Η πρώτη ήττα της τηλεδημοκρατίας στο πρόσωπο της Ρουαγιάλ

Ακόμη κι έτσι όμως, η ήττα της Σεγκολέν Ρουαγιάλ αποκτά συμβολικό χαρακτήρα, στον βαθμό που το πλέον αναγνωρίσιμο πρόσωπο του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος εκπροσωπούσε πολύ περισσότερα πράγματα από μια απλή υποψηφιότητα: Την ίδια την τηλεδημοκρατία, όπως έχει χαρακτηριστεί η υποταγή της πολιτικής στα μέσα ενημέρωσης,και τον φθηνό εντυπωσιασμό. Με την εκλογή της Μαρτίν Ομπρί η πολιτική σαν να αποκτά ξανά τη χαμένη της αξιοπιστία και αξιοπρέπεια.

Έργο τιτάνιο αποδείχτηκε η ήττα της Σεγκολέν Ρουαγιάλ, καθώς η υποψήφια των Σοσιαλιστών στις περσινές προεδρικές εκλογές, που ταπεινώθηκε από τον Νικολά Σαρκοζί, σε κάθε εκλογικό γύρο αύξανε τις δυνάμεις της, παρότι κάθε φορά οι χαμένοι τάσσονταν με τον… επόμενο αντίπαλό της. Έτσι, στην πρώτη ψηφοφορία που έγινε στις 6 Νοεμβρίου, πριν δηλαδή ξεκινήσει το 75ο Συνέδριο του Κόμματος στο Ρέιμς, η πλατφόρμα της Σεγκολέν Ρουαγιάλ πήρε την έγκριση του 29% των μελών, της Μαρτίν Ομπρί το 25%, του δημάρχου του Παρισιού Μπερτράν Ντελανοέ το 25% και του ευρωβουλευτή Μπενουά Αμόν το 18%.

Ο Ντελανοέ, εκπροσωπώντας την πιο συντηρητική πτέρυγα του Κόμματος, αποχώρησε νωρίς δηλώνοντας ότι στηρίζει την Ομπρί. Το ίδιο έκανε λίγο αργότερα και ο 41χρονος Αμόν, εκφραστής της πιο αριστερής πτέρυγας του Κόμματος, και παρ’ όλα αυτά η Ρουαγιάλ κατάφερνε σε κάθε επόμενη ψηφοφορία να αυξάνει τις ψήφους της. Η ήττα της λοιπόν δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση και θα ήταν αδιανόητη αν δεν υπήρχε η σημερινή οικονομική κρίση.

Το προφίλ των υποψηφίων

Αξίζει να δούμε την ίδια τη διαδρομή του καθενός από τους τρεις υποψηφίους που συμμετείχαν στον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών και το τι πρέσβευε στη μάχη.

Ο Μπενουά Αμόν, καταγόμενος από εργατική οικογένεια, εξέφρασε για πρώτη φορά τόσο ολοκληρωμένα την αριστερή τάση. Ως φοιτητής διακρίθηκε για τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στους φοιτητικούς αγώνες. Στη συνέχεια έγινε γραμματέας της Νεολαίας του Σοσιαλιστικού Κόμματος και μετά δούλεψε στην κοινοβουλευτική του ομάδα μέχρι το 2004, που εκλέχτηκε ευρωβουλευτής.

Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ, μέχρι τη μέρα που αποφάσισε να διεκδικήσει το χρίσμα των σοσιαλιστών για τις περσινές προεδρικές εκλογές, ήταν κυρίως γνωστή ως σύντροφος και μητέρα των τεσσάρων παιδιών του μέχρι τώρα γραμματέα του κόμματος Φρανσουά Ολάν. Η μετεωρική της άνοδος ξεκινάει παράλληλα με τη σύγκρουσή της με όλη σχεδόν την ιστορική ηγεσία του κόμματος κατά την προεκλογική περίοδο, η οποία κορυφώθηκε τη μετεκλογική περίοδο, όταν της ζητούσαν να αναλάβει τις ευθύνες για την ήττα της. Αιτία ήταν οι υπέρμετρες φιλοδοξίες της και το σνομπάρισμα προς το κόμμα. Οι «ελέφαντες», όπως αποκαλείται η ιστορική ηγεσία του ΓΣΚ, δεν συγκρούστηκαν μαζί της για πολιτικούς λόγους, αλλά επειδή διέβλεπαν ότι προκειμένου να εξυπηρετήσει τα προσωπικά της σχέδια δεν θα δίσταζε να διαλύσει το κόμμα, ώστε να μη σταθεί εμπόδιο στην ανέλιξή της, επικαλούμενη τον εκσυγχρονισμό και την ανάγκη ανανέωσής του. Ως πολιορκητικό κριό σε αυτήν την πολύχρονη προσπάθεια η Σεγκολέν Ρουαγιάλ χρησιμοποίησε τα μέσα ενημέρωσης, αφού πρώτα προσάρμοσε τον λόγο και την εμφάνισή της στις μικροσκοπικές πολιτικές διαστάσεις της τηλεοπτικής οθόνης: στρογγυλεμένες τοποθετήσεις, λόγια που χάιδευαν τα αυτιά των συνομιλητών της, πολιτική ρηχότητα.

