Άδικο το «χαράτσι» σε μικροεπενδυτές!

Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε κανείς να συνοψίσει την απάντηση του προέδρου των ελλήνων χρηματιστών στην προσπάθεια των στελεχών του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης να πείσουν ότι η επιβολή φόρου 10% στα χρηματιστηριακά κέρδη και τα μερίσματα ήταν αναγκαία, για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης.
Μιλώντας στο «Π», ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης (φωτό), πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), εξηγεί τα «παράθυρα» φοροαποφυγής που αφήνει το υπουργείο Οικονομικών για τα «μεγάλα πορτοφόλια» και προβλέπει ότι τα νέα φοροεισπρακτικά μέτρα θα οδηγήσουν σε επικίνδυνη για την ανάπτυξη μετανάστευση κεφαλαίων στο εξωτερικό.
= Εκφράζετε τις τελευταίες ημέρες με ιδιαίτερη επιμονή την αντίθεσή σας στην απόφαση του οικονομικού επιτελείου να επιβάλει νέους φόρους στους επενδυτές του χρηματιστηρίου. Δεν συμφωνείτε ότι πρέπει και αυτοί να πληρώσουν, όπως πληρώνουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι;
– Όλοι θα συμφωνήσουν ότι το θέμα δεν είναι εάν θα φορολογηθούν οι ελάχιστοι ιδιώτες έλληνες επενδυτές, που εξακολουθούν να κάνουν συναλλαγές σήμερα στο ΧΑ, αλλά εάν θα φορολογηθούν όλοι αυτοί που κερδίζουν. Ο φόρος υπεραξίας μπορεί να φαίνεται δίκαιος, αλλά φοβούμαστε ότι στο τέλος θα βλάψει τους μικρούς έλληνες επενδυτές, χωρίς να αποφέρει σημαντικά έσοδα στο Δημόσιο ή να ευνοήσει τις επενδύσεις και την οικονομική ανάπτυξη. Κανείς δεν μπορεί να συμφωνήσει που ξαφνικά εγκαταλείφθηκαν οι προεκλογικές, αλλά και μετεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης, με τρόπο που μεταβάλλει αιφνιδιαστικά το φορολογικό περιβάλλον για επενδύσεις, εμπνέοντας ανασφάλεια στο επενδυτικό κοινό. Η αξία των ελληνικών μετοχών αυξήθηκε κατά 100 δισ. ευρώ αυτήν την περίοδο και όλοι γνωρίζουν ότι το μεγαλύτερο μερίδιο των κερδών το είχαν οι ισχυροί επενδυτές από το εξωτερικό.
Κι όμως, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν επέβαλε δίκαιους φόρους σ’ αυτόν τον πλούτο (ενώ έδινε αφειδώς δουλειές για συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ξένους τη στιγμή που Έλληνες είχαν την τεχνογνωσία και πλήρωναν ελληνικούς φόρους) και έρχεται σήμερα να το αποφασίσει, την ώρα που οι χρηματιστηριακές αγορές διεθνώς, αλλά και στη χώρα μας, αντιμετωπίζουν τη σοβαρότερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Δυστυχώς, ο κ. υπουργός, ένας από τους σημαντικότερους καθηγητές Μακρο-Οικονομικών στη χώρα μας, δεν εφαρμόζει το ότι σε καιρούς κρίσης καθήκον κάθε κυβέρνησης είναι να ενισχύει την οικονομία και τη χρηματιστηριακή αγορά και όχι να επιβάλλει νέους φόρους.
=Το υπουργείο έχει προτείνει μια λύση που φαίνεται απλή: να καταγράφονται από το χρηματιστήριο οι συναλλαγές κάθε επενδυτή που έφεραν κέρδος και στο κέρδος αυτό να παρακρατείται φόρος 10%. Ποιες είναι οι ενστάσεις σας;
– Κατ’ αρχάς, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να φορολογήσει μόνο τα κέρδη, χωρίς συμψηφισμό ζημιών. Ένας επενδυτής, για παράδειγμα, που θα κερδίσει 3.000 ευρώ σε έναν χρόνο από πέντε επικερδείς συναλλαγές, θα πληρώσει 300 ευρώ φόρο, ακόμη και αν από άλλες πέντε συναλλαγές έχει ζημία 3.500 ευρώ! Στην περίπτωση αυτή, το ελληνικό κράτος θα εισπράξει φόρους από ζημίες και αυτό, όπως επισημαίνεται από κορυφαίους ειδικούς νομικούς, είναι βέβαια αντισυνταγματικό. Ακόμη και αν κρίνουμε ότι είναι επιβεβλημένο σήμερα να επιβληθεί φόρος, ο υπολογισμός θα πρέπει να γίνεται με συμψηφισμό των κερδών και των ζημιών, δηλαδή επί του αποτελέσματος των συναλλαγών. Και, βέβαια, να προβλέπεται κάποιο αφορολόγητο όριο, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες που έχουν υιοθετήσει τον φόρο.
=Γιατί λέτε ότι ο φόρος θα επιβαρύνει μόνο τους έλληνες μικροεπενδυτές;
Για την ακρίβεια, θα επιβαρύνει μια μερίδα ελλήνων μικροεπενδυτών. Διότι η πρόταση της κυβέρνησης προβλέπει εξαίρεση των αμοιβαίων κεφαλαίων από τον φόρο υπεραξίας. Έτσι, όποιοι επενδύουν μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων, που κατά κανόνα τελούν υπό τη διαχείριση των τραπεζών, θα αποφύγουν τον φόρο υπεραξίας. Θα τον αποφύγουν, επίσης, και όσοι έχουν μεγάλες περιουσίες και μπορούν να ιδρύσουν δικές τους εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων ή εταιρείες holdings χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει συμβάσεις αποφυγής διπλής φορoλογίας. Αντίθετα, όσοι διαχειρίζονται οι ίδιοι τα χαρτοφυλάκιά τους, δηλαδή κατά τεκμήριο οι ασθενέστεροι επενδυτές, θα πληρώνουν τον φόρο υπεραξίας! Πρόκειται για καταφανή αδικία.
=Ποιοι άλλοι θα αποφύγουν τον φόρο;
– Σήμερα το 65% των συναλλαγών του ΧΑ διενεργείται από κατοίκους εξωτερικού. Ακόμη και οι μεγάλοι έλληνες επενδυτές, που κατοικούν και φορολογούνται στην Ελλάδα, διενεργούν τις συναλλαγές τους από το εξωτερικό, μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων του Λουξεμβούργου ή άλλων σύγχρονων επενδυτικών σχημάτων. Όλοι αυτοί οι ισχυροί επενδυτές, μέσω των συμφωνιών που έχουν ξένες χώρες με την Ελλάδα, οι οποίες απαγορεύουν τον φόρο υπεραξίας από την Ελλάδα, θα πάρουν πίσω το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων που προσωρινά θα λάβει το Δημόσιο. Το ίδιο ισχύει και για τον φόρο στα μερίσματα.
Εξάλλου, πολλές συναλλαγές επιτρέπεται πλέον, με βάση τη νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία, να γίνονται χωρίς καν να περνούν μέσα από το χρηματιστήριο. Οι μεταβιβάσεις μέσα στον ίδιο θεματοφύλακα δεν θα μπορούν να ελεγχθούν. Τέτοιοι θεματοφύλακες είναι οι επτά μεγάλες ξένες επενδυτικές τράπεζες και αυτό που φαίνεται να αγνοεί το υπουργείο Οικονομικών είναι ότι το 35-40% των μετοχών του ΧΑ είναι κάτω από λογαριασμούς πελατών αυτών των τραπεζών.
Τελικά, οι νέοι φόροι θα προσφέρουν μόνο σημαντικά κίνητρα για τη μετανάστευση περισσότερων ελληνικών κεφαλαίων στο εξωτερικό, προς όφελος ξένων τραπεζών και οικονομιών. Χάνονται θέσεις εργασίας και αναπτυξιακές ευκαιρίες, αντί να μένουν τα κεφάλαια στην Ελλάδα και να αξιοποιούνται προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας.
=Και τι έχετε να αντιπροτείνετε; Τα ελλείμματα είναι μεγάλα και πρέπει να καλυφθούν…
– Το ελληνικό φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα είναι ήδη από τα πιο «σκληρά» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρότι καταλήγει να παράγει… υστέρηση εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό ότι για έναν εργαζόμενο σε μια καλά αμειβόμενη θέση οι φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις πλησιάζουν το 50% των μικτών του αποδοχών, όταν στη Βουλγαρία αντιστοιχούν στο 36% και στην Κύπρο μόλις σε 12,6%. Το κράτος και το ασφαλιστικό σύστημα προκαλούν τεράστια εμπόδια στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης με υψηλές αμοιβές και καταλήγουμε να συζητάμε σήμερα για τα αδιέξοδα της γενιάς των 700 ευρώ. Αυτό που έχουμε να αντιπροτείνουμε για τον χρηματοοικονομικό κλάδο της χώρας, που μπορεί να προσφέρει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε ειδικευμένο προσωπικό, είναι να γίνει πραγματικά ανταγωνιστικό το φορολογικό καθεστώς, κατά το επιτυχημένο παράδειγμα της ναυτιλίας.
Μόνον έτσι μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα πετύχουμε τον στόχο της ανάδειξης της Ελλάδας ως χρηματοοικονομικού κέντρου της ευρύτερης περιοχής, τον οποίο είχε υιοθετήσει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός το 2005, μιλώντας στο συνέδριο του «Economist», καθώς και ο κ. υπουργός στη συνάντησή μας στις 7/9/2005 που συνοδεύτηκε από επίσημο σχετικό δελτίο Τύπου. Η χώρα χρειάζεται επενδύσεις και αυτές δεν θα έλθουν με εισπρακτικά μέτρα. Ήδη επί τρία συνεχή τρίμηνα οι επενδύσεις στη χώρα μας μειώνονται, όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, και το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει, επιτέλους, να αντιληφθεί ότι χωρίς λήψη συγκεκριμένων πρακτικών μέτρων για επενδύσεις και ανάπτυξη δεν πρόκειται μακροπρόθεσμα να καλυφθούν τα ελλείμματα.