ΑΕΙΚΙΝΗΤΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Η Τουρκία δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο, ούτε και τις βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία επιθυμεί ετσιθελικά να ενταχθεί, χωρίς υποχρεώσεις και προσαρμογή. Είναι μια παραφωνία, μια παραδοξότητα, μια ανεξήγητη περίπτωση στα διεθνή δρώμενα. Συνεχίζει να κρατά στον 21ο αιώνα στρατό κατοχής σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παραδόξως να το θεωρούν απόλυτα φυσιολογικό τα δημοκρατικά κράτη της Ευρώπης, αλλά και ο ΟΗΕ, που δεν σέβεται ούτε τα δικά του ψηφίσματα. Εισβάλλει, σκοτώνει, αρπάζει, κλέβει, καταστρέφει, τρομοκρατεί και στο τέλος αναδεικνύεται με τις ευλογίες των δυνατών σε δύναμη ειρήνης, προστασίας και επιβολής της τάξεως. Η Τουρκία χωρίς κανένα ιστορικό, θεσμικό, ή ακόμα και εκ διεθνών συνθηκών δικαίωμα, εγείρει αξιώσεις στην Κύπρο, στο Αιγαίο, στη Θράκη, παίζοντας σαν κομπολόι όλες τις κατά καιρούς ελληνικές κυβερνήσεις που εκάστοτε βρήκε μπροστά της.
Ποιος είναι ο μοχλός όλων αυτών των τουρκικών θρασύτατων ενεργειών; Η απάντηση είναι ολοφάνερη, αιώνες τώρα. Η τουρκική διπλωματία. Αυτή η μοναδική διπλωματία που διέπεται από αυστηρή στρατιωτική οργάνωση, ιεραρχία και πειθαρχία και υπακούει μόνο στους κανόνες του εθνικού συμφέροντος της Τουρκίας. Διέπεται από ένα στυγνό και βάρβαρο εθνικισμό, αλλά και έναν ρεαλισμό που την καθιστά εγκληματικώς αδίστακτη στους πιο αδύνατους και αρεστή στους ισχυρότερους. Την περασμένη εβδομάδα έκανε μια κίνηση «ματ» που άφησε έκπληκτους τους ειδήμονες των διεθνών σχέσεων. Έβαλε σε ενέργεια μια καλοσχεδιασμένη από καιρό επιχείρηση ανατροπής της διεθνούς κατάστασης που έχει δημιουργήσει το Αρμενικό κίνημα, που ζητεί την καταδίκη της Τουρκίας για τη γενοκτονία του 1915. Απίθανο, απίστευτο, ασύλληπτο! Η αεικίνητη τουρκική διπλωματία κατάφερε να υλοποιήσει το εξωπραγματικό σενάριο της ιστορικής προσέγγισης με την Αρμενία. Ο χαρακτηρισμός «αεικίνητη» είναι του τύπου και όχι ιδικής μου εμπνεύσεως.
