Καθυστερημένες συστάσεις στις τράπεζες για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος
Η σύσκεψη αυτή, που έπρεπε να είχε τακτικό και θεσμικό χαρακτήρα και να πραγματοποιείται συχνά πυκνά, έγινε μετά τις σοβαρές παραβάσεις τραπεζών, που είχαν ανακύψει σχετικά με το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Η αποστολή επίμαχων τραπεζικών λογαριασμών στην Τράπεζα της Ελλάδος εκ μέρους της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής πυροδότησε την έρευνα της Κεντρικής Τράπεζας, που συνεχίζεται, χωρίς όμως σχέδιο και αποτελεσματικότητα. Η υπόθεση του Βατοπεδίου έδειξε τις ανεπάρκειες, τη σαθρότητα και τα κενά του όλου συστήματος αντιμετώπισης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, στο οποίο υπάγεται και η καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Η παραπάνω σύσκεψη αφορούσε και τις νέες ρυθμίσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σχετικά με την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Οι νέες αυτές ρυθμίσεις καταστάθηκαν αναγκαίες μετά τον νόμο 3691/2008 που ενοφθάλμιζε την οδηγία 2005/60/ΕΚ στην ελληνική έννομη τάξη. Ενώ η δημόσια διαβούλευση με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και τις επιμέρους τράπεζες έχει ξεκινήσει, το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσιάζει σοβαρά ελλείμματα σε σχέση με την εξειδίκευση του νόμου στο τραπεζικό σύστημα. Αυτό το στοιχείο, εάν συνδυαστεί με τις εποπτικές και ελεγκτικές ανεπάρκειες και δυσλειτουργίες της εποπτικής Αρχής, οδηγεί στη μη σημαντική βελτίωση του συστήματος της πρόληψης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Έγκυροι κύκλοι της Κεντρικής Τράπεζας τονίζουν ότι η έλλειψη σχετικού προγραμματικού και στρατηγικού σχεδίου, αλλά και αποτελεσματικού εγχειριδίου ελέγχων, θα οδηγήσουν, αργά ή γρήγορα, στην εμφάνιση νέων σκανδάλων στο σύστημα της πρόληψης του ξεπλύματος χρήματος.
Αναφορές ύποπτων συναλλαγών στον αέρα…
Της σύσκεψης της Τρίτης είχε προηγηθεί συνάντηση αρμόδιων αξιωματούχων της Τράπεζας της Ελλάδος, των τραπεζών και του προέδρου της Επιτροπής Καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και οι αρμόδιοι για την πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος στις επιμέρους τράπεζες έχουν θορυβηθεί –και δικαιολογημένα– από τη δημοσίευση, ακόμη και σε ιστολόγια, αυτούσιων αναφορών ύποπτων συναλλαγών στην αρμόδια Επιτροπή. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την εξάρθρωση του όλου συστήματος που στηρίζεται στο καθήκον εχεμύθειας. Ο νόμος 3691/2008 παραβιάζεται κατάφωρα με ευθύνη όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Επιτροπής, επιθεωρητών Τραπέζης της Ελλάδος, αρμόδιων υπαλλήλων τραπεζών). Το άρθρο 31 του νόμου αυτού απαγορεύει τη γνωστοποίηση τέτοιων πληροφοριών. Η παραβίαση του καθήκοντος εχεμύθειας επισύρει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 3 μηνών και χρηματική ποινή. Το καθήκον αυτό προστατεύει τους αναφέροντες και τους ενθαρρύνει για την αναφορά ύποπτων ή ασυνήθων συναλλαγών. Η γνωστοποίηση αυτών των συναλλαγών, όπως είναι φανερό, τους τρομοκρατεί και τους αποθαρρύνει.
Γέμισε με δώρα η Εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος!
Την ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά, η Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος κατακλύστηκε και φέτος τα Χριστούγεννα με δώρα που προέρχονταν από τις τράπεζες, δηλαδή από τους εποπτευόμενους και ελεγχόμενους από αυτήν! Πρόκειται για άκρως άκοσμο και άκομψο θέαμα, που υποσκάπτει τη σχέση ελεγκτή και ελεγχόμενου. Και αυτό συμβαίνει μάλιστα την ίδια ώρα που υποτίθεται ότι η Τράπεζα της Ελλάδος τρίζει τα δόντια στην ασυδοσία του ιδιωτικού τραπεζικού κεφαλαίου και στο ξέπλυμα χρήματος που έχει αλώσει τα τραπεζικά καταστήματα και έχει προσλάβει ενδημικές διαστάσεις. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, στους διαδρόμους της Αμερικής 3 συζητιέται ότι και ο ηγούμενος Εφραίμ έστειλε το… δωράκι του!