«Μπακαλόχαρτα» όλα τα Προγράμματα Σταθερότητας μετά το 2000!
Το πρώτο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης για την περίοδο 2000-04 κατατέθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 2000, το δεύτερο (επικαιροποιημένο) για την περίοδο 2001-04 τον Δεκέμβριο του 2001, το τρίτο (επικαιροποιημένο κι αυτό και αναθεωρημένο!) για την περίοδο 2004-07 τον Μάρτιο του 2005, το τέταρτο (πιο επικαιροποιημένο) για την περίοδο 2005-08 τον Δεκέμβριο του 2005, το πέμπτο (επικαιροποιημένο εκ νέου) για την περίοδο 2006-09 τον Δεκέμβριο του 2006 και το έκτο (επικαιροποιημένο και πάλι) για την περίοδο 2007-10 τον Δεκέμβριο του 2007.
Η συνεχής αυτή κατάθεση «επικαιροποιημένων» Προγραμμάτων Σταθερότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταδεικνύει την αποτυχία των αντίστοιχων εφαρμοζόμενων οικονομικών πολιτικών και, φυσικά, την προχειρότητα της κατάρτισής τους.
Αυτό το επεσήμανε και ο Γιώργος Παπανδρέου κατά την πρώτη πολύωρη σύσκεψη του νεοσύστατου κύκλου οικονομίας του ΠΑΣΟΚ, η οποία συνεδρίασε στις 2 Φεβρουαρίου υπό την προεδρία του. Μόνο που ο κ. Παπανδρέου περιορίστηκε μόνο στα Προγράμματα Σταθερότητας τη Νέας Δημοκρατίας, ενώ το ίδιο ακριβώς γινόταν και με τα αντίστοιχα των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, επιβεβαιώνοντας τη ρήση του Αισώπου «ανθρώπων έκαστος δύο πήρας φέρει, την μεν έμπροσθεν, την δε όπισθεν»!
Συγκεκριμένα, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το πρόγραμμα σταθεροποίησης που υπέβαλε η κυβέρνηση επιβεβαιώνει την αποτυχία των πολιτικών της». Πράγματι, και το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατήρτισε ο νέος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών περιέχει δραστικά αναθεωρημένες προβλέψεις για βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας. Αλλά αυτό γινόταν πάντοτε, από το πρώτο κιόλας πρόγραμμα που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2000! Διότι, τα απολογιστικά στοιχεία καταδεικνύουν τις σαθρές βάσεις στις οποίες στηριζόταν κάθε φορά η κατάρτιση κάθε τέτοιου προγράμματος, αφού οι πραγματοποιήσεις παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις από τους στόχους.
Όλα τα μέχρι στιγμής Προγράμματα Σταθερότητας αποδεικνύονταν κατά την εκτέλεσή τους όχι απλώς αναξιόπιστα, αλλά επιεικώς «μπακαλόχαρτα»! Από τα απολογιστικά στοιχεία, τις επισημάνσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, κυρίως, από τις συνεχείς παρεμβάσεις της Eurostat προκύπτει ότι σε όλες τις χρήσεις συντρίβονταν σχεδόν όλες οι προβλέψεις που εμπεριείχαν, και το ίδιο συνέβαινε και με τον εκάστοτε κρατικό προϋπολογισμό.
Οι αποκλίσεις μεταξύ στόχων και πραγματοποιήσεων, που σημειώνονταν κάθε χρόνο στους κρατικούς προϋπολογισμούς αλλά και σε όλα τα περιβόητα Προγράμματα Σύγκλισης και στο πρώτο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, καθώς και τα αντίστοιχα «επικαιροποιημένα» τα οποία κατετίθεντο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταδεικνύουν ότι υπήρχε μείζον πρόβλημα στην κατάρτισή τους.
Οι αποκλίσεις, για παράδειγμα, που σημειώθηκαν στο πρώτο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης για την περίοδο 2000-04, το οποίο υπέβαλε η κυβέρνηση Σημίτη στις 18 Δεκεμβρίου 2000 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ecofin και με το οποίο δεσμευόταν τάχα ότι θα εφαρμοζόταν συνετή δημοσιονομική πολιτική, είναι τεράστιες. Το Πρόγραμμα αυτό διαδεχόταν τα γνωστά Προγράμματα Σύγκλισης, αλλά είχε σχεδόν πάντα την ίδια τύχη ή τις ίδιες αποκλίσεις από τους στόχους, όπως και όλα τα προηγούμενα που είχαν επικαιροποιηθεί, αλλά και πάλι έπεφταν σχεδόν πάντα έξω στις προβλέψεις. Αρκεί να σημειωθεί τούτο. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης 2000-04 πρόβλεπε μέσο ρυθμό ανάπτυξης 5,3% έως το 2004, αλλά ουδέποτε ξεπέρασε το 4,6%! Επίσης, πρόβλεπε για την ίδια περίοδο μέσο ρυθμό πληθωρισμού 2,3%, αλλά πάντοτε ήταν πάνω από το 3%! Ακόμη, πρόβλεπε ότι η ανεργία θα μειωνόταν στο 7,5% το 2004, αλλά ξεπέρασε το 10% (11,3% τον Μάρτιο του 2004)!
Εκεί μάλιστα που συντριβόταν εντελώς η αξιοπιστία του Προγράμματος αυτού είναι στο δημοσιονομικό ισοζύγιο (έλλειμμα ή πλεόνασμα) και στο δημόσιο χρέος. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας πρόβλεπε ότι οι κρατικοί προϋπολογισμοί θα ήταν κατά την περίοδο αυτή… πλεονασματικοί (πλεόνασμα 2% το 2004) και το δημόσιο χρέος θα διαμορφωνόταν το 2004 στο 84% του ΑΕΠ. Από τις πραγματοποιήσεις στα αντίστοιχα χρόνια προκύπτει ότι, τελικά, όλοι οι κρατικοί προϋπολογισμοί και, φυσικά, τα Προγράμματα Σταθερότητας, μετά μάλιστα τις παρεμβάσεις της Eurostat, από… πλεονασματικοί γίνονταν τραγικά… ελλειμματικοί (5,2% του ΑΕΠ το 2003 και 7,8% του ΑΕΠ το 2004!). Επίσης, το δημόσιο χρέος από 84% του ΑΕΠ που ήταν στόχος για το 2004, τελικά διαμορφώθηκε στο 112,2% του ΑΕΠ το 2002 και στο 109,9% του ΑΕΠ το 2003 και παραμένει κοντά στο 100% του (αναθεωρημένου) ΑΕΠ.