ΝΤΕΡΜΠΙ ΝΑΙ, ανατροπή ΟΧΙ!

Δηλαδή συνεχίζεται η συρρίκνωση των ποσοστών της ΝΔ τόσο στα ποσοτικά όσο και στα ποιοτικά στοιχεία, ωστόσο ακόμα το κυβερνών κόμμα προηγείται οριακά κατά 0,6% του ΠΑΣΟΚ στην πρόθεση ψήφου (30,7% η ΝΔ έναντι 30,1% του ΠΑΣΟΚ, ενώ στην προηγούμενη έρευνα της ίδιας εταιρείας η διαφορά ήταν 1,1%), καθώς και στην παράσταση νίκης αλλά με αισθητά μειωμένη τη διαφορά. Επίσης ο Κ. Καραμανλής συνεχίζει να προηγείται του Γ. Παπανδρέου στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία, όμως με αισθητά ψαλιδισμένη τη διαφορά.

Υπάρχουν ωστόσο και προκύπτουν και απ’ την έρευνα της RASS δύο στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν σε ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών, αν συνεχιστεί η επίδρασή τους στο εκλογικό σώμα:

• Η υπόθεση της Μονής Βατοπεδίου, σε συνδυασμό με το γενικότερο κλίμα σκανδάλων.

• Η κάλυψη που έδωσε ο πρωθυπουργός στον Γ. Βουλγαράκη, την οποία πλήρωσε και πληρώνει ακόμα πολύ ακριβά.

Επίσης αυτό το κλίμα εντεινόμενης πολιτικής ρευστότητας περιγράφεται και απ’ τα εξής ακόμα στοιχεία:

• Ένα ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό της τάξης του 36,3% εμφανίζεται διατεθειμένο να δοκιμάσει στις επόμενες εκλογές άλλη επιλογή απ’ αυτή που έκανε στις εκλογές του περασμένου Σεπτέμβρη.

• Οι ερωτηθέντες σε ποσοστό μεγαλύτερο (9,5%) θεωρούν πως στις επόμενες εκλογές πρέπει να ενισχυθεί το ΠΑΣΟΚ, έναντι του (3,3%) που κρίνουν ότι πρέπει να ενισχυθεί η ΝΔ.

• Ωστόσο ένα «θηριώδες» 80,3% πιστεύει ότι θα πρέπει να ενισχυθούν τα μικρότερα κόμματα, εκφράζει δηλαδή (για άλλη μια φορά) την αποδοκιμασία του στον δικομματισμό.

• Επίσης, ενώ η αδιευκρίνιστη ψήφος πλησιάζει στο 13%, μόλις ένα 6,5% δηλώνει «καθόλου σίγουρο» για το τι θα ψηφίσει.

Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία για τον Κ. Καραμανλή και τον Γ. Παπανδρέου, θα πρέπει να επισημανθούν τα εξής:

• Ο Κ. Καραμανλής εμφανίζεται για πρώτη φορά με αρνητικό πρόσημο δημοφιλίας, άλλο ένα δείγμα της μεγάλης αποδοκιμασίας της εμφάνισής του στη Θεσσαλονίκη, ενώ ο Γ. Παπανδρέου βελτιώνει σοβαρά την επίδοσή του στη δημοφιλία.

• Η εμφάνιση του Γ. Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη αποτιμάται θετικά, σε αντίθεση με αυτή του Κ. Καραμανλή, έστω κι αν η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει πως οι προτάσεις του είναι απλές εξαγγελίες που δεν θα υλοποιηθούν.

• Για πρώτη φορά πλειοψηφεί η εκτίμηση ότι θα «ήταν καλύτερα τα πράγματα αν ήταν κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ».

• Απ’ την άλλη μεριά όμως το ηγετικό έλλειμμα του Γιώργου αποτυπώνεται και σε αυτήν την έρευνα, άσχετα με τη βελτίωση της εικόνας του, που μόνο ως αντίδραση στην αποδοκιμασία Καραμανλή θα πρέπει να ερμηνευτεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα σημαντικό ποσοστό των πολιτών εξακολουθεί να θεωρεί τον Γιώργο πολιτικό μειονέκτημα για το κόμμα του!

Και σε αυτήν τη δημοσκόπηση καταγράφεται περαιτέρω συρρίκνωση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, οφειλόμενη στη μείωση των διαρροών απ’ το ΠΑΣΟΚ προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και απ’ τη ΝΔ.

Αντίθετα μια σταθερή άνοδο εμφανίζει το ΚΚΕ, ενώ ο ΛΑΟΣ παραμένει στα ίδια επίπεδα.

Οριακή υπεροχή της ΝΔ

Στην πρόθεση ψήφου (ΠΙΝΑΚΕΣ 1 και 2):

• Η ΝΔ έχει 30,7% (έναντι 30,9% της προηγούμενης έρευνας).

