ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΤ

Στην Ελλάδα αυτό τέθηκε από τα ιδιωτικά κανάλια με προσφυγή στην ΕΕ για τα ποσά που δαπάνησε η ΕΡΤ για την εξασφάλιση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, ενώ σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως στη Μ. Βρετανία, το αντίστοιχο ΕΣΡ, το Ofcom, προτείνει τη συνδιαχείριση του τέλους μεταξύ BBC και ιδιωτικών καναλιών. Το ανταποδοτικό τέλος είναι απαραίτητο για τις κρατικές τηλεοράσεις και καλώς οι πολίτες το πληρώνουν, όμως άλλο τόσο απαραίτητο είναι να υπάρχει διαφάνεια στη διαχείρισή του, καθώς επί κυβερνήσεων Σημίτη αυξήθηκε σε δύο δόσεις κατά 10% και επί Καραμανλή κατά 30%.

Η ανακοίνωση του ποσού του 1,2 εκατ. ευρώ προκάλεσε έντονη κριτική από εφημερίδες όπως το «Θέμα» ή η «Ελευθεροτυπία», στη στήλη της Μ. Πετρούτσου, αλλά και στο άρθρο του Π. Μπουκάλα, που απαντήθηκε, χωρίς όμως καμία αναφορά για το ποσό, από τον ίδιο τον πρόεδρο της ΕΡΤ και πρώην διευθυντή σύνταξης της «Καθημερινής» Χ. Παναγόπουλο. Η ενόχληση που προκάλεσε δε στους ορόφους του Νέου Φαλήρου ήταν μεγάλη, καθώς υπήρχε και η έμμεσα συγκριτική αναφορά στην αντίληψη που επικρατούσε στην «Καθημερινή» κατά τη «μακρόχρονη θητεία του» σε σχέση με τα ισχύοντα τώρα, επί διευθύνσεως Παπαχελά, προτρέποντας τους συντάκτες «να ενημερώνονται πριν γράψουν για θέματα που εμφανώς αγνοούν παντελώς». Δεν είναι τυχαίο ότι ο Στέφανος Μάνος τοποθετήθηκε επί του θέματος με γράμμα του στη στήλη των αναγνωστών.

Έγραψε, μεταξύ άλλων, ο Στέφανος Μάνος τα εξής: «Με ιδιαίτερη ικανοποίηση διάβασα στην ”Καθημερινή” της 12/6/08 τη σύντομη απάντηση του κ. Μπουκάλα στην επιστολή του προέδρου της ΕΡΤ για τα νέα σήματα της ΕΡΤ. Επισημαίνει ο κ. Μπουκάλας και απορεί: ”Πώς μπορεί να περιγράφονται τόσα ”ωραία και δημιουργικά” για τα νέα σήματα της ΕΡΤ, χωρίς καμιά αναφορά στο κόστος τους”. 1.200.000 ευρώ κόστισαν τα νέα σήματα! Η μη αναφορά στο κόστος των ”ωραίων και δημιουργικών” δεν είναι αποκλειστικότητα της ΕΡΤ, αλλά κυβερνητική ασθένεια με σημαντικές προεκτάσεις».

Κατά των αυξήσεων η ΝΔ το 2003

Δεν θα πρέπει να ξεχνάει κανείς τι έλεγαν τα σημερινά κυβερνητικά στελέχη, όταν έκαναν -μόνα τους- αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Σημίτη το 2003, μιλώντας για την αύξηση του ανταποδοτικού τέλους στην ΕΡΤ. «Χωρίς να υπολογίζει ούτε τις επιπτώσεις στο κόστος ζωής γενικότερα, η κυβέρνηση, που δήθεν κόπτεται για την ακρίβεια, σέρνει κυριολεκτικά τον χορό των ανατιμήσεων στις ευρωβόρες ΔΕΚΟ, όπως είναι και η ΕΡΤ», έλεγαν ο σημερινός πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Σιούφας και ο υπουργός Εσωτερικών Προκόπης Παυλόπουλος, με τις ιδιότητες του γενικού γραμματέα της ΝΔ ο πρώτος και του κοινοβουλευτικού εκπρόσωπου ο δεύτερος. Μιλούσαν τότε, τον Αύγουστο του 2003, για την «τροπολογία ντροπή» («Ελεύθερος Τύπος» 8/8/2003), όπως τη χαρακτήριζαν τότε, της αύξησης του ανταποδοτικού τέλους υπέρ της ΕΡΤ κατά 10%! Τρία χρόνια αργότερα, το 2006, σύσσωμη η κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ αποδέχθηκε την αύξηση κατά 30% στο ανταποδοτικό τέλος της κρατικής τηλεόρασης και όλες τις άλλες επιδοτήσεις της τηλεοπτικής ΔΕΚΟ που ενέκρινε η κυβέρνηση Καραμανλή.

Τα αποτελέσματα των ενισχύσεων ελάχιστα. Η ΕΡΤ παραμένει ελλειμματική. Με έσοδα 440 εκατ. ευρώ από το ανταποδοτικό τέλος στους 18 μήνες (που έχει αυξηθεί στα 4,24 ευρώ τον μήνα), η ΕΡΤ εμφάνισε ζημίες 5,3 εκατ. ευρώ και συσσωρευμένες ζημίες 130 εκατ. ευρώ, έχοντας τζίρο 528 εκατ. ευρώ. Στο δε πρώτο τρίμηνο (1/1 – 31/3/2008) οι ζημίες φτάνουν τα 13,3 εκατ. ευρώ, με τζίρο 96 εκατ. ευρώ, αν και η ΕΡΤ προσδοκά πως θα έχει αυξημένα έσοδα από διαφημίσεις στο EURO 2008, μετά και τη «διακριτική αποχώρηση» της NetMed, η οποία είχε επίσης τα δικαιώματα.

Η ΕΡΤ λοιπόν εστιάζει στα κέρδη της σε τηλεθέαση εξαιτίας των αγώνων ποδοσφαίρου. Εκεί είναι και η συνεισφορά της. Πληρώνοντας τα δικαιώματα σε τιμές που δεν μπορούν να προσεγγίσουν τα ιδιωτικά κανάλια, μεταδίδει αγώνες που παρουσιάζουν μεν υψηλά ποσοστά στην AGB, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι φέρνουν αντίστοιχα έσοδα και δεν δημιουργούν τηλεοπτικό αρχείο.

Η εμμονή της ΕΡΤ με τα αθλητικά προγράμματα (το κόστος απόκτησής τους ξεπερνάει τα 60 εκατ. ευρώ ετησίως, χωρίς να υπολογιστεί σε αυτό το ποσό όσα προβλέπει η ψηφιακή της ERT Digital για αθλητικά, αλλά και τα ποσά των ενδεχόμενων «κρυφών» συμφωνιών μέσω των κωδικών «προβολής και διαφήμισης») έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην αγορά των ιδιωτικών καναλιών που είχαν προσφύγει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον της ΕΡΤ.

Τα νέα για το ανταποδοτικό τέλος υπέρ των κρατικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων σε ολόκληρη την Ευρώπη στο μεταξύ δεν είναι καλά. Παρατηρείται στροφή, εν όψει και των ψηφιακών εξελίξεων, στην Κομισιόν, που δεν βλέπει πλέον θετικά τις επιθετικές πολιτικές των κρατικών τηλεοράσεων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως γράφει η έκδοση «Ενδιάμεσα» του ΙΟΜ, η βρετανική ρυθμιστική αρχή Ofcom ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να ζητήσει από το BBC να μοιράζεται με τους εμπορικούς σταθμούς που μεταδίδουν προγράμματα δημοσίου συμφέροντος μέρος των ετήσιων εσόδων του από το ανταποδοτικό τέλος. Η μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση -που για τη Βρετανία τοποθετείται στο 2012- θα προκαλέσει ένταση του ανταγωνισμού και ως εκ τούτου, σύμφωνα με την Ofcom, η έννοια του δημοσίου συμφέροντος στις ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις πρέπει να επανακαθοριστεί μέχρι το 2011. Γι’ αυτόν τον σκοπό, η Ofcom έχει ξεκινήσει διαβουλεύσεις με όλους τους ενδιαφερόμενους (τηλεθεατές, πολιτικούς, τηλεοπτικούς σταθμούς, παροχείς περιεχομένου κ.λπ.).
Το BBC, από την πλευρά του, αντιτίθεται στο ενδεχόμενο να μοιραστεί το ανταποδοτικό τέλος με τους ανταγωνιστές του και υποστηρίζει ότι η περικοπή των εσόδων του θα έχει συνέπεια να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις δημοσίου συμφέροντος υποχρεώσεις του. Αν σε αυτήν την είδηση προστεθούν οι έρευνες που κάνει η Κομισιόν για το ανταποδοτικό τέλος στη Σουηδία, η κρίση στην Πολωνία και οι εξελίξεις στη Γαλλία, τότε γίνεται κατανοητό πως οι κρατικές τηλεοράσεις κινδυνεύουν άμεσα.

Σε αυτό το πλαίσιο η καθήλωση της ΕΡΤ ΑΕ σε ευκαιριακούς μόνο στόχους και η επιδότησή της με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, μάλλον άσχημα αποτελέσματα θα έχει μακροπρόθεσμα. Η ΕΡΤ, εκτός από τα αθλητικά και την εισροή εκατοντάδων δημοσιογράφων όλων των πολιτικών αποχρώσεων (για να μην υπάρχουν αντιδράσεις από την αντιπολίτευση), δεν έχει παρουσιάσει κανένα άλλο αξιόλογο έργο. Αντιθέτως, τα 440 εκατ. έσοδα από τη συνδρομή των ελλήνων πολιτών κατευθύνονται στη λογική της διαχείρισης ευκαιριακών στόχων.

Από τα 185 εκατ. ευρώ
στα 440 εκατ. ευρώ!

Θυμίζουμε πως τα τελευταία πέντε χρόνια έγιναν δύο αυξήσεις στο ανταποδοτικό τέλος. Κατά 10%, σε δύο δόσεις, από την κυβέρνηση Σημίτη, και κατά 30% από την κυβέρνηση Καραμανλή. Πλέον κάθε νοικοκυριό πληρώνει στον λογαριασμό της ΔΕΗ 4,24 ευρώ τον μήνα (50,88 ευρώ το έτος), ενώ η ΔΕΗ, για την είσπραξή του, παρακρατεί ποσοστό 0,5% επί του συνολικού ποσού. Οι αυξήσεις της κυβέρνησης Σημίτη έγιναν την 1η Ιουλίου 2003 κατά 5%, απότε το ανταποδοτικό τέλος έφτασε 3,08 ευρώ, και την 1η Ιανουαρίου 2004, επίσης κατά 5%, οπότε έφτασε στα 3,24 ευρώ. Έτσι, την περίοδο 2003-04 τα έσοδα από το τέλος ανήλθαν στα 215 εκατ. ευρώ και την επόμενη χρονιά στα 222 εκατ. ευρώ. Η νέα αύξηση κατά 30% έγινε επί διακυβέρνησης ΝΔ, στις αρχές του Δεκεμβρίου 2005. Την περίοδο 2005-06 αυξήθηκαν τα έσοδα στα 258 εκατ. ευρώ και στο 18μηνο της χρήσης 2006-07 στα 440 εκατ. ευρώ.

Έσοδα ΕΡΤ από ανταποδοτικό τέλος

 Οικονομική χρήση   Έσοδα 
1999-00	185,16
2000-01	186,05
2001-02	188,72
2002-03	194,13
2003-04	215,34
2004-05	222,59
2005-06	258,24
2006-07*	440,71
 *18μηνη χρήση (ποσά σε εκατ. ευρώ)