Μια παράξενη άσκηση

Αλήθεια, η Βουλή έδωσε την άδεια για την παραχώρηση εθνικού χώρου και εδάφους για να ασκηθεί αυτή η μεγάλη ένοπλη δύναμη ξένων αεροσκαφών; Μια γιγαντιαία πραγματικά δύναμη, πάνω από 100 πολεμικά αεροσκάφη, εισέδυσε στη χώρα και δεν κουνήθηκε φύλλο. Απίστευτο, ακόμα και για την Ελλάδα. Το θέμα είναι μείζον και συνταγματικό.
Γιατί όλα τα πολιτικά κόμματα της Βουλής σιωπούν; Από ελληνικής πλευράς δεν δόθηκε πειστική απάντηση για την άσκηση, ενώ από πλευράς Ισραήλ τηρείται απόλυτη σιγή. Το αστείο στην υπόθεση είναι ότι ο εμπνευστής και ουσιαστικά αυτός που επέβαλε την άσκηση, δηλαδή οι ΗΠΑ, σχολίασαν και έφεραν σε φως την είδηση, δίκην τρίτου και ουδέτερου παρατηρητή.
Τα ερωτήματα είναι πάμπολλα, για το πώς, πότε και ποιος έφερε σε επαφή τα δύο μέρη, ποια μυστική συμφωνία υπογράφτηκε, ποιος και για ποιον σκοπό διέταξε και σχεδίασε την άσκηση. Το πιο βαρύ ερώτημα όμως που ανακύπτει και απευθύνεται στο υπουργείο Άμυνας και κατόπιν στο ΥΠΕΞ είναι αν μετρήθηκε επισταμένως η βλάβη των ελληνικών συμφερόντων από την εκτέλεση της άσκησης. Διότι βεβαίως οι επιπτώσεις για την ελληνική εξωτερική πολιτική θα είναι άμεσες και πολύ αρνητικές.
Σενάριο της άσκησης
Είναι γνωστό ότι το σενάριο μιας άσκησης υλοποιεί τους αντικειμενικούς στόχους και σκοπούς που ετέθησαν από τις ηγεσίες και, εν προκειμένω, λόγω του μεγέθους της άσκησης, από τις όποιες κυβερνήσεις ενεπλάκησαν. (ΚΥΣΕΑ και Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής είχαν ενημερωθεί;)
Ας δούμε λοιπόν το σενάριο, όπως το δώσανε οι αρμόδιοι αμερικανοί αξιωματούχοι. Η άσκηση, κατά τους Αμερικανούς, αποτελούσε πρόβα μιας αιφνιδιαστικής επιχείρησης βομβαρδισμού των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Έπρεπε λοιπόν να γίνει μια πλήρης προσομοίωση της επιχείρησης, ακόμη και στην παραμικρή λεπτομέρεια. Έπρεπε πολύ ενωρίς να γίνει όλη η επιτελική προεργασία η οποία στη συνέχεια να δοκιμασθεί σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές πριν από τη διεξαγωγή της άσκησης. Το σενάριο έπρεπε λεπτομερώς να περιλάβει το ακριβές σχέδιο πτήσης (και δύο εναλλακτικά) της αεροπορικής δύναμης, τα πυρομαχικά που θα χρησιμοποιηθούν, τη δύναμη ασφαλείας της ομάδος αεροσκαφών κρούσης, τα κράτη πάνω απ’ τα οποία θα περάσει η δύναμη και τις αντιαεροπορικές τους δυνατότητες, τους στόχους που θα προσβληθούν και τα δρομολόγια αποχώρησης.
Όλα αυτά θα έπρεπε να τα προσφέρει η Ελλάδα. Άραγε πήρε ανταλλάγματα αναλόγου βαρύτητας η χώρα μας ή και πάλι ανέξοδα εξετέθη υπέρ τρίτων;
Τέσσερα μεγάλα υποσενάρια έπρεπε να καλύψουν το εύρος της τεράστιας αυτής επιχείρησης. Πρώτο και βασικό το σενάριο υποστήριξης που κυρίως αφορά και στα αεροσκάφη ανεφοδιασμού καυσίμων της δύναμης. Δεύτερο το σχέδιο παραπλάνησης των ιρανικών δυνάμεων, περιλαμβανομένων και στόχων στρατηγικής σημασίας πέραν των πυρηνικών. Τρίτο θα ήταν το σχέδιο διαφυγής και απόδρασης, περιλαμβανομένων και των σχεδίων διάσωσης καταρριπτομένων πιλότων. Τελευταίο και πιο σοβαρό το πολλαπλό σχέδιο ηλεκτρονικού πολέμου. Ελπίζω, και το επισημαίνω με ιδιαίτερη ανησυχία, στο πεδίο βολής Κρανέας στην Ελλάδα να μην έδωσε άδεια το υπουργείο Άμυνας να χρησιμοποιηθούν τα ισραηλινά μοντέρνα μικροπυρηνικά διάτρησης και ηλεκτρονικής απόσβεσης. Λέω ελπίζω, για να μην υποθέσω ότι άφησαν ερασιτεχνικά τους Ισραηλινούς να αλωνίζουν.
Γκλόριους Σπάρταν
Και ο πιο αφελής Έλληνας θα ρωτούσε ποια σχέση έχει η δόξα της Σπάρτης με την ισραηλινή επίθεση κατά του Ιράν. Μάλλον δόξα του Τελ Αβίβ ήταν το πρέπον.
Η κωδική ονομασία της άσκησης είναι παντελώς άσχετη με στόχους των Αμερικανοϊσραηλινών. Τα αεροσκάφη έπρεπε να καλύψουν μια απόσταση περίπου 1.700 χλμ. Τα 550 από αυτά μέσα στην Ιορδανία, 700 πάνω από το Ιράκ και 450 από τον Περσικό μέχρι το Ισφαχάν (Νατάνζ), όπου βρίσκεται ο ιρανικός σταθμός εμπλουτισμού ουρανίου.
Εξυπακούεται ότι χωρίς την αμερικανική συνδρομή και προστασία δεν ήταν δυνατόν να καλυφθεί αυτή η επιχείρηση, όχι μόνο λόγω της αμερικανικής παρουσίας στο Ιράκ, αλλά και λόγω ικανής αντιαεροπορικής άμυνας σε Σαουδική Αραβία και Ιορδανία. Η εμπειρία του βομβαρδισμού στον πυρηνικό σταθμό του Ιράκ το 1981 αποτέλεσε τη βάση της αμερικανοϊσραηλινής σχεδίασης της Γκλόριους Σπάρταν. Λέγω «αμερικανοϊσραηλινής», γιατί δεν πιστεύω να ελήφθη υπ’ όψιν η γνώμη της Ελλάδος, έστω και από λόγους αβρότητος. Στην κύρια δύναμη επιθέσεως χρησιμοποιήθηκαν δύο τύποι αεροσκαφών F15 και F16. Σαφώς ως δύναμη βομβαρδισμού τα πρώτα και ως πολλαπλών ρόλων τα δεύτερα. Η δύναμη υποστήριξης, αεροσκαφών και ελικοπτέρων διάσωσης, προφανώς θα πρέπει να βρίσκεται σε κάποια αμερικανική βάση στο Ιράκ και προκειμένου για την άσκηση στην Κρήτη. Η Γκλόριους Σπάρταν εμφανώς παραβίασε τον εναέριο χώρο της Κύπρου και ίσως αυτό να είναι ένα κάκιστο παράδειγμα και μια πολύ κακή υπηρεσία προς την Κυπριακή Δημοκρατία στις δύσκολες ώρες που διέρχεται.
Το μέγα ερώτημα της άσκησης είναι ο ρόλος που έπαιξαν τα ελληνικά μαχητικά. Αν ο ρόλος ήταν διακοσμητικός και συγκαλυπτικός της ισραηλινής δύναμης, τότε κακώς έγινε η άσκηση. Αν μάλιστα το όλο απόρρητο κομμάτι της άσκησης, μαζί με την αξιολόγηση της ελληνικής αεροπορίας και αντιαεροπορικής μας άμυνας, το περάσουν οι Ισραηλινοί σε τουρκικά χέρια λόγω της συνεργασίας τους, τότε ας σκεφθεί ο καθένας τις ευθύνες του.
Τεχεράνη
Οι Ιρανοί έχουν λάβει σοβαρά παθητικά μέτρα προστασίας των πυρηνικών τους εγκαταστάσεων. Η καρδιά του συστήματος στο Ισφαχάν (Νατάνζ) είναι υπόγεια, με προδιαγραφές αντοχής στα συμβατικά όπλα διάτρησης. Παράλληλα, έχουν αναδιοργανώσει την αντιαεροπορική τους άμυνα, εκτιμάται όμως ότι δεν είναι ακόμη σε ικανοποιητικό επίπεδο. Το Ιράν είναι δύναμη στρατιωτική, κυρίως λόγω αριθμών και θρησκευτικού φανατισμού. Τα θρυλούμενα όμως περί πυραύλων μακρού βεληνεκούς και προηγμένης τεχνολογίας ανήκουν μάλλον σε θεωρητικές σφαίρες.
Το Ιράν αντέδρασε στην άσκηση, καθώς και στις επιθετικές δηλώσεις των ισραηλινών αξιωματούχων και κυρίως του υπουργού Σαούλ Μοφάζ, ο οποίος απροκάλυπτα εδήλωσε ότι το Ισραήλ θα εξαφανίσει τον Αχμαντινετζάντ πριν αυτός υλοποιήσει τις απειλές του για το Ισραήλ. Το Ιράν το περασμένο Σάββατο προσέφυγε στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, διαμαρτυρόμενο για τη σχεδιαζόμενη από το Ισραήλ επίθεση. Τα πράγματα οξύνονται απρόβλεπτα και είναι να απορεί ο κάθε εχέφρων τι ζητούσε η Ελλάδα να μπλέξει σ’ αυτήν την ιστορία.
Επιπτώσεις
Αν οι Αμερικανοί εντάσσουν την άσκηση στα δικά τους προεκλογικά παιχνίδια και κυρίως αν το κατεστημένο θέλει για δικούς του λόγους να εμποδίσει τον Ομπάμα, τότε η Ελλάδα κακώς αναμίχθηκε σ’ αυτήν την υπόθεση και θα βγει ζημιωμένη. Το γεγονός ότι η Ελλάδα έδωσε τον εθνικό της χώρο στην ισραηλινή πολεμική αεροπορία, για μια τέτοια γιγαντιαία επιχείρηση, αυτό εμφανώς δυσαρέστησε το Ιράν. Αν αυτή η δυσαρέσκεια επεκταθεί και στον υπόλοιπο μουσουλμανικό κόσμο, που είναι και το πιθανότερο, τότε τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα.
Η Ελλάδα έχει μια μακρόχρονη καλή σχέση με τα ισλαμικά κράτη και δεν βγήκε ποτέ ζημιωμένη από αυτήν την επιλογή της εξωτερικής της πολιτικής. Αν η άσκηση σηματοδοτεί αλλαγή αυτής της πολιτικής, τότε πρόκειται για αβασάνιστη και πολύ επιπόλαια απόφαση. Ο Ελ Μπαραντέι παρενέβη και δήλωσε ότι η οποιαδήποτε μονομερής στρατιωτική δράση είναι απαράδεκτη, διότι υπονομεύει τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών.
Από την άλλη μεριά, όποιοι πιστεύουν ότι η ελληνική Πολεμική Αεροπορία είχε πολλά να ωφεληθεί από την ισραηλινή, έχουν κάνει λανθασμένους υπολογισμούς. Το Ισραήλ έχει ένα τεράστιο στρατηγικό πρόβλημα. Δεν έχει καθόλου στρατηγικό βάθος και αυτό το εξαναγκάζει σε λύσεις ανάγκης που είναι και επαχθέστατες – παράδειγμα η συνεχής αναγκαστική διασπορά των υποβρυχίων πυρηνικών κεφαλών. Ελπίζω ότι η κακοκεφαλιά μας δεν μας οδήγησε σε υποχρεώσεις άμβλυνσης του προβλήματος των Ισραηλινών.
Η εκτίμησή μας είναι ότι η άσκηση αυτή δεν έπρεπε να γίνει. Πιστεύω ότι πνίγηκε μέσα στο τσουνάμι της Ζήμενς και δεν απασχόλησε τον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο της χώρας, αλλά και τον λαό όσο θα ‘πρεπε. Δεν κουνήθηκαν καν ακόμα και οι διάφορες επιτροπές ειρήνης. Ήταν λάθος που δεν υπήρξε αντίδραση. Ήταν ένα κορυφαίο εθνικό θέμα.