• Το ΠΑΣΟΚ 30,1% (έναντι 29,8%).

• Ο ΣΥΡΙΖΑ 10,2% (έναντι 13,2%).

• Το ΚΚΕ 8,1% (έναντι 7,5%).

• Ο ΛΑΟΣ 4,6% (έναντι 4,7%).

• Οι Οικολόγοι 2,7%.

Η συσπείρωση της ΝΔ εμφανίζει νέα μείωση (69,5% έναντι 70,1%), ενώ του ΠΑΣΟΚ εμφανίζει αύξηση (70,7% έναντι 69,8%).

Το «ισοζύγιο διαρροών» μεταξύ ΝΔ – ΠΑΣΟΚ είναι 2 προς 1. Δηλαδή διαρροές 4,1% από ΝΔ σε ΠΑΣΟΚ, έναντι διαρροών 2% από ΠΑΣΟΚ προς ΝΔ.

Στην παράσταση νίκης (ΠΙΝΑΚΕΣ 3 και 4) η ΝΔ συνεχίζει να προηγείται, αλλά με αισθητά μειωμένη διαφορά.

Το 52,1% πιστεύει πως τις επόμενες εκλογές θα κερδίσει η ΝΔ (έναντι 68,3%) και το 39,7% ότι θα τις κερδίσει το ΠΑΣΟΚ (έναντι 24,1%).

Και αξίζει να επισημανθεί ότι αν η ΝΔ χάσει αυτό το πλεονέκτημα, της σοβαρής υπεροχής στην παράσταση νίκης, τότε θα χάσει το ψυχολογικό πλεονέκτημα της μη απειλούμενης κυριαρχίας της.

Μειωμένη είναι η διαφορά και στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία (ΠΙΝΑΚΕΣ 5 και 6), όπου πάντως ο Κ. Καραμανλής συνεχίζει να προηγείται του Γ. Παπανδρέου.

Ο Κ. Καραμανλής προτιμάται απ’ το 43,7% των ερωτηθέντων (έναντι 50,3% της προηγούμενης έρευνας) και ο Γ. Παπανδρέου απ’ το 34% (έναντι 30,5%), ενώ ο «ΚΑΝΕΝΑΣ» συγκεντρώνει το 21% (έναντι 18,2%).

Ωστόσο στις δημοτικότητες των πολιτικών αρχηγών (ΠΙΝΑΚΑΣ 7) ο Κ. Καραμανλής για πρώτη φορά εμφανίζει αρνητικό «ισοζύγιο» (49,8% αρνητικές γνώμες έναντι 42% θετικών), ενώ ο Γ. Παπανδρέου έστω οριακά έχει θετικό (43,9% έναντι 43%).

Καθόλου ή λίγο ευχαριστημένοι απ’ την κυβέρνηση δηλώνει το 79,3% των ερωτηθέντων και μόνο το 20,3% εκφράζει (πολλή ή αρκετή) ικανοποίηση (ΠΙΝΑΚΑΣ 8).

Επίσης και σε αυτήν την ερώτηση (βαθμός δηλαδή ικανοποίησης) ο Κ. Καραμανλής προκύπτει ότι εισπράττει τη φθορά απ’ τον τρόπο με τον οποίο έχει χειριστεί τις υποθέσεις Βουλγαράκη και Βατοπεδίου, που τελικά φαίνεται ότι του έχουν κοστίσει πάρα πολύ ακριβά (ΠΙΝΑΚΕΣ 9 και 10).

Το 70,2% δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο απ’ τον τρόπο με τον οποίο ο πρωθυπουργός χειρίζεται τα πράγματα και μόνο το 29,5% δηλώνει ικανοποίηση.

Είναι δε χαρακτηριστικό της μεγάλης δυσαρέσκειας και το γεγονός ότι ακόμα και το 36,2% των ψηφοφόρων της ΝΔ διαφωνεί με τους πρωθυπουργικούς χειρισμούς. Για πρώτη φορά βγαίνει μια τέτοια δυσαρέσκεια και απ’ τους γαλάζιους οπαδούς…

Απ’ την άλλη μεριά η βελτίωση των ποιοτικών δεικτών για ΠΑΣΟΚ και Γ. Παπανδρέου φαίνεται και σε αυτήν την έρευνα. Βέβαια οι περισσότεροι (ΠΙΝΑΚΕΣ 11 και 13) δηλώνουν μη ικανοποιημένοι απ’ τον τρόπο με τον οποίο το ΠΑΣΟΚ ασκεί αντιπολίτευση, συγκεκριμένα το 75,7% έναντι του 23,2% που δηλώνουν ικανοποιημένοι, αλλά για πρώτη φορά έστω και οριακά είναι καλύτεροι οι σχετικοί δείκτες ικανοποίησης – δυσαρέσκειας για το ΠΑΣΟΚ…

Αλλά το σημαντικότερο ίσως εύρημα για το ΠΑΣΟΚ είναι ότι (ΠΙΝΑΚΑΣ 12) έστω οριακά (35,7%) οι περισσότεροι εκ των ερωτηθέντων απαντούν ότι αν κυβέρνηση ήταν ΠΑΣΟΚ – Γιώργος τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, έναντι του 33,2% που απαντά «χειρότερα» και του 27% που λέει «ούτε καλύτερα ούτε χειρότερα».