Επιχείρηση Αρμενία
Το Αρμενικό κίνημα ξεκίνησε εδώ και μερικές δεκαετίες έναν σκληρό και άνισο αγώνα, για να ενημερώσει και ευαισθητοποιήσει την ανθρωπότητα για τη γενοκτονία του 1915. Οι Αρμένιοι, παρά τις αντιξοότητες, με φοβερή πίστη και επιμονή κατάφεραν να πείσουν τα κοινοβούλια μεγάλων δυνάμεων να αναγνωρίσουν και να καταδικάσουν τα τουρκικά εγκλήματα σε βάρος του αρμενικού λαού. Διαμορφώθηκε έτσι ένα δυσμενές παγκόσμιο κλίμα σε βάρος της Τουρκίας. Η στρατηγική διδάσκει ότι όταν ο εχθρός σου δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα, εσύ δεν πρέπει να σπαταλάς τις δυνάμεις σου σε όλα τα μέτωπα, αλλά με το σύνολο των δυνάμεών σου να κτυπήσεις αποφασιστικά τον λαιμό του προγεφυρώματος και να αποκόψεις όλες τις δυνάμεις του αντιπάλου. Εφαρμόζοντας αυτό οι Τούρκοι διπλωμάτες επιλέξανε να κτυπήσουν στην καρδιά τον στόχο, που δεν ήταν άλλος από την ίδια την Αρμενία. Ήταν εξαιρετικά δύσκολο να τρέχουν σε ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και όπου άλλού αναγνώριζαν τη Γενοκτονία, ενώ αν αποκαθιστούσαν τις σχέσεις τους με την ίδια την Αρμενία το πρόβλημα ελύετο. Το επιχείρημα είναι ατράνταχτο. Ποιος μπορεί να κακίσει τους Τούρκους, όταν οι ίδιοι οι Αρμένιοι δέχονται να κάτσουν μαζί τους στο ίδιο τραπέζι συζήτησης και διαπραγματεύσεων; Δυό συνεχή χρόνια με απίστευτη επιμονή, δελεάζοντας και απειλώντας, παρακαλώντας και προστάζοντας, και τέλος εκμεταλλευόμενοι την ευνοϊκές γι’ αυτούς συγκυρίες στην περιοχή, κατάφεραν να βάλουν στο χέρι την Αρμενία. Δεξιοτεχνικά το σέρβιραν στον αρμενικό λαό, που δεν ήθελε ούτε τη λέξη Τούρκος να ακούει, βάζοντας τους δύο προέδρους δίπλα-δίπλα στο ποδοσφαιρικό αγώνα των εθνικών τους ομάδων. Η φιλικότητα της επαφής των δύο προέδρων, Γκιουλ και Σαρκισιάν, εξέπληξε το πλήθος, εξουδετερώνοντας τις αντιδράσεις. Όλες οι λεπτομέρειες της προβολής και κατοχύρωσης του κύρους του Γκιουλ ήταν σχολαστικά προδιαγεγραμμένες. Συγκρίνετέ τις με τα παθήματα των δικών μας, όπως του Μολυβιάτη, ή της άλλης προσβολής με το συρτάκι στη θέση του εθνικού μας ύμνου. Αυτή η διπλωματία και όχι ο τουρκικός στρατός κατέλαβε την Κύπρο το 1974, με μια απλή εκεχειρία, που ζήτησε, πήρε, αλλά δεν τήρησε.
Με έναν σμπάρο πολλά τρυγόνια
Φυσιολογικά θα πίστευε κανείς ότι η όποια τουρκική προσέγγιση Τουρκίας Αρμενίας θα προκαλούσε τη σφοδρή αντίδραση του Αζερμπαϊτζάν λόγω Ναγκόρνο Καραμπάχ. Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία είναι σε πόλεμο και η φιλική ενέργεια της μεγάλης συμμάχου των Αζέρων, Τουρκίας, προς τους αντιπάλους τους είναι γι’ αυτούς εχθρική ενέργεια, αφού η Αρμενία κατέχει το Ναγκόρνο από το 1990. Δηλαδή πιο απλά είναι σαν να βλέπαμε, τηρουμένων των αναλογιών, χείρα φιλίας Γκιουλ προς Χριστόφια στην Κύπρο, αγνοώντας τον Ταλάτ. Όμως η τουρκική διπλωματία τα είχε συμπεριλάβει όλα στο σενάριο, διότι εκτός όλων των άλλων, διαχειρίζεται και ωφελείται πολλαπλώς από το αζέρικο πετρέλαιο και αέριο. Σκεφτήκανε λοιπόν μια τριμερή διάσκεψη Τουρκίας, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Η Τουρκία, το αφεντικό, δίνει ελπίδες στο Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο, και τάζει λεφτά στους πάμφτωχους Αρμένιους από τη διακίνηση του ενεργειακού πλούτου του Μπακού. Πέρα από αυτό, εξουδετερώνει μια κατηγορία απειλών για τους τουρκικούς αγωγούς. Βλέπουμε λοιπόν ότι το μειονέκτημα της έχθρας Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν στα χέρια της τουρκικής διπλωματίας πλάθεται και γίνεται πλεονέκτημα. Οι ΗΠΑ εντυπωσιάζονται και οι Τούρκοι δεν χάνουν ευκαιρία να το εκμεταλλευτούν αυτό, κομπάζοντας σαν ειρηνοποιοί της περιοχής. Ο δήμιος των λαών που γειτονεύουν με την Τουρκία ενεδύσατω πορφύραν σωτήρος. Η τουρκική διπλωματική αποτελεσματικότητα, προκάλεσε ανακούφιση στην Ευρώπη, η οποία γλυκοκοιτάζει πάντοτε προς τον απρόσκοπτο και εναλλακτικό εφοδιασμό της με καύσιμα. Η Τουρκία έχει ισχυρότατη εμπορική σύνδεση με τη Ρωσία και μάλιστα με αξιόλογο υπέρ αυτής εμπορικό ισοζύγιο. Η πρωτοβουλία της Τουρκίας ευνοεί τις ρωσοτουρκικές σχέσεις. Άρα μέχρι και η Ρωσία στο σακούλι.
