Δώρο… Χριστουγέννων στο καρτέλ καυσίμων!
Πλούσια χριστουγεννιάτικα δώρα στο πανίσχυρο καρτέλ των καυσίμων, όπου έχει ισχυρά συμφέροντα και το ίδιο το Δημόσιο μέσω του κυρίαρχου ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων, μοίρασε ο υπουργός Ανάπτυξης Χρ. Φώλιας την Τρίτη, «γειώνοντας» και τις λίγες προτάσεις μέτρων από την Επιτροπή Ανταγωνισμού που θα μπορούσαν να βάλουν μικρούς φραγμούς στην καθημερινή… ληστεία των καταναλωτών.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης φαίνεται ότι εκμεταλλεύεται κατάλληλα την εξαφάνιση από τον Τύπο και τις εκπομπές των ΜΜΕ των ρεπορτάζ για την ακρίβεια στα καύσιμα, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών, για να υιοθετήσει στα… βουβά μια υπουργική απόφαση, που αποδεικνύει ότι ήταν κακόγουστη φάρσα εις βάρος των καταναλωτών η πολυσυζητημένη διαβούλευση και κανονιστική παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αφού «έφαγε» δύο ολόκληρα χρόνια χωρίς το παραμικρό ουσιώδες αποτέλεσμα.
Η απόφαση Φώλια, που εκδόθηκε στις 16 Δεκεμβρίου, ως «απάντηση» στην κανονιστική παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, έχει ενσωματώσει τα περισσότερα αιτήματα και αιτιάσεις του… συμπαθούς καρτέλ διυλιστηρίων και εταιρειών χονδρικής εμπορίας:
1. Τα διυλιστήρια προστατεύουν το επτασφράγιστο «χρυσό» μυστικό των προσαυξήσεων (premium) που επιβάλλουν στις διεθνείς τιμές για να διαμορφώσουν την τελική τιμή διυλιστηρίου. ΕΛΠΕ και Motor Oil <Β> δεν <Δ> θα υποχρεωθούν να γνωστοποιούν στο υπουργείο αναλυτικά στοιχεία που εξηγούν αυτές τις προσαυξήσεις, όπως είχε αποφασίσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
2. Οι εταιρείες εμπορίας, δηλαδή κατά πρώτο λόγο οι ΕΚΟ, BP και Shell, που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς χονδρικής, παίρνουν από το υπουργείο άδεια να μην αναγράφουν στις υφιστάμενες συμβάσεις με πρατηριούχους τις εκπτώσεις που χορηγούν, όπως ζητούσε η Επιτροπή, αλλά και να συνεχίσουν να παρέχουν εκπτώσεις στους πρατηριούχους με αυθαίρετες γεωγραφικές διακρίσεις, παρότι αυτές ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για το φαινόμενο των «ακριβών νομών». Επίσης, οι εταιρείες θα μπορούν να συνεχίσουν να χορηγούν χαμηλές εκπτώσεις στους πρατηριούχους που έχουν δανειστεί από τις εταιρείες για να διαμορφώσουν τα πρατήριά τους, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να πληρώνει το μάρμαρο αυτών των εμπορικών συμφωνιών.
Ουσιαστικά, δηλαδή, από το σύνολο των μέτρων και των προτάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού, υιοθετήθηκαν από τον υπουργό ελάχιστα και ήσσονος σημασίας, που μόνον εξυγίανση της αγοράς δεν υπόσχονται. Μάλιστα, ορισμένες προτάσεις με μεγάλη σημασία για τις τελικές τιμές, όπως η απελευθέρωση της μεταφοράς των καυσίμων για μην παραμένει δέσμια της κλειστής κάστας των ιδιοκτητών βυτιοφόρων, παραπέμπονται γενικώς σε μελλοντική εξέταση χωρίς πολλές εξηγήσεις.
Ιδιωτικό… υπερυπουργείο
Εντύπωση προκαλεί, εξάλλου, η πρωτοφανής απόφαση Φώλια να αναθέσει σε μια ιδιωτική εταιρεία, που θα επιλεγεί πολύ σύντομα με διαγωνισμό, αρμοδιότητες… υπερυπουργείου, αφού θα μελετά και θα εισηγείται στο υπουργείο Ανάπτυξης για θέματα αρμοδιότητας του ίδιου του υπουργείου, του υπουργείου Οικονομικών, του υπουργείου Μεταφορών και της Επιτροπής Ανταγωνισμού!
Αρχικά είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η ιδιωτική εταιρεία θα προσλαμβανόταν μόνο για να ολοκληρώσει μια κοστολογική έρευνα για το κύκλωμα των καυσίμων. Σύμφωνα, όμως, με την προκήρυξη που εξέδωσε το υπουργείο, η ιδιωτική εταιρεία θα αναλάβει έναντι αμοιβής 400.000 ευρώ να καταγράψει τις στρεβλώσεις του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας της αγοράς, που ήδη έχει καταγράψει επανειλημμένα η αρμόδια προς τούτο Αρχή, δηλαδή η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ένα εύλογο ερώτημα είναι με ποιες εγγυήσεις αμεροληψίας μπορεί να αναλάβει μια ιδιωτική εταιρεία τόσο κρίσιμες κυβερνητικές, ως τώρα, αρμοδιότητες. Ποιος εγγυάται ότι, για παράδειγμα, η εταιρεία αυτή θα καθοδηγήσει το κράτος στην πάταξη των καρτέλ και την αποκατάσταση του υγιούς ανταγωνισμού και δεν θα λειτουργήσει ως άτυπος εντολοδόχος των ίδιων των καρτέλ, μέσα από αδιαφανείς οικονομικές σχέσεις και εξαρτήσεις;