Επίσης ο Γ. Παπανδρέου (ΠΙΝΑΚΑΣ 14) φαίνεται να κέρδισε εντυπώσεις και να βελτίωσε την εικόνα του με την παρουσία του στη ΔΕΘ (42,1% έναντι του 36,7% που πιστεύει πως ούτε εντυπώσεις κέρδισε, ούτε την εικόνα του βελτίωσε και του 20% που λέει ότι κέρδισε εντυπώσεις, αλλά δεν βελτίωσε την εικόνα του).

Επίσης στην ευθεία σύγκριση (ΠΙΝΑΚΑΣ 15) μεταξύ των δύο για την παρουσία τους στη Θεσσαλονίκη το 53% κρίνει καλύτερη την παρουσία του Γ. Παπανδρέου, το 24,1% χειρότερη και το 19,8% το ίδιο…

Ωστόσο και ενδεικτικό του ότι η δημοσκοπική βελτίωση του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου οφείλονται περισσότερο στη χάλια εικόνα της κυβέρνησης, και όχι στη δικιά τους θελκτική εικόνα, προκύπτει από δύο σοβαρά στοιχεία:

• Μόνο το 37,2% των ερωτηθέντων κρίνει ρεαλιστικά και πραγματοποιήσιμα τα όσα εξήγγειλε ο Γιώργος στη ΔΕΘ. Αντίθετα το 61,2% τα κρίνει ως εξαγγελίες προεκλογικού χαρακτήρα που δεν πρόκειται να υλοποιηθούν (ΠΙΝΑΚΑΣ 16).

• Αλλά το σημαντικότερο, απ’ το οποίο αποδεικνύεται το συγκυριακό της βελτίωσης της εικόνας του Γιώργου, είναι το εύρημα (ΠΙΝΑΚΕΣ 17 και 18) σύμφωνα με το οποίο το 40,7% των ερωτηθέντων θεωρεί μειονέκτημα για το ΠΑΣΟΚ το να έχει αρχηγό τον Γ. Παπανδρέου, έναντι μόνο του 25,7% που τον θεωρεί πλεονέκτημα και του 30,8% που δεν τον θεωρεί ούτε πλεονέκτημα ούτε μειονέκτημα!

Μάλιστα ένας στους πέντε ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ τον θεωρεί μειονέκτημα συγκεκριμένα το 21%!

Αλλά και το 39,6% των οπαδών του ΚΚΕ και το 46,2% των οπαδών του ΣΥΡΙΖΑ.

Γενικά και τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση θα ήταν παράτολμο να ισχυριστεί κανείς ότι παγιώνεται ένα κλίμα υπέρ του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου.

Βεβαίως και δικαιούνται να είναι ευτυχείς, αλλά οφείλουν επίσης να συνυπολογίσουν ότι η -σαφής- βελτίωσή τους οφείλεται κυρίως στην ελεύθερη πτώση της ΝΔ και του Καραμανλή παρά στη δικιά τους πειθώ ή αξιοπιστία…

Προειδοποιούν οι ψηφοφόροι…

Αξίζει να επισημανθούν και άλλα δυο ευρήματα της δημοσκόπησης της RASS που δείχνουν ανάγλυφα τη ρευστότητα της περιόδου και αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Και παράλληλα προειδοποιούν τα κομματικά επιτελεία αφενός να μην εφησυχάζουν και αφετέρου να μη θεωρούν τίποτα ως δεδομένο.

Συγκεκριμένα (ΠΙΝΑΚΑΣ 19) σχεδόν οι τέσσερις στους δέκα, δηλαδή το 36,3%, δηλώνουν πως στις επόμενες εκλογές θα δοκιμάσουν άλλο κόμμα απ’ αυτό που ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές!

Αυτοί που δηλώνουν κάτι τέτοιο (ΠΙΝΑΚΑΣ 20) δίνουν ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα. Συγκεκριμένα:

• Οι οχτώ στους δέκα, το 80,3%, λένε ότι θα στραφούν σε μια επιλογή που θα ενισχύει τα μικρότερα κόμματα.

• Προς ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ προσανατολίζεται ο ένας στους δέκα, το 9,5%.

• Μόνο το 3,3% σκέφτεται να λειτουργήσει προς ενίσχυση της κυβέρνησης…