Τι κρύβει το «ψαλίδι» στα μερίσματα των τραπεζών
Η τροπολογία δικαιώνει πλήρως το «ΠΑΡΟΝ», που από τις 2 Νοεμβρίου ήταν η μοναδική εφημερίδα που επισήμανε ότι είναι αδιανόητο οι τράπεζες να λαμβάνουν κρατική ενίσχυση των κεφαλαίων τους και να τη διοχετεύουν στην πληρωμή μερισμάτων στους μετόχους τους, αντί να αξιοποιούν αυτά τα κεφάλαια για να ενισχύσουν τη θέση τους εν όψει της κρίσης.
Στο μεταξύ στα κέντρα αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει σημάνει συναγερμός για την αναταραχή που σαρώνει τις οικονομίες της ανατολικής Ευρώπης.
Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί είναι η δημόσια δέσμευση της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, την Πέμπτη, ότι η «σφιχτή» Γερμανία θα ενισχύσει με κεφάλαια το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν χρειασθεί να χρηματοδοτήσει προγράμματα διάσωσης των χωρών της ανατολικής Ευρώπης.
Οι Γερμανοί υποχρεώνονται να ανοίξουν τους κρουνούς των χρηματοδοτήσεων υπό την πίεση των σοβαρών προβλημάτων της «αδελφής» Αυστρίας, καθώς οι τράπεζές της έχουν δανείσει ποσά που αντιστοιχούν στα 2/3 του ΑΕΠ της χώρας σε αγορές της ανατολικής Ευρώπης, που σήμερα εγκαταλείπονται από τους επενδυτές. Αποτέλεσμα είναι να υποτιμώνται τα εθνικά τους νομίσματα, να διογκώνονται οι υποχρεώσεις σε συνάλλαγμα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και να εκφράζονται φόβοι για επισφάλειες τεράστιου ύψους, που θα επιβαρύνουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες, με πρώτες τις αυστριακές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ανεβάζει το ποσοστό των δανείων που μπορεί να χαθούν στην ανατολική Ευρώπη στο 10-20% του συνόλου, ενώ αναλυτής της ιαπωνικής Nomura εκτιμά ότι ποσοστό μπορεί να φθάσει και το 25%! Οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν δανείσει περισσότερα από 57 δισ. ευρώ σε χώρες της περιοχής και, με αυτές τις εκτιμήσεις, κινδυνεύουν να χάσουν από 5,7 μέχρι και 14,3 δισ. ευρώ!
Ο κ. Προβόπουλος εισηγήθηκε την κεφαλαιοποίηση των μερισμάτων και την αποφυγή σπατάλης κεφαλαίων σε αγορές ιδίων μετοχών, ώστε να προστεθούν αρκετές εκατοντάδες δισ. ευρώ στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών, που μαζί με τα 5 δισ. ευρώ των κρατικών ενισχύσεων θα σχηματίσουν ένα «μαξιλάρι» ικανό να απορροφήσει τις πιέσεις από τις βαλκανικές επισφάλειες, σε περίπτωση βεβαίως που δεν επιβεβαιωθούν τα πιο «μαύρα» σενάρια για τις οικονομίες της περιοχής.
Προς κρατικοποίηση
Στο παρασκήνιο, όμως, έχουν αρχίσει οι συζητήσεις για το ενδεχόμενο να χρειασθούν οι τράπεζες και νέο «πακέτο» κεφαλαιακών ενισχύσεων από το κράτος μέσα στο 2009.
Σε αυτήν την περίπτωση, η άποψη που έχει επικρατήσει και εκφράσθηκε εμμέσως πλην σαφώς τόσο από τον κ. Προβόπουλο, όσο και από τον πρόεδρο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου Άγγελο Φιλιππίδη, είναι ότι το Δημόσιο θα πρέπει να πάρει πλέον κοινές μετοχές με πλήρη δικαιώματα ψήφου, ουσιαστικά δηλαδή να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες που θα χρειασθούν νέα βοήθεια.