Πουλάω μόνο τη φωνή μου…
Το τραγούδι θεραπεύει, κάνει θαύματα. Σήμερα όμως έχει γίνει βιομηχανία. Και το λάιφ στάιλ πάει να περάσει στη διασκέδαση… Εγώ όμως πουλάω μόνο τη φωνή μου, δεν πουλάω την εικόνα μου, δεν σπρώχνω τον εαυτό μου ως προϊόν, λέει η Γλυκερία. Και ασφαλώς όλοι καταλαβαίνουν τι εννοεί και προς ποιους απευθύνεται…
Όμως δεν έχει άποψη μόνο για τον χώρο της. Στο κυνήγι του χρήματος χάσαμε την οικογένεια, χάσαμε την ουσία, παραδέχεται. Πρέπει ν’ αγαπήσουμε τον εαυτό μας, τους άλλους, τον τόπο μας… Εμένα δεν μ’ αρέσει η καταστροφή. Πώς καταστρέφεις ένα άγαλμα, ένα νεοκλασικό κτίριο, ένα έργο τέχνης…
Η Γλυκερία βάζει κι αυτή τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων. Θα το δείτε κι εσείς.
// Κυρία Γλυκερία, εμφανίζεστε στο «Πόλις Theater» με το πρόγραμμα «Μες στου Πόλις το χαμάμ», σε επιμέλεια Λίνας Νικολακοπούλου, μαζί με την Ελένη Τσαλιγοπούλου. Όσοι σας άκουσαν είπαν «να, μια έντιμη λαϊκή πρόταση»… Εσείς υποστηρίζετε τα λαϊκά μονοπάτια, ο κόσμος;
«Το καλό λαϊκό τραγούδι εκφράζει τον πολύ κόσμο, τις αγωνίες του, τον πόνο του, τις χαρές του, τον έρωτά του».
// Έχετε τραγουδήσει και Ρίτσο σε μελοποίηση Μαρκόπουλου…
«Δεν είναι μαγικό; Ο λαός μας είναι ανοιχτός σε όλα. Ζήσαμε εποχές όπου μελοποιούνταν ποιήματα. Ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις και ο Ξαρχάκος έφεραν την ποίηση στο στόμα του απλού ανθρώπου, του αγωνιστή. Άρθρωσε ο Έλληνας τα αιτήματά του απέναντι σε ολοκληρωτικά καθεστώτα με ποίηση… Αυτό είναι μοναδικό! Είναι στο αίμα μας, στις ρίζες μας, στην κληρονομιά μας, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, η ποίηση…».
// Η τελευταία δισκογραφική σας δουλειά έχει την υπογραφή του Μίκη Θεοδωράκη… Τι είναι ο Μίκης για εσάς;
«Ναι, τραγούδησα τα λαϊκά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Τα λαϊκά του Μίκη είναι μια συνέχεια των ρεμπέτικων τραγουδιών του Βαμβακάρη και του Τσιτσάνη. Ο Μίκης είναι ένα σπουδαίο κεφάλαιο στο ελληνικό τραγούδι, ένας φοβερά ταλαντούχος άνθρωπος -γεννιόμαστε με το ταλέντο, είναι καταγεγραμμένο στο DNA μας-, σπουδαίος δημιουργός, χαρισματικός παραμυθάς. Είμαι τυχερή που τον έχω γνωρίσει και μου έχει διηγηθεί ιστορίες. Μεγάλος σταθμός για εμένα ως τραγουδίστρια. Θέλω να πιστεύω ότι τα τραγούδησα καλά».
// Από όλες αυτές τις συναυλίες σε ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία, Αργεντινή, Ευρώπη, Ισραήλ, τι σας έχει μείνει ως ανάμνηση;
«Δεν θα ξεχάσω ότι έρχονταν να με ακούσουν να τραγουδάω Τσιτσάνη με ελληνικές σημαίες και έκλαιγαν. Έρχονταν στα καμαρίνια μετά και μου έλεγαν “εγώ είμαι από αυτό το μέρος και ο παππούς μου έφυγε τότε με επτά παιδιά και ήρθε στην Αυστραλία. Οι γονείς μας λοιπόν αγωνίστηκαν και τώρα εμείς μαθαίνουμε ελληνικά και δεν ξεχνάμε τη γλώσσα μας. Πάμε σε δύο σχολεία, πρωί-βράδυ”. Αυτό το ακούω από όλους! Δεν έχει μειωθεί η λαχτάρα για την Ελλάδα ακόμη και σήμερα. Το κοινό τους σημείο είναι ότι όλοι αγαπάνε την Ελλάδα. Όταν βρίσκομαι μακριά από την Ελλάδα και ακούω τους μετανάστες της δεύτερης και της τρίτης γενιάς, συνειδητοποιώ πόσο όμορφη χώρα έχουμε!».
// Τι είναι το τραγούδι για εσάς;
«Το τραγούδι για εμένα είναι η πιο ωραία έκφραση του ανθρώπου! Η τέχνη που εκφράζει μέσα από τη φωνή όλα σου τα συναισθήματα. Τα πάντα! Το τραγούδι θεραπεύει, κάνει θαύματα! Το να μεγαλοποιείται ένα πρόβλημα σ’ ένα στίχο μετριάζει τη δική σου λύπη. Ξορκίζεται το κακό με το τραγούδι».
// Κάποιοι, όμως, συνάδελφοί σας έχουν βαλθεί να το ξεφτιλίσουν…
«Δεν θα σταθώ σ’ αυτό. Θα πω μόνο ότι το τραγούδι έχει γίνει βιομηχανία. Σκόπιμα το έχουν χωρίσει σε έντεχνο, λαϊκό, εμπορικό, ποιοτικό. Εγώ δεν τα καταλαβαίνω αυτά. Το τραγούδι είναι ένα. Και αν μέσα από τη συνέντευξή μας μπορώ να δώσω μια συμβουλή στον κόσμο, αυτή είναι μία: να επιλέγει το τραγούδι που αγαπάει. Να μη βλέπει τις σφραγίδες. Τα καλά τραγούδια υπάρχουν παντού, και στην ποπ και στη ροκ μουσική και στη λαϊκή. Και ξέρετε πότε καταλαβαίνουμε την αξία ενός τραγουδιού; Στο χρόνο. Ο χρόνος δικαιώνει. Βλέπετε πόσοι νέοι τραγουδιστές “πειράζουν” παλιότερα τραγούδια και τα ξανακάνουν επιτυχίες; Τα ξαναφέρνουν στο προσκήνιο… Το κακό τραγούδι είναι αναλώσιμο!».
// Το σουξέ του εξαμήνου, όμως, όλο και ανθίζει…
«Μα, σήμερα ό,τι και να κάνουν, και σουξεδάκια να βγάλουν, οι δίσκοι δεν πουλάνε. Μας έφαγε η πειρατεία και το Ίντερνετ. Από εκεί αρχίζει η καταστροφή. Όπως όμως βαδίζει η κοινωνία μας, βαδίζει και το τραγούδι».
// Τι εννοείτε;
«Εγώ έχω τραγουδήσει στο «Χάραμα», στην «Όμορφη Νύχτα», στη “Σφεντόνα”. Έζησα ανεπανάληπτες στιγμές επικοινωνίας. Σήμερα το λάιφ στάιλ πάει να μας περάσει κάποια κλισέ στη διασκέδαση. Και δυστυχώς, όταν οι επιχειρηματίες των νυχτερινών κέντρων βλέπουν ότι αυτή η μόδα πουλάει μαζικά, προσπαθούν να συμβαδίσουν μ’ αυτή, γιατί τους αποφέρει. Αν και το κόστος είναι μεγάλο. Εμένα όμως δεν μου άρεσαν ποτέ οι μεγάλες πίστες και το σόου. Τι να κάνουμε, όμως; Ζούμε στην εποχή της εικόνας. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο θα δείτε ότι ο κόσμος επιστρέφει στις μουσικές σκηνές, γιατί επιζητά να διασκεδάζει ξανά με αγνά υλικά. Οι επιλογές του σήμερα στη διασκέδαση όπως θέλουν τα περιοδικά είναι επιφανειακή».
