Ελπίδα θα υπάρξει, αν υπάρξει σοκ
Η χρεωκοπία του πολιτικού μας συστήματος είναι πια κραυγαλέα. Ο απότομος τερματισμός της προανακριτικής διαδικασίας στερείται λογική και νόμιμη βάση και μόνο ως μεθόδευση για προσωρινή έστω παράκαμψη του πικρού ποτηρίου μπορεί να εξηγηθεί. Πάσα αναβολή σε τέτοιες περιπτώσεις λειτουργεί υπέρ των ενόχων. Πρώτον αποφεύγεται η δημοσιοποίηση, που είναι βαρύτερη από την ποινή για άτομα του δημοσίου βίου. Και δεύτερον κερδίζεται χρόνος για χειρισμούς που μπορούν να προκύψουν περί τη «μητέρα» των ανακρίσεων που διεξάγεται στο Μόναχο. Το έγκλημα πάντως είναι πολύ χοντρό και δικτυωμένο σε πολλές χώρες με τις οποίες συναλλασσόταν ο γερμανικός κολοσσός και παρά τις προσπάθειες που σίγουρα καταβάλλονται πολλαχόθεν να το «μαζέψουν», ελπίζουμε ότι τέτοια σχέδια δεν θα ευοδωθούν.
Ο Κάρλ Πολάνυι στον «Μεγάλο μετασχηματισμό» το είχε έγκαιρα διαγνώσει ότι οι κανόνες αμοιβαιότητας, αναδιανομής του εισοδήματος και κοινωνικής ευθύνης υπήρξαν αείποτε πολύ πιο διαδεδομένοι από τις σχέσεις της αγοράς. Ο καπιταλισμός και δη ο αχαλίνωτος καπιταλισμός κατέστρεψε όλους τους τρόπους αλληλεπίδρασης. Και τελικά εξοβέλισε τη συλλογική αξιοπρέπεια επιβάλλοντας στη θέση της το ακόρεστο κέρδος.
Πολίτες με αθώα συνείδηση, άδολα κομματικά στελέχη -όλοι δεν είναι φθαρμένοι και διεφθαρμένοι- αισιοδοξούν ότι τα κόμματα και δη οι ηγέτες τους θα λύσουν το πρόβλημα. Μα πώς θα λύσουν το πρόβλημα, αφού οι ίδιοι είναι το πρόβλημα. Δεν αναφερόμεθα στην ατομική ακεραιότητα των αρχηγών. Όμως οι συναλλαγές γίνονται ερήμην των στελεχών, αλλά όχι ερήμην του ηγετικού πυρήνα. Όταν οι ηγεσίες εξαπολύουν τους ταμίες για να μαζέψουν τα εκατομμύρια, δεν τα μαζεύουν με τα «κουπονάκια». Και όταν οι εθνικοί και υπερεθνικοί εργολάβοι και προμηθευτές, αγγέλλοντας το «ενδιαφέρον» τους για έργα και «προμήθειες» σπεύδουν να προπληρώσουν το ανάλογο που οδεύει στο ταμείο του κόμματος, είναι δυνατόν οι ηγεσίες να πείσουν τους πολίτες ότι δεν ξέρουν την πηγή των χρημάτων τους;
Η εικόνα των κομμάτων κατ’ εξοχήν των μεγάλων είναι σήμερα εικόνα όχι ενός πολιτικού εργαλείου απαραίτητου για τη λειτουργία της δημοκρατίας, αλλά ενός μηχανισμού διαμεσολάβησης για άνομες δουλειές. Ο πολίτης που ζει σε μια χώρα όπου καμιά από τις φιλόδοξες διοικητικές μεταρρυθμίσεις της μεταπολίτευσης δεν κατάφερε έστω και ελάχιστα να μειώσει τη γραφειοκρατία και αναγκάσθηκε να «λαδώσει» δεν χρειάζεται «πλήρη απόδειξη» για να πεισθεί ότι, αφού όλα γίνονται με τη «μίζα», άρα οι μαύρες διαδρομές του μαύρου πολιτικού χρήματος είναι πραγματικότητα.
Η προανάκριση τερματίσθηκε άδοξα, αφού ο προανακριτής αιδημόνως απέφυγε να αγγίξει την ουσία του ερευνωμένου ζητήματος. Ο εισαγγελέας – προανακριτής βρέθηκε στη θέση του επίδοξου κυνηγού του λιονταριού του αισώπειου μύθου. Αυτός ρώτησε τον δασόβιο χωρικό, αν θα μπορούσε να του δείξει τα ίχνη του λιονταριού και όταν εκείνος προθυμοποιήθηκε να του δείξει το ίδιο το λιοντάρι, ο κυνηγός μας κάτωχρος του ψέλλισε ότι ψάχνει μόνο για τα… ίχνη!
