Ποιος αποφασίζει για το αέριο;

Την επιστροφή στα βασικά ερωτήματα επέβαλε η συνεχιζόμενη κρίση στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Η πρόσφατη κρίση ξεκίνησε με αφορμή την πειρατικού χαρακτήρα κλοπή 25 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου από την Ουκρανία και την απροθυμία της να συμμορφωθεί με όσα έχει υπογράψει. Δεν έχει πληρώσει για παράδειγμα τα 614 εκατ. δολ. που οφείλει για όλο το 2008 στην Γκαζπρόμ, ενώ χρωστάει και το δυσθεώρητο ποσό των 2,5 δισ. από παλιά. Η απόφαση ωστόσο της Μόσχας να διακόψει πλήρως την αποστολή αερίου πήρε τεράστιες διαστάσεις στον βαθμό που ταυτόχρονα δεκάδες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και των Βαλκανίων στερούνται με αυτήν την απόφαση τη σημαντικότερη πηγή ενέργειάς τους.
Το θέμα πήρε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις στον βαθμό που οι ΗΠΑ, αλλά και αρκετοί Ευρωπαίοι που ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι την ενεργειακή συνεργασία Ευρώπης – Ρωσίας, όπως ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, Ζοζέ Μπαρόζο, για παράδειγμα, άδραξαν την ευκαιρία για να ζητήσουν την απεξάρτηση της Ευρώπης. Η αλήθεια είναι πως στους αγωγούς κυλάει μαζί με το αέριο και πολλή… πολιτική. Η Ρωσία πολύ πιθανόν να μην έφτανε στα άκρα με την Ουκρανία αν η τελευταία δεν εκδήλωνε τόσο μεγάλη επιθυμία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ κι αν δεν είχε υποστηρίξει με τόσο σθένος τη Γεωργία πέρυσι το καλοκαίρι, όταν ξεκίνησε τον πόλεμο στη Ν. Οσετία. Παρ’ όλα αυτά η Μόσχα δεν ζητάει από την Ουκρανία τίποτε παραπάνω από τα συμφωνηθέντα, απ’ όσα ισχύουν για όλες τις υπόλοιπες χώρες που προμηθεύονται αέριο από τη Ρωσία. Έτσι η ευθύνη βαραίνει το Κίεβο που υφαρπάζει τα κλειδιά από τους δικαιούχους, λειτουργώντας σαν πειρατής. Κάτι που όμως δεν είναι αρκετό για να ζεσταθούν οι Βούλγαροι και οι Γερμανοί. Φαίνεται επομένως αναγκαία η αποστολή μιας διεθνούς ομάδας εποπτών που όχι μόνο θα εξακριβώσει αλλά και θα μπορεί να επιβάλει εμπορικές κυρώσεις σε όποιον παίζει με την ενεργειακή ασφάλεια τόσων ανθρώπων.
Η κρίση επιταχύνει τα σχέδια κατασκευής του αγωγού Νορθ Στριμ που θα ξεκινάει από τη Ρωσία και περνώντας κατά το μεγαλύτερό μέρος του από τη Βαλτική θάλασσα θα καταλήγει στη Γερμανία, προσπερνώντας
εχθρικές προς τη Ρωσία χώρες. Έτσι ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, ζήτησε από τις ευρωπαϊκές χώρες να στηρίξουν πιο αποφασιστικά το σχέδιο κατασκευής του, που κανονικά αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το 2012.
Λ. Β.