Στης Σοφοκλέους τα παιχνίδια
//Καλώς ορίσατε στο σωτήριον έτος 2003. Ή μήπως στο 2002; Γιατί σε αυτήν τη χρονιά παραπέμπουν τα τωρινά δεδομένα της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς. Τουλάχιστον σε επίπεδο απόλυτων αριθμών. Διότι σε επίπεδο ψυχολογίας, επενδυτικής συμπεριφοράς και κεντρικού σχεδιασμού από πλευράς θεσμικών παικτών, η αγορά μας έχει γυρίσει… αιώνες πίσω.
//Ναι, οι απώλειες είναι βαρύτατες. Όχι μόνο στη δικιά μας αγορά, αλλά στο σύνολο των διεθνών αγορών.
//Εάν όμως κάποιος προσπαθήσει να βρει μόνο στη διεθνή κρίση την απάντηση για την κατακρήμνιση της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς, προφανώς βλέπει το δέντρο και χάνει το δάσος!
//Σίγουρα η εικόνα της παγκόσμιας χρηματαγοράς δεν συνάδει προς την κατεύθυνση οποιασδήποτε προσπάθειας αντιστροφής του κλίματος. Σίγουρα οι… έξωθεν προσλαμβάνουσες παραστάσεις των ελλήνων επενδυτών κάθε άλλο παρά βοηθούν στην όποια προσπάθεια… αναστήλωσης της ψυχολογίας. Από το σημείο αυτό όμως έως τα… φλερτ με τις 2.000 μονάδες (την Πέμπτη «έσπασε» κι αυτό το όριο), την πλήρη απαξίωση όλων των εισηγμένων, μηδεμιάς εξαιρουμένης, και τη μαζική φυγή θεσμικών και μη επενδυτών από το ΧΑ η απόσταση είναι τεράστια.
//Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι το κατά πόσον η τρέχουσα εικόνα της αγοράς μας αντανακλά τις πραγματικές δυνατότητες και προοπτικές της. Κατά πόσον οι εισηγμένες μας ήταν τόσο υπερεκτιμημένες, κατά πόσον η αγορά μας ήταν τόσο υπεραγορασμένη ώστε να δικαιολογεί ακόμα και στις τρέχουσες αποτιμήσεις των τίτλων μας, την άτακτη φυγή των επενδυτών από αυτούς.
//Σίγουρα και η ειδησεογραφία των ημερών βαρύνει καθημερινά στις αποφάσεις των διαχειριστών κεφαλαίων, πόσο μάλλον στην ψυχολογία του μέσου ιδιώτη επενδυτή. Ποιος όμως θα φανταζόταν προ ενός εξαμήνου ότι θα δίσταζε να αγοράσει μετοχές της Εθνικής στα 16 ευρώ; Ή ότι θα έβρισκε την αγορά σε χαμηλά 61 μηνών (για την ακρίβεια στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου του 2003) και θα διερωτάτο κατά πόσον συμφέρει να αγοράσει τώρα -εάν υποθέσουμε πως έχει κάποιος τέτοιες… προθέσεις- ή να περιμένει να πέσει κι άλλο η συνολική αποτίμηση!
//Σε κάθε περίπτωση, τέτοιες ημέρες όλα δικαιολογούνται. Και φυσικά το να αναζητά κανείς έμπνευση στις τεχνικές αναλύσεις και στα διαγράμματα δεν έχει λογική ούτε νόημα. Εκείνο που πρέπει όλοι να αναζητήσουμε είναι τα τελευταία ψήγματα ψυχραιμίας μας ή -για τους πιο τολμηρούς- η απαραίτητη ρευστότητα ώστε να εκμεταλλευθούμε το όποιο… πιστέψουμε ότι πρέπει να πάρουμε.
Κουράγιο λοιπόν…