Βυζάντιον
Ένας αναγνώστης μού γράφει ότι είμαι μια μεταλλική μηχανή, μια βιομηχανική μήτρα που σκοπό έχει να κατασκευάζει ανθρώπους χωρίς συνείδηση, χωρίς πατρίδα, άδειους από ιδανικά και πίστη προς ανώτερες αξίες. Δεν νομίζω. Οι μηχανές λειτουργούν με μια αρμονία που στερούμαι, με συνέπεια που δεν με διακρίνει, με επαγγελματισμό που δεν θα αποκτήσω ποτέ. Τα υπόλοιπα, όμως, τα συζητάμε. Αγνοώ την ηλικία του αναγνώστη μου, αν και μπορώ να υποθέσω ότι ανήκει στο γκρουπ των ανθρώπων που πρώτα γνώρισαν τον έρωτα και μετά την τηλεόραση, κοινώς είναι γύρω στα 60. Μου γράφει, λοιπόν, πως αντιμετωπίζω τα πάντα με μια επιδερμική ελαφρότητα, αγνοώντας τη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων. «Θέλεις ανθρώπους χωρίς πατρίδα, χωρίς θρησκεία, χωρίς ιδανικά». Νομίζω ότι δεν αδικεί την αλήθεια. Αν ο άνθρωπος είχε ένα manual από τον κατασκευαστή του, δεν θα υπήρχαν αναφορές σε αυτές τις έννοιες.
Ένας άνθρωπος χωρίς πατρίδα, χωρίς θρησκεία και ιδανικά, έχει απελευθερωθεί από μια σειρά αγκυλώσεων και ασχολείται με πιο σημαντικά πράγματα.
Κάνω μια παύση μήπως πέσει ο πυροβολισμός από τον γείτονά μου, τον στρατηγό. Ωραία. Κάνει πως δεν ακούει. Είναι, που λες, στιγμές που πιστεύω ότι όλη αυτή η έκρηξη της επικοινωνίας, η υιοθέτηση του αμφίδρομου χαρακτήρα και η πολυσυλλεκτικότητα της έκφρασης, κάνουν τελικά κακό. Όχι επειδή οι άνθρωποι μιλούν, αλλά επειδή είναι πολύ πιο εύκολο να δεις τα λάθη σου και να βρεθείς αντιμέτωπος με τη συνείδησή σου. Παλαιότερα ήταν καλύτερα. Οι άνθρωποι έγραφαν επιστολές στην εφημερίδα, ο διευθυντής σου τις πέταγε στο γραφείο και εσύ τις έστελνες σʼ ένα συρτάρι για να πάρουν κιτρινίλα. Τώρα ο αναγνώστης σε χτυπάει στην καρδιά. Να, η Μαρία μου γράφει ότι είναι άστοχη η αναφορά μου στο μαύρο της ψυχής πάνω στο οποίο μπορείς να ζωγραφίσεις, επειδή, λέει, δεν μπορείς να ζωγραφίσεις επάνω στο μαύρο. Δεν συμφωνώ, αλλά η ίδια δηλώνει ζωγράφος και υποθέτω κάτι παραπάνω θα ξέρει. Τέλος πάντων, δεν θ’ ανοίξουμε εδώ κουβέντα για το μαύρο της ψυχής, το οποίο, ακόμα κι αν δεν επιδέχεται ζωγραφική, επιδέχεται ανεξίτηλη χάραξη. Και αφού εσείς ελέγχετε εμένα, ήρθε η ώρα να κάνω κι εγώ το ίδιο στην εξουσία, τρομάρα μου.
•••
Είμαι γοητευμένος από τον Χρήστο Μαρκογιαννάκη. Όχι βέβαια ως πολιτικό ή ως άνθρωπο – πιθανότατα δεν είναι τίποτα από τα δύο. Έχω γοητευτεί από την κόμικ παρουσία του. Φιγούρες σαν τον Μαρκογιαννάκη δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο. Έχει ξεπηδήσει μέσα από κόμικ του ’40, στη σκιά των τεράστιων πολυκατοικιών που διώχνουν τον ήλιο από τη Μητρόπολη, λες και τον φοβίζουν τα τρομακτικά αγάλματα που είναι στην κορυφή τους. Κάπου εκεί ανήκει και ο Μαρκογιαννάκης. Δεν είναι Τζόκερ, δεν είναι Πιγκουίνος, είναι μια άλλη μορφή. Το πενάκι που τη σχεδίασε έχει σπάσει, ο Μητσοτάκης ήπιε το μελάνι και ο Καραμανλής έσκισε τα αντίγραφα. Είναι μοναδικός, υπέροχος. Αν θέλετε, είναι ένας υπερήρωας που έφτασε εδώ μεταφερόμενος από άλλη εποχή, από άλλη διάσταση. Ο Μαρκογιαννάκης είναι διασταύρωση κρητικού χωροφύλακα του ʼ20 και πολιτευτή της ΕΡΕ των… early ʼ60s. Δεν είναι άνθρωπος, αλλά ιδέα που γεννήθηκε από κεφαλές της παραδοσιακής Δεξιάς, όπως η Αθηνά βγήκε από το κεφάλι του Δία. Και μια από αυτές τις κεφαλές μού εξηγούσε το πρωί της Τετάρτης ότι ο μέσος πολίτης, ο νοικοκύρης, ο συντηρητικός ψηφοφόρος, είναι ενθουσιασμένος με τον Μαρκογιαννάκη, επειδή, λέει, αποκαθιστά την τάξη. Η ίδια κεφαλή μού εξήγησε ότι οι χειρισμοί του υπουργού τυγχάνουν της πλήρους αποδοχής του Μαξίμου, που έχει μελετήσει δημοσκοπήσεις και ποιοτικά στοιχεία, ώστε να αντιληφθεί ότι ο κόσμος θέλει την ησυχία του.
•••
Τα προβλήματα αρχίζουν όταν, παρά το φτύσιμο που πέφτει, συνεχίζουν να είναι ματιασμένοι. Φαντάσου, ας πούμε, να έβγαινε ο πρέσβης την ώρα που ο αστυνομικός έριξε στον σεκιουριτά (δεν υπήρχε ανήλικος διαθέσιμος εκείνη τη στιγμή). Τώρα θα έψαχνες να νοικιάσεις πυρηνικό καταφύγιο με καλό εξαερισμό, σύνδεση στο ίντερνετ και πλούσια συλλογή από ταινίες. Ειλικρινά, εκείνη τη μέρα τους λυπήθηκα κι εγώ. Με τους κρητικούς αγρότες, απλώς, τους σιχάθηκα.
•••
Πρέπει επίσης να σας πω ότι όταν εμφανίστηκαν τα πλάνα με τον Γιώργο να τρίβει τα ματάκια του που ερεθίστηκαν από τα χημικά, στη Ρηγίλλης ακούστηκε ένα δυνατό «γαμώ την ατυχία μου» που εκστομίστηκε από κορυφαίο κομματικό παράγοντα. Ο Γιώργος πλέον δεν χρειάζεται να ξαναμιλήσει μέχρι τις εκλογές. Αρκεί η εικόνα που τρίβει τα ματάκια του, σουφρώνει τη μυτούλα του και σκύβει το κεφαλάκι του. Την είδα και στο BBC. Μεγαλείο! Ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς δεν έχει «παίξει» ούτε μία φορά. Ως καταναλωτής χημικών του Μαρκογιαννάκη όχι μόνο «παίζει», αλλά δείχνει και συμπαθής. Και τον χάζευα την Πέμπτη να εμφανίζεται ως η ελπίδα του τόπου, ως το φωτεινό μονοπάτι που θα μας οδηγήσει μακριά από την κρίση. Ναι. Φαντάσου τώρα ότι είναι βράδυ κι έχεις μόνο τον Γιώργο να σε πάρει από το χέρι. Πώς θα αισθανόσουν;
•••
Με όλα αυτά που συμβαίνουν, το ρεπορτάζ μου επιμένει ότι οι εκλογές θα γίνουν, κατά πάσα πιθανότητα, στις 12 Απριλίου, Κυριακή των Βαΐων. Τι ωραίο Πάσχα που θα είναι! Βέβαια, θα πνιγούμε στη βλακεία, καθώς όλοι μας (κι εγώ φυσικά) θα προσπαθούμε να βγάλουμε καμιά βλακεία, καμιά εξυπνάδα που να συνδέει το Θείο Δράμα με τα μίζερα πολιτικά, αλλά θα περάσει κι αυτό. Το λέω και συγκρατήστε κάθε λέξη μου: Ο Καραμανλής δεν θέλει, αλλά δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Κυκλοφορούν επίσης κάτι χαριτωμένα περί πράσινης παρένθεσης που θα λουστεί την κρίση και μετά επανάκαμψη της παρατάξεως υπό την ηγεσία της Ντόρας. Ακριβώς. Με μεγάλη συναυλία του Έλβις έξω από την Αραβαντινού.
