Τουρκική κίνηση-ματ με σενάριο εικονικής αποχώρησης 5.000 στρατιωτών

Η κίνηση αυτή είναι ανάλογη με εκείνη του ανοίγματος των οδοφραγμάτων το 2003.

Επειδή το 2009 είναι χρονιά νέας τουρκικής αξιολόγησης της Τουρκίας από την ΕΕ σχετικά με τις υποχρεώσεις τις οποίες ανέλαβε έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο της ενταξιακής της πορείας, όπως είναι η άρση του εμπάργκο και η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία κινείται από τώρα στα εξής επίπεδα:

1) Χρησιμοποιεί τις συνομιλίες στο Κυπριακό για να επιτύχει τη δική της αποενοχοποίηση. Η επιτυχία της πολιτικής αυτής αντανακλά και στη θέση που υιοθετεί ο αρμόδιος για θέματα Διεύρυνσης επίτροπος Όλι Ρεν, ότι δηλαδή η ευθύνη για το αποτέλεσμα των συνομιλιών ανήκει αποκλειστικά στους ηγέτης των δύο κοινοτήτων. Η αντίληψη αυτή ενισχύεται και απ’ όσα δηλώνει ο κύπριος Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας, ότι η λύση ανήκει στους Κυπρίους. Η θέση αυτή είναι μεν ορθή, πώς μπορεί όμως να ανήκει η λύση στους Κυπρίους και να είναι Κυπριακή όταν ο Ταλάτ ενεργεί κατά γενική ομολογία στη βάση των εντολών της Άγκυρας;

2) Υιοθετεί θέσεις πέραν του Σχεδίου Ανάν για να μπορεί να υποχωρεί στο πλαίσιο των τελικών διαπραγματεύσεων και αφενός να δώσει χώρο στην ενίσχυση της σιωπηρής επιδιαιτησίας και να δεχτεί στη χειρότερη περίπτωση το Σχέδιο Ανάν. Θυμίζουμε ότι η σιωπηρή επιδιαιτησία είναι διαδικασία που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και περιλαμβάνει τη διοχέτευση προτάσεων από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία μέσω του ΟΗΕ προς τις δύο πλευρές, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές τους.

Αποχώρηση

Ως έσχατη επιλογή, σε περίπτωση που η Άγκυρα βρεθεί στριμωγμένη, θεωρείται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η κίνηση εντυπωσιασμού. Μια τέτοια κίνηση εντυπωσιασμού, που θα κλείσει στόματα, είναι η μερική και εικονική, στην ουσία, αποχώρηση 5.000 τούρκων στρατιωτών από την Κύπρο! Κανείς δεν θα μπορεί επακριβώς να υπολογίσει τον αριθμό των αποχωρούντων, οι οποίοι όμως θα μπορούν να επανέλθουν εν μία νυκτί. Ταυτοχρόνως, με την αποχώρηση δύο, τριών ή και πέντε χιλιάδων τούρκων στρατιωτών δεν αλλάζει το ανισοζύγιο δυνάμεων στην Κύπρο, που είναι υπέρ του τουρκικού στρατού και λόγω γεωγραφικής εγγύτητας, εκτός των άλλων. Το βέβαιο είναι πάντως ότι από μια τέτοια κίνηση η Άγκυρα θα εισπράξει παράσημα και από τις ΗΠΑ και από την ΕΕ, ενώ οι πιέσεις θα στραφούν πλέον προς τη Λευκωσία για υποχωρήσεις ως προς την τελική διχοτομική μορφή λύση στη βάση του Σχεδίου Ανάν, αλλά με άλλο όνομα.

Απειλή αναγνώρισης

Το σενάριο αυτό σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή εάν δεν δοθούν εγγυήσεις από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία ότι πλέον θα αποσυνδεθεί πλήρως το Κυπριακό από την τουρκική ενταξιακή πορεία και ότι η λύση θα εξευρεθεί όπως βολεύει την Άγκυρα. Αυτό σημαίνει την άσκηση αφόρητων πιέσεων από τη διεθνή κοινότητα στη Λευκωσία, με σαφείς απειλές ότι εάν αποτύχει η διαδικασία, την ευθύνη θα τη χρεωθεί η ελληνοκυπριακή πλευρά και ότι η επόμενη κίνηση θα είναι αυτή της αναγνώρισης του ψευδοκράτους από κάποια κράτη, και ειδικότερα τα αραβικά, που θα ενεργήσουν με εντολές των ΗΠΑ και της Βρετανίας, ικανοποιώντας την Τουρκία λόγω και των αδελφικών μουσουλμανικών δεσμών μαζί της. Υπό αυτές τις συνθήκες η κυπριακή κυβέρνηση είτε θα υποκύψει στις πιέσεις για διχοτομική λύση παρόμοια με εκείνη του Σχεδίου Ανάν είτε θα οδηγηθεί πλέον -υπό την έννοια ότι θα αρχίσουν αναγνωρίσεις υπέρ του ψευδοκράτους- σε καθαρή συνομοσπονδιακή λύση, χωρίς πολλά προσχήματα περί του διχοτομικού της χαρακτήρα.

Παρατηρητές

Βέβαιο είναι πάντως ότι δύσκολα οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί θα εξεύρουν λύση στο Κυπριακό εντός των χρονοδιαγραμμάτων που είχαν θέσει, δηλαδή προ των ευρωεκλογών του προσεχούς Ιουνίου. Ως γνωστόν, βρετανικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες ενισχύουν την τουρκική άποψη περί εικονικών ευρωεκλογών στα Κατεχόμενα, που θα σημαίνει ότι οι Τουρκοκύπριοι θα επιδιώξουν να στείλουν τους δικούς του αντιπροσώπους στην Ευρωβουλή με το καθεστώς του παρατηρητή, όπως συμβαίνει σήμερα στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό θα συνιστά ακόμη μια μορφή πίεσης στη Λευκωσία, αφού θα εμφανιστεί από τουρκικής πλευράς ως νέα επιτυχία και μορφή αποδοχής των κατοχικών αρχών, στη λογική του «acknowledgement».

Ευθύνες

Οι Τούρκοι έχουν ήδη μελετήσει όλα τα σενάρια δράσης τους, με στόχο και την πορεία τους προς την ΕΕ αλλά και τη λύση του Κυπριακού, όπως αυτοί τη θέλουν, διχοτομικά και στο πνεύμα του Σχεδίου Ανάν. Η μερική εικονική αποχώρηση τουρκικού στρατού είναι η έσχατη κίνησή τους.

Επί του παρόντος, οι ευθύνες φεύγουν από τους ώμους τους, αφού η αντίληψη που δημιουργήθηκε διεθνώς είναι ότι η ευθύνη για τυχόν αδιέξοδο των συνομιλιών δεν βαραίνει την Άγκυρα ως κατοχική δύναμη αλλά τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων.