθεσμες τάσεις της αγοράς που παρακολουθούν. Αυτό όμως δεν αποτελεί οικονομική πρόγνωση. Προσωπικά φρονώ ότι το μέλλον του γιεν δεν είναι τόσο ρόδινο όπως παρουσιάζεται σε μέσομακροπρόθεσμη βάση. Απλά υπάρχει μια αυξημένη ζήτηση γιεν από τους επενδυτές που τελούν υπό σύγχυση, λόγω της αβεβαιότητας που προκαλεί η κρίση στις οικονομίες των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης. Αλλά και οι εξελίξεις στην ιαπωνική οικονομία δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Η οικονομία της Ιαπωνίας εμφανίζει σημεία συρρίκνωσης τα τρία τελευταία τρίμηνα του 2008. Μάλιστα το τρίμηνο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 12,7% σε ετήσια βάση, όπως ανακοίνωσε επίσημα ο υπουργός Οικονομίας της Ιαπωνίας Κιόρου Γιοσάντ την περασμένη βδομάδα, συμπληρώνοντας ότι «η Ιαπωνία αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική κρίση μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο». Η Ιαπωνία από τις αρχές του 2008 και μέχρι σήμερα πλήττεται από τρομερή κατάρρευση των εξαγωγών της λόγω μείωσης της ζήτησης στις διεθνείς αγορές και της σημαντικής μείωσης των διεθνών συναλλαγών. Και προκαλεί προβληματισμό αυτή η ζωηρή προτίμηση των μεγάλων επενδυτών στο γεν. Λέτε να ξέρουν κάτι;

3
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, όπως ανακοίνωσε ο αρμόδιος επί των οικονομικών υποθέσεων επίτροπος Χ. Αλμούνια, οι χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης θα πληγούν με ιδιαίτερη σφοδρότητα από την κρίση. Και φυσικά αυτό ισχύει και για τις βαλκανικές χώρες (συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας), την Τουρκία, αλλά και τη Ρωσία. Για την αντιμετώπιση της κρίσης οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών λαμβάνουν διάφορα μέτρα στα όρια των δυνατοτήτων τους. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση της Τσεχίας ανακοίνωσε ότι θα προωθήσει ενισχύσεις ύψους 3,3 δισ. δολαρίων (δηλαδή 73 δισ. κορώνες Τσεχίας) για τη στήριξη της παραγωγικής μηχανής. Η Ουγγαρία επίσης γνωστοποίησε την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αύξηση του ΦΠΑ και μείωση του φόρου εισοδήματος και των δημόσιων δαπανών. Εκεί φαίνεται ότι διάβασαν ανάποδα τη συνταγή. Η κεντρική τράπεζα της Βουλγαρίας ανακοίνωσε ότι λίαν συντόμως θα γνωστοποιήσει τα μέτρα στήριξης του τραπεζικού συστήματος και προειδοποίησε ότι το πρώτο εξάμηνο του 2009 οι επιχειρήσεις της χώρας αυτής θα αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες λόγω εξασθένησης της ζήτησης. Η Ρωσία αντιμετωπίζει και αυτή σοβαρή κρίση, καθώς η μεταποιητική δραστηριότητα τον Ιανουάριο 2009 μειώθηκε κατά 24,1% σε σύγκριση με αυτήν τον περσινό αντίστοιχο μήνα. Προς το παρόν, η ρωσική κυβέρνηση προτιμά την ελεγχόμενη υποτίμηση του νομίσματος για την τόνωση των εξαγωγών της. Τα δικά μας είναι γνωστά. Άγνωστο ποια μέτρα θα μας βρουν τους επόμενους μήνες!