•••
Δεν θέλω να την πικράνω, έχει και τον καημό με τον Ισίδωρο στο όμορφο κεφάλι της. Θα πληροφορηθήκατε, φαντάζομαι, ότι ο Ισίδωρος έκανε πίσω και δεν κατέρχεται υποψήφιος για την Εθνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Και, ως Ντόρα, στηρίζουμε Καπράλο. Αν αυτό το στήσετε ως εξίσωση, θα δείτε ότι στο τέλος ο Κυριακού ισούται με Κοντομηνά μαινόμενο λίγο πριν βγάλει στον αέρα την υπόθεση του Βατοπεδίου. Τι μας δείχνει αυτό; Μα φανερώνει σε όλο της το μεγαλείο την αστειότητα αυτής της χώρας, τη ρηχότητα των θεσμών της. Ένας θυμωμένος επιχειρηματίας, ένας πικραμένος καναλάρχης δύναται να κατευθύνει τα πράγματα όπως του γουστάρει μέχρι να εκτονωθεί, μέχρι να πάρει αυτό που θέλει. Και οι θυμωμένοι επιχειρηματίες, ξέρετε, είναι χειρότεροι από τις προδομένες ερωτευμένες γυναίκες. Μια ερωτευμένη γυναίκα, που δεν βρίσκει ανταπόκριση στον έρωτά της, μετουσιώνεται σ’ εκείνο το κράμα κατινιάς και πάθους που έδινε ψωμί στον Σαίξπηρ. Ένας θυμωμένος επιχειρηματίας θα έβαζε τον Σαίξπηρ να γράψει λίβελους. (Ναι, έχει δίκαιο ο αναγνώστης. Έχω εξευτελίσει τα πάντα, δεν σεβάστηκα ούτε τον Σαίξπηρ…)
•••
Αλλά τι λέμε τώρα; Ως κυβέρνηση, ως αντιπολίτευση και ως συντεταγμένη Πολιτεία μας ενδιαφέρει με ποιον εκλογικό νόμο θα διεξαχθούν οι εκλογές. Δεν βλέπετε πόσο ανησυχεί ο Πρετεντέρης, πόσο αγωνιά ο Παυλόπουλος για την ακυβερνησία; Συγγνώμη ρε μάγκες, αλλά τώρα υπό ποιο καθεστώς βρίσκεται η χώρα; Δεν θα αισθανόσουν περισσότερο ασφαλής και πιο ήσυχος χωρίς απολύτως καμία κυβέρνηση; Το κακό είναι ότι χρειάζονται κάποιοι άνθρωποι για να φέρουν εις πέρας ορισμένες βασικές δουλειές. Μου περιγράφουν απίστευτα πράγματα για την Ολυμπιακή. Μου σημειώνουν ότι στην κυβέρνηση γνώριζαν πάρα πολύ καλά ότι ο διαγωνισμός πάει για φούντο, πως είχαν ενημερωθεί αρμοδίως απ’ όσους είχαν προσεγγίσει ότι σοβαρή πρόταση δεν επρόκειτο να υπάρξει. Κι όμως άφησαν την υπόθεση στην άγρια μοίρα της. Για ποιον λόγο; Πιθανότατα επειδή πια βλέπουν τα πράγματα μέρα με τη μέρα, λες και ο εχθρός είναι προ των πυλών και έχουν στήσει οδοφράγματα στο Μαξίμου. Ακόμα πιο πιθανό, επειδή ήθελε κάποιο χρόνο ο Βγενόπουλος να ετοιμάσει την πρόταση. Εκεί είμαστε, αγάπη μου. Πάνω στα αγάλματα των παλιών ηρώων θα στηθούν ανδριάντες επιχειρηματιών. Ζήτω!
•••
Παραλίγο θα το ξέχναγα! Μην παίρνετε στα σοβαρά αυτά που λέγονται για φλερτ του Νίκου Καραχάλιου με τον Καρατζαφέρη και προορισμό την ευρωλίστα. Το πιθανότερο είναι ότι ο Καραχάλιος κάνει πλάκα στη Ρηγίλλης, πιέζοντας να τον τοποθετήσουν στη λίστα τους. Όπως μαθαίνω, ο άνθρωπος έχει σοβαρότερα πράγματα να κάνει. Οι ενδιαφερόμενοι, πάντως, έχουν ήδη αρχίσει επαφές. Κομματικές; Όχι βέβαια! Επιχειρηματικές. Φέτος στις ευρωλίστες θα φορεθούν ακριβά ρουσφέτια επιφανών μελών του επιχειρηματικού κόσμου. Θα μου πεις ότι το ίδιο γίνεται και με τις βουλευτικές εκλογές, ίσως κάπως πιο διακριτικά.
•••
Μου τελείωσαν οι λέξεις! Δεν πειράζει, γιατί έχω μείνει πραγματικά άφωνος. Τις προσεχείς εβδομάδες σκέφτομαι να αντικαταστήσω τη στήλη με πίνακες ζωγραφικής.