Ο ΑΝΑΡΧΙΚΟΣ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ

Και πραγματικά, πρόκειται για έναν άνθρωπο αντισυμβατικό τόσο στην προσωπική όσο και στην πολιτική και επαγγελματική του ζωή, καθώς του αρέσουν τα δύσκολα. Γιατρός το επάγγελμα, με μια ειδικότητα από την οποία θα μπορούσε να «θησαυρίσει» («παλεύει να γιατρέψει τον καρκίνο»), ποτέ δεν πήρε ούτε μια δραχμή από τους ασθενείς του (έπαιρνε μόνο τον μισθό του από το πανεπιστήμιο στο οποίο είναι καθηγητής). Κι όταν στην αρχή της καριέρας του άνοιξε κάποια στιγμή ένα ιατρείο (όπως οι περισσότεροι γιατροί), το έκλεισε έπειτα από τέσσερα χρόνια γιατί αναγκαζόταν να κόβει «εικονικές αποδείξεις είσπραξης» για να εμφανίζει έσοδα, με αποτέλεσμα σ’ έναν έλεγχο της εφορίας να του βάλουν και… πρόστιμο! Και λεφτά δεν έβγαζε δηλαδή και πρόστιμο πλήρωσε, οπότε το πήρε απόφαση ότι για επιχειρηματίας δεν κάνει.

Θεωρεί άλλωστε έγκλημα καθοσιώσεως γιατρός να εκμεταλλεύεται τον πόνο του ασθενή του και να παίρνει χρήματα. Γιατί δεν θεωρεί την Ιατρική επάγγελμα, αλλά λειτούργημα. Όπως χαρακτηριστικά τον άκουσαν να λέει, «τα λεφτά που παίρνει ένας γιατρός από τον άρρωστό του είναι σαν αναμμένα κάρβουνα στα χέρια του…». Γι’ αυτό και ο ίδιος δεν πήρε ποτέ αμοιβή από ασθενή του, ούτε έβαλε «φακελάκι» στην τσέπη του. Οπότε ήταν φυσικό να δώσει μάχη για τα φακελάκια όταν έγινε υπουργός Υγείας (μόλις βγήκε ο Κώστας Καραμανλής), όπως μάχη έδωσε και για τις εφημερίες, τα ράντσα, τις προμήθειες. Ήταν σαν να προσπαθούσε να γιατρέψει ασθενή με προχωρημένο καρκίνο…

Ο Νικήτας Κακλαμάνης είναι από εκείνους που τους αρέσει το ωραίο ντύσιμο, η καλή και περιποιημένη εμφάνιση. Με άλλα λόγια, του αρέσει να αγοράζει ρούχα. Είναι άλλωστε μια από τις ελάχιστες αδυναμίες του. Αλλά και εδώ λειτουργεί… αντισυμβατικά: Όταν αγοράζει καινούργια ρούχα, χαρίζει τα παλιά σε… άστεγους, άπορους και σε όποιον άλλο έχει ανάγκη. Αλλά πριν τα χαρίσει, τα πηγαίνει στο καθαριστήριο, τα σιδερώνει και τα προσφέρει… σιδερωμένα, «του κουτιού»!

Ίσως σ’ αυτό οφείλεται ένας δεύτερος χαρακτηρισμός που του έχουν αποδώσει αρκετοί που τον γνωρίζουν καλά: «Ο Νικήτας είναι ο τελευταίος πραγματικός κομμουνιστής στις μέρες μας» («κομμουνιστή» τον φώναζε ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης στο Ευρωκοινοβούλιο)!

