Ολυμπιακή ώρα μηδέν
Με άδοξο τέλος ολοκληρώθηκε η τέταρτη διαγωνιστική διαδικασία για την πώληση των εταιρειών της πρώην Ολυμπιακής Αεροπορίας. Το «Παρόν» επιβεβαιώθηκε στις εκτιμήσεις του για μικρό καλάθι, παρά τις συνεχείς δημόσιες δηλώσεις του καθ’ ύλην αρμοδίου υπουργού Κ. Χατζηδάκη που άγγιζαν τα όρια της προκλητικότητας υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν επενδυτές κύρους που ενδιαφέρονται διακαώς για την εξαγορά της.
Το βράδυ της 4ης Φεβρουαρίου ο κ. Χατζηδάκης παρουσιάστηκε στα ΜΜΕ με περίλυπο ύφος ανακοινώνοντας ότι η άσχημη διεθνής οικονομική συγκυρία απέτρεψε την κατάθεση δεσμευτικής προσφοράς από τους σοβαρούς επενδυτές (αεροπορικές εταιρείες) που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία. Λίγο καιρό νωρίτερα οι αεροπορικές εταιρίες Qatar και Etihad διά υψηλόβαθμων στελεχών τους ανακοίνωναν ότι δεν εκδήλωσαν ποτέ ενδιαφέρον, φέρνοντας την κυβέρνηση σε ακόμα δυσκολότερη θέση. Οι προτάσεις που τελικά κατατέθηκαν ήταν πολύ κατώτερες των προσδοκιών της κυβέρνησης με αποτέλεσμα να διακοπεί η τρέχουσα διαδικασία και να ζητηθεί από εγχώριους επενδυτές να προστρέξουν προς διάσωση της εταιρείας. Ο τρόπος που διαχειρίστηκε το θέμα της Ολυμπιακής η κυβέρνηση και ειδικά ο κ. Χατζηδάκης ήταν το λιγότερο πρόχειρος, αφού χωρίς να έχει τίποτα δεδομένο στα χέρια του ανέβασε πολύ τον πήχη με σωρεία δημοσίων δηλώσεων αλλά και διαρροών σε εκπροσώπους των ΜΜΕ. Από την άλλη, ο τρόπος που ήταν δομημένη η διαγωνιστική διαδικασία απέτρεπε τη συμμετοχή αξιόλογων ομίλων και εταιρειών αφού βασικά δεδομένα της ήταν διαμορφωμένα από τις πολιτικές φοβίες και ανασφάλειες της πολιτικής ηγεσίας του ΥΜΕΤ και όχι από τους κανόνες και την πρακτική του διεθνούς επιχειρείν. Κραυγαλέο παράδειγμα η ενοικίαση για 25 χρόνια του ονόματος και όχι η πώλησή του. Υπάρχουν πολλοί επιχειρηματίες που θα αγόραζαν και επένδυαν σε μια εταιρεία το εμπορικό όνομα της οποίας δεν θα τους ανήκε; Η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε στο λεγόμενο σύνδρομο του ξεπουλήματος προσδιόρισε μέσω εκτιμητικής διαδικασίας τίμημα εξαγοράς σχεδόν απαγορευτικό (σύνολο περιουσιακών στοιχείων υλικών και άυλων περίπου 213 εκατ. ευρώ).
Στη μεσονύχτια έκκληση του υπουργού Ανάπτυξης στον πατριωτισμό των ελλήνων επιχειρηματιών ανταποκρίθηκε εντός 12 ωρών (!) ο Ανδρέας Βγενόπουλος της Marfin Investment Group. Την Παρασκευή η MIG ανακοίνωσε το τίμημα εξαγοράς για την Πάνθεον (εταιρεία πτητικού έργου) και την εταιρεία συντήρησης (τεχνική βάση) και η εταιρεία Swissport για την επίγεια εξυπηρέτηση. Τα τιμήματα είναι στο ύψος της αποτίμησης των περιουσιακών στοιχείων που έγιναν από ανεξάρτητους εκτιμητές για λογαριασμό της κυβέρνησης (107 εκατ. ευρώ). Την ίδια μέρα ο κ. Βγενόπουλος είχε συνάντηση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γ. Παπανδρέου όπου προέκυψε η «θετική ουδετερότητα» του ΠΑΣΟΚ. Οι διαπραγματεύσεις θα διαρκέσουν 3 εβδομάδες με τους συμβούλους της κυβέρνησης, περίοδος κατά την οποία μπορεί να εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από οποιονδήποτε άλλο όμιλο ή επιχειρηματία. Το ενδιαφέρον της MIG για την Ολυμπιακή έχει κινητοποιήσει τα επιτελεία των 3 μεγάλων εγχώριων τραπεζών (Eurobank, Alpha, Πειραιώς) που φοβούνται ότι μπορεί να κερδηθεί μεγάλη πολιτική επιρροή αλλά και κοινωνική διείσδυση από τον Α. Βγενόπουλο. Οι διεργασίες παρασκηνίου δίνουν και παίρνουν.
