Σέρνουν την κυβέρνηση σε νέα σκληρή λιτότητα!

Η Κομισιόν πιέζει στο παρασκήνιο, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Π», για ανακοίνωση επώδυνων διορθωτικών μέτρων μέσα στον Ιανουάριο, στα οποία δεν αποκλείεται να περιληφθεί και νέα αύξηση στους συντελεστές του ΦΠΑ!

Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει από θέση αδυναμίας τις πιέσεις, καθώς το 2009 έχει να εκτελέσει το πιο βεβαρημένο πρόγραμμα δανεισμού των τελευταίων ετών, με εκδόσεις τίτλων αξίας άνω των 50 δισ. ευρώ (σχεδόν 25% του ΑΕΠ!). Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει χαράξει μια εναλλακτική στρατηγική δανεισμού, μέσω εκδόσεων έντοκων γραμματίων, κοινοπρακτικών δανείων από μεγάλες τράπεζες και εκδόσεων σε ξένο νόμισμα, που θα επιδιωχθεί να καλυφθούν από επενδυτές της Κίνας ή του Περσικού Κόλπου.

Όμως, αυτές οι «λύσεις» αποτελούν μάλλον ημίμετρα πανικού, παρά αποτελεσματικό αντίδοτο στο πρόβλημα κάλυψης των τεράστιων δανειακών αναγκών της χώρας, αφού δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα πετύχει η κυβέρνηση να αντλήσει το σύνολο των κεφαλαίων που αναζητεί και με ανεκτό κόστος.

Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν επιμένει, σε όλες τις επαφές με τους έλληνες αξιωματούχους, ότι πρέπει να γίνει πειστική στην αγορά η δημοσιονομική πολιτική, ώστε να αντλήσει η χώρα κεφάλαια με καλούς όρους από τη διεθνή αγορά ομολόγων.

Τα περιθώρια διαφυγής της κυβέρνησης από την επιβολή έκτακτων μέτρων έχουν πλέον εξαντληθεί, καθώς:

– Η Κομισιόν απέρριψε κάθε σενάριο κοινοτικής χρηματοδότησης της χώρας, αφού αυτό το προνόμιο το έχουν μόνο οι χώρες που βρίσκονται εκτός Ευρωζώνης. Εκπρόσωπος του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ έσπευσε την Τρίτη να διαψεύσει διαρροές από το οικονομικό επιτελείο στον ελληνικό Τύπο, περί αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ.

– Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», οι Γερμανοί έχουν διαμηνύσει ότι καμία δημοσιονομικά απείθαρχη χώρα της Ευρωζώνης (με πρώτη, βέβαια, την Ιταλία, που βρίσκεται πάντα στο στόχαστρο της Γερμανίας) δεν μπορεί να ελπίζει σε χρηματοδότηση από την ΕΚΤ για να συνεχίσει να εφαρμόζει «σπάταλες», κατά το Βερολίνο, πολιτικές. Και ξεκαθαρίζουν προς κάθε κατεύθυνση ότι από το… ταμείο της ΕΚΤ θα περάσουν μόνο οι χώρες που έχουν πρώτα δεσμευθεί για τη λήψη δρακόντειων μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης.

– Το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για το οποίο μίλησε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, αποκλείεται εκ προοιμίου από τα στελέχη της κυβέρνησης, καθώς εκτιμούν ότι τα μέτρα που θα επιβάλει το ΔΝΤ σε αντάλλαγμα για τα δάνεια θα οδηγήσουν σε κοινωνική έκρηξη απρόβλεπτης έντασης. Στη Λετονία, τη δεύτερη χώρα μέλος της ΕΕ μετά την Ουγγαρία, που εντάχθηκε πριν από λίγες ημέρες σε πρόγραμμα χρηματοδότησης από το ΔΝΤ, επιβλήθηκε η περικοπή κατά 15% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, μέτρο που θεωρείται αδιανόητο για τα ελληνικά δεδομένα.

– Όλοι οι αναλυτές θεωρούν ότι ο Προϋπολογισμός του 2009 αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας, χωρίς επαφή με την πραγματικότητα. Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, αλλά και οι αναλυτές της Eurobank, δημοσιοποίησαν αυτήν την εβδομάδα εκθέσεις που αμφισβητούν ανοιχτά το σενάριο της ήπιας επιβράδυνσης της ανάπτυξης, στο οποίο στηρίζονται και οι υπεραισιόδοξες προβλέψεις του Προϋπολογισμού για τα δημόσια έσοδα και το έλλειμμα. Με μια συνωμοσιολογική οπτική, θα έλεγε κανείς ότι η κυβέρνηση υπονομεύεται από… φίλους του Κ. Σημίτη, αφού τόσο στο ΙΟΒΕ, όσο και στην Eurobank, υπεύθυνοι για τις οικονομικές αναλύσεις είναι δύο παλαιοί στενοί συνεργάτες του πρώην πρωθυπουργού (Γιάννης Στουρνάρας, Γκίκας Χαρδούβελης). Δυστυχώς, όμως, οι προβλέψεις αυτές αποτελούν κοινό τόπο όλων των αναλύσεων, ανεξαρτήτως προέλευσης.

Σενάριο… διαφυγής

Το σενάριο… διαφυγής από τη στενωπό που υπαγορεύουν πλέον στην κυβέρνηση οι Βρυξέλλες, προβλέπει τρία πολιτικά επώδυνα βήματα, τα οποία κανένας έλληνας πολιτικός δεν θα ήθελε να ακολουθήσει, γι’ αυτό και εμφανίζονται απρόθυμα όλα τα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη να αντικαταστήσουν τον κ. Αλογοσκούφη στην… ηλεκτρική του καρέκλα.

Μέχρι το τέλος του έτους, η κυβέρνηση θα υποβάλει στις Βρυξέλλες το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ), που θα διορθώνει τα ανεδαφικά στοιχεία του Προϋπολογισμού, εντάσσοντας στις προβλέψεις και το «μαύρο» σενάριο για ρυθμό ανάπτυξης 1% το 2009. Με το ΠΣΑ όμως, η κυβέρνηση θα δεσμεύεται ότι ακόμη κι αν επαληθευθεί το κακό σενάριο για την ανάπτυξη, θα διατηρήσει το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2009.

Στις 19 Ιανουαρίου, πιο νωρίς από κάθε άλλη φορά, η Κομισιόν θα δημοσιοποιήσει τις προβλέψεις της για την ελληνική οικονομία, που θα συγκλίνουν με το κακό σενάριο του ΠΣΑ. Η Κομισιόν θα προβλέψει, όμως, την υπέρβαση του ελλείμματος και θα ζητήσει πρόσθετα μέτρα. Αυτήν τη φορά, μάλιστα, η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίζει μόνο τον κίνδυνο κοινοτικής επιτήρησης, αλλά και το ενδεχόμενο να παραπεμφθεί από τους ηγέτες της ΕΕ σε δανεισμό από το ΔΝΤ, με όσα δεινά αυτό συνεπάγεται.

Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να «φρενάρει» τις δυσμενείς εξελίξεις, γνωστοποιώντας μέσα στον Ιανουάριο, όπως ακριβώς είχε κάνει και το 2005, ένα έκτακτο πρόγραμμα σταθεροποίησης, το περιεχόμενο του οποίου συζητείται με άκρα μυστικότητα τις τελευταίες ημέρες. Καθώς, μάλιστα, οι εξελίξεις έχουν απαξιώσει πλήρως τα δύο «πακέτα» φορολογικών μέτρων που εφαρμόσθηκαν φέτος, ενώ και οι εισπράξεις από ΦΠΑ καταρρέουν τους τελευταίους μήνες, το οικονομικό επιτελείο θα είναι υποχρεωμένο να ανακοινώσει πειστικά και άμεσα εφαρμόσιμα φοροεισπρακτικά μέτρα.

Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που προεξοφλούν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ακόμη και την αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, κάτι που μέχρι τώρα η κυβέρνηση προσπαθούσε να αποφύγει με κάθε τρόπο, λόγω υψηλού πολιτικού κόστους. Το μεγάλο αναπάντητο ερώτημα, όμως, είναι αν η κυβέρνηση έχει το αναγκαίο πολιτικό κεφάλαιο για να απορροφήσει τις αντιδράσεις που θα ξεσηκώσει το νέο «πακέτο» λιτότητας…