Πηγαίνοντας στον Δήμο της Αθήνας να ρωτήσω για τον δήμαρχο, είδα ότι η κοινωνική διάσταση της οπτικής του είχε αρχίσει να βγάζει… ρίζες και εκεί. Για παράδειγμα, έφτιαξε το «Κοινωνικό Φαρμακείο» (πάνω από τη Βαρβάκειο αγορά), απ’ όπου οι ξένοι, οι άποροι και οι άστεγοι μπορούν απλούστατα, με μια κάρτα την οποία προμηθεύονται από τον δήμο, να παίρνουν τα φάρμακά τους… τζάμπα! Στον ίδιο χώρο δημιούργησε και την «Αθηναϊκή Αγορά», απ’ όπου όλοι αυτοί μπορούν να διαλέξουν και να πάρουν ό,τι ρούχα θέλουν χωρίς να πληρώσουν τίποτα! Όλα τα ρούχα είναι δωρεάν και είναι καινούργια (ή ελαφρώς μεταχειρισμένα).

Καλά με τα φάρμακα και τα ρούχα, με το φαγητό όμως τι γίνεται; Και εδώ ο Νικήτας Κακλαμάνης έχει φροντίσει. Περίπου 2.500 κόσμος (κάθε… κατάστασης ή εθνικότητας) σιτίζεται δωρεάν στο «Κέντρο Αστέγων» μεσημέρι και βράδυ. Για όλους υπάρχει ένα πιάτο φαγητό τζάμπα. Υπάρχουν όμως φτωχές οικογένειες που δεν θα ήθελαν να πάνε να στηθούν στην ουρά για… συσσίτιο (για ευνόητους λόγους). Γι’ αυτές τις οικογένειες δημιουργήθηκε το «Κοινωνικό Παντοπωλείο», απ’ όπου περίπου μια φορά τον μήνα μπορούν να προμηθευτούν ό,τι τρόφιμα θέλουν σε ό,τι ποσότητες αντέχουν να συντηρηθούν εντελώς δωρεάν! Μάθαμε ότι περίπου 500 οικογένειες συντηρούνται με αυτόν τον τρόπο από το παντοπωλείο του δήμου…

Όμως το κέντρο της Αθήνας, κυρίως σε στενά και μικρούς δρόμους, φιλοξενεί και τα «παιδιά της κόλασης» που είναι βουτηγμένα στα ναρκωτικά. Τι κάνει γι’ αυτό ο Νικήτας Κακλαμάνης;

Όταν παραιτήθηκε από βουλευτής και υπουργός για να γίνει… δήμαρχος (πρωτοφανής κίνηση κι αυτή) πίστευε ότι μπορεί από αυτό το πόστο, «ελεύθερος και ανεξάρτητος», να προσφέρει περισσότερα. Και φυσικά η εικόνα στους δρόμους της πόλης δεν αφορά μόνο τα… σκουπίδια και την αισθητική όψη των κτιρίων ή το πράσινο που μας χαρίζει οξυγόνο και όμορφα τοπία, αλλά και τους ανθρώπους, όπως και τον τρόπο που συμπεριφέρονται (ανάλογα με την κατάσταση που βρίσκονται).

Για το οικτρό θέαμα με τα «πρεζόνια», ο Νικήτας Κακλαμάνης αποφάσισε να κινηθεί παράλληλα με το κράτος. Έτσι «πήρε την άδεια» να φτιάξει το μεγαλύτερο κέντρο απεξάρτησης στην Ευρώπη! Θα δημιουργηθεί στον χώρο ανάμεσα στο «Σωτηρία» και το «Γεώργιος Γεννηματάς» και δεν θα έχει καμία σχέση με μεθαδόνη ή άλλα υποκατάστατα. Θα είναι «ξερή» αποκατάσταση, με πλήρη ψυχολογική (κυρίως) υποστήριξη. Υπολογίζεται ότι περίπου 1.000 νέοι τον χρόνο θα βγαίνουν από τον εφιάλτη του «λευκού θανάτου». Και βέβαια θα κυκλοφορούν σαν όλους μας (και όχι με μια… σύριγγα καρφωμένη στο χέρι να ξαπλώνουν δεξιά και αριστερά στα σοκάκια της πόλης…).

