Γιατί φοβάται τον Σημίτη

Και μάλιστα –όλα τα παραπάνω– εκπέμποντας σε διαφορετικό μήκος κύματος σε σύγκριση με αυτό που είχε χρησιμοποιήσει προ ολίγων ημερών ο αδελφός του και στενότερος σύμβουλός του (άτυπος μεν, αλλά ουσιαστικός…) Ν. Παπανδρέου, ο οποίος σε συνέντευξή του στον ΑΘΗΝΑ 9,84 είχε χαρακτηρίσει τον Κ. Σημίτη «εθνικό κεφάλαιο», αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό ακόμα και το ενδεχόμενο να τον στηρίξουν και για Πρόεδρο της Δημοκρατίας!

Τι μεσολάβησε λοιπόν και το «εθνικό κεφάλαιο» έγινε αποδιοπομπαίος τράγος και… «να πάμε μπροστά» δίχως τον τέως προφανέστατα;

Κι όχι μόνον αυτό, αλλά και σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες ο Γιώργος μαζί με τον Σημίτη τελείωσε οριστικά και με όλους όσους είχε αφήσει και στις προηγούμενες εκλογές εκτός ψηφοδελτίων, δηλαδή τους Γ. Παπαντωνίου, Κίμ. Κουλούρη, Μιχ. Νεονάκη, Χρ. Πάχτα κ.ά.

Τόσο συνεργάτες του Γιώργου, όσο και στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ανάμεσά τους και ιστορικά στελέχη τα οποία κρατάνε με τον πρόεδρο του Κινήματος μια στενή σχέση, διατυπώνουν την εκτίμηση ότι «ο Γιώργος φοβάται τον Σημίτη και γιʼ αυτό τον τελείωσε».

Και ερμηνεύουν ως εξής αυτόν τον «φόβο» που οδήγησε στο «άδειασμα»:

«Αυτό που φοβάται ο Γιώργος είναι μια πιθανή επιχείρηση αξιοποίησης του Κ. Σημίτη απʼ τον Κώστα Καραμανλή, ακόμα και για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην περίπτωση φυσικά κατά την οποία ο Κάρ. Παπούλιας αρνηθεί να είναι εκ νέου υποψήφιος, για λόγους ηλικίας ή υγείας. Και έτσι, με αυτό το «άδειασμα», θέλησε να τον ακυρώσει, αφαιρώντας απʼ τον Καραμανλή ένα πιθανό όπλο αιφνιδιασμού σʼ αυτό το σκληρό πόκερ τακτικής και στρατηγικής που θα παιχτεί και απʼ τους δυο «μονομάχους» από τώρα και μέχρι τον Μάρτη του 2010.

Πράγματι, σύμφωνα με απόλυτα αξιόπιστες πληροφορίες μας, στο επιτελείο του Γιώργου την τελευταία περίοδο εξετάζονται όλα τα πιθανά ή και… απίθανα σενάρια για τις κινήσεις του πρωθυπουργού τις σχετιζόμενες με τις εκλογές σε συνδυασμό με την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Σʼ αυτά τα πλαίσια ένα σενάριο που έχουν επεξεργαστεί λέει ότι δεν αποκλείεται –σε περίπτωση άρνησης του νυν Προέδρου– να θελήσει ο Καραμανλής και να αιφνιδιάσει, αλλά και να φέρει σε δύσκολη θέση το ΠΑΣΟΚ, προτείνοντας Σημίτη. Με μια τέτοια κίνηση θα πετύχαινε:

– Να φανεί «υπεράνω», αφού με τον τέως πρωθυπουργό έχει στο παρελθόν συγκρουστεί σκληρά. Μέχρι «αρχιερέα της διαπλοκής» τον έχει χαρακτηρίσει!

– Να κάνει μια επιλογή που μόνο θετική θα χαρακτηριστεί απʼ τους κύκλους των Βρυξελλών…

– Το σημαντικότερο, να κάνει μια επιλογή που θα αρέσει σε όλους τους «νταβατζήδες», με τους οποίους ο Κ. Σημίτης είχε και έχει προνομιακές σχέσεις…

Υπάρχει βέβαια και μια άλλη ερμηνεία της επιλογής του Γιώργου να τελειώσει τον Σημίτη. Σύμφωνα με αυτή, βρήκε το κατάλληλο τάιμινγκ για να πάρει την εκδίκησή του για όσα ο τέως τους τελευταίους μήνες και ειδικά μετά τις εκλογές του ʼ07 έχει κάνει εναντίον του (στήριξη του Β. Βενιζέλου, η γνωστή επιστολή, δηλώσεις με αιχμές κατά του Γιώργου κ.λπ.). Αλλά αυτή η ερμηνεία είναι μάλλον η «εύκολη». Μπορεί και να ισχύουν και τα παραπάνω, λιγότερο ή περισσότερο, αλλά δεν αρκούν για να ερμηνεύσουν αυτό το οριστικό, όπως εκτιμάται, σπάσιμο σχέσεων…

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι αμέσως μετά τη συνέντευξη συνεργάτες του Γιώργου ζητούσαν ακριβώς αυτό το κεφάλαιο της συνέντευξης να υποβαθμιστεί, φοβούμενοι ότι θα μπορούσε να επισκιάσει τα άλλα που ήθελε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να περάσουν και να προβληθούν…

Βεβαίως θα υπάρξουν αντιδράσεις απʼ τον Σημίτη και όσους ακόμα του είναι πιστοί. Αλλά το επιτελείο του Γιώργου ευελπιστεί ότι θα είναι περιορισμένες αφενός και αφετέρου δεν θα έχουν ακροατήριο εσωκομματικό.

Όπως επίσης δεν αποκλείουν τις αντιδράσεις –αυτές φοβούνται περισσότερο…– απʼ τα ΜΜΕ των «νταβατζήδων» και ειδικότερα αυτά που είναι φίλια προς το ΠΑΣΟΚ και συνάμα έχουν πολύ καλές σχέσεις με τον τέως πρωθυπουργό…

Αλλαγή γραμμής

για εκλογές…

Πέραν ωστόσο των εσωκομματικών διευθετήσεων η συνέντευξη του Γ. Παπανδρέου περιείχε και άλλα στοιχεία, τα οποία «δείχνουν» την τακτική και στρατηγική του για το κρίσιμο διάστημα άνοιξη 2009 – Μάρτης 2010.

Δεν επισημάνθηκε, για παράδειγμα, μα είναι σαφής, η διαφοροποίησή του για το «πώς και πότε εκλογές».

Μέχρι και τη συνέντευξη η γραμμή του ήταν ότι η κυβέρνηση θα πέσει λόγω των σκανδάλων και της αδυναμίας της να χειριστεί τη μεγάλη οικονομική κρίση.

Με τη συνέντευξη η γραμμή άλλαξε. Τώρα καλεί τον Καραμανλή σε συμφωνία για τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών, προσδιορίζοντάς τες το αργότερο ως την 7η Ιουνίου, μαζί με τις ευρωεκλογές. Δεν φαίνεται δηλαδή σίγουρος τώρα για το πότε θα γίνουν εκλογές και ζητά απʼ τον πρωθυπουργό συναίνεση επʼ αυτού, συνδέοντάς τη με την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Αλλά και στο ζήτημα αυτό εμφανίστηκε περίπου αντιφατικός. Ενώ φάνηκε να δεσμεύεται στη στήριξη του Κάρ. Παπούλια, η αποστροφή του ότι όταν έρθει η ώρα θα αποφασίσει με γνώμονα το συμφέρον της χώρας αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Και αυτό ερμηνεύεται ως απουσία σαφούς στρατηγικής…

Υπάρχει βέβαια και η ερμηνεία, σε ό,τι αφορά τις εκλογές, ότι θέλει να περάσει πως ο Καραμανλής σύρθηκε πίσω απʼ τη δική του πρόταση, αν τελικά πάει σε πρόωρες εκλογές. Αλλά αυτό έχει και αντίλογο. Ότι δηλαδή αν ο πρωθυπουργός επιλέξει τις πρόωρες, θα μπορεί να οχυρωθεί πίσω απʼ την «πρόκληση» του Γιώργου…

Με δυο λόγια, παιχνίδια τακτικής…

Λάθος η στρατηγική

για το εκλογικό σύστημα!

