Το ΙΚΑ πορεύεται με έλλειμμα 3,4 δισ. ευρώ
Ο πρόεδρος των εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία, ο κ. Γιώργος Κουτρουμάνης, είναι ίσως το καταλληλότερο πρόσωπο, καθώς τα στοιχεία μελετών της Ομοσπονδίας ουδέποτε και από κανένα αμφισβητήθηκαν. Υποστηρίζει ο κ. Κουτρουμάνης και είναι κατηγορηματικός:
• Με τον τρόπο που έγιναν οι ενοποιήσεις, προστίθενται προβλήματα και αφαιρούνται πόροι από το σύστημα υπονομεύοντας την προοπτική του.
Ο γνωστός συνδικαλιστής μιλώντας στο «ΠΑΡΟΝ» αναφέρει συγκεκριμένους αριθμούς «που δεν επιδέχονται αμφισβητήσεις». Αναφέρει έτσι μεταξύ άλλων:
• Το ΙΚΑ έχει ετήσιο μεγάλο έλλειμμα (ύψους 1,5 δισ. ευρώ για το 2008). Με τα Ταμεία που «υποδέχθηκε» (Τραπεζών – ΔΕΚΟ) φορτώνεται ένα επιπλέον ετήσιο έλλειμμα, ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
• Για να πληρωθούν οι συντάξεις του ΟΑΕΕ (ελεύθεροι επαγγελματίες) «απευθύνεται» κάθε μήνα στον κρατικό προϋπολογισμό.
• Το ΕΤΕΑΜ άρχισε να παρουσιάζει τα πρώτα ελλείμματα, ενώ τώρα «κουβαλά» και νέα ελλείμματα από τα Επικουρικά των Τραπεζών, των ηλεκτροτεχνιτών κ.λπ.
• Μεγάλα ελλείμματα παρουσιάζει και το Ταμείο Πρόνοιας των δημοσίων υπαλλήλων.
• Λειτουργική επιβάρυνση θα παρουσιαστεί και στα Ασφαλιστικά Ταμεία των επιστημόνων (δικηγόρων, δημοσιογράφων, μηχανικών, γιατρών).
Το σύνολο των απαντήσεων-θέσεων του προέδρου της Ομοσπονδίας του προσωπικού των Ασφαλιστικών Οργανισμών έχει ως εξής:
// Οι ενοποιήσεις θα λύσουν ή θα δημιουργήσουν προβλήματα;
– Πολλά είναι τα οργανωτικά και λειτουργικά προβλήματα των Ταμείων. Μεγάλες οι απώλειες εσόδων, μεγάλες οι καθυστερήσεις για την απονομή των συντάξεων και των άλλων παροχών. Όλα αυτά τα προβλήματα είναι γνωστά, τουλάχιστον για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, αλλά και στον μεγάλο αριθμό των εργαζομένων και των συνταξιούχων που συναλλάσσονται με τις υπηρεσίες των Ταμείων.
Όλοι συμφωνούμε ότι κάτι έπρεπε να γίνει στον τομέα αυτό. Για την ακρίβεια πολλά θα έπρεπε να γίνουν, έτσι ώστε να καταστεί το ασφαλιστικό μας σύστημα πιο αποτελεσματικό λειτουργικά και βέβαια ισχυρότερο οικονομικά. Αυτοί οι στόχοι επιτυγχάνονται μέσα από μια δέσμη μέτρων και πολιτικών που απαιτούν σωστό σχεδιασμό, σφιχτό χρονοδιάγραμμα με συνεπή εφαρμογή και παρακολούθηση των αποτελεσμάτων.
// Τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει;
– Τα Ταμεία πρέπει να αποκτήσουν σύγχρονες υποδομές και να λειτουργήσουν με μια νέα αντίληψη για τη σχέση Κράτους – πολίτη.
Δεν μπορεί ο υποψήφιος συνταξιούχος να περιμένει 15 μήνες να πάρει την πρώτη σου σύνταξη.
Δεν μπορεί να μην παρακολουθείται η καταβολή των εισφορών από τις επιχειρήσεις.
Δεν γίνεται να πληρώνεις ως Ταμείο εξετάσεις, φάρμακα, κλινικές, νοσοκομεία και να μην ελέγχεις που πάνε αυτά τα λεφτά.
// Όλα αυτά η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα αντιμετωπιστούν μέσα από τις ενοποιήσεις. Για την κυβέρνηση μπαίνει τέλος μετά την 1η Οκτωβρίου στη σπατάλη και την ανοργανωσιά των Ταμείων. Είναι έτσι κατά τη γνώμη σας;
– Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με τις ενοποιήσεις και την υλοποίηση του νέου ασφαλιστικού νόμου ενισχύεται η οικονομική κατάσταση και προοπτική των Ταμείων. Να το δούμε συγκεκριμένα: Ας πάρουμε ένα ένα τα Ταμεία για να δούμε πόσο τελικά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αυτές οι προσδοκίες.
