Έκλεισε ο κύκλος του νεοφιλελεύθερου μοντέλου
Σήμερα τα κόμματα, για να διατηρηθούν και να κατακτήσουν την εξουσία, πρέπει να χρηματοδοτούνται από τα παράνομα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων. Έτσι, αυτό το καταστροφικό σύμπλεγμα πολιτικής και οικονομίας (κεφαλαίου) προκάλεσε την αποϊδεολογικοποίηση του νεοφιλελευθερισμού. Μπορεί το καταναλωτικό μοντέλο που εισήγαγε ως τρόπο ζωής να έγινε δημοφιλές, ειδικά στους νέους, όμως παρέμεινε χωρίς ιδεολογικό και ηθικό αντίκρισμα και παντού τα αποτελέσματά του υπήρξαν καταστροφικά.
Το σύστημα των δυτικών οικονομιών είναι αναχρονιστικό, αρπακτικό και επιζήμιο για τον άνθρωπο. Διδάσκει και παρασύρει στην απάτη, στην ασυδοσία και στη βαρβαρότητα των δυνάμεων της αγοράς. Είναι καταστροφικό να μην υπάρχουν οι κρατικές δομές για έλεγχο των αγορών. Ανθεί η αισχροκέρδεια και η κερδοσκοπία, καλπάζει η ακρίβεια και φουντώνει η φτώχεια, ο υπερδανεισμός των νοικοκυριών και η εξαθλίωση. Είναι καταστροφικό τα κράτη να μην έχουν ενιαία πολιτική αντιμετώπισης της κερδοσκοπίας στην αγορά ενέργειας, όταν τα προϊόντα ενέργειας και οι υψηλές τιμές τους επηρεάζουν αρνητικά όλο το φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας. Είναι καταστροφικό η διεθνής χρηματαγορά να έχει μετατραπεί σε άντρο απάτης και να οδηγεί το τραπεζικό σύστημα σε αδιέξοδο. Είναι καταστροφικό τα κράτη, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να υποδουλώνονται σ’ ένα ανελέητο και τοκογλυφικό τραπεζικό σύστημα που επιδιώκει την υπερκατανάλωση. Είναι καταστροφικό τα κράτη να αναλώνουν απλόχερα τα φορολογικά τους έσοδα για αντιπαραγωγικές δαπάνες και μετά να πουλάνε όσο όσο τη δημόσια περιουσία. Δεν είναι τα πάντα για ξεπούλημα, με βάση τα συμφέροντα των «αγορών» και τη δημιουργία ευκαιριών κερδοφόρων επενδύσεων για το μεγάλο κεφάλαιο. Ποτέ μέχρι τώρα τα κράτη δεν βρέθηκαν τόσο καταχρεωμένα και συνεπώς αναγκασμένα να ξεπουλάνε ακόμη και τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, δηλαδή επιχειρήσεις ύψιστης σημασίας για την ασφάλειά τους!
Υπό την πίεση όλων αυτών των καταστροφικών επιλογών και άλλων πολλών, που ο περιορισμένος χώρος δεν μας επιτρέπει να τις απαριθμήσουμε, το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης. Οι Ηρακλείς του μοντέλου αυτού προσπαθούν με διάφορα «μπαλώματα», με συνόδους κορυφής, με ενέσεις ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, με τάχα μέτρα για τη φτώχεια και με διάφορα άλλα τάχα φιλολαϊκά σοφίσματα, να κρατήσουν για λίγο ακόμη στη ζωή αυτό το σάπιο νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο. Είναι η συμμαχία των καλοταϊσμένων του επικρατούντος σήμερα συστήματος. Και οι αδαείς υιοθετούν αυτές τις συμπεριφορές, καθώς προσφέρονται χωρίς ηθικούς φραγμούς, χωρίς όρια, χωρίς αναστολές. Ο «μπουφές» του σημερινού κοινωνικού, πολιτικού και οικονομικού συστήματος κάτι «ευχάριστο» διαθέτει για όλους. Για τις νεαρές ηλικίες την ξέφρενη διασκέδαση, την πλήρη ελευθερία στις ετεροφυλικές και ομοφυλικές ερωτικές σχέσεις, την καλοπέραση με τα επιδόματα ανεργίας και τις οικονομικές ενισχύσεις από τους γονιούς. Για τους οικονομικούς εγκληματίες το όργιο της εξαπάτησης. Για τα δημόσια όργανα και τα στελέχη του πολιτικού συστήματος το «μαύρο χρήμα» και τον εύκολο και αδικαιολόγητο πλουτισμό. Για όσους αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα προσφέρεται το «φτηνό» τραπεζικό χρήμα, σαν προσωρινή ανακούφιση. Πάντα η ανηθικότητα ήταν θελκτική και συνεπώς δημοφιλής. Το σημερινό σύστημα κατάφερε να επαναφέρει αρχέγονα πρότυπα ζωής και δράσης, που με μεγάλη εξυπνάδα τα σερβίρισε στους λαούς σαν «εκσυγχρονισμό». Και έγινε πιστευτό, χωρίς κανένας να σκεφτεί τις μελλοντικές συνέπειες αυτής της ηθικής εξαχρείωσης. Τώρα που οι συνέπειες είναι ορατές και το σύστημα καταρρέει υπό το βάρος των ανομημάτων του, τώρα άρχισε να εμφανίζεται σκεπτικισμός και προβληματισμός σε πάρα πολλούς απογοητευμένους από το σύστημα.
Τι θέλουμε λοιπόν; Θέλουμε αλλαγή του πολιτικού σκηνικού; Θέλουμε αλλαγή της οικονομικής πολιτικής; Θέλουμε τον ηθικό επανεξοπλισμό της κοινωνίας μας; Τι, τέλος πάντων, μας λείπει για να αποκτήσουμε μια διαρκή ειρήνη και ευημερία;
Πολλοί ισχυρίζονται ότι φταίνε τα υφιστάμενα σήμερα κόμματα και συνεπώς αρκεί η δημιουργία ενός νέου κόμματος στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που το πολιτικό τους σύστημα παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα. Με τη δημιουργία ενός ακόμη κόμματος μέσα στα πλαίσια του σημερινού πολιτικού σκηνικού και με αποδοχή του νεοφιλελεύθερου κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου δεν πρόκειται οι λαοί (και ο ελληνικός φυσικά) να κερδίσουν τίποτε το σημαντικό. Τέτοια κόμματα άλλωστε δημιουργήθηκαν πολλά και στη χώρα μας και σε άλλες χώρες. Χωρίς συγκρουσιακή διάθεση και με την επάνδρωση από στελέχη παραγκωνισμένα από τα ήδη υπάρχοντα κόμματα, έπαιξαν το παιχνίδι της τάχα ανανέωσης του πολιτικού σκηνικού. Για να μην ανησυχεί η διαπλοκή και τα κατεστημένα συμφέροντα. Έχουμε ανάγκη από ένα τέτοιο κόμμα, που δημιουργείται τις περισσότερες φορές για να ικανοποιήσει φιλοδοξίες του ιδρυτή του και προσπαθεί να κερδίσει την εύνοια ισχυρών παραγόντων, στο εσωτερικό και γιατί όχι και στο εξωτερικό; Όχι, δεν μας χρειάζεται ένα τέτοιο κόμμα. Γιατί απλώς θα επιδιώκει, χωρίς να το ομολογεί, τη μακροημέρευση του σημερινού συστήματος. Πολλοί διαπιστώνουν και δέχονται ότι ο κύκλος της αποηθικοποίησης της κοινωνίας έκλεισε και μαζί μ’ αυτόν έκλεισε και ο κύκλος της παγκοσμιοποίησης και των νεοφιλελεύθερων οικονομικών μοντέλων. Το κέρδος ως κορωνίδα των αξιών εξεμέτρησε το ζην. Το ίδιο και η απάτη στην πολιτική και οικονομική ζωή. Ο κύκλος της διαπλοκής και της ανεξέλεγκτης δράσης των αγορών έφτασε πλέον στα όριά του. Αυτά είναι πλέον απολιθώματα των αρχών της δεκαετίας του ’80 και πρέπει να γκρεμιστούν, πριν η κρίση του συστήματος γίνει περισσότερο βαθιά και έντονη και ασφαλώς περισσότερο επώδυνη για τους λαούς.
Το πρώτο μέλημα θα πρέπει να είναι ο ηθικός επανεξοπλισμός της κοινωνίας μας. Τις πανανθρώπινες αξίες, τις ξεχασμένες απ’ όλους μας πρέπει να τις επαναφέρουμε στις κοινωνικές μας σχέσεις. Η επιχειρηματική ηθική πρέπει να κυριαρχήσει στην οικονομική ζωή. Είναι αυτή που δέχτηκε την 8ωρη απασχόληση, που σταμάτησε την αισχρή εκμετάλλευση των ανήλικων εργατών, που δέχτηκε τη συμμετοχή της εργοδοσίας στις κοινωνικές ασφαλίσεις, που δέχτηκε τους εργαζομένους ως ισότιμους κοινωνικούς εταίρους. Ναι, υπήρξε στο παρελθόν επιχειρηματική ηθική, όσο κι αν ορισμένοι δεν την αναγνωρίζουν. Το κέρδος, η απάτη και η εκμετάλλευση του καταναλωτή πρέπει να παύσουν να είναι οι μοναδικές αξίες μιας κοινωνίας που δεν επιθυμεί να περιπέσει στο κώμα που δημιουργεί η ηθική παρακμή. Και αυτό είναι η βαριά ευθύνη των μαζικών φορέων εργοδοσίας κυρίως, αλλά και των φορέων της εργατικής τάξης, και φυσικά και της εκάστοτε κυβέρνησης (σε ρόλο διαιτητή και νομοθέτη).
Στον τομέα της πολιτικής είναι αναγκαίο οι πολιτικοί να ξαναβρεθούν στο κέντρο της εξουσίας. Οι πολιτικοί πρέπει να κυβερνούν χωρίς τον θανάσιμο εναγκαλισμό της οικονομικής δύναμης, μακριά από μίζες και δωράκια και παραχωρήσεις στους ισχυρούς. Σήμερα οι πολιτικοί με τις επιλογές τους έχει καταστεί ανυπόληπτοι. Αν συνεχιστεί η κατρακύλα, θα θεωρούνται πολίτες β’ κατηγορίας. Σαν όραμα θα πρέπει να έχουν την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου και όχι των ολίγων ισχυρών και των συμφερόντων των αγορών.
Στον οικονομικό τομέα χρειαζόμαστε ένα άλλο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, για να μετατραπεί η οικονομική πολιτική σε ανθρωποκεντρική, να αποσυνδεθεί η οικονομία από τους «απατεώνες με κολάρο» και από τις κακοποιές δυνάμεις των αγορών, και να υπάρξει αρμονία οικονομικής δραστηριότητας και εξυπηρέτησης των κοινωνικών αναγκών. Να συνδεθεί η οικονομία με τον άνθρωπο και με τις πραγματικά παραγωγικές επιχειρήσεις και να σταματήσει να στηρίζει τις επιχειρήσεις της απάτης και της εκμετάλλευσης. Έχουμε ανάγκη μια νέα οικονομία που να στηρίζεται σε κανόνες και θεσμούς, έξω και μακριά από την αισχροκέρδεια, την κερδοσκοπία, την απάτη, τις μίζες και τα φακελάκια, τον εύκολο πλουτισμό, την προκλητική πολυτέλεια της ελίτ, το ανεξέλεγκτο των αγορών και τον εναγκαλισμό της πολιτικής με τους κάθε είδους μεγαλόσχημους. Τα κράτη της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και ορισμένα της Αφρικής και της Ευρώπης έχουν εγκαταλείψει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο σαν επιζήμιο για την κοινωνική συνοχή και την ευημερία. Υπόδουλη στην παγκοσμιοποίηση και τον νεοφιλελευθερισμό των ΗΠΑ παραμένει μόνον η ΕΕ. Ας την παραμερίσουμε λοιπόν. Και αυτό θα είναι το ύψιστο έργο της πολιτικής.