Ο Νικήτας Κακλαμάνης μένει στο Παγκράτι, σ’ ένα σπίτι που αγόρασε με δάνειο από το Ταμείο Παρακαταθηκών. Παρότι του αρέσουν οι έξοδοι, πίνει λίγο. Συνήθως μια βότκα με πάγο, κι αυτό όταν είναι με φίλους και παρέα. Έχει όμως αδυναμία στην κόκα κόλα (με αποτέλεσμα το στομάχι του να… αναστενάζει). Για παράδειγμα, τις ημέρες των Χριστουγέννων, όταν οι κουκουλοφόροι είχαν κάνει την Αθήνα Βηρυτό και τα ΜΑΤ είχαν αναγκαστεί να φυλάνε το χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Πλατεία Συντάγματος (αφού είχε ήδη καεί μια φορά…), ο Νικήτας, όταν τελείωνε τις συνεργασίες που είχε, κατά τις 2 το πρωί, πήγαινε με πίτσες στα χέρια και «κόλες» στους άνδρες των ΜΑΤ και τους έδινε να… φάνε!

Το ίδιο έκανε και με τα συνεργεία καθαρισμού και αποκατάστασης των ζημιών. Το ίδιο και με τους εργάτες καθαριότητας στις απεργίες. Πρώτος αυτός μαζί τους, για να δίνει το καλό παράδειγμα. Έτσι, όταν οι άλλοι δήμοι βρώμιζαν με τόνους σκουπιδιών, η Αθήνα ήταν καθαρή. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι μετά την επιδρομή των κουκουλοφόρων τα συνεργεία του δήμου μάζεψαν 27 φορτηγά… πέτρες μόνο από την οδό Μάρνη! Οι κουκουλοφόροι κατέστρεφαν και από… πίσω τους ο ίδιος ο Νικήτας με τα συνεργεία αποκαθιστούσε τις ζημιές και μάζευε τα σπασμένα. Ήθελε την επομένη μέρα όλα να δείχνουν καλά και να λειτουργούν φυσιολογικά. Διαφορετικά οι κουκουλοφόροι θα είχαν καταλάβει την πόλη! Και αυτό τελικά δεν το επέτρεψε, παρά τον έναν μήνα… πολιορκίας και καταστροφών!

Αδυναμία του είναι επίσης το θέατρο. Σε σημείο που να γνωρίζει καλύτερα κι από τους ηθοποιούς τα έργα και τους συντελεστές κάθε παράστασης διαχρονικά! Το αποτέλεσμα είναι ότι ο Δήμος της Αθήνας (στο Αττικό Άλσος, στον Πολυχώρο και στην Τεχνόπολη) φιλοξενεί παραστάσεις υψηλής ποιότητας, γιατί πρώτος και καλύτερος κριτής είναι ο ίδιος ο δήμαρχος, ο οποίος μάλιστα το πληρώνει το εισιτήριό του!

Από πέρυσι ο Νικήτας έχει ξεκινήσει αγώνα και για το Θέατρο του Λυκαβηττού, το οποίο μάλιστα είχε αποφασίσει να το κλείσει ως επικίνδυνο. Μάλιστα, στις 20 Γενάρη πήρε μια επιστολή από τον Χάρη Κοκόση, τον διευθύνονται σύμβουλο της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης που ενοικιάζει το θέατρο στο «Ελληνικό Φεστιβάλ», η οποία τον δικαιώνει, αφού σύμφωνα με τα γραφόμενα «απαιτούνται εκτεταμένες ενισχύσεις» για την ασφαλή λειτουργία του θεάτρου.

«Ο Νικήτας ποτέ δεν λέει κάτι εάν δεν ισχύει», μας λένε όσοι τον γνωρίζουν. «Αλλιώς θα προτιμήσει να μην πει τίποτα». Επίσης, καλύπτει πάντα τους συνεργάτες του και αναλαμβάνει ο ίδιος την ευθύνη για τις πράξεις ή τις παραλείψεις τους, ανεξάρτητα τι θα γίνει μετά, «κατ’ ιδίαν». Όπως λέει, «εγώ είμαι εδώ για όλους. Ο ηγέτης πάντα έχει την ευθύνη των συνεργατών του…».

