Η αξιολόγηση στα πανεπιστήμια

Αξιότιμε κύριε Διευθυντά,

Είναι γνωστή η ευαισθησία της έγκριτης εφημερίδας σας στα θέματα ανωτάτης παιδείας και ειδικότερα στο θέμα των αξιολογήσεων των μελών του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ). Ειδικά για το μείζον αυτό θέμα ο ιδρυτικός νόμος των ΑΕΙ (Ν. 1268/82) κάνει λόγο στο άρθρο 4 για την «Εθνική Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών» (ΕΑΓΕ). Στο άρθρο αυτό αναλύεται ο θεσμός αυτός, ο οποίος αποτελεί ΝΠΔΔ, συνιστά τον «κεντρικό συμβουλευτικό φορέα των ΑΕΙ για τη διδασκαλία, τις μεταπτυχιακές σπουδές και τις διαδικασίες αξιολόγησης και κρίσης του ΔΕΠ» (άρθρ. 2), σχεδιάζει και επιβλέπει την έρευνα στα ΑΕΙ. Το σπουδαιότερο όμως, ο φορέας αυτός «καταρτίζει κατάλογο ελληνικών επιστημονικών περιοδικών και περιοδικών διεθνούς κυκλοφορίας με σύστημα κριτών, τα αξιολογεί και τα κατατάσσει με κριτήριο την αποδοχή τους…» (άρθρ. 6).

Τον τελευταίο καιρό έχει γίνει πολύς λόγος για την αξιολόγηση των μελών ΔΕΠ, τις δημοσιεύσεις και τα εκατομμύρια που χορηγούνται στα ερευνητικά προγράμματα, των οποίων τα αποτελέσματα πολλές φορές δεν δημοσιεύονται. Δυστυχώς, δεν έγινε ποτέ λόγος για την ΕΑΓΕ, η οποία δεν συνεστήθη ούτε καταβλήθηκε ποτέ μια τέτοια προσπάθεια, εξ όσων μας είναι γνωστό. Ουσιαστικά αποσκοπούσε να υποκαταστήσει την Ακαδημία Αθηνών μέσα στην εποχή των αλλαγών που γίνονταν στην ανώτατη παιδεία. Για τον λόγο αυτό την αξιολόγηση και το έργο της ΕΑΓΕ μπορεί να πραγματοποιήσει η γηραιά Ακαδημία Αθηνών. Ο ιδρυτικός νόμος της Ακαδημίας (Ν. 4398/1929) ορίζει στο πρώτο του μάλιστα άρθρο ότι σκοπός της Ακαδημίας είναι «α. Η καλλιέργεια και προαγωγή των επιστημών, των γραμμάτων και των καλών τεχνών, β. Η διά γνωμοδοτήσεων, προτάσεων, αποφάσεων και κρίσεων διαφώτισις και καθοδήγησις εις τα σχετικά έργα της κυβερνήσεως και των άλλων αρχών…» Η Ακαδημία Αθηνών έχει αποδείξει την ευαισθησία της σε πλείστα εθνικά προβλήματα, όπως το θέμα ονομασίας του κράτους των Σκοπίων, το βιβλίο της ΣΤ΄ Δημοτικού, όπως εύστοχα και εμπεριστατωμένα έχει προβάλει η έγκριτη εφημερίδα σας. Παράλληλα, τα ερευνητικά προγράμματα που εκπονούνται τυγχάνουν της δημοσιότητας και αποτελούν ουσιαστικά γνωμοδοτήσεις και προτάσεις προς την κυβέρνηση.

Η Ακαδημία Αθηνών διαθέτει τα εχέγγυα εκείνα τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αξιολόγηση του παραγομένου έργου στα ΑΕΙ. Με τον τρόπο αυτό δεν απαιτείται η προσφυγή σε εξωτερικούς κριτές, για τους οποίους δεν ορίζεται ποια είναι τα κριτήρια συγκροτήσεως. Είχε γίνει λόγος ότι η αξιολόγηση θα γίνεται από ξένους πανεπιστημιακούς.

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ανωτάτης Παιδείας καθηγητής Κύριος Θ. Βερέμης έχει εκφραστεί κατά το παρελθόν εναντίον της Ακαδημίας Αθηνών (βλ. άρθρο του «Η ανατομία της αποτυχίας», «Η Καθημερινή», Κυριακή, 15 Ιουλίου 2007, σ. 29). Η πρότασή μας πιθανόν να τον βρει αντίθετο.

Πιστεύουμε ότι στο πολυδιάστατο, όχι άμοιρο παρεξηγήσεων και παρανοήσεων πρόβλημα της αξιολογήσεως του έργου των ΑΕΙ, η λύση της Ακαδημίας Αθηνών είναι και εφικτή και εθνικά αναγκαία.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Χρήστος Π. Μπαλόγλου
Νέα Φιλαδέλφεια