Υπερηχητικά μαχητικά και χελωνοκίνητο ΥΕΘΑ

Η κρατική μηχανή στον τομέα αυτό παρουσιάζει πρωτοφανή αδράνεια και ακινησία. Ακόμη και για τα στοιχειώδη, τα απαραίτητα. Στο υπουργείο Άμυνας επικρατεί μια νιρβάνα σε κάθε υπόθεση που απαιτεί διεκπεραίωση θεμάτων τρεχούσης φύσεως και εκκαθάριση σοβαρών εκκρεμοτήτων του παρελθόντος με τεράστιες οικονομικές και επιχειρησιακές επιπτώσεις, ενώ επιδεικνύει παντελή ανικανότητα σε σχεδίαση – προώθηση – εκτέλεση μελλοντικών προγραμμάτων. Νομίζω, και το λέω με όλη τη συνείδηση της ευθύνης, ότι τόσο μακρόχρονη απραξία, χελωνοταχύτητα, δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί στα ελληνικά χρονικά, την ώρα μάλιστα που στους «απέναντι» παρατηρείται ένας οργασμός μεθοδεύσεων αναφορικά με τους εξοπλισμούς.

Είναι απληροφόρητοι οι δικοί μας και ζουν στον κόσμο τους; Ίσως υπάρχει μυστική συμφωνία μονομερούς αφοπλισμού!

Δύο ιστορίες που…
τραβάνε

α) Σύστημα Αυτοπροστασίας (ΣΑ) μαχητικού F-16
Πρόκειται για το ΣΑ των 60 F-16 που αγοράστηκαν επί… Σημίτη (1999). Οι παλαιότεροι θα θυμούνται πως ο κ. Τσοχατζόπουλος επιχείρησε ανεπιτυχώς να επιβάλει, με διάφορες ταχυδακτυλουργίες, τον εφοδιασμό των μαχητικών με ΣΑ, το οποίο η Πολεμική Αεροπορία το είχε χαρακτηρίσει ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ. Ήταν και το ακριβότερο… Αργότερα ο κ. Παπαντωνίου υπέγραψε την προμήθεια του σωστού συστήματος, αλλά σε τιμές δυσθεώρητες. Ήταν η πρακτική της εποχής…
Ε, λοιπόν, το σύστημα αυτό δεν παραλαμβάνεται από το 2005 και τα μαχητικά πετούν απροστάτευτα, γιατί οι του ΥΕΘΑ αδιαφορούν να το παραλάβουν! Γνωστόν ότι το μαχητικό χωρίς ΣΑ είναι άρμα χωρίς πυρομαχικά! Βρήκα στο αρχείο μου μια επερώτηση-κόλαφο (19 Οκτ. ’01) των βουλευτών της ΝΔ κ. Βαρβιτσιώτη, Καμμένου, Στυλιανίδη, Φλωρίνη κ.ά., που αγωνιούν για την τύχη του ΣΑ. Τι θα έλεγαν σήμερα οι όντως αξιότιμοι αυτοί βουλευτές για την εγκληματική αμέλεια του ΥΕΘΑ;

β) Ελικόπτερα APACHE
Με τη σύμβαση 035Α/03 αγοράστηκαν 12 μαχητικά ελικόπτερα Apache κορυφαίας τεχνολογίας. Με ποιες υπερκοστολογήσεις και ανορθόδοξες διαδικασίες έγινε η προμήθεια, το παρακάμπτουμε. Είναι θέμα που μετακόμισε στην περιοχή της λήθης, όπως και τόσα άλλα. Τα ελικόπτερα αυτά παρελήφθησαν τμηματικά την άνοιξη του 2007 και έκτοτε στάθμευσαν σε υπαίθρια πίστα του αεροδρομίου των Μεγάρων, φθειρόμενα από τις καιρικές συνθήκες. Η Επιτροπή Παραλαβής ορθώς εντόπισε αποκλίσεις προδιαγραφών και απαίτησε διόρθωση. Σημειώνουμε ότι το «Π» (19.11.07) εγκαίρως προέτρεπε την Επιτροπή να είναι αυστηρή στους ελέγχους και να μη χαριστεί σε κανέναν.
Φτάσαμε στον Φεβρουάριο του 2008 οπότε, όπως πληροφορηθήκαμε και διασταυρώσαμε την πληροφορία, οι όποιες τεχνικές εκκρεμότητες τακτοποιήθηκαν. Έκτοτε η ΓΔΑΕΕ επιδεικνύει εξοργιστική ραστώνη και αδιαφορία για να κλείσει το θέμα… Let it be, όπως λένε οι
Αμερικανοί.