1) Το ΙΚΑ, ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός φορέας της χώρας, παρουσιάζει πλέον ένα μεγάλο έλλειμμα που σε ετήσια βάση εκτιμάται στο 1,5 δισ. ευρώ για το 2008. Υποδέχθηκε την 1η Αυγούστου τα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, τα οποία παρουσιάζουν, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, ετήσιο έλλειμμα 1,9 δισ. ευρώ. Θα καλυφθεί αυτό το έλλειμμα και από πού; Το βέβαιο είναι ότι θα καλυφθεί μέρος αυτού του ελλείμματος από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και το υπόλοιπο θα προστεθεί στο έλλειμμα του ΙΚΑ. Επομένως στο ΙΚΑ διαμορφώνεται μια σαφώς δυσμενέστερη οικονομική κατάσταση από τη σημερινή. Την ίδια στιγμή το ΙΚΑ, που είχε τα δικά του λειτουργικά προβλήματα, τώρα φορτώνεται και νέα προβλήματα από τα νέα Ταμεία. Την ίδια στιγμή που προσπαθούσε να εξυπηρετήσει με μεγάλη δυσκολία τους δικούς του ασφαλισμένους για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τώρα καλείται να εξυπηρετήσει και άλλες ομάδες, όπως τους ξενοδοχοϋπαλλήλους.
2) Ο ΟΑΕΕ, το Ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών, δεν έχει θεραπεύσει τις πληγές του από την πρόσφατη πρόχειρη ενοποίηση (1-1-2007) και τώρα καλείται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες νέων Ταμείων (ΤΑΝΠΥ – ΤΠ Ξενοδόχων – Βενζινοπωλών κ.λπ.). Οι στόχοι του σε σχέση με την αύξηση των εσόδων και τη συγκράτηση των δαπανών δεν επετεύχθησαν και κάθε μήνα απευθύνεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό για να πληρώσει συντάξεις. Οι καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων έχουν φθάσει τους 15 μήνες. Η επομένη των ενοποιήσεων ημέρα εάν δεν είναι πολύ χειρότερη πάντως δεν θα είναι καλύτερη.
3) Το ΕΤΕΑΜ, το μεγαλύτερο Επικουρικό Ταμείο της χώρας μας, είχε αρχίσει ήδη να παρουσιάζει τα πρώτα ελλείμματα αφού τα πλεονάσματα που είχε για πολλά χρόνια (2,7 δισ. ευρώ) χρησιμοποιήθηκαν για να καλύψουν το έλλειμμα του ΙΚΑ. Με τις ενοποιήσεις φορτώθηκε τώρα το ΙΚΑ και νέα ελλείμματα από τα Επικουρικά Ταμεία των Τραπεζών, των ηλεκτροτεχνιτών κ.λπ. Σε χειρότερη δηλαδή κατάσταση από αυτήν που ήταν μέχρι πριν από λίγους μήνες.
4) Το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) υποδέχθηκε το Ταμείο των κληρικών, αφού μεταβιβάστηκε σημαντικό μέρος της περιουσίας του στις «εκκλησιαστικές αρχές», όπως έλεγε ο νόμος, και τώρα γίνεται ακόμη πιο προβληματικό. Τους τελευταίους μήνες το ΤΠΔΥ, που παρουσιάζει και αυτό μεγάλα ελλείμματα, καταβάλλει το εφάπαξ σε 8 μήνες από τη συνταξιοδότηση του υπαλλήλου ή 12-14 μήνες από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Με τις τελευταίες ενοποιήσεις, εξάλλου, στο ήδη προβληματικό ΤΠΔΥ εντάχθηκαν και άλλα Ταμεία (ΤΑΔΚΥ, Επιμελητηρίων, κ.λπ.) που δεν έχουν επί του παρόντος ελλείμματα, αλλά η λειτουργική επιβάρυνση είναι δεδομένη.
Για τα Ταμεία Επιστημόνων και Τύπου, ο κ. Κουτρουμάνης λέει: Για το ΕΤΑΑ (Επιστημόνων), αναζητείται το πώς θα λειτουργήσουν σε ένα πακέτο 4 κλάδοι (σύνταξη, περίθαλψη, πρόνοια, επικουρικό) με 21 «αυτοτελείς» τομείς, δηλαδή με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια.
Ανάλογα προβλήματα και χαρακτηριστικά υπάρχουν και στο Ταμείο των εργαζομένων στα ΜΜΕ.
Αυτά τα δύο τελευταία Ταμεία δεν είχαν μέχρι τώρα οικονομικά προβλήματα. Πάντως με αυτές τις ενοποιήσεις ο δικηγόρος, ο μηχανικός, ο γιατρός, ο δημοσιογράφος δεν θα εξυπηρετηθούν καλύτερα από ό,τι μέχρι σήμερα από τα Ταμεία τους.
// Τι σημαίνουν, λοιπόν, όλα αυτά; Σημαίνουν ότι πάμε καλύτερα μετά τις ενοποιήσεις ή χειρότερα; Οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι ενοποιήσεις είναι μια λαθεμένη έτσι κι αλλιώς επιλογή;
– Το συμπέρασμα είναι ότι με αυτές τις ενοποιήσεις τα λειτουργικά, οργανωτικά και οικονομικά προβλήματα των Ταμείων θα είναι μεγαλύτερα.
Το συμπέρασμα, επίσης, είναι ότι χρειαζόμαστε ένα νέο σχέδιο για τις ενοποιήσεις που έχει ως προαπαιτούμενα:
• Τον διάλογο με τους κοινωνικούς φορείς.
• Την ανάληψη των οικονομικών υποχρεώσεων που τους αναλογούν από το κράτος και τις επιχειρήσεις.
• Τη σταδιακή ενοποίηση υπηρεσιών και λειτουργιών με σχέδιο και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
• Τη στόχευση για νέες υπηρεσίες με σύγχρονες υποδομές και μεθόδους λειτουργίας.