Στην έρευνά μας ανακαλύψαμε και κάτι ακόμα, που το αποκαλύπτουμε πρώτοι. Τη λέξη «Φιλοικόπολη», το σύνθημα της νέας πολιτικής του, που δημιουργήθηκε για να εκφράσει καλύτερα τη νέα οικιστική και περιβαλλοντική φιλοσοφία του Δήμου της Αθήνας.

Ο Νικήτας Κακλαμάνης θεωρείται άνθρωπος που ξέρει να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις κρίσεις. Η μετάβασή του στις Οινούσες με ελικόπτερο για να… φάει κοτόπουλο την περίοδο που η Νόσος των Πτηνών ήταν σε έξαρση και ο Μπασιάκος τα είχε κάνει μούσκεμα δίνει μια ιδέα για τον χαρακτήρα του…

Στην πολιτική μπήκε εξαιτίας του Ευάγγελου Αβέρωφ όταν έκανε ειδικότητα στα Γιάννενα. Μια μέρα έκανε βόλτα στη λίμνη, είδε τον Αφέρωφ και αποφάσισε να του μιλήσει. Τελικά έγιναν φίλοι και τα λέγανε συχνά. Άλλωστε ο Ευάγγελος Αβέρωφ θεωρούσε πολιτικά του «παιδιά» τον Νικήτα, τον Αντώνη Σαμαρά και τη Μαριέττα Γιαννάκου. Όταν το 1989 έπεφτε το ΠΑΣΟΚ, ο Νικήτας είπε στον Ευάγγελο Αβέρωφ ότι ήθελε να πολιτευτεί και να είναι υποψήφιος βουλευτής. «Είσαι ευαίσθητος και θα πικραθείς πολύ…», του απάντησε ο Αβέρωφ. Ο Νικήτας επέμενε ότι ήθελε να δοκιμάσει. Ο Αβέρωφ του είπε ότι η πολιτική θα τον κουράσει γιατί θα βρίσκεται συνέχεια σε ρήξη, λόγω του χαρακτήρα του. Αλλά αφού επέμενε, δεν μπορούσε να κάνει κάτι άλλο. Επειδή δεν είχε χρήματα, έκανε μια συγκέντρωση τότε στο «Χίλτον» για να μαζέψει χρήματα για τον προεκλογικό του αγώνα. Τα χρήματα που βρήκε ήταν τελικά μια επιταγή που του έδωσε εκείνη την ημέρα ο Ευάγγελος Αβέρωφ.

Σ’ εκείνες τις εκλογές ήταν τρίτος αναπληρωματικός. Μετά τρεις μήνες ξανάγιναν εκλογές και ανέβηκε μία θέση. Και τελικά, μετά, όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έριξε την Οικουμενική Κυβέρνηση του Ξενοφώντα Ζολώτα και τον Απρίλιο σχημάτισε κυβέρνηση με 150 βουλευτές, συν τον Κατσίκη (της ΔΗΑΝΑ), ο Νικήτας εκλέχθηκε βουλευτής στην Α΄ Αθήνας και μάλιστα ήταν ανάμεσα στα πανίσχυρα ονόματα της εποχής. Αμέσως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τον έχρισε τρίτο κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο και σε μερικούς μήνες έγινε πρώτος! Όταν κάποια στιγμή ο Μητσοτάκης του πρότεινε το υπουργείο Εργασίας για να τον «δέσει» επειδή φοβόταν την ανατροπή του, ο Νικήτας δεν το δέχτηκε και του είπε: «Πρόεδρε, μη φοβάσαι από μένα. Δεν πρόκειται να ρίξω την κυβέρνηση. Διαφωνώ με την πολιτική που ακολουθούμε, αλλά άλλους να προσέχεις. Εγώ είμαι υποχρεωμένος προσωπικά σε σένα και σε ευχαριστώ». Τα ίδια περίπου του έγραψε άλλωστε και σε μια επιστολή που του έστειλε, γι’ αυτό και έκτοτε, παρότι ακολούθησε τον Αντώνη Σαμαρά στην Πολιτική Άνοιξη, διατηρούσε και διατηρεί καλές σχέσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη (διαδέχθηκε και την Ντόρα στον δήμο και κράτησε τους ανθρώπους της).