Ας αφήσω για άλλοτε ένα άλλο «ιπτάμενο» μέσο: την προμήθεια οβίδων των νέων οχημάτων Leo, που είναι «ετοιμοπόλεμα» στον Έβρο χωρίς πυρομαχικά. Ο κ. προϊστάμενος της ΓΔΑΕΕ έχει στα χέρια του
απόφαση του ΚΥΣΕΑ από τον Ιανουάριο και δεν έχει κάνει τίποτα μέχρι τώρα, ή μάλλον κάνει ό,τι μπορεί για να καθυστερήσει την προώθησή της! Σήμερα επιχειρεί να πάει το θέμα δύο χρόνια πίσω, προκηρύσσοντας διαγωνισμό!

Τα μαχητικά που μας
πολιορκούν, αναλυτικά

Θα δώσω παρακάτω μια εντελώς νωπή και πρόσφατη πληροφόρηση, όπως προκύπτει από κείμενα έγκυρων ξένων περιοδικών που θεωρούνται οι πλέον αξιόπιστες πηγές.

GRIPEN
Το επίτευγμα της σουηδικής SAAB (σε συνεργασία με General Electric, Volvo, Thales, Honeywell κ.ά.) είναι ένα καθ’ όλα έτοιμο μαχητικό με εξαιρετικές επιδόσεις, του οποίου το τελικό πρότυπο επιδείχθηκε στις 27 Μαΐου 2008.

Έχει, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, μεγάλο συντελεστή στον κρίσιμο Μέσο Χρόνο Μεταξύ Βλαβών (MTBF), μικρό χρόνο επισκευής βλαβών (MTTR), μεγάλη διαθεσιμότητα και μικρό κόστος κύκλου ζωής. Πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι η τιμή του που δεν ξεπερνά τα 38-40 εκατ. ευρώ, όταν τα ανταγωνιστικά του F-35 και Eurofighter προβλέπεται να αγγίξουν τα 100 εκατομμύρια!

Η Σουηδία μείωσε τον αριθμό των δικών της μαχητικών Gripen από 138 σε 100 από το 2005. Οι Σουηδοί φιλοδοξούν να διαθέσουν από 40 έως 60 στις γειτονικές χώρες Νορβηγία και Φινλανδία. Επιδίωξη της SAAB είναι να πείσει όλες τις σκανδιναβικές χώρες να υιοθετήσουν πλαίσιο κοινής αεροπορικής άμυνας με το Gripen ως μόνο μαχητικό («Defense News», 16 Ιουλ. ’08).

F-35, LIGHTNING (JSF) – ΗΠΑ
Προϊόν της Lockheed. Μόλις πρόσφατα έγινε η πρώτη δοκιμαστική πτήση στο μοντέλο κάθετης απογείωσης Stovl, στο Forth Worth Texas, που προορίζεται να αντικαταστήσει τα Harrier.

Έχει ήδη αγοραστεί, εκτός από την ΠΑ των ΗΠΑ, και από Αγγλία, Τουρκία, Αυστραλία, Ολλανδία, Καναδά κ.ά. Η Lockheed δέχτηκε πρόσφατα επιθετική κριτική από ειδικούς, γιατί επιβαρύνει οικονομικά το πρόγραμμα και το επιβραδύνει (…the program is over budget and behind schedule…).
Από την άλλη μεριά, ο Πτέραρχος James Conway δήλωσε ότι το μέλλον των F-35 είναι αδιαπραγμάτευτο. Το GAO (Government Accountability Office), δηλαδή το Κυβερνητικό Γραφείο Κοστολόγησης, ανακοίνωσε ότι τα δύο τρίτα του ΠΥ για το F-35 έχουν δαπανηθεί, αλλά μόνο το μισό της εργασίας έχει πραγματοποιηθεί. Η λύση για το ΠΝ, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη μακρά περίοδο αναμονής, είναι η αύξηση της πτητικής ζωής των Super-Hornet από 8.000 σε 10.000 και αγορά νέων («Defense News», Αυγ. ’08).

