Προνόμια υπέρ των «νταβατζήδων»
Χωρίς άδειες λειτουργίας, οι τηλεοπτικοί σταθμοί, μεγάλοι και μικροί, παίζουν με την κυβέρνηση το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Αφενός είναι σε θέση ισχύος, αφού ως τηλεοπτικές επιχειρήσεις λειτουργούν επί 18 χρόνια σε καθεστώς προσωρινής νομιμότητας με ευθύνη των κυβερνήσεων, αφετέρου εμφανίζονται ως όμηροι δεκάδων νόμων που μπορεί να ενεργοποιηθούν ανά πάσα στιγμή.
Στο τέλος του 2008, τέσσερα μόλις χρόνια πριν από την οριστική μετάβαση προς την ψηφιακή τηλεόραση και ενώ στην Ευρώπη συμβαίνουν σημαντικές εξελίξεις, στην Ελλάδα επικρατεί κατάσταση πλήρους διάλυσης. Τα κανάλια θέλουν να εκπέμψουν μόνα τους στη συχνότητα που ήδη χρησιμοποιούν με αποτέλεσμα «να κατέχουν» 4 θέσεις για τηλεοπτικά προγράμματα, ενώ με τον νόμο δεν αντιμετωπίζεται το μείζον θέμα για έναν φορέα υπεύθυνο για την ψηφιακή μετάβαση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι το τηλεοπτικό κοινό, ο πολύς κόσμος, δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει και πώς θα πάμε στην ψηφιακή τηλεόραση. Το «Π» επιχειρεί να συγκροτήσει έναν μίνι οδηγό για να αποτυπώσει τη σημερινή κατάσταση.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για την ψηφιακή TV
— Γιατί πρέπει να εκπέμπουν τα κανάλια ψηφιακά;
Πρόκειται για απόφαση της Διεθνούς Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει τη μετάδοση περισσότερων δεδομένων (εικόνας και ήχου) με πολύ καλύτερη ποιότητα, ενώ γίνεται οικονομία στον σπάνιο πόρο των συχνοτήτων.
— Ποια η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της μετάβασης;
Η Κομισιόν όρισε ως τελευταία ημερομηνία του switchover για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ το τέλος του 2012. Για την ΙΤU η λήξη της αναλογικής τηλεόρασης είναι το 2015.
— Πότε ξεκινάει η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση στην Ελλάδα;
Στα χαρτιά, άρχισε την 1η Νοεμβρίου 2008, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 1680 της 20ής Αυγούστου 2008. Δύο χρόνια πριν η ΕΡΤ ξεκίνησε την πιλοτική μετάδοση τριών νέων προγραμμάτων.
— Τι απαιτείται για τη λήψη του ψηφιακού σήματος από τα νοικοκυριά;
Αν πρόκειται για τις κλασικές τηλεοπτικές συσκευές, απαιτείται ο ψηφιακός αποκωδικοποιητής, ενώ δεν χρειάζεται αλλαγή κεραίας. Οι νέες τηλεοπτικές συσκευές διαθέτουν ενσωματωμένο δέκτη.
— Πόσα στάδια υπάρχουν για την υιοθέτηση της ψηφιακής τηλεόρασης;
Τα στάδια είναι δύο. Αυτό της μετάβασης, στο οποίο και τυπικά βρισκόμαστε, και εκείνο της οριστικής ψηφιακής εκπομπής, κατά το οποίο η αναλογική εικόνα θα σβήσει. Κατά τα πρώτο στάδιο, της μετάβασης, μόνο οι εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν και αναλογική και ψηφιακή συχνότητα χωρίς άδεια από ΕΣΡ και να επιλέξουν τις συχνότητες που θέλουν. Στο δεύτερο στάδιο, της οριστικής ψηφιακής εκπομπής, σύμφωνα με το υφιστάμενο σχέδιο, οι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα 2/4 μιας ψηφιακής συχνότητας. Οι περιφερειακοί σταθμοί θα χρησιμοποιούν το 1/4 μιας ψηφιακής συχνότητας.