Στις επόμενες εκλογές εκλέγεται πάλι βουλευτής Α΄ Αθήνας με την Πολιτική Άνοιξη πλέον, παίρνοντας το 90% των ψήφων του κόμματος στη συγκεκριμένη περιφέρεια. Μετά τέσσερις μήνες παραιτείται (!) για να πάει δεύτερος στη λίστα του ευρωψηφοδελτίου της Πολιτικής Άνοιξης! Τέτοιο ρίσκο (επικεφαλής ήταν η Κατερίνα Δασκαλάκη τότε). Και γίνεται ευρωβουλευτής. Και εκεί πρωτοστατεί για να «ρίξει» την Κομισιόν του Σαντέρ στην υπόθεση της νόσου των «τρελών αγελάδων». Και πράγματι, ξηλώθηκε όλη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από τότε είναι υπέρ της ισχυρής και ενοποιημένης Ευρώπης, με τη Ρωσία αρχικά σε τελωνειακή σύνδεση και αμέσως μετά σε πλήρη σύνδεση με την ΕΕ. Γιατί η ΕΕ χρειάζεται ενεργειακή αυτονομία και στρατό με μια ισχυρή οικονομία. Και η Ρωσία μπορεί να τα προσφέρει αυτά.

Ξαναγυρνώντας στην πλατεία Κοτζιά, όλα δείχνουν ότι ο Νικήτας Κακλαμάνης θα επιδιώξει να βαδίσει και σε μια δεύτερη θητεία ως δήμαρχος της Αθήνας.

Και μετά;

Μετά ορισμένοι τον «βλέπουν» στην προεδρία της Δημοκρατίας. Ο ίδιος φαίνεται να υποστηρίζει ότι «εάν δεν είσαι 70 και πλέον χρονών, δεν μπορείς να σκέφτεσαι τέτοιες θέσεις…» – αφού δεν πέρασε η πρότασή του στο Σύνταγμα για άμεση εκλογή του Προέδρου.

Μεγάλο στοίχημα για τον ίδιο αποτελεί η λεγόμενη «διπλή ανάπλαση» αλλά και «η χάρτα πρασίνου». Θέλει να πιάσει το «νήμα» από εκεί που έμεινε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αφού σχεδόν κανένα έργο ουσίας δεν έγινε έκτοτε στα όρια του Δήμου της Αθήνας. Με την ανάπλαση στον Βοτανικό και τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας θα αποκτήσει 980 στρέμματα πρασίνου σε μια περιοχή που σήμερα είναι… χαβούζα (Βοτανικός) και άλλα 35 στρέμματα σε μια από τις πιο τσιμεντοποιημένες περιοχές της Αθήνας, τους Αμπελόκηπους. Οι δράσεις του αυτές θα αποτελέσουν παραδείγματα και για περιοχές όπως είναι η Κυψέλη. Στον Ελαιώνα υπάρχουν σήμερα μόνο οι 300 ελιές που φύτεψε ο δήμος για να δείξει πως μπορεί να γίνει! Έχει δημιουργήσει την «πρασινοδομία» και τη «φυτοδημιουργία», δυο νέες υπηρεσίες ώστε να… πρασινίσουν μπαλκόνια, ταράτσες, κήποι με το σωστό πράσινο.

Ο Νικήτας Κακλαμάνης είναι ένας απλός άνθρωπος, παθιασμένος με ό,τι ασχολείται. Θέλει να αφήσει τη δική του -θετική- σφραγίδα στην πόλη της Αθήνας, όταν αποχωρήσει από το δημαρχείο. Κάποτε είπε ότι θα ανατίναζε ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα για ν’ αλλάξει κάτι σε αυτό το… τέρας που φτιάξαμε. Προφανώς θα πρέπει να προμηθευτεί πολλή νιτρογλυκερίνη…