Ή μοντέλο Βοσνίας ή ναυάγιο και αναγνώριση!
Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης βδομάδας ο Πρόεδρος Χριστόφιας ενημέρωσε τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου σχετικά με τις συνομιλίες και φαίνεται ότι ούτε ο ίδιος είναι τόσο αισιόδοξος, όπως ήταν αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Η τουρκική πλευρά σε ό,τι αφορά τη διακυβέρνηση της χώρας εισηγείται το βοσνιακό μοντέλο, το οποίο είχε τεθεί και στο παρελθόν προ του Σχεδίου Ανάν από τον Ραούφ Ντενκτάς. Σύμφωνα με το μοντέλο της Βοσνίας, η Προεδρία θα είναι εκ περιτροπής και θα εναλλάσσονται σε αυτήν Ελληνοκύπριος και Τουρκοκύπριος Πρόεδρος ανά 12 μήνες! Από την άλλη, ο Πρόεδρος Χριστόφιας εισηγείται εκ περιτροπής Προεδρία με τους Ελληνοκύπριους να την κατέχουν για 4 χρόνια και τους Τουρκοκύπριους για 2. Το Λονδίνο, πάντως, εκτιμά ότι οι διαφορές μπορούν να καλυφθούν διότι και οι δυο πλευρές βρίσκονται στη φιλοσοφία του «share of power», δηλαδή ενός λογικού διαμερισμού των εξουσιών.
Τα τρία καλάθια
Οι Βρετανοί, που ελέγχουν την κατάσταση από τα παρασκήνια, προσδοκούν ότι η διαδικασία των τριών καλαθιών μπορεί να αποδώσει καρπούς. Το πρώτο καλάθι είναι οι θέσεις των πλευρών στις οποίες υπάρχει συμφωνία. Μετά από κάθε πτυχή του Κυπριακού, δηλαδή κατανομή π.χ. εξουσιών ή νομοθεσία, θα κατοχυρώνονται τα συμφωνηθέντα. Στις θέσεις επί των οποίων θα υπάρχει λιγότερη σύγκληση θα πέφτουν στο δεύτερο καλάθι και εκεί όπου υπάρχουν μεγάλες διαφορές, αυτές θα παραπέμπονται στο τρίτο καλάθι, του οποίου η διαπραγμάτευση θα μείνει στο τέλος. Εκεί στο τελικό στάδιο είναι που οι Βρετανοί, καθώς και οι Αμερικανοί, προσδοκούν ότι θα επιχειρήσουν την «επιδιαιτησία» με το βομβαρδισμό εισηγήσεων. Ήδη, η σιωπηρή, όπως την ονομάζουν, επιδιαιτησία βρίσκεται στα σκαριά με την υποβολή ιδεών προς διευκόλυνση των δύο πλευρών προκειμένου να ξεπεραστούν τα προβλήματα.
Ο εκβιασμός
Είναι διάχυτη η άποψη πλέον και από τη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου ότι ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ συμπλέουν στο Κυπριακό και θεωρούν ότι η διαδικασία αυτή είναι μονόδρομος. Το ανησυχητικό είναι ότι δεν υπάρχει σχέδιο Β, δηλαδή εναλλακτικό σχέδιο δράσης σε περίπτωση αδιεξόδου των συνομιλιών. Αντιθέτως, η τουρκική πλευρά έχει υποστηρίξει από τώρα, διά στόματος Ταλάτ, ότι υπάρχει σχέδιο Β, το οποίο και αποκαλύπτει χωρίς πρόβλημα. Εάν, τονίζει ο τουρκοκύπριος ηγέτης, αποτύχει η υφιστάμενη διαδικασία, τότε η κοινότητά του θα προωθήσει την αναγνώριση του ψευδοκράτους. Όπως η συνομιλίες εξελίσσονται, ο τουρκικός εκβιασμός έχει ως εξής: Ή αποδέχεστε τις αξιώσεις μας ή θα ευθύνεστε για το αδιέξοδο και προχωρούμε προς την αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Η τουρκική θέση ενισχύεται από την παραδοχή της κυπριακής κυβέρνησης ότι σε περίπτωση αδιεξόδου δεν έχει σχέδιο Β! Από το γεγονός δηλαδή ότι είναι παγιδευμένη στην ακόλουθη πρακτική: Ή οι υφιστάμενες συνομιλίες ή χάος!
Η σύμπλευση
Τα πράγματα στην Κύπρο γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα εάν λάβει κάποιος υπόψη ότι: Εκτός του Ευρωπαϊκού Κόμματος που ασκεί αντιπολίτευση στους χειρισμούς του Προέδρου Χριστόφια, τα υπόλοιπα κόμματα είτε δείχνουν ανοχή είτε συμπορεύονται. Το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ έχουν πάρει όσα ανταλλάγματα υπό τις περιστάσεις μπορούσαν να πάρουν από την εξουσία και ανέχονται ή σε κάποιες περιπτώσεις συμφωνούν με την πολιτική Χριστόφια, ενώ από την πλευρά του ο ΔΗΣΥ είναι σε πλήρη επί του παρόντος εναρμόνιση με το ΑΚΕΛ. Μάλιστα, ο πρόεδρος του κόμματος Νίκος Αναστασιάδης, πιστός πάντοτε στη θέση για επιστροφή του Σχεδίου Ανάν, γεγονός που συμβαίνει σήμερα στις συνομιλίες, προβαίνει, κατά τους Βρετανούς, σε γενναία βήματα, όπως ήταν η πρότασή του για διατήρηση των εγγυητικών δικαιωμάτων επί της Κύπρου με εμπλουτισμό τους από την ΕΕ.
Επιβεβαίωση «Παρόν»
Το «Παρόν», πάντως, προεκλογικά επέμενε και προδιέγραφε τη συμμαχία ΑΚΕΛ – ΔΗΣΥ, την οποία οργάνωναν και επιδιώκαν οι Βρετανοί με την απομάκρυνση από την εξουσία του Τάσσου Παπαδόπουλου, προκειμένου να διευκολυνθεί και να επιβληθεί το Σχέδιο Ανάν με άλλο όνομα. Όπως έλεγε ο τότε υποψήφιος του ΔΗΣΥ Ιωάννης Κασουλίδης και όπως τονίζει κατ’ επανάληψιν σήμερα ο Πρόεδρος Χριστόφιας, ως λύση, δήθεν, των Κυπρίων…