–Ποιοι έχουν άδεια σήμερα;
Κανείς. Τόσο οι ραδιοφωνικοί όσο και οι τηλεοπτικοί σταθμοί όλης της χώρας εκπέμπουν με προσωρινό καθεστώς λειτουργίας, το οποίο λήγει στις 30/6/2009. Αν δεν χορηγηθούν άδειες, τα προβλήματα που θα προκύψουν από προσφυγές στο ΕΣΡ θα είναι μεγάλα.
— Ποιος εκπέμπει σήμερα ψηφιακά;
Μόνο η ΕΡΤ και, «πειρατικά», τα περιφερειακά κανάλια 4 E στη Θεσσαλονίκη και TV 1 στη Σύρο.
— Ποιοι έχουν το δικαίωμα άμεσης ψηφιακής εκπομπής;
Σύμφωνα με τον ν. 3592/2007 (άρθρο 14, παρ. α) του Θόδωρου Ρουσόπουλου, από πέρυσι το καλοκαίρι «και μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται από τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 13, οι νομίμως λειτουργούντες τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας ή οι αδειούχοι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας, μετά την αδειοδότησή τους, συμπεριλαμβανομένης και της ΕΡΤ ΑΕ ή της θυγατρικής εταιρείας αυτής, έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να μεταδίδουν το αναλογικό τους πρόγραμμα με ψηφιακή τεχνολογία.
— Ποιοι δεν έχουν το δικαίωμα άμεσης εκπομπής;
Οι περιφερειακοί και οι τοπικοί σταθμοί πρέπει να καταθέσουν, όπως και έκαναν, αίτηση στο ΕΣΡ. Ο νόμος αναφέρει πως «με απόφαση του ΕΣΡ, κατόπιν αιτήσεως των ενδιαφερομένων, καθορίζονται ποιοι και πόσοι από αυτούς θα εκπέμψουν ψηφιακά το αναλογικό τους πρόγραμμα, ανάλογα με την ποιότητα του προγράμματός τους. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται και η συχνότητα στην οποία θα εκπέμψουν ψηφιακά».
— Ποιοι είναι οι νέοι όροι για την ψηφιακή τηλεόραση;
Εισάγονται κάποιες νέες έννοιες, όπως «πάροχοι περιεχομένου» για τους φορείς που παράγουν και εκπέμπουν τηλεοπτικό πρόγραμμα και «πάροχοι δικτύου» για τους φορείς που διανέμουν σήμα. Σύμφωνα με τον νόμο Ρουσόπουλου οι «πάροχοι περιεχομένου» μπορούν να λάβουν άδεια «παρόχου δικτύου».
— Ποιες είναι οι εταιρείες που θα αναλάβουν την πολυπλεξία;
Μέχρι σήμερα, προς τη σύσταση εταιρειών που θα αναλάβουν το τεχνικό μέρος της μετάβασης κινούνται η ΕΙΤΗΣΕΕ, οι περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί, ενώ αίτηση στην ΕΕΤΤ κατέθεσε και το MAD. Επίσης, η ΕΡΤ, εκπέμποντας ήδη ψηφιακά το πρόγραμμά της, έχει ήδη τη σχετική τεχνογνωσία.
— Πώς θα γίνει η πολυπλεξία;
Η ΕΡΤ εκπέμπει με σύστημα MPEG 2, ενώ η ΕΙΤΗΣΕΕ σχεδιάζει να εκπέμψει με MPEG 4.
— Ποιες αποφάσεις εκκρεμούν;
Οι κοινές υπουργικές αποφάσεις για τον οριστικό ψηφιακό χάρτη συχνοτήτων, τις τεχνικές προδιαγραφές τηλεοπτικού εξοπλισμού (αποκωδικοποιητής), τον καθορισμό οικονομικού ανταλλάγματος του δικαιώματος χρήσης της άδειας, την τιμολόγηση από την ΕΡΤ των σταθμών εθνικής και τοπικής εμβέλειας που θα φιλοξενούνται στους διαύλους της και για τα πάρκα κεραιών ψηφιακής τηλεόρασης. Ακόμη, αναμένονται το Προεδρικό Διάταγμα για τις προϋποθέσεις συμμετοχής στη διαδικασία αδειοδότησης και η προκήρυξη του αριθμού των αδειών εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας.