Σε 140 σελίδες «τύλιξαν» το καρτέλ της ακτοπλοΐας

Με μια εισήγηση 140 σελίδων της Γενικής Διεύθυνσης, που χαρακτηρίζεται από κύκλους της Επιτροπής Ανταγωνισμού ως μία από τις πιο καλά τεκμηριωμένες στην ιστορία, οι 14 ακτοπλοϊκές εταιρείες της χώρας παραπέμπονται τον Οκτώβριο στην Ολομέλεια για σχηματισμό καρτέλ, με την πρόταση επιβολής προστίμων που μπορεί να φθάσουν σε αστρονομικά ύψη (έως και 15% του τζίρου των εταιρειών για πέντε έτη!).
Αποφασιστικό ρόλο στην αποκάλυψη του καρτέλ έπαιξε η Attica-Blue Star Ferries του Α. Βγενόπουλου, που αποφάσισε να αποχωρήσει τον Μάιο από την Ένωση Ακτοπλοϊκών Εταιρειών, να μη μετέχει στο εξής σε συμφωνίες για τις τιμές των εισιτηρίων και να «παγώσει» τις δικές της τιμές («πάγωμα», βέβαια, που αμφισβητείται από κύκλους των άλλων εταιρειών…).
Ο ίδιος ο κ. Βγενόπουλος είχε χαρακτηρίσει δημόσια ως «καταφερτζήδες» ορισμένους ανταγωνιστές του, υπαινισσόμενος ότι ο ίδιος δεν θα προχωρήσει σε εξαγορές για να αποκτήσει μεγαλύτερα μερίδια, γιατί αυτό αντίκειται στους κανόνες του ανταγωνισμού, τους οποίους, όπως άφησε να εννοηθεί, κάποιοι ανταγωνιστές του παραβιάζουν με την ανοχή της Επιτροπής.
Ο κ. Βγενόπουλος γνωρίζει ως νομικός καλά τα θέματα του ανταγωνισμού, αλλά τα γνωρίζει από πρώτο χέρι και ως επιχειρηματίας, αφού η Vivartia του ομίλου του δέχθηκε το μεγαλύτερο πρόστιμο για καρτέλ στην ιστορία, για τη γνωστή υπόθεση με το γάλα, ενώ πρόστιμο επιβλήθηκε πρόσφατα και στην Μπαρμπα-Στάθης, για καταχρηστικές πρακτικές στην αγορά των κατεψυγμένων λαχανικών.
Μετά την αποχώρηση της Blue Star, η Επιτροπή έκανε αιφνιδιαστικό έλεγχο στην Ένωση Ακτοπλοϊκών εταιρείων, συνέλεξε στοιχεία από τα πρακτικά των συνεδριάσεών της και κατέληξε σε σύντομο χρόνο στη σύνταξη εισήγησης. Οι κατηγορίες κατά των εταιρειών αφορούν τα έτη 2002, 2003, 2006, 2007 και 2008 (για τα έτη 2004 και 2005 δεν βρέθηκαν στοιχεία) και αφορούν:
1. Οριζόντια σύμπραξη για τον έμμεσο καθορισμό των τιμών των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων σε γραμμές τόσο του εσωτερικού όσο και τις Αδριατικής (άρθρο 1 του νόμου 703/77). Ο καθορισμός των τιμών, διευκρινίζεται από στελέχη της Επιτροπής, είναι έμμεσος και όχι άμεσος: Τα στελέχη των εταιρειών συζητούσαν για θέματα λειτουργικού κόστους, καθορίζοντας εμμέσως τις τιμές των εισιτηρίων.
2. Οριζόντια σύμπραξη για να καθορίζονται εμμέσως από κοινού οι (δήθεν ελκυστικές) προσφορές προς τους καταναλωτές (προσφορές συμπαιγνίας, έμμεσος καθορισμός ναύλων).
3. Οριζόντια σύμπραξη των εταιρειών για να μοιράζουν μεταξύ τους τα δρομολόγια στις γραμμές της ακτοπλοΐας, ώστε να περιορίζεται ο ανταγωνισμός. Οι εταιρείες γνωστοποιούσαν προκαταβολικά στις άλλες εταιρείες του καρτέλ ότι δεν θα μετάσχουν σε διαγωνισμούς για ανάθεση γραμμών, μοιράζοντας έτσι εκ των προτέρων την πίτα, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν προκύψει από τα πρακτικά συνεδριάσεων του ΔΣ της Ένωσης.
Πάντως, προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση ότι στην Επιτροπή Ανταγωνισμού επιτέθηκε φραστικά με σφοδρότητα ο αποσυρθείς πρόεδρός της Μιχ. Σακέλλης, μιλώντας για «κινήσεις εντυπωσιασμού», αν και ο όμιλος της Attica ήταν ο μεγάλος κερδισμένος από αυτήν την υπόθεση, αφού πρώτος ο κ. Βγενόπουλος είχε θέσει ζητήματα ανταγωνισμού και απέσυρε την εταιρεία του από την Ένωση.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού, με την εισήγηση για την ακτοπλοΐα, θίγει για πρώτη φορά το θέμα των όρων λειτουργίας των επιχειρηματικών ενώσεων, οι οποίες πολλές φορές ξεκινούν ως «αθώες» συνδικαλιστικές οργανώσεις, αλλά καταλήγουν να γίνονται «φυτώρια» των καρτέλ.