Η πολιτική των βίντεο

Ο κόσμος συνταράσσεται από τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Κυβερνήσεις και ολόκληροι λαοί προβληματίζονται και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κρίση αυτή, κι όμως εμείς βλέπουμε βίντεο, ζούμε με τα βίντεο, ασκούμε πολιτική μέσα από τα βίντεο…

Από τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική-κομματική αντιπαράθεση στη χώρα μας, από τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί και τα κόμματα αντιμετωπίζουν τα κρίσιμα προβλήματα, αποκαλύπτεται το εύρος της απαξίωσης και το βάθος της κρίσης του πολιτικού συστήματος.

Εδώ και αρκετά χρόνια η Ελλάδα δεν κυβερνάται, αλλά τελεί υπό «τρέχουσα διαχείριση». Οι πολιτικοί φορείς και οι πολιτικές-ηγέτιδες ελίτ έχουν αποσυρθεί από το πεδίο της πραγματικής πολιτικής, της πραγματικής άσκησης εξουσίας. Έχουν καταφύγει σʼ ένα παρασκήνιο μέσα στο οποίο διεξάγεται μια σκιαμαχία κομματικής αντιπαράθεσης, που κατά καιρούς διανθίζεται από ιδιοτελείς εσωκομματικές αντιπαραθέσεις.

Η χώρα πορεύεται χωρίς «πηδάλιο», χωρίς στρατηγική, χωρίς στόχους. Σύρεται, ωσάν αυτοφερόμενη «σχεδία», στο ρεύμα ενός μεγάλου ποταμού, που περιέχει, όπως αποδεικνύεται από την παγκόσμια κρίση, «δίνες» και «καταρράκτες»…

Τα κόμματα έχουν απλώσει γύρω τους ένα «πέπλο άγνοιας» και τις εξελίξεις τις κατευθύνουν τα ΜΜΕ και τα παντοειδή συμφέροντα που τα επηρεάζουν. Τα ΜΜΕ δεν καθορίζουν μόνο τις θεματικές πάνω στις οποίες θα κινηθεί ο κομματικός ανταγωνισμός, αλλά και τον τρόπο, τις συμπεριφορές, το είδος των πολιτικών επιχειρημάτων, με βάση τα οποία θα παρέμβει το κάθε κόμμα, το κάθε πολιτικό πρόσωπο που αναφέρεται ή εμπλέκεται σʼ ένα σκάνδαλο, πραγματικό ή κατασκευασμένο.

Φτάσαμε στο σημείο τα ΜΜΕ και οι ιδιωτικοί φορείς συμφερόντων να καθοδηγούν σʼ έναν μεγάλο βαθμό τις πολιτικές εξελίξεις ή να διαμορφώνουν αδιέξοδα διλήμματα στην εκάστοτε κυβέρνηση και στα κόμματα εξουσίας.

Το αποτέλεσμα αυτής της δεσπόζουσας παρέμβασης είναι η απογοήτευση και η αποδυνάμωση της «πολιτικής νομιμοποίησης» των κομμάτων εξουσίας -και όχι μόνον- από την πλευρά της κοινωνίας.

Δεν προσμετράται πλέον ο βαθμός κοινωνικής συναίνεσης και αποδοχής των κοινωνικών στρωμάτων και των πολιτών προς τα κόμματα και τους πολιτικούς. Αντίθετα, αναδύεται σήμερα ένας νέος πολιτικός δείκτης που μετρά -και αριθμοποιεί- τον βαθμό απογοήτευσης των πολιτών από τα κόμματα. Κι αυτός ο βαθμός απογοήτευσης, επειδή δέχεται ισχυρή επιρροή από την επίδραση των στρατηγικών των ΜΜΕ, συνδέεται άμεσα με την εκάστοτε συγκυρία.

Πριν από λίγους μήνες το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν μπροστά σε δύο κρίσιμα προβλήματα: την αδυναμία καθορισμού της πολιτικής του στρατηγικής, του προγραμματικού του λόγου και της φυσιογνωμίας του, και την αμφισβήτηση των πολιτικών ικανοτήτων και του ηγετικού «προφίλ» του προέδρου του.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι κανένα από τα κρίσιμα αυτά ζητήματα δεν αντιμετωπίστηκε θετικά. Ούτε ο πρόεδρός του «αναγεννήθηκε», ούτε συνεκτικό και πραγματοποιήσιμο πρόγραμμα διαμορφώθηκε, ούτε οι φιλοδοξίες των ηγετικών στελεχών υπεστάλησαν, ούτε η εσωκομματική ενότητα αποκαταστάθηκε.

