Πλούσια τα ελέη για πιλότους, συνοδούς και εποχικούς!
Αν και δεν απαιτείται η σύμφωνη γνώμη τους, αφού ο νομικός δρόμος που επελέγη είναι η δημιουργία νέας εταιρείας (Πάνθεον), στην οποία θα περάσει μόνο ένα μέρος των περιουσιακών στοιχείων των Ολυμπιακών Αερογραμμών, το υπουργείο επιμένει ότι δεν υπάρχει περίπτωση εφαρμογής της νομοθεσίας περί απόσχισης κλάδου (ΠΔ 178/02), για την οποία υπάρχει κοινοτική οδηγία που αναφέρει ότι η νέα επιχείρηση (ή το τμήμα που μεταβιβάζεται) υποχρεούται, σύμφωνα με κοινοτική οδηγία, να απασχολήσει το σύνολο του προσωπικού που υπηρετούσε στην παλιά εταιρεία σ’ αυτήν (ή στο τμήμα που μεταβιβάζεται) με τους ίδιους όρους και συνθήκες εργασίας.
Βέβαια μπορεί να μην απαιτείται η συναίνεση του προσωπικού, αλλά ο κ. Χατζηδάκης γνωρίζει πολύ καλά ότι για να δουλέψει η νέα εταιρεία την επόμενη μέρα, πρέπει να υπάρχει εργασιακή ηρεμία και προσωπικό που δεν θα έχει εκδιωχθεί και δεν θα έχει χάσει την αξιοπρέπειά του. Αυτό το νόημα είχε η επιμονή του να υπάρξει συνεννόηση, ανεξάρτητα αν αυτή τον ανάγκασε να βάλει το χέρι βαθιά στην τσέπη.
Η πρόσκληση του υπουργείου για διάλογο βρήκε ανταπόκριση σε μεγάλο (το σημαντικότερο) τμήμα του προσωπικού. Η ένωση των πιλότων της εταιρείας, που από ιδρύσεώς της είχε αυτόνομη διαδρομή, ήταν η μόνη ένωση εργαζομένων που βρισκόταν σε επαφή με την ηγεσία του υπουργείου από τις αρχές του έτους με πολλαπλές συναντήσεις. Είχαν ανταποκριθεί στην κλήση του κ. Χατζηδάκη να μεταβούν στις Βρυξέλλες για να παρακολουθήσουν και να συνεπικουρήσουν τις διαπραγματεύσεις του Ελληνικό Δημοσίου με την ΕΕ, κάτι που φυσικά δεν έγινε, αφού οι σχετικές δηλώσεις εντάχθηκαν στη βερμπαλιστική επικοινωνιακή πολιτική του κ. Χατζηδάκη εκείνης της εποχής.
Μετά τις ξαφνικές δηλώσεις-εξαγγελίες που έκανε η ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών στις 17 Σεπτεμβρίου με αρχικό στόχο την αλλαγή της πολιτικής ατζέντας μετά το ναυάγιο της ΔΕΘ, επιχειρήθηκε μια επικοινωνιακή καταιγίδα με πληρωμένες καταχωρήσεις στον Τύπο επί τρεις και πλέον εβδομάδες, συνεντεύξεις Τύπου κ.λπ. Ο αγώνας ήταν άνισος, αφού η επιρροή του υπουργείου Μεταφορών είναι πολύ ισχυρότερη της αντίστοιχης δυνατότητας των εργαζομένων, με αποτέλεσμα η κοινή γνώμη να πειστεί ότι μόνο με το «σχέδιο Χατζηδάκη» θα μπορούσε να δοθεί λύση. Βέβαια, το ότι η υπόθεση Ολυμπιακή έχει κουράσει την κοινωνία και πρέπει να βρεθεί λύση δεν σημαίνει εξ ορισμού ότι οποιαδήποτε λύση μπορεί να είναι χρήσιμη και αποτελεσματική. Πέραν αυτού, η περίοδος που διανύουμε είναι πολύ ρευστή στον οικονομικό τομέα, κάτι που κάνει την ιδιωτικοποίηση, που είναι και το ζητούμενο στην απόφαση της ΕΕ για την Ολυμπιακή, από δύσκολη έως αδύνατη.
Το υπουργείο Μεταφορών αδυνατεί να απαντήσει τι θα γίνει σε περίπτωση μη εξεύρεσης επενδυτή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει δεσμευτεί με την απόφαση της 17ης Σεπτεμβρίου 2008 απέναντι στην ΕΕ ότι αν δεν έχει γίνει ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση έως τις 31/12/2009, τότε θα γίνουν άμεσα απαιτητά τα ποσά που παράνομα έχει επιχορηγήσει το Ελληνικό Δημόσιο στην εταιρεία (850 εκατ. ευρώ), κάτι που σημαίνει άμεση πτώχευσή της.