Απʼ την άλλη μεριά κρίνεται ως λάθος η στρατηγική (αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι…) που επέλεξε ο Γιώργος προκειμένου να απαντήσει στην πρόκληση κυβερνητικών στελεχών (Πρ. Παυλόπουλος, Ντ. Μπακογιάννη) να συναινέσουν τα δυο μεγάλα κόμματα στο να ισχύσει απʼ τις επόμενες εκλογές ο «νόμος Παυλόπουλου» για το εκλογικό σύστημα, που πριμοδοτεί με 50 έδρες το πρώτο κόμμα (αντί των 40 του «νόμου Σκανδαλίδη») και διευκολύνει έτσι την επίτευξη αυτοδυναμίας.

Μάλιστα αυτήν την εκτίμηση, περί λάθους, ακόμα και «γκάφας», τη συμμερίζονται και στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα δε με μια χαρακτηριστική φράση, «αν ήξερε από πόκα θα… έπαιζε τα ρέστα του» αποδεχόμενος την πρόταση.

Με τη μη αποδοχή της, λένε, έδειξε αν όχι ηττοπάθεια, τουλάχιστον ότι δεν είναι σίγουρος πως θα είναι ο νικητής των επόμενων εκλογών, παρά τα όσα λέει δημοσίως.

Όμως κάποιος… πονηρός, εκ των στελεχών του ΠΑΣΟΚ, δίνει μια άλλη ερμηνεία, που φαίνεται εύλογη:

«Αν, λέει, με τον “νόμο Παυλόπουλου”, που διευκολύνει την αυτοδυναμία, δεν πάρει αυτοδυναμία έστω κι αν είναι πρώτο κόμμα το ΠΑΣΟΚ, τότε θα αμφισβητηθεί ξανά, με κίνδυνο ακόμα και να ανατραπεί. Ενώ αν είναι μεν πρώτο κόμμα, αλλά δεν πάρει αυτοδυναμία με τον “νόμο Σκανδαλίδη”, τότε έχει μια ακόμα ευκαιρία. Ακριβώς γιʼ αυτό έσπευσε να απορρίψει την “πρόκληση” Παυλόπουλου – Μπακογιάννη…»

Όπως κι αν έχουν πάντως τα πράγματα, η άρνησή του έδειξε ηττοπάθεια.

Οι εκτιμήσεις δε στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ απʼ τους «εκλογολόγους» του Κινήματος είναι ότι:

– Με βάση τον «νόμο Σκανδαλίδη» και λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα που απορρέουν απʼ τις δημοσκοπήσεις, το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να κερδίζει 145 έδρες.

– Αντίστοιχα, με βάση τον «νόμο Παυλόπουλου» κερδίζει 151-152 έδρες…

Είμαστε – δεν είμαστε έτοιμοι

Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ πάντως δεν απάντησε, και έγινε σκόπιμα αυτό, με ποια πρόσωπα θα κυβερνήσει. Φανταστείτε να έλεγε από τώρα ποια θα ήταν τα πρόσωπα αυτά, τι θα γινόταν στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και το πρόβλημα: Ενώ μπορεί να προκηρυχθούν εκλογές ανά πάσα στιγμή, στο ΠΑΣΟΚ ομολογούν μεταξύ τους ότι χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμη μέχρι να βάλουν το νερό στʼ αυλάκι. «Δεν είμαστε έτοιμοι, δεν έχουμε αποσαφηνισμένη πολιτική, δεν έχει δημιουργηθεί ρεύμα κατάλληλο που θα φέρει τη νίκη στο ΠΑΣΟΚ». Τα στελέχη εκείνα που δεν λειτουργούν αλαζονικά, αλλά γνωρίζουν πού πατάνε και πού βρίσκονται, υποστηρίζουν ότι ναι μεν το ΠΑΣΟΚ είναι πολύ καλύτερο απʼ ό,τι πριν από μερικούς μήνες, ότι διαπιστώνεται επαναπατρισμός ψηφοφόρων που είχαν ψηφίσει τον Σεπτέμβριο του 2007 τον Καραμανλή και παρατηρείται στις δημοσκοπήσεις συσπείρωση των οπαδών, αλλά δεν υπάρχει ακόμα πολιτικό ρεύμα. Θα περάσει πολύς καιρός ακόμη μέχρι να μπορέσει το ΠΑΣΟΚ να κερδίσει τις εκλογές. «Εκτός κι αν έρθουν τα πάνω κάτω και αναγκαστικά η λύση θα είμαστε εμείς».