Απλώς τα επιμέρους συμφέροντα βρήκαν ένα «modus vivendi» στην προοπτική μιας εξουσίας που δεν αναδύεται μέσα από μια δυναμική και δημιουργική παρέμβαση του ΠΑΣΟΚ στις εξελίξεις, αλλά προκύπτει από την κρίση ηγεμονίας της ΝΔ, απότοκη και αυτή της κακής οικονομικής διαχείρισης και των αλλεπάλληλων σκανδάλων της κυβερνώσας παράταξης.

Η εμφαινόμενη, συνεπώς, υπεροχή του ΠΑΣΟΚ στις τελευταίες σφυγκομετρήσεις ετεροκαθορίζεται από τον δείκτη απογοήτευσης προς τη ΝΔ. Και ο αυξανόμενος δείκτης απογοήτευσης προς τον αντίπαλο ελάχιστη πραγματική θετική ισχύ μπορεί να προσφέρει…

Όπως η απογοήτευση και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς το ΠΑΣΟΚ οδήγησε, σʼ έναν μεγάλο βαθμό, στη νίκη της ΝΔ στις εκλογές του 2007, με τον ίδιο τρόπο η απογοήτευση μετατρέπεται σήμερα σε πολιτική αμπώτιδα για τη ΝΔ και σε παλίρροια για το ΠΑΣΟΚ.

Η εμπιστοσύνη και η πεποίθηση των πολιτών προς τα κόμματα, τις αρχές και τις πολιτικές τους θέσεις έχει μετατραπεί σήμερα σε απλή γνώμη και εντύπωση. Δεν αποκτά «ρίζες» πολιτικές και ιδεολογικές, αλλά περιδιαβαίνει σε μια «κινούμενη άμμο» πολιτικών θέσεων και συμπεριφορών.

Κι όμως, αυτή η ιστορικού χαρακτήρα οικονομική κρίση ανοίγει μια νέα διέξοδο, ένα νέα μέτωπο ουσιαστικής παρέμβασης για την πολιτική και τα κόμματα και ιδίως για τους φορείς της αποκαλούμενης «κεντροαριστεράς».

Επανατίθεται το θεμελιώδες δίλημμα της σχέσης κράτους – αγοράς στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον και για πρώτη φορά τις δύο τελευταίες δεκαετίες αμφισβητείται η πολιτικοϊδεολογική και οικονομικοκοινωνική πολιτικοϊδεολογική και οικονομικοκοινωνική ηγεμονία του νεοφιλελεύθερου προτύπου.

Για πρώτη φορά εδώ και καιρό διατυπώνεται το κοινωνικό και πολιτικό αίτημα της ρύθμισης των αγορών και της θεσμικής σύνδεσης των χρηματαγορών με την πραγματική παραγωγική βάση. Για πρώτη φορά κλονίζεται η παγκόσμια ηγεμονία της Αυτοκρατορίας των ΗΠΑ και νέες προοπτικές διανοίγονται για ένα νέο πολυπολικό διεθνές σύστημα και για την άνοδο και παρέμβαση των νέων κοινωνικών κινημάτων και ιδεολογικοπολιτικών ρευμάτων…

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει «ατζέντα» για τέτοια ζητήματα, δεν υπάρχει πολιτικός διάλογος, δεν υπάρχουν άνθρωποι του πνεύματος να ασχοληθούν… Ο καθένας διεκδικεί τη δική του μικρή ή μεγάλη εξουσία, οικονομική, πολιτική, πνευματική, και μέσα από τα επικοινωνιακά και ηλεκτρονικά δίκτυα και τα ΜΜΕ απλώς συνδέεται με όλα τα μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα, όμως έχει πάψει να προβληματίζεται γιʼ αυτά, αφού τελικά δεν καθορίζει και δεν ελέγχει τη δική του ζωή, αλλά «ζει» μέσα από τα ΜΜΕ τις «ζωές των άλλων»…