Όπως είναι σαφές, το μαχητικό έχει μεγάλο δρόμο να διανύσει, είναι άγνωστο πότε θα παραδοθεί επιχειρησιακά ετοιμοπόλεμο και ποιο θα είναι το κόστος του. Το έγκυρο περιοδικό «Defense Tech, International» (Αυγ. ’08) δημοσιεύει ρεπορτάζ του γνωστού Bill Sweetman με τίτλο «Buy Now or Else…» (Αγόρασε τώρα ή αλλιώς…) και αναφέρεται στην ανησυχία της Lockheed που προσπαθεί να «κλειδώσει» τις παραγγελίες του F-35 εκτός ΗΠΑ, από δηλωμένους πελάτες όπως η Αγγλία, η Αυστραλία, η Νορβηγία, η Δανία κ.ά. (δεδομένου ότι οι δύο τελευταίες «χαμογελούν» σήμερα και προς τη SAAB και το Gripen), απειλώντας με αύξηση τιμών. Αυτό ασφαλώς γίνεται κάτω από τη σκιά πιθανής εκτροπής του προγράμματος και από τον φόβο των ανταγωνιστών που προσφέρουν συγκεκριμένες τιμές και χρόνους παράδοσης. Την εκστρατεία διευθύνει ο Διευθυντής Προγράμματος Υποπτέραρχος C. Davis, που άφησε να εννοηθεί ότι η τιμή της σκέτης πλατφόρμας του μαχητικού (flyaway price) θα φτάσει τα 58-63 εκατ. δολάρια. Τούτο σημαίνει, όπως οι επαΐοντες γνωρίζουν, ότι η τιμή του πλήρως εξοπλισμένου θα αγγίξει το διπλάσιο, προσεγγίζοντας αυτήν του Typhoon. Επομένως, μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε ότι οι τιμές που δίδουν εγχώρια δημοσιεύματα και για τα δύο ανταγωνιστικά μαχητικά είναι κατώτερες των πραγματικών.

Προς επίρρωσιν των παραπάνω, μνημονεύω τον τίτλο εξώφυλλου της τελευταίας έκδοσης (10 Σεπ. ’08) του έγκυρου περιοδικού «Jane’s Defence Weekly»: JSF: Future folly or prescient panacea; (Μελλοντική αφροσύνη ή προδιαγεγραμμένη πανάκεια;)

BOEING SUPER-HORNET F-18 (ΗΠΑ)
Πρόκειται για «έτοιμο» μαχητικό, χρησιμοποιούμενο επιτυχώς από το ΠΝ των ΗΠΑ. Τελευταία αναβαθμίστηκε σημαντικά, αφού προικοδοτήθηκε με όλα τα σύγχρονα ηλεκτρονικά και επικοινωνιακά μέσα (AESA Radars), ισοδύναμα με αυτά του F-35.

Το «Defense News» (21 Ιουλ. ’08), σε ειδικό αφιέρωμα, αναφέρει ότι η Boeing επιδιώκει να καλύψει τον χρόνο αναμονής των πελατών του F-35 με το F-18. Το F-18 E/F προτείνεται επίσης ως εναλλακτική λύση του F-35 και ήδη έχουν βρεθεί πελάτες που δέχτηκαν αυτήν τη λύση λόγω των χαμηλότερων τιμών και των χρόνων παράδοσης. Σημειώνω ότι από τα μαχητικά των μεγάλων ανταγωνιστών Lockheed και ΕΑDS, το μεν Typhoon ολοκληρώνεται οσονούπω, το δε F-35 αργεί.

Η αυστραλιανή ΠΑ π.χ. αγόρασε πρόσφατα 24 F-18 για να γεφυρώσει το κενό μεταξύ F-111 και F-35. Η Δανία και ο Καναδάς, καίτοι φαίνεται ότι έχουν δεθεί στο άρμα της Lockheed, διαπραγματεύονται επίσης με τη SAAB για το Gripen.

EUROFIGHTER – TYPHOON – Ευρώπη (EADS)
Είναι προϊόν κοινοπραξίας Αγγλίας – Γερμανίας – Ιταλίας – Ολλανδίας. Θα διερωτηθεί κανείς ασφαλώς πώς η Βρετανία, ούσα βασικός εταίρος του EUR, συμμετέχει και στο ανταγωνιστικό F-35; Η απάντηση είναι ότι οι Εγγλέζοι πάντοτε έπαιζαν σε δύο ταμπλό.

Στους πελάτες του F-35 συγκαταλέγεται και η Τουρκία, που έχει εγγραφεί για αγορά 100 μαχητικών, με χρόνο παραλαβής μεταξύ 2015-25. Επειδή όμως οι γείτονές μας είναι καλοί στα παζάρια, έχουν αφήσει κάποιο παράθυρο στο Eurofighter («Defense News», 28 Απρ. ’08).

Πρόσφατα έγινε η πιστοποίηση του μαχητικού σε αποστολές αέρος-εδάφους στις ΗΠΑ, με επτά Α/Φ της RAF. Σύντομα ολοκληρώνεται, πολύ ταχύτερα οπωσδήποτε από το F-35, και η τελική διαμόρφωση της τιμής του είναι άγνωστη.

RAFALE της DASSAULT – Γαλλία
Και αυτό το μαχητικό είναι ετοιμοπαράδοτο, έχει αξιόλογες επιδόσεις και ισχύει η πρόταση Σαρκοζί προς την ΠΑ (η οποία μάλλον δεν θα έχει ανταπόκριση) για αντικατάσταση των υπαρχόντων Mirage με Rafale. Η τιμή του κυμαίνεται μεταξύ 65-70 εκατ. ευρώ. Πρόσφατα η Dassault αποφάσισε να επιβραδύνει την παράδοση 59 Rafale για να τα εφοδιάσει με προωθημένο σύστημα ραντάρ τύπου AESA, συνολικού κόστους 400 εκατ. ευρώ. Το έργο το ανέλαβε η Thales. Εκτιμάται ότι το νέο Rafale θα είναι έτοιμο μεταξύ 2011-12 («Defense News» 15.1.07).

SU-35 SUPER FLANKER
Πρόκειται περί πολύ καλού μαχητικού, το οποίο όμως σέρνει μαζί του τις αμφιβολίες που χαρακτηρίζουν κάθε ρωσικό υλικό ως προς την πληρότητα υποστήριξης. Η τιμή του είναι αρκετά χαμηλή, ίσως μεταξύ 30-40 εκατ. ευρώ.

Το αεροσκάφος δηλώνεται από τους Ρώσους ως «μαχητικό 4ης γενιάς-συν-συν» (four plus-plus generation fighter) και έκανε επιτυχή επίδειξη στις 7 Ιουλίου στο αεροδρόμιο Zhukovskoye της Μόσχας με την παρουσία του ρώσου ΥΕΘΑ και πληθώρας ξένων αεροπορικών ακολούθων. Χαρακτηρίζεται ως μέσο έως βαρύ μαχητικό, εφοδιασμένο με ραντάρ AESA («Aviation Week» 21.4.08) πολλαπλών ρόλων.

Ο γνωστός ρώσος αναλυτής Konstantin Makiyenko (του Κέντρου Ανάλυσης Στρατηγικής και Τεχνολογίας της Μόσχας) δήλωσε πρόσφατα ότι η σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας (cost/effectiveness) φέρει το SU-35 στην κορυφή των ανταγωνιστών του και το μαχητικό συγκρίνεται με το Super Hornet της Boeing στις επιδόσεις, ενώ είναι αρκετά φθηνότερο από αυτό («Defense News», 28 Ιουλ. ’08).

To F-16 Block 52
H Lockheed, έχουσα βαθιές ρίζες και καλή επικοινωνία με τους πολιτικούς και αεροπορικούς κύκλους από την εποχή της αγοράς του αιώνα (1984), προσπαθεί να επιτύχει ταυτόχρονα δύο στόχους: την αγορά τώρα από την ΠΑ 30-40 F-16 Block 52, ως ενδιάμεση λύση, τα οποία παρουσιάζει ως μαχητικά 4ης γενιάς με την προσθήκη προηγμένου ραντάρ, και στη συνέχεια των F-35.