Στο πεδίο των εργασιακών δεδομένων το υπουργείο Μεταφορών και ο κ. Χατζηδάκης κατά γενική ομολογία σημείωσαν επιτυχία. Συμφώνησαν με τους πιλότους, τους ιπτάμενους συνοδούς και φροντιστές, καθώς και με τους εποχικούς υπαλλήλους που είναι και η ραχοκοκαλιά των υπηρεσιών εδάφους. Και οι τρεις αυτοί κλάδοι, μαζί με τους τεχνικούς που απείχαν από τον διάλογο, είναι οι κλάδοι-κλειδιά της επόμενης ημέρας της νέας εταιρείας, εάν αυτή φυσικά υπάρξει. Οι συμφωνίες των ιπτάμενων συνοδών και του εποχικού προσωπικού ήταν πολύ καλές, αλλά η συμφωνία με τους πιλότους ήταν άριστη, αφού κατάφεραν να εξασφαλίσουν ρυθμίσεις που θα ζήλευαν άπαντες οι εργαζόμενοι εντός ΕΕ.
Η ΟΣΠΑ και οι Τεχνικοί επέλεξαν τον δρόμο της άρνησης του διαλόγου. Η επιχειρηματολογία δε για ενιαία και δημόσια ΟΑ δεν μπορεί να είναι ρεαλιστική προσέγγιση και λύση του προβλήματος. Εξάλλου, το ενιαίο έχει πάψει να ισχύει από το 2002 με την πώληση της Olympic Catering και ολοκληρώθηκε το 2003-04 με την απόσχιση του πτητικού κλάδου και τη δημιουργία των Ολυμπιακών Αερογραμμών. Από την άλλη, όταν παίρνεις τέτοιου είδους αποφάσεις, οφείλεις, σεβόμενος τον θεσμό που εκπροσωπείς, να παραμένεις προσηλωμένος σʼ αυτές ή να αναγνωρίζεις τα λάθη σου και να αλλάζεις κατεύθυνση.
Στην περίπτωση της ΟΣΠΑ δεν συμβαίνει αυτό. Με προσχηματική παρέμβαση της ευρωπαϊκής ITF έγινε συνάντηση του ΔΣ της ΟΣΠΑ, παρουσία του προεδρείου των πρωτοβάθμιων ενώσεων, την προηγούμενη Δευτέρα στο υπουργείο Μεταφορών. Εκεί παρουσιάστηκε μια ΟΣΠΑ με πολλές απόψεις και αντιφάσεις, με τον πρόεδρό της (πιο σώφρονα) να προσπαθεί να γεφυρώσει τις διαφορές με το υπουργείο και με την ΠΑΣΚΕ να προσπαθεί να πυροδοτήσει σύγκρουση. Οι νομικοί της ΟΣΠΑ επιχείρησαν ν’ αλλάξουν ανεπιτυχώς την ατζέντα της συζήτησης και εν τέλει όλα παραπέμφθηκαν στο ΔΣ για τελικές αποφάσεις. Αντίστοιχη τακτική έχουν υιοθετήσει και οι τεχνικές ενώσεις ΕΤΕΜ&Π και ΕΠΤΑΟΑ, με υψηλούς τόνους και συμβολικούς αποκλεισμούς του αεροδρομίου, που δυστυχώς οδηγούν στο ίδιο αδιέξοδο. Υπάρχουν βέβαια και προσπάθειες με υπόγειες διαδρομές συνεννόησης, ώστε έστω και την τελευταία στιγμή να υπάρξουν ευνοϊκές ρυθμίσεις για το υπόλοιπο του προσωπικού. Και είναι αυτό απαραίτητο για να δοθεί λύση με τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων και να αποφευχθεί το λουκέτο.
Ο υπουργός κατέθεσε την υποθετική ρύθμιση στη Βουλή αργά το απόγευμα της Παρασκευής μετά από μια γενική παρουσίαση του πλάνου την Πέμπτη στα ΜΜΕ. Το σχέδιο κάλυψης των εργαζομένων με σοβαρές ρυθμίσεις (κάποιες εξ αυτών αγγίζουν την υπερβολή) είναι πλέον πραγματικότητα. Για το σύνολο του εγχειρήματος πρέπει να τρέξει πολύ νερό ακόμα στ’ αυλάκι. Ίδωμεν, αφού πάντα στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό.