Ένα χρόνο κρατάνε οι νέοι τραγουδιστές!
Φθάσαμε οι τρεις παράγοντες της δημιουργίας ενός τραγουδιού -στιχουργός, συνθέτης, τραγουδιστής- να έχουν γίνει… ένας! Τα περισσότερα τραγούδια είναι δημιουργία του ενός! Σήμερα παίρνουν αξία άτομα που δεν έχουν αξία! Πρόκειται για ψεύτικες υπεραξίες!
Κι αυτά δεν τα λέει κάποιος τυχαίος. Τα λέει ένας καταξιωμένος από τη δουλειά του και όχι από γνωριμίες ή γιατί ανήκει σε κάποιο κόμμα. Τα λέει με πίκρα, έξω απ’ τα δόντια ο Γιώργος Χατζηνάσιος, για τον οποίο συστάσεις δεν χρειάζονται. Και είναι τόσο πικραμένος από τα φαινόμενα που ζούμε όλοι, που αυθόρμητα δηλώνει ότι θα ‘θελε ν’ αλλάξει χώρα… Κι αυτό ας το ακούσουν εκείνοι που ζουν στα ψηλά πατώματα…
Συστήνει στα νέα παιδιά που θέλουν ν’ ασχοληθούν με τη μουσική, να έχουν αντιστάσεις και λέει κάτι που πολλοί δεν το καταλαβαίνουν: Ότι θα πρέπει να κοιτάμε, ακούγοντας τα κανάλια, πίσω απ’ όσα λέγονται… Μεγάλη κουβέντα. Και εκεί είναι το κλειδί.
Δεν έχουν χαθεί όμως όλα. Αυτό που αξίζει στον κάθε άνθρωπο είναι η ψυχούλα! Αν έχεις καλή ψυχή, δεν χάνεσαι… Όλα θα τα δει κανείς στον απολογισμό.
Αυτός είναι ο Γιώργος Χατζηνάσιος, όπως βγαίνει από την κουβέντα που είχαμε μαζί του και την οποία καταγράψαμε όπως θα τη δείτε στη συνέχεια.
// Ένας θεσμός αναβίωσε τα τελευταία χρόνια, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, και εσείς φέτος βρεθήκατε στο τιμόνι της επιλογής των τραγουδιών. Με το χέρι στην καρδιά, πείτε μας μπορεί να γίνει το Φεστιβάλ αυτό η ελπίδα για τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το καλό τραγούδι;
«Τα τελευταία χρόνια αυτό συμβαίνει και αυτή είναι η πρόθεση. Να βγουν δηλαδή από το Φεστιβάλ καινούργιοι καλλιτέχνες. Έχουμε όμως ένα εμπόδιο! Οι δισκογραφικές εταιρείες δεν συνεργάζονται, αλλά και αυτές που συνεργάζονται δεν είναι σε μεγάλη ακμή, με αποτέλεσμα τα παιδιά που διακρίθηκαν από το Φεστιβάλ να περιμένουν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να βγάλουν δίσκο. Φυσικό είναι σ’ αυτό το διάστημα να χάνονται από το προσκήνιο».
// Πρακτικά μέσα από αυτό το Φεστιβάλ θα έχουν την ευκαιρία της αναγνώρισης και της δουλειάς;
«Κοιτάξτε, μιλάμε για περιστασιακή αναγνώριση…».
// Άρα δεν έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε…
«Ας μη γελιόμαστε. Η εποχή μας είναι η εποχή του μάρκετινγκ. Καθημερινά βγαίνουν συνεχώς νέα πρόσωπα στο προσκήνιο, αλλά ξεχνιούνται μέσα σε ένα χρόνο. Η εποχή είναι μεταβατική και κανείς από τους νέους τραγουδιστές που βγαίνει δεν ξέρει πού πάει και πού θα καταλήξει».
// Πόσα τραγούδια ακούσατε για να καταλήξετε στα δεκάξι;
«Περίπου χίλια τραγούδια. Φέτος θα διαπιστώσετε ότι το Φεστιβάλ ανδροκρατείται. Αυτό που παρατήρησα φέτος είναι ότι δεν συγκλίνουν τρεις δυνάμεις -στιχουργός, συνθέτης, τραγουδιστής- για να γίνει ένα τραγούδι. Τα περισσότερα τραγούδια είναι δημιουργία του ενός».
// Άσχημο αυτό. Μοναξιά και στο τραγούδι;
«Και εκεί… Στην εποχή μου δεν υπήρχε η μόδα των τραγουδοποιών. Σήμερα το σκηνικό έχει αλλάξει. Έχουμε τραγούδια του ενός! Πιστέψτε με, ως συνθέτης ξέρω να κρίνω πέντε πράγματα στη μουσική. Αυτό που γίνεται είναι λάθος. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να έχει τη δυναμική τριών ξεχωριστών ανθρώπων. Σε κάποιο σημείο της ερμηνείας, του στίχου, κάπου θα υστερεί, δεν θα είναι τόσο καλός…».
// Γιατί τόσος εγωισμός;
«Γιατί οι άνθρωποι δεν έχουν επικοινωνία από φόβο. Γιατί θέλουν το χρήμα και τη φήμη για την πάρτη τους. Έτσι καταφεύγουν στο εύκολο και το γρήγορο. Δεν ποντάρουν στην καλλιτεχνική έκφραση ή στο να δημιουργήσουν ένα τραγούδι διαχρονικό. Ποντάρουν σ’ ένα τραγούδι που θα κάνει ντόρο για λίγο».
// Από το παλαιό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης θυμάστε κάποιες όμορφες στιγμές; Σε σύγκριση με το σήμερα υπήρχε περισσότερη αίγλη;
«Θυμάμαι γενικότερα ότι τότε το Φεστιβάλ ήταν μεγάλη γιορτή και υποστηριζόταν από τη διανόηση της εποχής. Υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός, μεγάλα ονόματα τραγουδιστών, τότε όμως όλα τα Φεστιβάλ στην Ευρώπη, του Σαν Ρέμο, της Γιουροβίζιον είχαν μεγάλη αίγλη. Τώρα βλέπουμε τη Γιουροβίζιον ως γαργαλιστικό θέαμα. Πόσο χαμηλό είναι το παντελόνι της τραγουδίστριας, πόσο κοντό το φόρεμα, πόσο ανοιχτό το πουκάμισο του τραγουδιστή. Για εμένα η Γιουροβίζιον είναι ένα Φεστιβάλ τραγουδιστών και όχι τραγουδιού! Πείτε μου ένα όνομα συνθέτη ή στιχουργού από τα τραγούδια που ακούσαμε στη Γιουροβίζιον… Δεν θυμάστε, γιατί δεν το ακούσατε».
// Ο κόσμος σας αγαπά και η αξία σας είναι διαχρονική. Ωστόσο οι θαυμαστές σας έχουν ένα παράπονο… Γιατί απέχετε από τη δισκογραφία;
«Γιατί δεν υπάρχει ζήτηση. Δεν υπάρχουν οι δισκογραφικές εταιρείες που θα σε πάρουν τηλέφωνο και θα σου πουν “θέλω να βγάλω δίσκο στον τάδε τραγουδιστή, θα αναλάβεις τη μουσική;”. Οι εταιρείες δεν επενδύουν πια σε κανέναν τραγουδιστή».
// Δεν μπορώ να το πιστέψω ότι εσείς δεν έχετε ζήτηση…
«Δεν είμαι χαμαιλέοντας! Είμαι του κλασικού ρεπερτορίου. Δεν μπορώ να γράφω χιπ χοπ τραγούδια. Δεν το ξέρω το ραπ. Αφού αυτά τα τραγούδια έχουν πλέον ζήτηση, εγώ είμαι αυτομάτως αποκλεισμένος. Και ξέρετε κάτι; Δεν είναι στο στιλάκι μου να πάρω ένα όμορφο κορίτσι και να του κάνω δίσκο… Εγώ είμαι καλομαθημένος σε μεγάλες φωνές. Η τελευταία φωνή που έφερα στο ελληνικό πεντάγραμμο από την Κύπρο είναι ο Μιχάλης Χατζηγιάννης».
// Τι θα σας έκανε να πείτε το ναι σε μια νέα δουλειά;
«Μια πολύ καλή φωνή! Εκεί θα έκανα τη θυσία. Αλλιώς τι να προσπαθήσεις όταν η δισκογραφική εταιρεία σήμερα κάνει μόνο τη διανομή του δίσκου; Το στούντιο ποιος θα το βρει; Ποιος θα τρέξει να παρακαλέσει ραδιοφωνικούς παραγωγούς για την προβολή του; Με τον Χατζηγιάννη έκανα την προσπάθεια και δικαιώθηκα, αλλά τέτοιες φωνές δεν βγαίνουν συχνά. Έχω βοηθήσει όμως αρκετούς τραγουδιστές για να βγουν μπροστά…».
// Σας το αναγνωρίζουν τουλάχιστον;
«Οι τραγουδιστές έχουν το σύνδρομο της μοναδικότητας. Πρώτα ο εαυτός τους και μετά οι άλλοι…».
// Ο κόσμος όμως σας αναζητά και εσάς τους συνθέτες…
«Εγώ δεν έχω τη φήμη διασκεδαστή, αλλά καθηγητή πανεπιστημίου θα έλεγα (γέλια)… Άλλωστε με τις τόσες σπουδές που έχω κάνει πάνω στη μουσική θα γινόμουν πέντε φορές γιατρός! Έχω προσφέρει με συγκεκριμένο τρόπο».
// Τα πρώτα βήματα στη μουσική πώς έγιναν;
«Τα πρώτα βήματα τα έκανα μέσα από τον πατέρα μου, ήταν μουσικός και από πολύ μικρή ηλικία διαπίστωσε την έφεσή μου στη μουσική. Σπούδασα στο Μακεδονικό
Ωδείο Θεσσαλονίκης. Ήμουν αρκετά μελετηρός. Στα δώδεκά μου ήμουν ένας ώριμος πιανίστας. Έτσι, από την πρώτη τάξη Γυμνασίου, τα καλοκαίρια που δεν είχαμε σχολείο έβγαζα ένα καλό μεροκάματο από τη μουσική. Από πολύ μικρός είχα τη φιλοσοφία του επαγγελματία.
Έκανα 16 χρόνια σπουδές. Πήγα στο εξωτερικό για σπουδές πάνω στη σύνθεση, στην ενορχήστρωση, στη διεύθυνση ορχήστρας. Πάντα όταν κάθομαι στο πιάνο τρέμουν τα δάχτυλά μου. Ο κόσμος περιμένει από ένα μουσικό… Δεν δικαιολογείται να πεις ότι δεν μελέτησες. Χρειάζεσαι συνεχή εξάσκηση. Είναι μεγάλο θέμα να μπορείς να διευθύνεις 150 μουσικούς».
// Ποιες στιγμές θυμάστε από όλη την πορεία σας;
«Το ’85 είχα την ιδέα να βγούμε μαζί με τον Γιάννη Σπανό με δυο πιάνα και το κοινό μας αποθέωσε. Το ίδιο έγινε και με τον Πλέσσα, τον Μάριο Τόκα, με τον Κορκολή στο “Ταμπού” και με τον Χρήστο Νικολόπουλο. Ήταν μια μεγάλη περίοδος που πήρε μεγάλη έκταση και βοήθησε τους συνθέτες να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Ήταν η καλύτερη ιδέα που είχα! Αλλά και η συνεργασία μου με την Τάνια Τσανακλίδου, την Αλέκα Κανελλίδου, τη Μαρινέλλα, τον Πάριο, την Αλεξίου, τον Μητσιά έχουν χαραχτεί στη μνήμη μου. Μόνο με τον Νταλάρα δεν έχω συνεργαστεί».
// Ποιος δίσκος σάς έκανε ευρύτερα γνωστό στο κοινό;
«Ο πρώτος μου μεγάλος δίσκος βγήκε το ’72 με τον Σταμάτη Κόκοτα, τον Στράτο Διονυσίου, τη Δήμητρα Γαλάνη. Ο Διονυσίου σ’ αυτόν τον δίσκο τραγούδησε την “Αφιλότιμη”, η Δήμητρα το “Τι να θυμηθώ, τι να λησμονήσω”».
// Ο δίσκος που έγινε μπεστ σέλερ;
«Αναμφισβήτητα αυτός που έκανα με τη Νάνα Μούσχουρη και πούλησε πάνω από 200.000 αντίτυπα στην Ελλάδα αλλά και άλλα τόσα στην Αμερική και στην Ευρώπη, η “Ενδεκάτη Εντολή” σε στίχους του Νίκου Γκάτσου».
// Τέτοια τραγούδια δεν γράφονται σήμερα…
«Έτσι είναι… Σήμερα γράφονται τραγούδια που εξυπηρετούν τα τηλεοπτικά προγράμματα. Κάποιος έχει λεφτά, αγοράζει ένα στούντιο και με τους υπολογιστές φτιάχνει μουσική… Έτσι όμως δεν γράφονται τραγούδια αλλά ημίμετρα. Οι τραγουδιστές έχουν ένα μαράζι. Θα ξανακάνουν δίσκο; Γιατί η περιουσία ενός καλλιτέχνη είναι η διαχρονικότητα».
// Τι θα συμβουλεύατε τα νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη μουσική;
«Να έχουν αντιστάσεις!».
// Τι θα θέλατε ν’ αλλάξετε;
«Χώρα…».
// Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας;
«Τα Χριστούγεννα θα ανεβάσω στην Αθήνα “Το χρονικό της Αλώσεως”. Μια παράσταση που παρουσίασα στον Μυστρά και θα ήθελα να δει και το αθηναϊκό κοινό».
// Η χαρά σας ποια είναι;
«Η ευτυχία στη ζωή δεν είναι μόνιμη κατάσταση, αλλά επεισόδια όπως τα σίριαλ. Μιλάμε για στιγμές… Στον απολογισμό θα τα δούμε όλα, αν θα πεις δόξα τω Θεώ καλά τα πήγαμε ή δεν τα πήγαμε…».
// Η πολιτεία σας έχει βοηθήσει;
«Σε κάποιες δουλειές ναι, σε κάποιες όχι. Αν ζητούσα κάτι από την πολιτεία είναι να γίνει η Ακαδημία Τεχνών. Η πρόθεση του Καραμανλή είναι καλή. Γιατί δεν γίνεται; Δεν κοστίζει και τίποτα. Αρκεί να συλλέξει τους κατάλληλους δασκάλους».
// Η ενημέρωση επιτυγχάνεται μέσα από την τηλεόραση;
«Τόσο πολύ που δεν χρειάζεται να πάρεις εφημερίδα. Η ενημέρωση στα πολιτιστικά όμως δεν επιτυγχάνεται. Εγώ πλέον παίρνω εφημερίδες για να διαβάζω τα καλλιτεχνικά νέα και τα αθλητικά. Έχω γίνει τόσο καλός τηλεθεατής, που ξέρω μάλιστα τι θα πει ο κάθε δημοσιογράφος στα “παράθυρα”. Ξέρω πια το σύστημα των καναλιών… Δεν μας κοροϊδεύουν τα κανάλια. Εμείς θα πρέπει να έχουμε το νου μας να κοιτάμε πίσω από όσα λέγονται… Αλλά είναι στο DNA και στο θυμικό του Έλληνα να είναι δύσπιστος. Έτσι μας έχουν κάνει. Δεν ανησυχώ…».
// Τι σας εκνευρίζει;
«Να προωθούνται άτομα στους διάφορους τομείς ή επειδή χρησιμοποιούν τον αισθησιασμό τους, το κορμί τους, ή επειδή είναι προσηλωμένοι σε ένα κόμμα, σ’ έναν πολιτικό, ή επειδή κάνουν δημόσιες σχέσεις. Αυτά είναι λυπηρά φαινόμενα και δεν φέρνουν καλά αποτελέσματα. Μ’ αυτόν τον τρόπο παίρνουν αξία άτομα που δεν έχουν αξία. Μιλάμε έτσι για υπεραξίες που δεν είναι αντικειμενικές!».
// Αλήθεια, το τραγούδι «Ποιος να συγκριθεί μαζί σου» για ποιον το γράψατε;
«Για τη Μαρία, τη σύζυγό μου. Όλα αυτά τα ερωτικά τραγούδια που έχω γράψει, πιστέψτε με, δεν ξέρω αν θα τα έγραφα σήμερα που οι σχέσεις των ανθρώπων είναι τόσο περιστασιακές, τόσο πειραματικές. Λένε τέτοιες κουβέντες μεταξύ τους τα ζευγάρια σήμερα; “Ποιος να συγκριθεί μαζί σου…”, “Ώσπου η Γη να μη γυρίζει πια θα σ’ αγαπώ”. Υπάρχει αντίπαλο δέος; Με τη Μαρία δημιουργήσαμε μια όμορφη οικογένεια μαζί, αλλά πάνω από όλα η σχέση μας έχει ερωτική διάρκεια. Αυτό είναι το πιο σημαντικό κομμάτι».
// Η συνταγή για μια ευτυχισμένη σχέση;
«Ο σύντροφος που θα διαλέξουμε να είναι πάντα ένα μεγάλο αίνιγμα! Στην αρχή όλοι δείχνουν το καλό τους χαρακτήρα, μετά όταν έρχονται τα βάσανα αναρωτιέσαι “μα, αυτός ήταν που γνώρισα τότε”… Στην εποχή μας όμως ο στόχος ήταν να παντρευτείς και να κάνεις οικογένεια. Τότε σπάνια χώριζαν τα ζευγάρια. Όταν μάθαινες ένα χωρισμό ήταν σαν να μάθαινες ένα θάνατο. Ο κοινωνικός χάρτης πλέον έχει αλλάξει… Δεν ξέρω αν αυτό είναι καλό ή κακό. Βλέπω και παιδιά που προέρχονται από χωρισμένους γονείς και επιβιώνουν καλύτερα από παιδιά που έχουν ζήσει σε μια γαλήνια ατμόσφαιρα. Τα παιδιά που κατάγονται από παραδοσιακές οικογένειες, κλειστές οικογένειες, με όσα βλέπουν γύρω τους απογοητεύονται. Τελικά, δεν ξέρω αν σ’ αυτήν την εποχή είναι πλεονέκτημα να προέρχεσαι από μια έντιμη, καλή οικογένεια με κανόνες ή είναι μειονέκτημα…».
// Κύριε Χατζηνάσιο, πιστεύω ότι είναι πλεονέκτημα. Άλλωστε στη ζωή τι αξίζει;
«Η ψυχούλα της ανθρώπινης ύπαρξης! Αν έχεις καλή ψυχή δεν χάνεσαι από τον κόσμο αυτόν. Όταν κάνεις καλό, όταν βοηθάς, θα το βρεις μπροστά σου».