Πόλεμος της κυβέρνησης με το τραπεζικό καρτέλ!

Ακόμη και ο πρωθυπουργός υποχρεώθηκε την Παρασκευή να παρέμβει από τις Βρυξέλλες, ζητώντας από τους τραπεζίτες να δείξουν υπευθυνότητα, δηλαδή να… δεχθούν τη βοήθεια από το κράτος για να συνεχίσουν να δανείζουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες, μάλιστα, ο υπουργός Οικονομίας προειδοποιούσε τις τράπεζες ότι αν δεν πάρουν την κρατική ενίσχυση, η κυβέρνηση έχει πολλούς τρόπους να τις υποχρεώσει να τη δεχθούν.

Ο Τάκης Αράπογλου, στην προκλητική εμφάνισή του την Πέμπτη στη Βουλή, εξέφρασε τη γραμμή του «τραπεζικού καρτέλ» χωρίς περιστροφές. Εμείς δεν ζητήσαμε βοήθεια, ήταν το μήνυμά του προς τον πολιτικό κόσμο, αλλά θα πρέπει να μας τη δώσετε άνευ όρων αν θέλετε να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε την οικονομία, αν θέλετε να αποφευχθεί η πιστωτική «ασφυξία» επιχειρήσεων και νοικοκυριών!

Το περίεργο είναι ότι οι τραπεζίτες υιοθετούν «μπλαζέ» ύφος στις δημόσιες τοποθετήσεις τους για τα μέτρα κρατικής ενίσχυσης, λέγοντας ότι θα αποφασίσουν με… το πάσο τους, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, αν θα ενταχθούν στο σχέδιο, αλλά την ίδια στιγμή ορισμένοι εκπέμπουν προς την κυβέρνηση σήμα SOS. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», εκπρόσωπος μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας ήρθε σε επικοινωνία πριν από λίγες ημέρες με το Μέγαρο Μαξίμου για να υπογραμμίσει την αναγκαιότητα στήριξης των τραπεζών!

Στην πραγματικότητα, όπως τονίζουν παράγοντες του κλάδου, αυτό που θέλουν πάση θυσία να αποφύγουν αυτήν την περίοδο οι τραπεζίτες είναι να εμφανισθούν υπερβολικά… πρόθυμοι για την αποδοχή ενισχύσεων, δίνοντας την εικόνα ότι έχουν προβλήματα ρευστότητας ή και κεφαλαιακής επάρκειας. Γιατί, στην περίπτωση αυτή, φοβούνται ότι θα γίνουν εύκολοι στόχοι εξαγοράς, καθώς οι μετοχές των τραπεζών έχουν καταρρεύσει και ο Ανδρέας Βγενόπουλος περιμένει στη… γωνία για να προχωρήσει σε επιθετικές εξαγορές.

Η τελευταία εκδοχή του νομοσχεδίου Αλογοσκούφη, το οποίο έχει μετατραπεί σε… εφημερίδα λόγω των καθημερινών τροποποιήσεων των τελευταίων ημερών, έχει ενσωματώσει αρκετές από τις αυστηρές παρατηρήσεις της Κομισιόν, η οποία προειδοποίησε ότι το σχέδιο ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκό για τις τράπεζες ως είχε και υπήρχε σοβαρό ενδεχόμενο να μην εγκριθεί από τις Βρυξέλλες, επειδή παραβίαζε τους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Τρία «δώρα»

Παρ’ όλα αυτά, τρεις σκανδαλώδεις όροι του νομοσχεδίου δεν έχουν απαλειφθεί ή τροποποιηθεί:

– Οι τράπεζες θα έχουν χρόνο μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου για να αποφασίσουν αν θα ενταχθούν στο σχέδιο, παρότι σε όλη την Ευρώπη αυτό έχει ήδη αποφασισθεί. Η κυβέρνηση θέλει με τον τρόπο αυτό να επιτρέψει στις τράπεζες να μοιράσουν κανονικά ως το τέλος του χρόνου τις προκλητικές αμοιβές και τα μπόνους στα στελέχη τους, πριν ενταχθούν υπό κρατική εποπτεία και αυτά απαγορευθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η ΓΣΕΕ πρότεινε στο υπουργείο Οικονομίας να μετατεθεί η προθεσμία στα τέλη αυτού του μήνα, αλλά προσέκρουσε σε «τοίχο άρνησης», καθώς η κυβέρνηση θέλει να κάνει ένα τελευταίο «δώρο» στους τραπεζίτες.

– Οι τράπεζες θα πάρουν κρατικά ομόλογα αξίας 8 δισ. ευρώ, για να τα δώσουν ως ενέχυρο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να αντλήσουν ρευστότητα με χαμηλό επιτόκιο (3,25%, μετά την τελευταία μείωση). Όμως, το νομοσχέδιο δεν προβλέπει μια αποτελεσματική διαδικασία που θα διασφαλίζει ότι τα δάνεια που θα δοθούν από τις τράπεζες με αυτήν τη φθηνή ρευστότητα θα δοθούν με πραγματικά χαμηλό κόστος. Έτσι, οι τραπεζίτες θα μπορέσουν να κερδοσκοπήσουν ελεύθερα, χρεώνοντας τα γνωστά τους υψηλά επιτόκια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά (για στεγαστικά), ενώ θα έχουν εξασφαλίσει χαμηλό κόστος χρήματος με τις κρατικές εγγυήσεις.

– Το Δημόσιο θα προσφέρει κεφάλαια στις τράπεζες, χωρίς να έχει διερευνηθεί αν οι μέτοχοί τους μπορούν να καλύψουν τις αναγκαίες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, έστω και εν μέρει. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει προβλέψει ότι οι τράπεζες προχωρούν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και το Δημόσιο αναλαμβάνει μόνο την ευθύνη να καλύψει το τμήμα των αυξήσεων που θα άφηναν ακάλυπτο οι ιδιώτες μέτοχοι. Έτσι, το σχέδιο θα ήταν περισσότερο ισορροπημένο όσον αφορά την κατανομή των βαρών μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών μετόχων των τραπεζών.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι με τις νέες ρυθμίσεις θεωρείται βέβαιο ότι όλες οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να πάρουν από το Δημόσιο και κεφαλαιακή ενίσχυση, αφού προβλέπεται ότι πριν χορηγηθεί ρευστότητα η Τράπεζα της Ελλάδος θα εξετάζει με αυστηρά κριτήρια την κεφαλαιακή επάρκεια. Όσες τράπεζες χρειάζονται πρόσθετα κεφάλαια θα τα λαμβάνουν υποχρεωτικά, αλλιώς θα αποκλείονται και από τα μέτρα τόνωσης της ρευστότητας με κρατικά ομόλογα και εγγυήσεις. Ακόμη, όμως, κι αν μια τράπεζα θελήσει μόνο να ενισχυθεί με τα μέτρα τόνωσης της ρευστότητας, θα υποχρεωθεί να έχει στο διοικητικό της συμβούλιο εκπρόσωπο του Δημοσίου με δικαιώματα βέτο για αμοιβές και μερίσματα.

Ν. Χ.