Πίσω στις επιλογές Κλίντον στα Βαλκάνια…
Μάλιστα, εμφανίζεται σχεδόν βέβαιος ότι τόσο ο νέος αντιπρόεδρος Τζον Μπάιντεν όσο και η υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον δεν θα διαφοροποιηθούν ουσιαστικά από τη βαλκανική παρακαταθήκη των κυβερνήσεων Μπιλ Κλίντον.
Ο κ. Μαλλιάς, μέσα από ένα αναλυτικό υπηρεσιακό σημείωμα που έστειλε στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών, προτρέπει στην ουσία την ελληνική κυβέρνηση να προσαρμόσει τη βαλκανική τους πολιτική στο τρίπτυχο:
– Ενίσχυση της συνοχής της πΓΔΜ ανεξαρτήτως των νέων ιδεών και προτάσεων που ο αλβανικός παράγοντας στα Σκόπια έχει ήδη καταθέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον σλαβομακεδονικό παράγοντα. Άλλωστε το σχέδιο συνοχής όπως το αντιλαμβανόταν η σλαβομακεδονική ηγεσία κατά την προηγούμενη 12ετία έχει ήδη ακυρωθεί στο διεθνές πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, καθώς η ηγεσία των αλβανικών κομμάτων, έχοντας τη στήριξη αρκετών κυβερνήσεων, προωθεί μια χαλαρή συνομοσπονδία των δύο κοινοτήτων.
– Αποδοχή της ανεξαρτησίας του Κοσόβου και συμβολής στη διεύρυνση της νομιμοποίησής του διεθνώς παρακάμπτοντας τις νέες παραμέτρους που αποκτά το ζήτημα αυτό με νέες ιδέες και προτάσεις που ήδη συζητούνται.
– Συμβολή στη διάσωση της Συμφωνίας του Ντέιτον για τη Βοσνία χωρίς να στέκεται ιδιαίτερα στις απόψεις και θέσεις κορυφαίων πολιτικών παραγόντων της χώρας ότι η συμφωνία αυτή χρήζει αρκετών τροποποιήσεων για να καταστεί λειτουργική. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τις απόψεις αυτές τις συζητούν πλέον σοβαρά και οι πολιτικοί ηγέτες των τριών εθνοτήτων, Σέρβων, Βόσνιων Μουσουλμάνων, Κροατών.
Στα αξιοσημείωτα του υπηρεσιακού σημειώματος του κ. Μαλλιά -που έχει στη διάθεσή του το «Π»- και η προτροπή να ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση την αμερικανική επιλογή για άμεση ένταξη των χωρών αυτών, και της πΓΔΜ φυσικά, τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην ΕΕ προκειμένου να δημιουργήσει στέρεη βάση επαφής και διαλόγου με τη νέα κυβέρνηση Ομπάμα. Και είναι αξιοσημείωτο γιατί και ο ίδιος μέσα απ’ την ανάλυσή του δεν είναι σίγουρος ότι ο ίδιος ο αμερικανός Πρόεδρος θα κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με τους προκατόχους του ως προς τη διαχείριση των βαλκανικών προβλημάτων και τον τρόπο επίλυσής τους.
Άλλωστε είναι εύγλωττο το ερώτημα που ο ίδιος διατυπώνει: Η κυβέρνηση Ομπάμα θα χαράξει μια νέα εποχή για τα Βαλκάνια ή θα επαναλάβει την πολιτική της δεκαετίας του 1990;
Εκφράζει τον φόβο μήπως επανέλθει στο προσκήνιο η πολιτική των διαβόητων Ολμπράιτ και Χόλμπρουκ που σηματοδότησε τις εξελίξεις που βιώνουμε σήμερα με τη νέα αρχιτεκτονική που επέβαλαν στην περιοχή, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι αν συμβεί κάτι ανάλογο τότε –και σωστά– θα έχουμε νέες αναταράξεις στα Βαλκάνια.
Αποφεύγει ωστόσο να πάρει την ευθύνη για μια δέσμη ιδεών και προτάσεων που η Ελλάδα, ως πρωταγωνιστής των εξελίξεων στη Ν.Α. Ευρώπη, πρέπει να διατυπώσει προκειμένου οι σύμμαχοι ΗΠΑ και εταίροι στην ΕΕ να κατανοήσουν ότι η επανάληψη των λαθών της περιόδου 1995-2002 θα είναι ολέθριο για την περιοχή.
Αρκείται στη διαπίστωση ότι «η αμερικανική επιρροή και δημοφιλία στα Βαλκάνια ευρίσκεται στο υψηλότερο ιστορικά επίπεδο όλων των εποχών με αποτέλεσμα να διευκολύνονται οι επιδιώξεις της Ουάσινγκτον στην περιοχή». Επιδιώξεις που συμπυκνώνονται στο τρίπτυχο που προαναφέραμε. Όμως, όπως παρατηρούν καλά ενημερωμένοι πολιτικοί και διπλωματικοί παράγοντες, οι επιδιώξεις αυτές περνάνε πλέον από πολλά φίλτρα διεθνών οργανισμών και αντιμετωπίζονται με πολύ σκεπτικισμό.
Αν κρίνουμε λοιπόν από το υπηρεσιακό σημείωμα του έλληνα πρέσβη στην Ουάσινγκτον, που παραδοσιακά αποτελεί το ένα απ’ τα 4-5 κείμενα που λαμβάνει υπόψη το υπουργείο Εξωτερικών, η ελληνική κυβέρνηση μπαίνει στη νέα εποχή Μπάρακ Ομπάμα χωρίς πλούσιες και μεστές προτάσεις που θα πείσουν τις σύμμαχες χώρες για την αναγκαιότητα μιας άλλης αρχιτεκτονικής στην περιοχή.
Πόσω μάλλον σήμερα που πολλές απ’ τις σύμμαχες αυτές χώρες θέλουν να ακούσουν κάτι το διαφορετικό τόσο σ’ ό,τι αφορά τις ύποπτες και επιζήμιες επιδιώξεις της Τουρκίας για την ευρύτερη περιοχή όσο και ορισμένων χωρών της Βαλκανικής που είναι καθηλωμένες σε μια λογική ως προς τις διακρατικές σχέσεις την οποία ούτε ο ίδιος ο αμερικανός Πρόεδρος δεν ενστερνίζεται, αν λάβουμε υπόψη τις ομιλίες που εκφώνησε μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.