ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΟ ΠΑΚΙΣΤΑΝ!
Κυρίως όμως έφερε στα αστικά κέντρα τις σφοδρές συγκρούσεις που διεξάγονται στα βορειοδυτικά σύνορα της χώρας,
εδώ και περίπου έναν μήνα.
Η επίθεση στο Μάριοτ, ένα από τα δύο, μόνο, ξενοδοχεία πέντε αστέρων της πακιστανικής πρωτεύουσας, και η επακόλουθη καταστροφή του θεωρήθηκε αμέσως ως η απάντηση των Ταλιμπάν και των εγχώριων ισλαμιστών μαχητών στις επιθέσεις που υφίστανται από τη δεύτερη εβδομάδα του Αυγούστου όταν ο στρατός εισέβαλε στις ημιαυτόνομες βορειοδυτικές περιοχές.
Για να βάλει ωστόσο στο στόχαστρό του τους Ταλιμπάν, πρώτα μπήκε ο ίδιος ο πακιστανικός στρατός στο στόχαστρο των ΗΠΑ, ενώ όπως προκύπτει από δημοσιεύματα του ξένου Τύπου σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις αντηλλάγησαν πυρά μεταξύ των δύο στρατών! Το πρώτο περιστατικό περιγράφεται στο προτελευταίο τεύχος του βρετανικού «Εκόνομιστ»: «Αμερική και Πακιστάν το αρνούνται, φαίνεται όμως ότι στις 15 Σεπτέμβρη διεξήχθη μεταξύ τους ένα σύντομος πόλεμος. Τον ξεκίνησε η Αμερική. Επιτόπια ρεπορτάζ υποστηρίζουν ότι, με την κάλυψη του σκοταδιού, δύο ομάδες στρατιωτών που επέβαιναν σε ελικόπτερα εισήλθαν πεζή από το Αφγανιστάν στη διοικούμενη από φυλές περιοχή του Πακιστάν, Νότιο Βαζιριστάν – που αποτελεί καταφύγιο τρομοκρατών… Σ’ αυτήν την περίπτωση όμως τα πακιστανικά συνοριακά στρατεύματα απάντησαν στην επιθετική αυτή πράξη όπως έπρεπε: πυροβολώντας πάνω από τα κεφάλια των Αμερικανών που προωθούνταν, αναγκάζοντας τους να γυρίσουν πίσω»! Το περιστατικό αυτό δεν ήταν και το μοναδικό. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της ανταποκρίτριας στην Τεχεράνη της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς», που δημοσιεύθηκε την Τρίτη 23 Σεπτέμβρη, πυρά μεταξύ των δύο στρατών αντηλλάγησαν ακόμη και το ίδιο βράδυ που έγινε το χτύπημα στο ξενοδοχείο Μάριοτ, ενώ στο κείμενό της αναφέρεται και σε ένα επιπλέον, τρίτο, επεισόδιο: «Πακιστανοί στρατιώτες πυροβόλησαν εναντίον δύο αμερικανικών ελικοπτέρων που επιχείρησαν να διασχίσουν τα σύνορα από το Αφγανιστάν, το βράδυ της Κυριακής. Το περιστατικό είναι το δεύτερο αυτού του είδους σε μία εβδομάδα, το οποίο και οι δύο πλευρές, ξανά, διέψευσαν»! Τι συμβαίνει λοιπόν στα σύνορα του Αφγανιστάν με το Πακιστάν;
Το πράσινο φως για την διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στο εσωτερικό του Πακιστάν, για την επίθεση δηλαδή του αμερικανικού στρατού στο Πακιστάν και τη σιωπηρή επέκταση του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» σε μια νέα χώρα, γιατί περί αυτού πρόκειται, άναψε ο ίδιος ο Πρόεδρος Μπους τον Ιούλιο, δίνοντας έτσι στο Πεντάγωνο την άδεια να εισβάλει στο Πακιστάν χωρίς την άδεια της κυβέρνησης. Η απόφαση του Μπους (που χαρακτηρίστηκε «κίνηση απόγνωσης» σε σημείωμα της σύνταξης των «Νιου Γιορκ Τάιμς» την προηγούμενη Τρίτη) ελήφθη όταν έγινε σαφές στην Ουάσινγκτον, μέσα από αλλεπάλληλα περιστατικά, ότι ο πακιστανικός στρατός όχι δεν μπορεί αλλά δεν θέλει να γίνει το μακρύ χέρι των Αμερικανών στο Πακιστάν και να θέσει έτσι σε δοκιμασία τη συνοχή του. Τα περιστατικά αφθονούν, ξεκινώντας από την αιχμαλωσία εκατοντάδων πακιστανών στρατιωτών από τους Ταλιμπάν, που ποτέ δεν εξακριβώθηκε μήπως ήταν ακόμη και προσυμφωνημένη παράδοση τους για να αποφευχθεί μια αιματηρή σύγκρουση, και φθάνουν σε δηλώσεις του αρχηγού του πακιστανικού στρατού, ο οποίος τονίζει πως δεν θα γίνει ανεκτή καμία παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του Πακιστάν. Σ’ αυτό το πλαίσιο τα πακιστανικά πυρά εναντίον των Αμερικανών που αναφέραμε αρχικά δεν προκαλούν τόσο μεγάλη έκπληξη.
Βουλιάζουν
στο Αφγανιστάν
Το πρώτο ερώτημα που γεννάται είναι γιατί τώρα; Οι Αμερικανοί έφθασαν στο σημείο να ρίξουν τόσο μεγάλο βάρος στο Πακιστάν, σε σημείο που το περιοδικό «Τάιμ» να το αποκαλεί «κεντρικό μέτωπο» της τρομοκρατίας και να ανοίξουν ένα νέο μέτωπο στον νεο-αποικιακό «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» γιατί η κατάσταση στο Αφγανιστάν έχει φθάσει στο απροχώρητο. «Ο χρόνος εξαντλείται», τόνισε στο Κογκρέσο στο πλαίσιο ακρόασης για το Αφγανιστάν ανώτατος αξιωματικός του αμερικανικού στρατού πριν δηλώσει «δεν είμαι πεπεισμένος ότι κερδίζουμε στο Αφγανιστάν», αφήνοντας έτσι σύξυλους όλους τους παριστάμενους. Τη δραματική του δήλωση επιβεβαιώνει το γεγονός ότι τα περιστατικά βίας έχουν αυξηθεί κατά ένα τρίτο σε σχέση με πέρυσι, ενώ ο αριθμός των απωλειών στο Αφγανιστάν υπερβαίνει πλέον τις απώλειες στο Ιράκ. Ανήμποροι να εξαγάγουν ακόμη και τα πιο στοιχειώδη συμπεράσματα από τη συντριβή που υπέστησαν στο Αφγανιστάν τόσο οι Βρετανοί, όταν η σημαία τους αντίκριζε τον ήλιο όλη τη διάρκεια του 24ωρου, όσο και πιο πρόσφατα οι Σοβιετικοί, οι Αμερικανοί αποδίδουν την ήττα τους στη δυνατότητα που έχουν οι Ταλιμπάν να βρίσκουν καταφύγιο στο Πακιστάν, απ’ όπου όπως ισχυρίζονται οι ΝΑΤΟϊκοί ξεκινούν οι γραμμές ανεφοδιασμού τους. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν διστάζουν να εισβάλλουν στο Πακιστάν, αδιαφορώντας για τις δραματικές συνέπειες.
Από πύλη εισόδου,
πύλη της κολάσεως
Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι στην Ουάσινγκτον ξέρουν καλύτερα από πολλούς Πακιστανούς και Αφγανούς τα αδιόρατα για πολλούς νήματα που συνέδεσαν την τύχη των δύο χωρών σε κρίσιμες περιόδους, οι οποίες όμως δημιούργησαν το έδαφος και για το χάος που υπάρχει σήμερα. Ήταν για την ακρίβεια τη δεκαετία του ’80 όταν οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν το πακιστανικό έδαφος ως πύλη εισόδου για να οδηγήσουν στο Αφγανιστάν τους πράκτορές τους που μάχονταν εναντίον των Σοβιετικών. Για να υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο ενίσχυσαν ακόμη και με οικονομικούς και στρατιωτικούς πόρους την αυτονομία των φυλών που κατοικούν στα βορειοδυτικά της χώρας, οι οποίες συνδέονταν ούτως ή άλλως με τους Αφγανούς με ιδιαίτερους κοινούς δεσμούς, καθώς από κοινού ανήκουν στους Παστούν. Ως συνέπεια θεωρούν τους εαυτούς τους περισσότερο αλληλέγγυους με τους Αφγανούς παρά με τους υπόλοιπους Πακιστανούς. Οι όροι κάτω από τους οποίους οι Αμερικανοί ενίσχυσαν την αυτονομία των βορειοδυτικών περιοχών περιγράφονται με αφοπλιστική ειλικρίνεια σε ένα αποκαλυπτικό βιβλίο για την ιστορία της CIA (Legacy of ashes – The history of the CIA, Tim Weiner, ΗΠΑ, 2007).
Αναφέρεται εκεί λοιπόν: «Η μεγαλύτερη επιχείρηση λαθρεμπορίου όπλων της CIA ήταν προς τους μουτζαχεντίν, τους ιερούς πολεμιστές του Αφγανιστάν, που μάχονταν τους 110.000 άνδρες του σοβιετικού στρατού κατοχής. «Ήμουν ο πρώτος επικεφαλής σταθμού που στάλθηκε ποτέ στο εξωτερικό με αυτή την υπέροχη εντολή: Πήγαινε σκότωσε σοβιετικούς στρατιώτες», δήλωσε ο Χάουαρντ Χαρτ που έφθασε ως επικεφαλής στο Πακιστάν το 1981. «Φαντάσου! Το λάτρευα!» Ήταν ένας ανώτερος στόχος. Αλλά η αποστολή δεν ήταν να ελευθερώσουμε το Αφγανιστάν. Κανείς δεν πίστευε ότι οι Αφγανοί θα μπορούσαν πραγματικά να νικήσουν. Η CIA συντόνιζε τις αποστολές. Ο Χαρτ παρέδιδε τα όπλα στις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες. Οι Πακιστανοί ξάφριζαν ένα μεγάλο μέρος πριν τα παραδώσουν στους εξόριστους πολιτικούς ηγέτες της αφγανικής αντίστασης στην Πεσαβάρ και οι ηγέτες της αντίστασης απέκρυπταν το δικό τους μερίδιο πριν τα όπλα φθάσουν στο Αφγανιστάν». Το άβατο λοιπόν που υπάρχει για τον πακιστανικό στρατό στα βορειοδυτικά έχει τις ρίζες του στα αμερικανικά σχέδια. Η Ουάσινγκτον για να εξυπηρετήσει τα ψυχροπολεμικά της σχέδια υπονόμευσε με μακροπρόθεσμο και μάλλον μη αντιστρεπτό τρόπο τη συνοχή του πακιστανικού κράτους, για την οποία τώρα κατηγορούν τους στρατηγούς και τη νέα πολιτική ηγεσία.
Ένας… πλεϊμπόι
στην εξουσία
Η εξίσωση του Πακιστάν γίνεται ακόμη πιο δυσεπίλυτη αν πάρουμε επιπλέον υπ’ όψιν μας τον βαθμό ανυποληψίας του νέου Προέδρου, Ασίφ Αλί Ζαρνταρί, συζύγου της δολοφονημένης Μπεναζίρ Μπούτο.
Ο Ζαρνταρί έχει περάσει στη φυλακή τα περισσότερα χρόνια της ζωής του επειδή βρέθηκε ένοχος σε διάφορες κατηγορίες που σχετίζονταν με απάτη, υπεξαίρεση δημόσιου χρήματος και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και είναι γνωστός ως «κύριος 10%» λόγω της ταρίφας που είχε στις προμήθειες ως υπουργός. Η πολιτική του ρηχότητα και ο απύθμενος καιροσκοπισμός του (σε βαθμό να γράφεται πως είναι πιθανό να κρύβεται ο ίδιος πίσω από τη δολοφονία της Μπούτο!) έχει ως αποτέλεσμα το Πακιστάν να στερείται μιας προσωπικότητας που θα μπορούσε να επιλύσει με ένα δημιουργικό και προωθητικό τρόπο τις οξυνόμενες αντιφάσεις του πριν προσλάβουν απειλητικές διαστάσεις.
Η απειλή της Ινδίας
Λάδι στη φωτιά της κρίσης μέσα στην οποία παραδέρνει το Πακιστάν ρίχνει και η επαναϊεράρχηση των αμερικανικών συμμαχιών στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και ειδικότερα στο τρίγωνο Πακιστάν – Κίνα – Ινδία. Στις 6 Σεπτέμβρη, την ημέρα που η πακιστανική Βουλή προσέφερε το προεδρικό αξίωμα στον Ζαρνταρί, η γειτονική Ινδία λάβαινε κατόπιν αμερικανικής εγγύησης και επίσημα άδεια να προμηθεύεται στο εξής τα απαραίτητα υλικά για να αναπτύξει το πυρηνικό της οπλοστάσιο. Η συνάντηση μάλιστα που είχε στον Λευκό Οίκο με τον Μπους ο ινδός Πρόεδρος, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (ενώ τον πακιστανό Πρόεδρο τον συνάντησε στο κτίριο του ΟΗΕ), ήταν η πιο ωμή ομολογία για τις νέες προτεραιότητες της Ουάσινγκτον – πέρα φυσικά από ομολογία υποκρισίας και διπροσωπίας: Δεν είναι δυνατό να απειλούν το Ιράν πως θα το εξαλείψουν από τον χάρτη επειδή σκοπεύει να αναπτύξει πυρηνικά εργοστάσια για ενεργειακούς σκοπούς και την ίδια ώρα να επικροτούν την Ινδία που εισέρχεται στο πυρηνικό κλαμπ λες και εισέρχεται σε λέσχη φιλανθρωπίας! Πίσω απ’ αυτήν τη σκανδαλώδη πολιτική -όπου τα πάντα κρίνονται με γνώμονα τις βραχυπρόθεσμες επιλογές της Ουάσινγκτον και οι σταθερές αρχές απουσιάζουν παντελώς- κρύβεται η προσπάθεια του Λευκού Οίκου να αντιτάξει στην ανερχόμενη Κίνα και το δοκιμαζόμενο και εν τέλει αβέβαιο Πακιστάν μια Ινδία που μπορεί να δοκιμάζεται από εξ ίσου σημαντικές αντιφάσεις (κοινωνικές, εθνικές κ.λπ.), χαίρει όμως της πλήρους αμερικανικής υποστήριξης. Η αναβάθμιση του Νέου Δελχί στο πλέγμα συμμαχιών του Λευκού Οίκου φέρνει κατ’ αρχάς πιο κοντά το Πακιστάν στην Κίνα, προσθέτοντας νέες αιτίες για να είναι οργισμένοι οι Αμερικανοί με την Ισλαμαμπάντ. Οι δύο χώρες ήδη μέσα από μεγάλα έργα (όπως είναι για παράδειγμα ένας αυτοκινητόδρομος που θα δώσει τη δυνατότητα στην Κίνα να αποκτήσει πρόσβαση στον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα μέσα σε 24 ώρες, διευκολύνοντας αφάνταστα το εμπόριό της) συσφίγγουν συστηματικά τις σχέσεις τους.
Από την άλλη Πακιστάν και Ινδία βρίσκουν νέους λόγους για να ακονίζουν τα μαχαίρια τους. Στα βορειοδυτικά για παράδειγμα δεν βρίσκουν καταφύγιο μόνο οι Ταλιμπάν αλλά και οι μαχητές που πολεμούν στο Κασμίρ εναντίον της Ινδίας. Η Ινδία έτσι και οι ΗΠΑ έχουν ένα επιπλέον λόγο να καταδικάζουν την «πακιστανική τρομοκρατία» στον βαθμό που δεν πλήττει μόνο το Αφγανιστάν.
Οι νέες πληγές που δημιουργούνται φάνηκαν σε όλο τους το μεγαλείο με αφορμή την ανατίναξη της πρεσβείας της Ινδίας στην Καμπούλ, που στοίχισε τη ζωή 54 ατόμων, για την οποία κατηγορήθηκαν οι πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες. Στο πλαίσιο των ίδιων δημοσιογραφικών πληροφοριών, που είναι αδύνατο να επιβεβαιωθούν, η έκρηξη της προηγούμενης εβδομάδας στο Μάριοτ της Ισλαμαμπάντ ήταν απάντηση της Ινδίας και όχι των Ταλιμπάν!
Κοινή συνισταμένη όλων των παραπάνω εξελίξεων είναι οι δραματικές συνέπειες που έχει στην ειρήνη και την πολιτική σταθερότητα ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» που εξαπέλυσε η Ουάσινγκτον με απώτερο στόχο να διευρύνει τις σφαίρες επιρροής και κυριαρχίας της στον κόσμο.