Οι θέσεις των πιλότων
Το ερώτημα που τίθεται εκ νέου είναι τι θα γίνει σε περίπτωση που η πρόταση MIG ή οποιουδήποτε άλλου δεν προχωρήσει. Η κυβέρνηση κρατά τα χαρτιά της κλειστά για την επόμενη ημέρα έχοντας ανακοινώσει ότι έχει επεξεργαστεί εναλλακτική λύση. Η ενέργειες και κινήσεις της έως σήμερα δεν συνηγορούν ότι κάτι τέτοιο έχει συμβεί. Την επομένη της ανακοίνωσης της Διυπουργικής οι πιλότοι της Ολυμπιακής που εδώ και αρκετά χρόνια έχουν δεχθεί την ιδιωτικοποίηση ως λύση στο πρόβλημα επιβίωσης της εταιρείας, κατέθεσαν την πρότασή τους. Τα βασικά σημεία της καλά τεκμηριωμένης πρότασής τους είναι η επαναδιαπραγμάτευση με την ΕΕ της εγκριτικής απόφασης που να επιτρέπει την ιδιωτικοποίηση σε ποσοστό έως 51% (ιδιώτες σε ποσοστό από 51% έως 100%) να εγκρίνει την παράταση της διαδικασίας για 2 χρόνια με διατήρηση του σημερινού ιδιοκτησιακού καθεστώτος μέχρι να εξέλθει από την κρίση η παγκόσμια οικονομία. Κατά το διάστημα αυτό η διοίκηση θα ανατεθεί σε αναγνωρισμένο ανεξάρτητο οίκο διοίκησης αεροπορικών εταιρειών με διακομματικό έλεγχο από τη Βουλή ανά εξάμηνο και με προσυμφωνημένους στόχους και κατευθύνσεις από όλους τους εταίρους (κυβέρνηση, κόμματα, εργαζόμενοι). Η αμοιβή του οίκου θα είναι συνδεδεμένη με το οικονομικό αποτέλεσμα της διαχείρισης.
Να μετάσχουν και δημόσιοι φορείς
Τέλος με την έξοδο από την οικονομική κρίση να προκηρυχτεί εκ νέου διαγωνιστική διαδικασία ιδιωτικοποίησης. Την πρόταση χαρακτήρισε θετική και προς τη σωστή κατεύθυνση ο υπουργός Μεταφορών Ευρ. Στυλιανίδης σε συνάντηση που είχε με την ηγεσία των πιλότων, συμπληρώνοντας ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην παρούσα φάση αφού υπάρχει διαδικασία ιδιωτικοποίησης εν εξελίξει. Στην ανωτέρω πρόταση θα μπορούσε κάλλιστα να προστεθεί και η δυνατότητα εισόδου στη μετοχική σύνθεση της Ολυμπιακής για την περίοδο αυτή μη εισηγμένων (Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών κ.λπ.) αλλά και εισηγμένων (ΟΠΑΠ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο κ.λπ.) επιχειρήσεων που ελέγχονται από το ελληνικό Δημόσιο, έτσι ώστε να ενισχυθεί οικονομικά η εταιρεία που έχει φτάσει στο σημείο να δανείζεται ακόμα και για την πληρωμή μισθών.
Η διαδικασία είναι σε εξέλιξη. Εάν τελεσφορήσει, τότε η κυβέρνηση θα έχει σημειώσει μια σημαντική επιτυχία ανεξάρτητα και κάτι τέτοιο θα είναι σωτηρία πέφτοντας από την Ακρόπολη και συγχρόνως ανεύρεση… τριών πορτοφολιών. Σε περίπτωση που κάτι χαλάσει, τότε τα απόνερα θα μετατραπούν σε πολιτικό τσουνάμι που για αρχή θα πνίξει τον χειριστή του θέματος Χατζηδάκη και θα πλήξει τον ίδιο τον πρωθυπουργό.