«Εξετάσεις» της κυβέρνησης σε Βρυξέλλες και Λονδίνο
Στις εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες που δημιουργεί το «ναυάγιο» της πολιτικής Αλογοσκούφη, η κυβέρνηση πασχίζει να επιβεβαιώσει ότι παραμένει «ζωντανό» το διεθνές ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα, ολοκληρώνοντας τη δύσκολη διαδικασία πώλησης της Ολυμπιακής.
Oυσιαστικά, με τις εκδόσεις εντόκων το Δημόσιο παραχωρεί στις τράπεζες τίτλους με υψηλή απόδοση (και αφορολόγητη, βάσει νέας σχετικής ρύθμισης, όταν οι τίτλοι διατίθενται σε ξένους), η οποία μάλιστα προκαταβάλλεται. Στη συνέχεια, οι τράπεζες δανείζονται με ενέχυρο αυτούς τους τίτλους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με επιτόκιο μισή μονάδα χαμηλότερο και κερδίζουν εύκολα τη διαφορά επιτοκίων. Στην πράξη, δηλαδή, η Ελλάδα δανείζεται από την ΕΚΤ, με ακριβοπληρωμένο μεσάζοντα τις τράπεζες.
Στις Βρυξέλλες αύριο, ο νέος υπουργός Οικονομίας θα έχει τις πρώτες του διερευνητικές συζητήσεις με τον Χ. Αλμούνια, αρχίζοντας τη δύσκολη διαπραγμάτευση για τη νέα δημοσιονομική επιτήρηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η γερμανική κυβέρνηση και οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης θέτουν στενό πλαίσιο για τη διαπραγμάτευση, καθώς φοβούνται ότι μια κρίση στην Ελλάδα θα έδινε την ευκαιρία στο γνωστό αγγλοσαξονικό λόμπι, που υποβλέπει τη νομισματική ένωση να αρχίσει νέο κύκλο υπονόμευσης του ευρώ.
Τα περιθώρια διαπραγμάτευσης για τον κ. Παπαθανασίου περιορίζει και η εκτίναξη του ελλείμματος κοντά στο 4% του ΑΕΠ το 2008 (ενδέχεται να εμφανισθεί ελαφρώς χαμηλότερο με τους κατάλληλους χειρισμούς δημιουργικής λογιστικής…). Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωζώνης που εμφανίζει υπερβολικό έλλειμμα για δύο συνεχή έτη και δεν προβλέπεται να το διορθώσει ούτε το 2009. Μάλιστα, η S&P προβλέπει ότι με τους ρυθμούς που αυξάνονται τα ελλείμματα, το εθνικό χρέος θα επανέλθει στο 100% του ΑΕΠ το 2011!
Ο ισπανός επίτροπος θα ζητήσει από τον κ. Παπαθανασίου αξιόπιστο διετές πρόγραμμα διόρθωσης των δημοσιονομικών ανισορροπιών, ώστε να μη χρειασθούν «αιματηρές» θυσίες φέτος, εν μέσω της κρίσης. Το μήνυμα Τρισέ την Πέμπτη, ήταν σαφές: Το Σύμφωνο Σταθερότητας θα εφαρμοσθεί με ευελιξία μεν, αλλά θα εφαρμοσθεί, προς χάριν της αξιοπιστίας του ευρώ. Άλλωστε, χωρίς πρόγραμμα σταθεροποίησης, που θα εποπτεύεται στην εφαρμογή του από την Κομισιόν, η κυβέρνηση γνωρίζει ότι θα έχει τεράστια δυσκολία να προσφύγει στη διεθνή αγορά για δανεισμό.
8 δισ. ευρώ τα κρυφά χρέη
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση δεν έχει να χρηματοδοτήσει μόνον τις «φανερές» δανειακές της ανάγκες, αλλά και τις «κρυφές»: Τα χρέη των νοσοκομείων (3 δισ. ευρώ, κατά τις αισιόδοξες εκτιμήσεις, 5 δισ. ευρώ, κατά τις απαισιόδοξες), οι ταμειακές ανάγκες των ασφαλιστικών Ταμείων, με πρώτο τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ φέτος) και οι οφειλές προς τις κατασκευαστικές εταιρείες (περί τα 3 δισ. ευρώ) θα πρέπει να καλυφθούν φέτος με πρόσθετο δανεισμό, που μπορεί να ανεβάσει τις συνολικές δανειακές ανάγκες πάνω από τα 55 δισ. ευρώ, αν συνυπολογισθούν και οι εκδόσεις ομολόγων για τη χρηματοδότηση των αυξήσεων κεφαλαίων από τις τράπεζες.
Ζητούνται επενδυτές
Ιδιαίτερα σημαντικό τεστ θα αποτελέσει και η διαπραγμάτευση με τους ενδιαφερόμενους αγοραστές της Ολυμπιακής, που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Λονδίνο. Η κυβέρνηση διαπιστώνει με αγωνία την επενδυτική άπνοια, την έλλειψη εισροών κεφαλαίων, που επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις σοβαρές εξωτερικές ανισορροπίες της οικονομίας, με το έλλειμμα του ισοζυγίου να έχει ξεφύγει στο 15% του ΑΕΠ. Έτσι, η επιτυχής πώληση της Ολυμπιακής, έστω και με ασήμαντο τίμημα, θα είναι μια πρώτη ένδειξη ότι οι ξένοι κεφαλαιούχοι δεν εγκαταλείπουν τελείως τη χώρα μας.
Μάλιστα, οι «παγωμένες» εισροές κεφαλαίων συμπίπτουν με τα σοβαρά προβλήματα των εφοπλιστών, οι οποίοι κατά παράδοση τροφοδοτούν την οικονομία με πολύτιμο συνάλλαγμα. Λόγω της κρίσης, οι εφοπλιστές «καίνε» αυτήν τη στιγμή ρευστότητα που είχαν σωρεύσει τις καλές ημέρες, αλλά ήδη αρκετοί βρίσκονται σε οριακό σημείο και αντιμετωπίζουν ακόμη και τον κίνδυνο πτώχευσης, αν δεν βελτιωθούν οι συνθήκες τους επόμενους μήνες.
Η κυβέρνηση ανησυχεί ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις που έχει στο επενδυτικό κλίμα η διαμόρφωση εξαιρετικά δυσμενούς εικόνας στο εξωτερικό, με συνεχείς μεταδόσεις από τα διεθνή ΜΜΕ εικόνων βίας και χάους, σεναρίων πολιτικής αποσταθεροποίησης και ακραίων εγκληματικών ενεργειών με θύματα επιφανείς επιχειρηματίες, όπως η πρόσφατη απαγωγή Παναγόπουλου.
Η πώληση της Ολυμπιακής εκτιμάται ότι θα δώσει τα πρώτα θετικά μηνύματα διεθνώς, γι’ αυτό και διεξάγονται τις τελευταίες ημέρες επίπονες διαπραγματεύσεις στο Λονδίνο, με εκπροσώπους του fund PCP Capital Partners, που φέρεται να συνεργάζεται με την κρατική εταιρεία του Άμπου Ντάμπι και τον όμιλο του εφοπλιστή, Β. Ρέστη. Η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην πώληση, έστω και με τίμημα χαμηλότερο των 100 εκατ. ευρώ για την εταιρεία του πτητικού έργου, προκειμένου να αποφευχθεί νέο «ναυάγιο».
Άλλωστε, «πικρή» είναι η εμπειρία από την ξαφνική απόσυρση του ενδιαφέροντος του κρατικού αερομεταφορέα του Κατάρ, παρότι είχε εκδηλώσει με επιστολή το ενδιαφέρον του και επικρατούσε θετικό κλίμα στις διμερείς σχέσεις, ιδιαίτερα μετά την επίσκεψη Καραμανλή στο Εμιράτο. Όμως, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Άραβες απογοητεύθηκαν όταν μελέτησαν το φάκελο της Ολυμπιακής, γι’ αυτό και αποσύρθηκαν, προχωρώντας και σε υποτιμητικές δηλώσεις («Το σήμα της Ολυμπιακής είναι νεκρό, όσο και η Αρχαία Ελλάδα»).