Σημειώνω ότι το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε ΟΜΟΦΩΝΑ (16.3.05) να μην αγοραστούν άλλα F-16. Σήμερα τι άλλαξε;

Η Πολεμική Αεροπορία

Ολοκλήρωσε ήδη τα τεχνικά και επιχειρησιακά κριτήρια, που έφτασαν τον αριθμό 317! Δεν γνωρίζω αν το ΓΕΑ θα επαναπαυθεί στην παρουσίαση των κριτηρίων και μόνο ή αν θα προχωρήσει ακόμη παραπέρα. Να εκφράσει, δηλαδή, γνώμη. Αυτό πρέπει να γίνει οπωσδήποτε, ώστε να μην επιχειρήσει η πολιτική ηγεσία να παίξει «παιγνίδι» με το πρόσχημα της «πολιτικής απόφασης». Αν η ΠΑ δεν προτείνει δυο-τρία μαχητικά με τα οποία εκτιμάει ότι θα μπορέσει, αν χρειαστεί να πολεμήσει, αν δεν δώσει στο «πιάτο» στο ΥΕΘΑ την εκτίμησή της στο διώνυμο κόστος-αποτελεσματικότητα, ποιος περιμένει να το κάνει; Θυμίζω στους ηγέτες της ΠΑ ότι το 1984, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου σχεδίαζε την αγορά δύο τύπων μαχητικών, παντελώς ασύμφορων οικονομικά και επιχειρησιακά, με αστεία επιχειρήματα, ο τότε Α/ΓΕΑ κ. Κουρής υπέβαλε στην κυβέρνηση μακροσκελή έκθεση, με την οποία τον απέτρεπε από τη διπλοτυπία. Άσχετα αν δεν εισακούσθηκε. Το έκανε όμως.

Συμπεράσματα

1. Η χώρα βρίσκεται σε σημείο καμπής. Έχει μια κυβέρνηση, που δεν μπορεί να πάρει σοβαρές αποφάσεις, η οποία ελέγχεται από μια αναξιόπιστη αντιπολίτευση.

2. Τρεις μεγάλοι οργανισμοί (Διεθνής Τράπεζα, ΟΟΣΑ, Transparency International) την ανέδειξαν κορυφαία στη διαφθορά.

3. Ο πρωθυπουργός είναι άφαντος και τον μιμείται ο Υπουργός Άμυνας.

4. Οι άρπαγες, αμοραλιστές και μιζαδόροι της εποχής 1996-2004 είναι έτοιμοι να εφορμήσουν με απάτες «συμπαραγωγών» και αντισταθμιστικών για τη λεία τους.

5. Η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι άθλια. Ποια ελληνική κυβέρνηση θα τολμήσει, υπό το πρόσχημα της «πολιτικής απόφασης», να αγοράσει μαχητικό σε τριπλάσια τιμή (εδώ μιλάμε για δισ. ευρώ) από έναν άλλο που κάνει έστω κατά 80-90% τη δουλειά του ακριβού; Οι πολίτες, αντιληφθέντες πλέον την πώρωση και την ανεπάρκεια των πολιτικών, δεν θα γίνουν αποδέκτες υπόπτων λύσεων. Εξάλλου, σε όλες τις κρίσεις που περάσαμε από το 1982 και εντεύθεν, πού φάνηκαν οι ΗΠΑ ή οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί μας;

6. Δεν θα αφήσω να εξέλθει από το έρκος των οδόντων μου κανένα σχόλιο για το ισοζύγιο εξοπλισμών Ελλάδας – Τουρκίας σε όλους τους χώρους. Θα προσθέσω όμως, με ευθύνη και παρρησία, μόνο τούτο: Έτσι όπως εμφανίζονται και συμπεριφέρονται οι ιθύνοντες της κυβέρνησης (συμπεριλαμβανομένης και της στρατιωτικής ηγεσίας), παρεξηγούνται ως μοιραίοι, άβουλοι και ακούσιοι σαμποτέρ της αποτροπής. Πώς να χαρακτηριστούν, όταν τρία χρυσοπληρωμένα ήδη (μαχητικά F-16, άρματα Leo και ελικόπτερα Apache), κορυφαία και κρίσιμα μαχητικά μέσα έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους και τα άρματα μάχης εγκαταλείπονται χωρίς πυρομαχικά;