// Άρα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν διαστρεβλώσει τα πράγματα…
«Έχουν κάνει κάτι χειρότερο. Έχουν γαλουχήσει μια νέα γενιά τραγουδιστών που πιστεύει ότι κάνει καριέρα με το κορμί και τις δημόσιες σχέσεις και όχι με τη φωνή τους. Για να γίνεις τραγουδιστής προέχει να τραγουδάς σωστά και ν’ αγαπάς το τραγούδι. Το τραγούδι δεν είναι φιλοδοξία. Δεν είναι για να γίνεις αναγνωρίσιμος, για να βγαίνεις στην τηλεόραση, δεν είναι για να κάνεις χρήματα».
// Επειδή είπατε για χρήματα… Δουλεύουν τα κέντρα όπως δούλευαν παλιά; Οι άνθρωποι που ξέρουν λένε ότι ευτυχώς που υπάρχουν και οι χοροί των σωματείων…
«Μα, μπορεί ο κόσμος να συντηρήσει τόσα νυχτερινά κέντρα; Τόσα θέατρα; Τόσα εστιατόρια; Όλα σήμερα είναι πάρα πολλά! Τώρα επιλέγουν δυο προγράμματα να δουν ανάμεσα στα τόσα. Γι’ αυτό και οι δίσκοι δεν πουλάνε. Πολλοί είναι και οι τραγουδιστές… Κάποτε δουλεύαμε όλη την εβδομάδα, τώρα μόνο τέσσερις ημέρες από τις επτά. Στις γιορτές όμως δουλέψαμε. Γιατί ο κόσμος είχε ανάγκη να βγει έξω. Ήταν και τα όσα έγιναν στην Αθήνα και ξέδωσε… Αλλά πόσα λεφτά να έχει και αυτός ο Έλληνας; Οι σπουδές των παιδιών του είναι ακριβές, το σούπερ μάρκετ είναι ακριβό. Αυτά δεν μπορεί να τα κόψει. Τι θα κόψει σε καιρούς ακρίβειας; Τη διασκέδαση, την ένδυση… Και τους χώρους διασκέδασης δεν τους συντηρεί η υψηλή κοινωνία, αλλά ο πολύς ο κόσμος. Όλα εξαρτώνται από τον πολύ κόσμο, τον απλό κόσμο. Αυτός ο κόσμος αγαπάει τη νύχτα και το λαϊκό τραγούδι. Αν και πιστεύω ότι όλη αυτή η κρίση είναι και λίγο φτιαχτή… για να κοπούν μεροκάματα, για να δεχτούν οι εργαζόμενοι και το ελεύθερο ωράριο…».
// Είστε από τις καλύτερες φωνές του ελληνικού πενταγράμμου. Έχει κόστος η επιτυχία σας; Μήπως η επιτυχία σας έγινε κάποια στιγμή η φυλακή σας;
«Δεν έβαλα ποτέ στην άκρη τη Γλυκερία, γιατί δεν κυνήγησα ποτέ μετά μανίας την καριέρα μου! Η διαδρομή μου μέχρι τώρα αλλά και στο μέλλον στηρίζεται μόνο σ’ αυτό: απλά τραγουδάω. Δεν βάζω πλάνα, δεν κάνω αλλαγές στην εμφάνισή μου, δεν προμοτάρω την καλλιτέχνιδα, δεν πουλάω την εικόνα μου, δεν σπρώχνω τον εαυτό μου ως προϊόν. Έχω έναν εγωισμό πάνω σ’ αυτό. Πουλάω μόνο τη φωνή μου. Και η φωνή μου είναι αυτή που αναγνωρίζεται… Και μου το αναγνωρίζουν!».
// Πώς βλέπετε το νεοέλληνα σήμερα; Σας ικανοποιεί η στάση του προς τα πράγματα;
«Θα σας απαντήσω αλλιώς… Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα κάτι νοσεί! Και όταν κάτι νοσεί έχει συνέπειες. Όταν αρρωσταίνεις, έχεις ρίγη και θα πρέπει να πάρεις φάρμακα. Ζούμε σε μια εποχή νοσηρή! Πρέπει να εργαστούμε ο καθένας προσωπικά με τον εαυτό του. Να αγαπήσουμε τον εαυτό μας, τους άλλους, τον τόπο μας. Αυτό που δεν μ’ αρέσει στο νεοέλληνα είναι ο ανταγωνισμός, η επίδειξη και η μίμηση. Καλά θα κάνουμε, για να μην πέφτουμε με τα μούτρα στα δάνεια, να αναπτύξουμε προσωπικότητα! Τα επώνυμα και οι φίρμες δεν μας έβγαλαν και πουθενά. Ας κοιτάξουμε αυτό που μας πάει. Στο κυνήγι του χρήματος χάσαμε την οικογένεια -τα παιδιά δεν έχουν ανθρώπους να τους αφηγηθούν μια ιστορία, ποιος θα το κάνει, η Φιλιππινέζα;- και γενικότερα τις σχέσεις μας… Χάσαμε την ουσία και το να μιλήσουμε με τους φίλους μας».
// Πώς είδατε τις διαδηλώσεις των μαθητών;
«Εμένα δεν μ’ αρέσει η καταστροφή. Πώς μπορείς και καταστρέφεις ένα νεοκλασικό κτίριο, ένα άγαλμα, ένα έργο τέχνης; Το ύψιστο σημείο στο οποίο έφτασε ο πολιτισμός των παλαιότερων γενεών… Γιατί το καταστρέφεις; Δεν σου έχουν μάθει πως πρέπει να το σεβαστείς ή δεν θέλεις να βλέπεις από μνησικακία το πού έφτασαν οι παλιότεροι, γιατί εσύ δεν μπορείς να το φτάσεις, με αποτέλεσμα να το αφανίζεις; Πώς καταστρέφεις το μαγαζί του άλλου; Ξέρεις τον κόπο του άλλου για να το δημιουργήσει; Εκεί ήμουν εντελώς αντίθετη. Όσον αφορά την παιδεία, εκεί καλά έκαναν τα παιδιά και ξεσηκώθηκαν. Δεν λειτουργεί καλά εδώ και πολύ καιρό. Τα προβλήματα έχουν συσσωρευτεί. Και δεν φταίνε οι πολιτικοί που δεν τα έχουν λύσει. Φταίμε εμείς που συνεχίζουμε να τους ψηφίζουμε!».
// Πώς βλέπετε τα όσα γίνονται σήμερα στη Γάζα;
«Δεν θα λύσω εγώ αυτό το θέμα. Δεν το έχουν λύσει άλλοι κι άλλοι. Και θεωρώ ότι δεν λύνεται το Μεσανατολικό γιατί κάποιοι δεν θέλουν να λυθεί αυτή η διαμάχη. Δεν είναι ζήτημα του λαού του Ισραήλ ή του παλαιστινιακού λαού. Ξέρω πολλούς καλλιτέχνες και συγγραφείς από το Ισραήλ που θέλουν να λυθεί το ζήτημα, γιατί δεν αντέχουν να περπατούν στο δρόμο και να μην ξέρουν αν θα γυρίσουν το βράδυ στο σπίτι τους, λόγω των καμικάζι. Από την άλλη, υπάρχει ο λαός της Παλαιστίνης, ο οποίος δεν έχει κράτος. Οι Παλαιστίνιοι εξολοθρεύονται. Δεν έχουν ελπίδα. Δεν έχουν αύριο, φαγητό, δουλειές… Για το καλό όλων, πρέπει η Παλαιστίνη να γίνει κράτος και να αναγνωριστεί. Οι λαοί για να ζήσουν χρειάζονται ειρήνη».
// Τι θα αλλάζατε στη χώρα μας;
«Το ήθος στην πολιτική ζωή -σε πολιτικούς και πολίτες- και την αισθητική όλων μας!».
// Ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα που χάνει ένας άνθρωπος μεγαλώνοντας;
«Το παιδί που έχει μέσα του. Το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί μεγαλώνοντας στο πέρασμα του χρόνου είναι να χάσουμε την αθωότητά μας. Γιατί το παιδί λέει αλήθειες και έχει αυθορμητισμό».
// Και εσείς αυτό παλεύετε;
«Ναι, αλλά για εμένα ευτυχία είναι να γνωρίσεις τον εαυτό σου, να αγαπάς τους ανθρώπους, να νιώθεις ευγνωμοσύνη για όσους σε βοήθησαν και να μπορείς να συγχωρείς!».