Η αναδιοργάνωση των κομματικών οργάνων σε επιτελικούς κύκλους, όπως ονόμασε ο Παπανδρέου την ομογενοποίηση των στελεχών που ήταν σκορπισμένα εδώ κι εκεί, έδωσε την αίσθηση ότι όσοι μετέχουν σʼ αυτούς τους έξι κύκλους θα είναι και η προμετωπίδα της κυβέρνησής του. Το έκανε ωστόσο πιο πολύ για να σταματήσει η γκρίνια στο εσωτερικό και να πάψουν οι αμφισβητήσεις κυρίως της πολιτικής που εισηγείται για την οικονομία η Λούκα Κατσέλη, αν και βέβαια όλοι αυτοί αύριο μεθαύριο θα είναι υπουργοί. Στέλεχος πάντως του ΠΑΣΟΚ που γνωρίζει πολύ καλά τον Γιώργο Παπανδρέου έλεγε ότι αν νομίζουν όλοι αυτοί ότι θα γίνουν και υπουργοί, τότε δεν ξέρουν καλά τον πρόεδρο. Ο πρόεδρος του Κινήματος άλλωστε όταν ρωτήθηκε με ποια στελέχη θα διοικήσει το κράτος, ποιους θα τοποθετήσει στην κυβέρνηση, κυρίως στον τομέα της οικονομίας, απέφυγε να απαντήσει, λέγοντας το γνωστό: «Έχουμε άξια στελέχη που θα τα αξιοποιήσουμε…»

Όσον αφορά την αναγκαιότητα της συνέντευξης Τύπου, οι επιτελείς του Παπανδρέου έλεγαν ότι «θέλαμε να δείξουμε πως είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε και από την άλλη να σπάσουμε την εκλογολογία που προέρχεται κυρίως από την κυβέρνηση, αλλά και από δικά μας στελέχη, προτείνοντας αυτό που είπε ο Παπανδρέου για συναίνεση στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Παράλληλα ότι η κυβέρνηση καταρρέει, ότι ο Καραμανλής δεν έχει σχέδιο εξόδου της χώρας από την κρίση και πως πέντε χρόνια τώρα ασχολείται μόνο με την επικοινωνιακή προσέγγιση των θεμάτων και όχι επί της ουσίας, για να βρεθούν λύσεις».

Στο θέμα των συνεργασιών ο Γιώργος Παπανδρέου παλινδρομεί, παρότι επανειλημμένα έχει μιλήσει για «κουλτούρα συνεργασίας», κάτι που είναι εξάλλου η άλλη όψη της μόνιμης καραμέλας περί «πολυπολιτισμικότητας». Πάντως ο Λαλιώτης και ο Σκανδαλίδης κρατούν τη σημαία της συνεργασίας με τον ΣΥΝ και ο δεύτερος ως γνωστόν μιλάει για Κυβερνώσα Αριστερά. Τα προβλήματα είναι τεράστια, ίσως αξεπέραστα, ακόμη και σαν σκέψη για κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ, όταν ο Γιώργος πιθανότατα έχει στον νου του τη συνεργασία είτε ως συνασπισμό είτε ως προσχώρηση της ανανεωτικής πτέρυγας του ΣΥΝ (Κουβέλης, Παπαγιαννάκης, Χατζησωκράτης κ.ά.) Μέχρι τότε θα είναι συνεχώς ήξεις αφήξεις και φυσικά θα δέχεται πιέσεις από το εσωτερικό του κόμματος προκειμένου να ενδώσει σʼ ένα πιο δυνατό φλερτ με τον ΣΥΝ, όπως επιθυμούν ορισμένα πρωτοκλασάτα στελέχη του για λόγους που μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν…

Πάντως η μέχρι τώρα ελληνική εμπειρία δείχνει ότι ποτέ δεν ευδοκίμησε κυβέρνηση συνεργασίας. Αντιθέτως, δημιουργούνται προβλήματα μεγαλύτερα από εκείνα που υποτίθεται θα λύνονταν.