Η Μαρτίν Ομπρί, από την άλλη, κόρη του πρώην προέδρου της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ και δήμαρχος της πόλης Λιλ, που θεωρείται αρχιτέκτονας του φιλεργατικού νόμου για το 35ωρο τον οποίο εφάρμοσε η κυβέρνηση του Λαϊονέλ Ζοσπέν, είναι το εντελώς αντίθετο. Με δυο λόγια, η Ρουαγιάλ είναι προσανατολισμένη στην «πολιτική του σώματος», η Ομπρί στην «πολιτική χαρτοφυλακίου».

Αυξημένη ζήτηση Αριστεράς

Η νίκη της Μαρτίν Ομπρί επιβλήθηκε από τα συνδυασμένα πυρά που δέχθηκε το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα να σταματήσει τους πειραματισμούς του και να στραφεί προς τα αριστερά. Παραδόξως, ο πρώτος που ξεκίνησε τα πυρά ήταν ο Πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος με τις προσπάθειες που κάνει τον τελευταίο καιρό να σώσει τις γαλλικές επιχειρήσεις και να διαφυλάξει τις θέσεις εργασίας, έφτασε να μιλάει σαν πραγματικός ευρωπαίος σοσιαλιστής. Όταν λοιπόν υιοθετεί τέτοια στάση ο δεξιός Πρόεδρος, πώς θα μπορούσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα να έχει στην ηγεσία του μια Μπλερική;

Η απόρριψη της Σεγκολέν Ρουαγιάλ επήλθε επίσης ως αποτέλεσμα δύο ακόμη παραγόντων. Ο πρώτος ακούει στο όνομα Ζαν Λικ Μελανσόν. Ανήκε κι αυτός στην ιστορική ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, παραιτήθηκε όμως την επομένη του πρώτου δημοψηφίσματος για να ιδρύσει μαζί με τον Μαρκ Ντολέζ το Αριστερό Κόμμα. Άμεσος στόχος του Μελανσόν είναι η συγκρότηση ενός αριστερού μετώπου που θα ζητήσει την ψήφο των Γάλλων στις ερχόμενες ευρωεκλογές. Ο δεύτερος παράγοντας ακούει στο όνομα Ολιβιέ Μπεζανσενό. Είναι ο χαρισματικός, τροτσκιστικών καταβολών ηγέτης του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος, που δημοσκοπήσεις το φέρνουν να κερδίζει ακόμη και 10% στις επόμενες εκλογές.

Οι προκλήσεις για την Ομπρί

Δύο είναι οι προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Ομπρί ως ηγέτιδα των Σοσιαλιστών το προσεχές διάστημα. Η πρώτη αφορά τη στάση που θα κρατήσει όταν ο Σαρκοζί, με αφορμή τις επετειακές εκδηλώσεις για τα 60χρονα του ΝΑΤΟ, θα ανακοινώσει την επανένταξη της Γαλλίας στο στρατιωτικό σκέλος, αναθεωρώντας μια στρατηγικής σημασίας απόφαση του Ντε Γκολ. Η δεύτερη αφορά τη στάση της στις ευρωεκλογές και το αν θα συνεχίζει να εκφράζει τη δηλωμένη αποδοκιμασία των Γάλλων προς τη νεοφιλελεύθερη αναμόρφωση της ΕΕ.

Εάν η νέα ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος φανεί συνεπής με τις προσδοκίες που δημιούργησε τότε, έχει ελπίδες να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του 2012, όποιος ή όποια κι αν ηγηθεί της αναμέτρησης.