Η άρχουσα οικονομική ελίτ θέλει αδύναμη κυβέρνηση

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο το δημοσιονομικό έλλειμμα όσο και το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχουν διευρυνθεί επικίνδυνα. Τα έσοδα, σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, έχουν «πιάσει πάτο». Οι δημόσιες δαπάνες και μάλιστα οι τρέχουσες καταναλωτικές δαπάνες βρίσκονται εκτός ελέγχου. Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας βρίσκεται στο ναδίρ. Πολλοί, μεταξύ των οποίων και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καταλογίζουν στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης όχι μόνο λανθασμένες πολιτικές επιλογές αλλά και ανεπίτρεπτη προχειρότητα στην οικονομική διαχείριση.

Μάλιστα, η πολιτική εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα οικονομίας, κυρία Λούκα Κατσέλη, στην εισήγησή της κατά τον Προϋπολογισμό καταλόγισε στον Αλογοσκούφη ότι παρακολουθεί λίγο-πολύ αδιάφορα τα τεκταινόμενα και ότι δεν αισθάνεται καμιά υποχρέωση να εξηγήσει στον ελληνικό λαό γιατί ο προϋπολογισμός κατά το 2008 εμφάνισε τόσο μεγάλες αποκλίσεις, με αποτέλεσμα το κόστος δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο να έχει εκτοξευθεί σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Κατά τη Λούκα Κατσέλη, οι αποκλίσεις είναι αποτέλεσμα επικίνδυνων οικονομικών επιλογών της κυβέρνησης, όπως η φοροεπιδρομή στα μεσαία και χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, η μείωση των δημοσίων επενδύσεων, η απαξίωση όλων των ελεγκτικών μηχανισμών και η πελατειακή και σπάταλη οικονομική διαχείριση υπουργείων, ΔΕΚΟ και ΝΠΔΔ, που συρρίκνωσαν την αγοραστική δύναμη της μεσαίας τάξης, πάγωσαν την αγορά και οδήγησαν τα έσοδα σε κατάρρευση.

Τόσο η ίδια όσο και οι εισηγητές του ΠΑΣΟΚ ζήτησαν ανατροπή της οικονομικής πολιτικής, αναθεώρηση του προϋπολογισμού και υποβολή στη Βουλή και στην ΕΕ ενός μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης για έξοδο από την κρίση που θα αντιμετωπίζει ταυτόχρονα τα κυρίαρχα προβλήματα της επερχόμενης ύφεσης, της δημοσιονομικής εκτροπής, της υπερχρέωσης και της αναπτυξιακής υστέρησης.

Παρά τη σφοδρή πολιτική σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης γύρω από τα ζητήματα της οικονομίας, είναι αξιοσημείωτο ότι στη Βουλή ΚΑΝΕΝΑΣ από τους επίσημους εκπροσώπους των κομμάτων δεν αναφέρθηκε σε κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας ή ανάγκης προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Έσπειρε ανησυχία ο Σημίτης

Το ζήτημα τέθηκε από τον τέως πρωθυπουργό Κ. Σημίτη και συνοδεύτηκε την επομένη από δηλώσεις των Βερελή και Πάγκαλου που μίλησαν για την ανάγκη ανάθεσης των οικονομικών σε πρόσωπο «κοινής αποδοχής», ενώ ο Αλέκος Παπαδόπουλος προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα και πρότεινε η Ελλάδα να ζητήσει αυτοβούλως έξωθεν επιτήρηση λόγω εγγενούς αδυναμίας να διαχειριστεί τα του οίκου της!

Οι παρεμβάσεις αυτές, που απηχούν προσωπικές απόψεις, έτυχαν εκμετάλλευσης από ποικίλους σεναριογράφους και πυροδότησαν δημοσιεύματα πότε περί ανάγκης πρόσκλησης εξωθεσμικών παραγόντων (όπως ο κ. Παπαδήμος) για να αναλάβουν τη διαχείριση της οικονομίας και πότε περί ανάγκης κυβερνήσεων συνεργασίας μεταξύ ΝΔ και

ΠΑΣΟΚ με πρόσχημα τη σωτηρία της χώρας. Τα δημοσιεύματα αυτά εξόργισαν τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος επιμένοντας στις πολιτικές διαφορές που χωρίζουν τα δύο κόμματα κατήγγειλε τα σενάρια και ζήτησε προσφυγή στις κάλπες για δημοκρατικές και αποτελεσματικές λύσεις.

Τα σενάρια αυτά και η παραφιλολογία που έχει αναπτυχθεί δεν είναι τυχαία. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι είδαν το φως της δημοσιότητας ταυτόχρονα με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στις δημοσκοπήσεις και το προβάδισμά του έναντι της ΝΔ.

Η άρχουσα οικονομική ελίτ –κυρίως οι διαπλεκόμενοι– ανησυχούν έντονα για τη διασφάλιση των συμφερόντων τους. Ο Καραμανλής αποδείχθηκε λίγος και αναποτελεσματικός. Το ΠΑΣΟΚ και κυρίως ο Γιώργος Παπανδρέου δεν έχει δώσει τεκμήρια «καλής διαγωγής». Αυτό κάνει μερικούς να επεξεργάζονται σχέδια παράκαμψης του κοινοβουλευτισμού και νόθευσης της λαϊκής βούλησης.

Κυρίαρχα χαρακτηριστικά αυτών των σεναρίων είναι μια πολιτικά αδύναμη κυβέρνηση και η ΕΚΧΩΡΗΣΗ του τομέα της οικονομίας σε μια «προσωπικότητα» που θα εφαρμόσει ένα πακέτο σταθεροποίησης που θα διασφαλίζει τα συμφέροντα της «ελίτ».

Η συνταγή…

Σενάρια αυτού του είδους έχουν προωθηθεί και εφαρμοσθεί σε πολλές χώρες στο παρελθόν, κυρίως στη Λατινική Αμερική. Η εφαρμογή ακολουθεί μια συγκεκριμένη συνταγή:

Πρώτον, μετάδοση στο κοινό της αίσθησης της μεγάλης κρίσης, όχι μόνο στα οικονομικά, αλλά και στους θεσμούς της Δημοκρατίας, και καλλιέργεια γενικού πανικού.

Δεύτερον, προώθηση της θεωρίας του μονόδρομου και κατά συνέπεια αποδοχή ενός σκληρού οικονομικού πακέτου που θα είναι το μόνο αποδεκτό από τις διεθνείς χρηματαγορές.

Τρίτον, νομιμοποίηση της «πολιτικής λύσης» και του οικονομικού πακέτου υπό την έγκριση διεθνούς οργανισμού, όπως π.χ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Την ίδια… συνταγή είχε

χρησιμοποιήσει ο Σημίτης

Ας σημειωθεί ότι αυτό το σενάριο έχει εν μέρει χρησιμοποιηθεί και στην Ελλάδα το 1985 από τον τότε υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κ. Σημίτη.

Μετά τις εκλογές του Ιουνίου και την αναδόμηση του Ιουλίου, αφέθηκε η οικονομία στο έλεος μιας συστηματικής προπαγάνδας περί κατάρρευσής της και αδυναμίας εξωτερικού δανεισμού.

Έτσι προωθήθηκε ο μονόδρομος του σταθεροποιητικού προγράμματος, που στην πραγματικότητα ανέτρεψε την πολιτική και κοινωνική δυναμική της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ. Η νομιμοποίηση αυτής της ανατροπής,που σηματοδοτήθηκε με την υποτίμηση της δραχμής τον Οκτώβριο του 1985 και την προώθηση του πακέτου λιτότητας, έγινε με την προσφυγή στην ΕΟΚ και τη σύναψη δανείου για έκτακτη ανάγκη της οικονομίας.

Οι εμπειρίες του παρελθόντος θα είναι ένα μάθημα για όλους. Οι εξωθεσμικές παρεμβάσεις δεν επιλύουν κανένα πρόβλημα και διαιωνίζουν την ανασφάλεια και την κρίση, που στο όνομά τους ρίχνονται για άλλη μια φορά τα βάρη στους εργαζόμενους και στους συνταξιούχους υπό το πρόσχημα της κρίσης.