Το καλό παιδί της Ευρώπης
Μετά από όλα αυτά, θα μπορούσε κανείς επιγραμματικά να πει αυτό που λεει ο λάός μας, «η Τουρκία τα πήρε όλα και έφυγε». Αυτό το ίδιο είχαν γράψει απαράλλαχτα οι «Τάιμς του Λονδίνου» στις 22 Ιουνίου του 1936, όταν η τουρκική διπλωματία, συντρίβοντας την αντίστοιχη βρετανική στη συνθήκη του Μοντρέ, έθετε τα στενά του Βοσπόρου υπό τουρκική κυριαρχία. «Ευχαριστούμε τους Τούρκους που δεν έσκισαν και τη συνθήκη της Λωζάνης. Είναι το καλό παιδί της Ευρώπης». Το γεγονός ότι οι Βρετανοί πίστευαν μετά ότι με κολακείες θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την ανοχή της Τουρκίας δείχνει ότι δεν γνώριζαν αρκετά καλά τον Τεφίκ Ρουσδή Αράς (τότε ΥΠΕΞ Τουρκίας). Το ότι σήμερα η αδρανής ελληνική διπλωματία επιχειρεί με κολακείες και ραγιαδισμό να βάλει τη Τουρκία στην Ευρώπη, και καλεί τον Τούρκο ΥΠΕΞ να έρθει στη Θράκη για να κηρύξει την αυτονομία της, φαίνεται ότι αγνοούν παντελώς τι σημαίνει Αλί Μπαμπατζάν.
Θα ‘θελα τώρα εσύ που διαβάζεις αυτές τις γραμμές να συγκρίνεις την τουρκική με την ελληνική διπλωματία και να εκτιμήσεις το μέλλον μας. Εδώ διπλωματική δουλειά σημαίνει να επαναλαμβάνεις κάθε τόσο στα κανάλια την ίδια ξύλινη δήλωση: «Η Ελλάδα παραμένει σταθερή στις απόψεις της για το όνομα» και άσε τους Γκρουέφσκηδες να αλωνίζουν βάζοντας θέματα μειονοτήτων, εθνοτήτων και γλώσσας. Φαντάζεστε ότι θα ήταν δυνατόν ποτέ να υπάρξει στο τουρκικό ΥΠΕΞ πρέσβειρα σαν αυτή που είχε η Ελλάδα στα Σκόπια;
Έτσι λοιπόν πλέουμε μέσα στον ωκεανό των διεθνών σχέσεων, με αβελτηρία, με παραμελημένη την άμυνα και χωρίς ρότα εξωτερικής πολιτικής. Ο έτερος Καππαδόκης θα βρεί λεφτά, κόβοντας τις αμυντικές δαπάνες. Είναι και αυτό μια πρόοδος, αφού πιθανόν δεν θα τις τσεπώνουν πια.