Επικεντρώνεται η προσοχή στη Siemens, επειδή αυτήν ξεσκέπασαν για δικούς τους λόγους οι αμερικανικές αρχές. Στην έκτοτε ενεργοποίηση της γερμανικής δικαιοσύνης οφείλουμε τα ως τώρα στοιχεία που αφορούν την ελληνική εκδοχή του σκανδάλου. Εκτιμάται ότι οι γερμανοί δικαστές θέλουν να φτάσουν το μαχαίρι στο κόκαλο.
Καλώς λοιπόν με τη Siemens, άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι. Θα έχουν όμως το κουράγιο οι ηγεσίες των δύο κομμάτων να ομολογήσουν ότι έλαβαν τα 100.000.000 ευρώ ή θα μείνουμε στις 500.000 του κ. Τσουκάτου;
Αλλά μετά τη Siemens τι; Πόσες και ποιες άλλες ημεδαπές και αλλοδαπές εταιρείες λειτούργησαν πανομοιότυπα για να πετύχουν οφέλη;
Αναλυτές και δημοσκόποι και ένιοι… οιωνοσκόποι ανιχνεύουν τα ενδότερα του ελληνικού ψυχισμού για να καταλήξουν ότι ο Έλληνας ξεσπάει ενίοτε ρητορικά και επικοινωνιακά, αλλά επί του παρόντος δεν έχει σοκαρισθεί από τα γεγονότα. Ενώ συγκεκριμένους πολιτικούς για τους οποίους εκφράζεται στα λόγια απαξιωτικά, στην πράξη εξακολουθεί να τους τιμά και όχι μόνον.
Το σύστημα εκτροχιάσθηκε από καιρό σε ιλιγγιώδεις δαπάνες κομμάτων και υποψηφίων. Δεν μπορεί οι κρατικές δαπάνες στις ΗΠΑ με 300 εκατ. κατοίκους για τους υποψηφίους προέδρους να είναι 54 εκ. ευρώ για τον καθένα τους (Μάνος, «Καθημερινή» 29/6/08) και στην Ελλάδα για 10 εκατ. κατοίκους να παίρνουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για το 2007 από 30 εκατ. ευρώ, ενώ η ΝΔ δηλώνει από πάνω χρέος 75 εκατ. ευρώ.
Ορισμένοι (π.χ. Μάνος ένθ’ αν) τάσσονται εναντίον της κρατικής χρηματοδότησης. Δεν το συμμεριζόμεθα. Την ιδιωτική πρέπει να ελέγξουμε που είναι παντελώς ανέλεγκτη και όχι την κρατική. Η μείωση των δαπανών, κομματικών-ατομικών πρέπει να είναι ο κύριος στόχος. Εδώ δυστυχώς απαιτούνται δρακόντειες διατάξεις και αυστηρή τήρηση της εφαρμογής τους. Γίνονται τέτοια όργια δαπανών προεκλογικά, φανερά και συγκεκριμένα, που μόνον σκληρά μέτρα με βαριές συνέπειες μπορούν να τα αποτρέψουν.
Η ιδέα για μονοεδρικές περιφέρειες δεν είναι νέα. Αλλά πάντοτε τα κόμματα εξουσίας, που συνήθως κάνουν από κοινού τον εκλογικό νόμο, την απέκρουαν μετά βδελυγμίας. Εν τούτοις στη μονοεδρική του ενός υποψηφίου αποτρέπεται πάσα εμφύλια διαμάχη, αναζητούνται συμμαχίες βʼ γύρου, λειτουργεί ως πλειοψηφικό. Είναι πάντως αναγκασμένα τα κόμματα να ψάχνουν υποψηφίους γενικότερης αποδοχής.
Η κατισχύουσα παρ’ ημίν ατιμωρησία είναι ολέθριος παράγων όσο θα συνεχίζεται . Αν οι μέλλουσες αποκαλύψεις προκαλέσουν σοκ, θα έχουμε ριζική αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, που ίσως φτάσει στα όρια αποσύνθεσης των σημερινών σχηματισμών και ιδρύσεως νέων σχημάτων. Αν αντιθέτως έχουμε αντί αποκαλύψεων συγκαλύψεις, τότε τίποτε θετικό και νέο δεν πρόκειται να συμβεί. Θα έχουμε μια από τα ίδια.