Αυτοαναιρέθηκε ο Χριστόφιας και παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχει κοινή γλώσσα
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας παραδέχθηκε μετά την τελευταία συνάντηση, που είχε την περασμένη Πέμπτη με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ότι δεν υπάρχει κοινή γλώσσα επί των αρχών λύσης του Κυπριακού. Μέρι πρότινος ο κ. Χριστόφιας ισχυριζόταν ότι υπήρχε κοινή βάση και κοινή γλώσσα μεταξύ του ιδίου και του συντρόφου Ταλάτ, όπως τον αποκαλεί. Γι’ αυτό αποφάσισε να συμμετάσχει στις απευθείας συνομιλίες.
Η κοινή γλώσσα
Τώρα, μετά από τη δεύτερη συνάντηση στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών, ο κ. Χριστόφιας αλλάζει τον πολιτικό του λόγο και υποστηρίζει ότι:
• Δεν υπάρχει κοινή γλώσσα επί των αρχών λύσης.
• Άλλα λέγει ο Ταλάτ και επί άλλων δεσμεύεται στις συνομιλίες και άλλα λέει εκτός της αιθούσης, δημόσια.
Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κύπριος Πρόεδρος, εάν δεν αλλάξει τακτική ο κ. Ταλάτ «όχι μόνο στο τέλος του χρόνου δεν θα εξευρεθεί λύση, αλλά δεν ξέρω και εγώ ποιου χρόνου θα μπορέσουμε να βρούμε λύση»!
Συνομοσπονδία
Το ξέσπασμα Χριστόφια ήταν αποτέλεσμα των δηλώσεων Ταλάτ ότι όσες εξουσίες δεν θα καθοριστούν στην κεντρική κυβέρνηση θα ανήκουν στα συνιστώντα κρατίδια. Η τουρκική θέση και τακτική είναι η ίδια όπως και την εποχή Ντενκτάς: Το κατάλοιπο της εξουσίας θα ανήκει στα συνιστώντα κρατίδια. Δηλαδή σε όσους τομείς θα υπάρχει διαφωνία επί θεμάτων εξουσιών διακυβέρνησης, οι δυο πλευρές θα διατηρούν χωριστά τις εξουσίες τους. Με άλλα λόγια, θα είναι ενισχυμένα υπερβολικά τα συνιστώντα κρατίδια έναντι της κεντρικής κυβέρνησης. Πρακτική δηλαδή που οδηγεί σε συνομοσπονδία και διχοτόμηση.
Πηγή εξουσίας
Η συνάντηση της περασμένης Πέμπτης είχε ως αντικείμενο τη διακυβέρνηση και την κατανομή των εξουσιών, δηλαδή της κυριαρχίας. Μεταξύ των τομέων προς συζήτηση είναι:
• Η πηγή της εξουσίας. Στο θέμα αυτό τουρκοκυπριακή πλευρά τονίζει ότι πρόκειται για νέο συνεταιρισμό και ότι τα δύο συνιστώντα κράτη θα είναι συνιδρυτικά. Δηλαδή ζητούν παρθενογένεση, που σημαίνει κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
• Νομοθετική, δικαστική και εκτελεστική εξουσία και άλλοι ανεξάρτητοι θεσμοί.
Θέσεις για διακυβέρνηση
Σημειώνουμε οι θέσεις των δύο πλευρών επί του μοντέλου διακυβέρνησης έχουν ως εξής: Η τουρκοκυπριακή πλευρά επιδιώκει: α) Το ομοσπονδιακό κράτος διοικείται από το «Προεδρικό Συμβούλιο» το οποίο θα εκλέγει το κοινοβούλιο μέσα από μια λίστα. β) Η αλλαγή στον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο να γίνεται κάθε 12 μήνες. γ) Στο προεδρικό συμβούλιο να συμμετέχουν σύνολο 7 άτομα, 4 Ελληνοκύπριοι και 3 Τουρκοκύπριοι. Στις αποφάσεις που θα λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία πρέπει να υπάρχουν 2 μέλη της κάθε κοινότητας που θα έχουν δώσει θετική ψήφο. δ) Στο κοινοβούλιο το τουρκοκύπριο «συνιστών κρατίδιο» να αντιπροσωπεύεται κατά 1/3.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά επιδιώκει: α) Το ομόσπονδο κράτος να διοικείται από «Προεδρικό Σύστημα». Ο πρόεδρος και ο αντιπρόσωπος να εκλέγονται από τους υπηκόους του ομόσπονδου κράτους, δηλαδή τον λαό. β) Υπάρχει εκ περιτροπής προεδρία, 4 χρόνια για τον ελληνοκύπριο Πρόεδρο και 2 για τον Τουρκοκύπριο. γ) Υπουργικό συμβούλιο να αποτελείται από 9 άτομα, 6 Ελληνοκύπριους και 3 Τουρκοκύπριους. Εκεί όπου δεν υπάρχει ομοφωνία, οι αποφάσεις να λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία υπό τον όρο ότι θα είναι θετική η ψήφος τουλάχιστον ενός μέλους από κάθε πλευρά. δ) Η τουρκοκυπριακή ομόσπονδη πλευρά να εκπροσωπείται στη Βουλή κατά το 1/4.
Περιουσιακό
Η επόμενη συνάντηση Χριστόφια-Ταλάτ θα πραγματοποιηθεί στις 8 Οκτωβρίου, αφού ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα μεταβεί τις επόμενες μέρες στη Ν. Υόρκη, όπου θα συμμετάσχει στις εργασίες της Γ. Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί εκ νέου στη διακυβέρνηση και στην κατανομή των εξουσιών. Το επόμενο θέμα, που θα πάρει σειρά, είναι εκείνο των περιουσιών.