Παράδεισος η Ελλάδα για ξέπλυμα από πολιτικούς!
Όπως αναφέρουν στο «Π» αρμόδια στελέχη για τη συμμόρφωση των τραπεζών, με τη νομοθεσία για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος (compliance officers), με την οποία καλούνται να εφαρμόσουν στην πράξη τον πρόσφατο νόμο Αλογοσκούφη, με έκπληξη διαπίστωσαν ότι για τα λεγόμενα «πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα», που είναι μόνιμα εγκατεστημένα στην Ελλάδα, έχει ληφθεί πρόνοια εξαίρεσης από την κατηγορία «υψηλού κινδύνου», ώστε να μην ελέγχονται εξονυχιστικά οι συναλλαγές τους.
«Περιμέναμε ότι με τον νέο νόμο, που προσαρμόζει την ελληνική νομοθεσία στα διεθνή πρότυπα, θα είχαμε την υποχρέωση να «ξεσκονίζουμε» τις συναλλαγές των πολιτικών προσώπων. Και διαπιστώνουμε, τελικά, ότι ο νομοθέτης προέβλεψε να
ελέγχονται εξονυχιστικά μόνον οι… ξένοι», τονίζει στο «Π» αρμόδιο στέλεχος ευρωπαϊκού τραπεζικού ομίλου στην Αθήνα.
Πράγματι, μια ματιά στο άρθρο 22 του νόμου 3691/2008 για το ξέπλυμα αποδεικνύει του λόγου το αληθές:
1. Στο άρθρο με τον τίτλο «Πολιτικώς
εκτεθειμένα πρόσωπα» αναφέρονται διεξοδικά όλα τα πρόσωπα που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία υψηλού κινδύνου:
Από αρχηγούς κρατών, κυβερνήσεων και υπουργούς, μέχρι ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς, κεντρικούς τραπεζίτες και διπλωμάτες. Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και τα συγγενικά πρόσωπα, αλλά ακόμη και στενοί συνεργάτες των κορυφαίων κρατικών αξιωματούχων, ενώ διευκρινίζεται ότι η ιδιότητα του «πολιτικώς εκτεθειμένου προσώπου» ισχύει μέχρι και έναν χρόνο μετά τη λήξη της θητείας κάθε αξιωματούχου.
2. Για όλα τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα, ο νομοθέτης έχει προβλέψει την εφαρμογή των λεγόμενων «αυξημένων μέτρων δέουσας επιμέλειας», δηλαδή το «ξεσκόνισμα» όλων των συναλλαγών από τις τράπεζες και όλους τους άλλους φορείς, που είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν τον νόμο για το ξέπλυμα. Μάλιστα, σύμφωνα με το άρθρο 22, για τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα προβλέπεται ακόμη και υποχρέωση να λαμβάνονται επαρκή μέτρα για να διαπιστώνεται η πηγή του πλούτου τους και η προέλευση των κεφαλαίων, πριν διενεργηθεί οποιαδήποτε συναλλαγή.
3. Με την τελευταία παράγραφο του άρθρου 22, όμως, ο τέως υπουργός Οικονομίας μερίμνησε για να εφαρμοσθούν οι πρόνοιες του νόμου μόνο στους ξένους! «Στα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα», σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 22, «δεν περιλαμβάνονται τα πρόσωπα τα οποία είναι εγκατεστημένα στην Ελλάδα. Στα πρόσωπα αυτά εφαρμόζονται μέτρα συνήθους επιμέλειας». Δηλαδή, οι Έλληνες κατέχοντες θέσεις εξουσίας θα
ελέγχονται για ξέπλυμα με τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για κάθε κοινό θνητό!
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον διεθνή χώρο υπάρχουν ακόμη και χώρες με υψηλούς δείκτες διαφθοράς, όπου οι αυστηροί κανόνες ελέγχου για ξέπλυμα εφαρμόζονται πρωτίστως στους εγχώριους αξιωματούχους, ακόμη και χαμηλόβαθμους, καθώς ορισμένες κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τη νομοθεσία για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος για να αποκαλύψουν σοβαρές περιπτώσεις διαφθοράς.
Σύμφωνα με ειδικούς στην αντιμετώπιση του ξεπλύματος, το σωστότερο είναι να περιλαμβάνονται στην κατηγορία των πολιτικώς εκτεθειμένων προσώπων όλα τα πρόσωπα, από την ίδια χώρα ή ξένοι υπήκοοι. Στην Ελλάδα, όμως, οι εγχώριοι κατέχοντες πόστα εξουσίας αποφασίσθηκε να εξαιρεθούν, ίσως επειδή είναι… άγγελοι και ουδέποτε τέθηκε ζήτημα διαφθοράς ή διακίνησης «μαύρου» πολιτικού χρήματος.
Κατά σύμπτωση, αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, τον περασμένο Αύγουστο, ξέσπασε η μεγάλη πολιτική θύελλα για το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου, στο
οποίο κατηγορήθηκαν ότι είχαν εμπλοκή κορυφαίοι υπουργοί και συγγενικά τους πρόσωπα.
Με τον νόμο Αλογοσκούφη, ακόμη και αν υπήρξε στη συγκεκριμένη υπόθεση διακίνηση «μαύρου» χρήματος προς πολιτικά πρόσωπα, οι τράπεζες δεν είναι υποχρεωμένες να «ξεσκονίζουν» τις συναλλαγές τους για να διαπιστώνουν την προέλευση του πλούτου τους, αλλά μόνο να διεκπεραιώνουν τους τυπικούς ελέγχους που προβλέπονται για κάθε πολίτη…